Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

AWˬ LAWN 45

Co ha hpawˇ ve Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ lonˉ hkʼaw oˉ kʼoˍ gʼa pui ve htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve

Co ha hpawˇ ve Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ lonˉ hkʼaw oˉ kʼoˍ gʼa pui ve htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve

‘Mvuhˇ naw ma miˬ naˆ ma te hpanˍ shehˍ hpaˇ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui˗o.’—HPEUꞈ MAˍ VE 14:7.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 93 Ngaˬ hui teˇ geh hpawnˬ daꞈ ve bon naꞈ laˇ˗oˆ

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ a

1. Mvuhˇ naw ma tcuh yaˇ 1 gʼaˇ aˬ htoꞈ ma kʼoˆ chehˇ ve le? Leh chi ve ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe dawˇ tuˬ te laˇ ve le?

 Mvuhˇ naw ma tcuh yaˇ nawˬ htaꞈ tawˇ yaw laˇ ve kʼo, yawˇ kʼoˆ ve awˬ ceuˬ htaꞈ nawˬ na˗aw laˇ? Chi beuꞈ teˇ co˗e mvuhˇ naw ma tcuh yaˇ “mvuhˇ miˬ teˇ peˆ le le htaꞈ maˇ kʼoˆ, awˬ ceuˬ awˬ hkʼaˇ teˇ ceuˬ le le htaꞈ maˇ kʼoˆ, tawˇ hkawˇ teˇ ceuˬ le le htaꞈ maˇ kʼoˆ, chaw ceuˬ teˇ ceuˬ le le htaꞈ maˇ kʼoˆ” kʼoˆ piˇ chehˇ ve yoˬ. Leh yawˇ aˬ htoꞈ ma kʼoˆ chehˇ ve le? Yawˇ kʼoˆ ve, ‘Gʼuiˬ sha htaꞈ kawˆ leh yawˇ htaꞈ chiˇ uiˍ chiˇ mvuh piˇ˗oˆ. Mvuhˇ naw ma miˬ naˆ ma te hpanˍ shehˍ hpaˇ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui˗o.’ (Hpeuꞈ maˍ ve 14:6, 7) Yaˬhoˉvaˬ lehˬ chaw yaˇ teˇ gʼaˇ le le oˉ kʼoˍ pui keunˍ ve Gʼuiˬ sha hpehꞈ ve yoˬ. Co ha hpawˇ ve Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ lonˉ hkʼaw ngaˬ hui yawˇ htaꞈ oˉ kʼoˍ gʼa pui ve awˬ bon uiˍ jaˇ tehꞈ kʼoˆ piˇ gaˇ ve yoˬ.

2. Co ha hpawˇ ve Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ lonˉ aˬ htoꞈ ma le? (Awˇ ceˍ awˇ fa “ Co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le?” htaꞈ kaꞈ nyi sheˍ.)

2 Co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le? Chi htaꞈ caˉ daꞈ ve kʼoˆ maˍ laˇ tuˬ ve awˬ lawn ngaˬ hui hkʼaˬ kaˬ lo ca gʼa ve le? Co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ lehˬ miˬ guiˬ hkʼoˆ lo cawˬ ve yehˬ htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve maˇ heˆ. Ngaˬ hui cawˇ ve hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tuˬ, Yeˍsuˆ htaiˍ hkʼawꞈ laˇ ve Yaˬhoˉvaˬ gu teh taˍ laˇ ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. Tcuh yaˇ Pawˇluꞈ awˬ lawn chi htaꞈ caˉ daꞈ ve Heˍbrehˇ chaw Hkriꞈ yaˇ Yuˇdaꞈ mvuhˇ miˬ hkʼaw chehˇ taˍ ve htaꞈ liꞈ bvuhꞈ piˇ ve yoˬ. b

3-4. Pawˇluꞈ Yuˇdaꞈ mvuhˇ miˬ lo chehˇ ve Hkriꞈ yaˇ htaꞈ dawˇ haˍ tuˬ aˬ htoꞈ ma awˬ lawn cawˬ ve le? Leh yawˇ awˬ viˉ awˬ nyi chi teˇ hpaˍ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ ve le?

3 Aˬ htoꞈ ma te Pawˇluꞈ Heˍbrehˇ chaw Hkriꞈ yaˇ Yuˇdaꞈ mvuhˇ miˬ hkʼaw chehˇ taˍ ve htaꞈ liꞈ bvuhꞈ piˇ ve le? Nyi˗a kʼo, awˬ hkʼaˇ 2 hkʼaˇ cawˬ ve yoˬ. Awˉ lawˉ teˇ hkʼaˇ lehˬ, yawˇ Hkriꞈ yaˇ oˇ ve teˇ hpaˍ htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ gaˇ ve yoˬ. Yawˇ hui maˇ˗awˍ ve kʼo, Yuˇdaꞈ ve bon liˇ htaꞈ yonˍ ve yoˬ. Yuˇdaꞈ chaw bon awˬ hoˉ teˇ hpaˍ lehˬ, Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ la ve chaw htaꞈ kʼoˆ guiˇ gʼuiˬ guiˇ piˇ ve yoˬ. Aˬ htoꞈ ma te Hkriꞈ yaˇ kʼoˆ guiˇ gʼuiˬ guiˇ piˇ ve htaꞈ gʼa hpuˇ ve le? Awˬ lawn kʼo, yawˇ hui oˉ kʼoˍ pui kuiˬ bon yehˬ maˇ cawˬ ve yoˬ. To nuˇ to shaˆ tuˉ tanˇ kuiˬ awˬ ti maˇ cawˬ leh paw hkuˇ kaꞈ maˇ cawˬ ve yoˬ. Chi ve htaꞈ pa taw, Hkriꞈ yaˇ chi teˇ hpaˍ awˬ gʼaˇ nuˇ leh yonˍ hkʼaˇ hpawˇ kaꞈ hkʼa dehꞈ maˇ yonˍ yeˬ ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 2:1; 3:12, 14) Leh chaw teˇ hpaˍ hpaˍ Yuˇdaꞈ ve bon liˇ htaꞈ kʼawꞈ yonˍ tuˬ dawˇ ve yoˬ hehˉ.

4 2 hkʼaˇ teˇ hkʼaˇ lehˬ, Pawˇluꞈ kʼoˆ ve, Yuˇdaꞈ chaw Hkriꞈ yaˇ yonˍ hkʼaˇ awˬ suhˉ htaꞈ na gʼa tuˬ coˇ caˇ leh maˇ te ve, maˇ heˆ leh Liꞈ hpu hkʼaw tcuhˉ kuiˬ naˉ ve “heh ve caˇ tuˬ” htaꞈ coˇ caˇ leh na gʼa tuˬ kaꞈ maˇ te ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 5:11-14) Chaw teˇ hpaˍ kʼo, Moˉseˍ ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼaꞈ te chehˇ sheˍ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Pawˇluꞈ kʼoˆ ve, Moˉseˍ ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ tuˉ tanˇ ve hkʼe tuˉ tanˇ ve lehˬ, venˇ baˆ hkʼa peu˗eˬ htaꞈ ponˬ laˇ maˇ gʼa ve yoˬ. Ponˬ laˬ htaˇ Moˉseˍ ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ piˇ taˍ ve htaꞈ maˇ kʼawꞈ te˗o. Chi htaꞈ pa taw, Pawˇluꞈ lehˬ Hkriꞈ yaˇ chi teˇ hpaˍ htaꞈ Liꞈ hpu hkʼaw tcuhˉ kuiˬ naˉ ve tawˇ hkawˇ htaꞈ caˉ daꞈ ve maˍ piˇ ve yoˬ. Hkʼe te leh, Pawˇluꞈ yawˇ hui htaꞈ “oˇ ve aꞈ kehˉ daꞈ leuˉ ve dawˇ law tuˬ” htaꞈ dawˇ nyi tuˬ shaˍ tiꞈ piˇ ve yoˬ. Chi ve htaꞈ Yeˍsuˆ htaiˍ hkʼawꞈ laˇ ve awˬ tehˬ hpehꞈ gʼa leh yawˇ hui “Gʼuiˬ sha geh lo jiˆ kʼai hpehꞈ” tuˬ kaꞈ ga piˇ ve yoˬ.—Heˍbrehˇ 7:18, 19.

5. Heˍbrehˇ liꞈ hkʼaw ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa na gʼa cawˇ ve le? Leh aˬ htoꞈ ma pa taw ngaˬ hui awˬ lawn chi htaꞈ na gʼa cawˇ ve le?

5 Hkriꞈ yaˇ oˉ kʼoˍ pui ve lehˬ, Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve aꞈ kehˉ daꞈ ve tehꞈ Pawˇluꞈ Heˍbrehˇ chaw Hkriꞈ yaˇ htaꞈ kʼoˆ maˍ piˇ ve yoˬ. Moˉseˍ ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ piˇ taˍ ve hkʼe, Yuˇdaꞈ chaw oˉ kʼoˍ pui ve lehˬ, “gaˬ la tuˬ ve awˬ ceuˬ teˇ hpaˍ ve aˉ gʼuiˬ ha ceh tiˉ hpehꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ tehˬ awˬ na ve awˬ ceuˬ lehˬ, Hkriꞈ awˬ hkʼaw lo cawˬ ve yoˬ.” (Kawˇlawˇsehˇ 2:17) Aˉ gʼuiˬ ha lehˬ yehˬ maˇ beh sheˍ ve awˬ hkaꞈ laꞈ htaꞈ shuˍ ve htawˇ, awˬ tehˬ tehˬ chi hkʼe ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve maˇ heˆ. Oˇ htaˇ teˇ co˗e Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve lehˬ Hkriꞈ yaˇ awˬ pon kʼo aˉ gʼuiˬ ha ceh tiˉ hpehꞈ ve yoˬ. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ cawˇ ve hkʼaw oˉ kʼoˍ pui tuˬ yawˇ gu teh taˍ laˇ ve, venˇ baˆ hpehˇ ve awˬ lawn htaꞈ ngaˬ hui gʼa na gʼa cawˇ ve yoˬ. (Oˇ htaˇ teˇ co˗e Yuˇdaꞈ ve chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve) “aˉ gʼuiˬ ha” leh (Hkriꞈ yaˇ ve oˉ kʼoˍ pui ve) “awˬ tehˬ awˬ na” chi htaꞈ ngaˬ hui tehˆ daꞈ gʼa ve yoˬ. Heˍbrehˇ ve Liꞈ hpu hkʼaw kʼoˆ taˍ ve, chi hkʼe te ve lehˬ co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ htaꞈ ngaˬ hui na gʼa tuˬ ga laˇ leh chi ve ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te caˉ daꞈ ve awˬ lawn shiˍ tuˬ kaꞈ ga laˇ ve yoˬ.

DAꞈ KEHˬ VE Aˉ PO KʼO

6. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo aˬ htoꞈ ma awˬ pon yehˇ ve le?

6 Oˇ htaˇ teˇ co˗e Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve. 1512 hkʼawꞈ B.C.E. htaˇ, Moˉseˍ ve awˬ co˗e htaˇ daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo te ve htaꞈ Pawˇluꞈ kʼoˆ ve yoˬ. (“Oˇ htaˇ teˇ co˗e Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve leh Hkriꞈ yaˇ ve oˉ kʼoˍ pui ve” htaꞈ nyi sheˍ.) Daꞈ kehˬ ve oˉ kʼoˍ pui ve, maˇ heˆ leh awˬ nu ve teˇ hkʼaˇ kʼo, “aˉ po kʼo bon yehˬ” tehꞈ kʼoˆ ve yoˬ. Chi ve lehˬ Iˉsaˍreˍlaˆ chaw Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve, bon lawˬ kuiˬ, leh tuˉ tanˇ kuiˬ kaꞈ hpehꞈ ve yoˬ. (Tawˆ kʼai ve 25:8, 9; Heh puiˉ hkʼaw 9:22) Iˉsaˍreˍlaˆ chaw hkʼaˬ kaˬ lo kʼai ve maˇ kʼoˆ, daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo chi taˆ kʼai ve yoˬ. Yawˇ hui Yeˍruˆsaˍlehnˍ venˇ bon yehˬ lonˉ te htaˇ hkʼa gaˬ yawˇ hui aˉ po kʼo chi 500 hkʼawꞈ hkʼa gaˬ yehˇ ve yoˬ. (Tawˆ kʼai ve 29:43-46) Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo chi lehˬ, Hkriꞈ yaˇ awˬ pon Yaˬhoˉvaˬ gu teh taˍ laˇ ve daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ.

7. Co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ hkʼaˬ hkʼe htaˇ tanˬ cawˬ la ve le?

7 Hkriꞈ yaˇ ve oˉ kʼoˍ pui ve. Oˇ htaˇ teˇ co˗e daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo ‘mvuhˇ naw ma hkʼoˆ ve aˉ gʼuiˬ ha ceh hpehꞈ ve’ leh chi co ha hpawˇ ve Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ lonˉ htaꞈ tehˆ taˍ ve yoˬ. Pawˇluꞈ kʼoˆ ve, “awˬ lawn chi lehˬ, chi teˇ co˗e awˬ pon tawˇ pa haˉ hpehꞈ ve yoˬ.” (Heˍbrehˇ 8:5; 9:9) Chi htaꞈ pa taw, Pawˇluꞈ Yuˇdaꞈ chaw Hkriꞈ yaˇ htaꞈ liꞈ bvuhꞈ piˇ htaˇ, co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ cawˬ˗oˬ ve yoˬ. Co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ chi lehˬ 29 hkʼawꞈ C.E. htaˇ tanˬ ve yoˬ. Chi ve teˇ hkʼawꞈ htaˇ Yeˍsuˆ Baˆtiˆsaˬ haꞈ yuˬ leh yawˇ htaꞈ daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu kaꞈ leuˆ yuˬ piˇ leh, co ha hpawˇ ve “Paw hkuˇ lonˉ” tanˬ hpehꞈ la ve yoˬ. cHeˍbrehˇ 4:14; Tcuh yaˇ 10:37, 38.

PAW HKUˇ LONˉ

8-9. Heˍbrehˇ liꞈ 7:23-27 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Iˉsaˍreˍlaˆ chaw ve paw hkuˇ lonˉ leh Yeˍsuˆ Paw hkuˇ lonˉ hpehꞈ ve hkʼaˬ hkʼe peun daꞈ ve le?

8 Oˇ htaˇ teˇ co˗e Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve. Paw hkuˇ lonˉ lehˬ mvuhˇ miˬ yaˇ awˬ tan te leh Gʼuiˬ sha htaꞈ tuˉ tanˇ piˇ ve yoˬ. Paw hkuˇ lonˉ awˉ lawˉ teˇ gʼaˇ lehˬ Aˍronˍ hpehꞈ ve yoˬ. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo bon yehˬ chiˇ aꞈ htaˇ, yawˇ Yaˬhoˉvaˬ leuˆ yuˬ piˇ ve htaꞈ gʼa ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Pawˇluꞈ kʼoˆ maˍ laˇ taˍ ve, “paw hkuˇ maˇ maˇ gʼa cawˬ ve yoˬ. Awˬ lawn kʼo, suh ve teˇ ceuˬ htaꞈ pa taw yawˇ hui hkʼaˬ htaˆ kaꞈ kanˉ te maˇ hpehꞈ.” d (Heˍbrehˇ 7:23-27 gʼaw sheˍ.) Chi hkʼoˆ kaꞈ, Iˉsaˍreˍlaˆ chaw ve paw hkuˇ lonˉ maˇ biˇ ve chaw hpehꞈ ve pa taw, yawˇ hui a shu yawˇ ve venˇ baˆ awˬ pon kaꞈ gʼa tuˉ tanˇ ve yoˬ. Iˉsaˍreˍlaˆ chaw ve paw hkuˇ lonˉ lehˬ, Yeˍsuˆ Paw hkuˇ lonˉ hpehꞈ ve htaꞈ peun daꞈ jaˇ.

9 Hkriꞈ yaˇ ve oˉ kʼoˍ pui ve. Yeˍsuˆ lehˬ ngaˬ hui ve Paw hkuˇ lonˉ hpehꞈ ve yoˬ. Yawˇ ‘kanˉ te shehˍ hpaˇ leh awˬ tehˬ awˬ na ve aˉ po kʼo bon yehˬ oˇ ve lehˬ, chaw yaˇ te ve maˇ heˆ, Jawˇ mawˇ Gʼuiˬ sha te taˍ ve yoˬ.’ (Heˍbrehˇ 8:1, 2) Pawˇluꞈ kʼawꞈ kʼoˆ maˍ laˇ ve, “Yeˍsuˆ lehˬ co co taiˍ taiˍ teꞈ chehˇ ve pa taw, hkʼaˬ htaˆ kaꞈ yawˇ Paw hkuˇ hpehꞈ chehˇ ve yoˬ.” Pawˇluꞈ kʼawꞈ kʼoˆ sheˍ ve, Yeˍsuˆ lehˬ ‘venˇ baˆ yaˇ hui htaꞈ peun daꞈ ve yoˬ.’ Iˉsaˍreˍlaˆ chaw ve paw hkuˇ lonˉ lehˬ ‘awˉ lawˉ htaˇ a shu yawˇ ve venˇ baˆ awˬ pon teˇ nyi le le tanˇ tuˬ gʼa tanˇ piˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yeˍsuˆ awˬ to teˇ pawˆ tiˉ tanˇ laˇ ve yoˬ.’ Oˇ htaˇ teˇ co˗e Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve leh, Hkriꞈ yaˇ ve oˉ kʼoˍ pui ve, tuˉ tanˇ kuiˬ leh tuˉ tanˇ tuˬ ve awˬ ceuˬ hkʼaˬ hkʼe peun daꞈ ve htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ.

TUˉ TANˇ KUIˬ LEH TUˉ TANˇ TUˬ VE AWˬ CEUˬ

10. Kuiˇ te taˍ ve hkehˇ pe le lonˉ hkʼoˆ lo tuˉ tanˇ tuˬ ve awˬ ceuˬ aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le?

10 Oˇ htaˇ teˇ co˗e Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo gʼuˇ suhˍ lo kuiˇ te taˍ ve hkehˇ pe le lonˉ teh taˍ leh oˇ ve hkʼoˆ lo to nuˇ to shaˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ tuˉ tanˇ piˇ ve yoˬ. (Tawˆ kʼai ve 27:1, 2; 40:29) Yaꞈ hkʼaˇ, tuˉ tanˇ tuˬ ve awˬ ceuˬ oˇ ve chaw yaˇ venˇ baˆ hkʼa peu˗eˬ gʼa ponˬ tuˬ ga piˇ maˇ gʼa. (Heˍbrehˇ 10:1-4) Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo lo hkʼaˬ htaˆ kaꞈ to nuˇ to shaˆ tuˉ tanˇ ve lehˬ venˇ baˆ hkʼa peu˗eˬ gʼa ponˬ tuˬ tuˉ tanˇ ve teˇ ceuˬ hpehꞈ ve yoˬ.

11. Tuˉ tanˇ kuiˬ hkʼoˆ Yeˍsuˆ yawˇ awˬ to tuˉ tanˇ ve aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le? (Heˍbrehˇ 10:5-7, 10)

11 Hkriꞈ yaˇ ve oˉ kʼoˍ pui ve. Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsuˆ htaꞈ miˬ guiˬ hkʼoˆ lo peu laˇ ve lehˬ, chaw yaˇ htaꞈ htaiˍ hkʼawꞈ piˇ tuˬ awˬ pon hpehꞈ ve tehꞈ Yeˍsuˆ shiˍ ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 20:28) Chi htaꞈ pa taw, Yeˍsuˆ Baˆtiˆsaˬ haꞈ yuˬ htaˇ, yawˇ Gʼuiˬ sha ve a loˍ htaꞈ te tuˬ kʼoˆ ve yoˬ. (Yoˇhanˬ 6:38; Gaˍlaˍtiˆ 1:4) Tuˉ tanˇ kuiˬ hkʼoˆ lo Yeˍsuˆ ve awˬ to tuˉ tanˇ laˇ ve lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ ve “a loˍ” cawˇ ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. Chi ve lehˬ Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsuˆ ve a shaꞈ biˇ jaˇ ve tanˇ laˇ tcuh gaˇ ve yoˬ. Yeˍsuˆ ve a shaꞈ “teˇ pawˆ ceh tiˉ” tanˇ laˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ htaꞈ hkʼa yonˍ ve chaw hkʼa peu˗eˬ awˬ pon hkʼaˬ htaˆ kaꞈ tanˇ laˇ gʼa ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 10:5-7, 10 gʼaw sheˍ.) Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo hkʼaw tuˉ tanˇ tuˬ teˇ hpaˍ aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve teˇ geh kʼawꞈ nyi sheˍ.

DAꞈ KEHˬ VE LEH DAꞈ KEHˬ JAˇ VE BAWEHˇ

12. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo awˬ hkʼaw hpawˇ lo a shu loꞈ˗e gʼa ve le?

12 Oˇ htaˇ teˇ co˗e Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo hkʼaw leh Yeˍruˆsaˍlehnˍ venˇ lo ve bon yehˬ lonˉ shuˍ daꞈ ve yoˬ. Oˇ ve hkʼaw 2 bawehˇ cawˬ ve lehˬ, “daꞈ kehˬ ve” leh “daꞈ kehˬ jaˇ ve” bawehˇ 2 maˬ awˬ kaˍ lo hpaꞈ kaˍ, kaˍ taˍ ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 9:2-5; Tawˆ kʼai ve 26:31-33) Daꞈ kehˬ ve bawehˇ hkʼaw kawˆ faiˇ taˍ kuiˬ, hpui lawˇ leh, tanˇ taˍ ve hkaoˍ monˇ cawˬ ve yoˬ. Bawehˇ chi hkʼaw loꞈ˗e leh kanˉ te gʼa ve chaw lehˬ, “yawˇ hui htaꞈ naˍ manˇ pfuhˍ piˇ leh paw hkuˇ aˉ yaˇ piˇ taˍ ve” chaw ceh tiˉ hpehꞈ ve yoˬ. (Heh puiˉ hkʼaw 3:3, 7, 10) Daꞈ kehˬ jaˇ ve bawehˇ hkʼaw shi hkʼa caw zuhˇ oˍ taˍ ve ka tiꞈ shaˉ caˆ ta kʼoˍ oˇ kaˬ lo teh taˍ ve yoˬ. Chi ve lehˬ Yaˬhoˉvaˬ oˇ kaˬ lo chehˇ ve tehꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. (Tawˆ kʼai ve 25:21, 22) Teˇ hkʼawꞈ le le venˇ baˆ hpehˇ ve awˬ nyi htaˇ, paw hkuˇ lonˉ ceh tiˉ hpaꞈ kaˍ yeˬ baˬ leh daꞈ kehˬ jaˇ ve bawehˇ hkʼaw loꞈ˗e gʼa ve yoˬ. (Oˉ kʼoˍ pui ve 16:2, 17) Teˇ hkʼawꞈ le le yawˇ awˬ to leh mvuhˇ miˬ yaˇ hkʼa peu˗eˬ venˇ baˆ gʼa ponˬ tuˬ, to nuˇ to shaˆ ve awˬ suhˍ bawehˇ oˇ ve hkʼaw yuˬ loꞈ˗e ve yoˬ. Awˬ leh meuˇ htaˇ Yaˬhoˉvaˬ daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu htaꞈ cuˇ leh bawehˇ chi 2 maˬ aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve hpeuꞈ maw piˇ ve yoˬ.—Heˍbrehˇ 9:6-8. e

13. Daꞈ kehˬ ve leh daꞈ kehˬ jaˇ ve bawehˇ aˬ htoꞈ ma htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve le?

13 Hkriꞈ yaˇ ve oˉ kʼoˍ pui ve. Yeˍsuˆ ve awˬ laꞈ gʼawˇ 144,000 gʼaˇ htaꞈ daꞈ kehˬ ve awˬ ha hpu leuˆ yuˬ piˇ leh Yaˬhoˉvaˬ geh hkʼa dehꞈ meuˆ daꞈ gʼa ve yoˬ. Yawˇ hui mvuhˇ naw ma hkʼoˆ lo Yeˍsuˆ geh teˇ geh paw hkuˇ gʼa te ve yoˬ. (Hpeuꞈ maˍ ve 1:6; 14:1) Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo hkʼaw daꞈ kehˬ ve bawehˇ lehˬ, leuˆ yuˬ taˍ ve chaw miˬ guiˬ hkʼoˆ lo chehˇ htaˇ kaꞈ Gʼuiˬ sha ve yaˇ tehꞈ shawˍ˗oˬ ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. (Roˉmaꞈ 8:15-17) Daꞈ kehˬ jaˇ ve bawehˇ mvuhˇ naw ma hkʼoˆ lo kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. Chi lehˬ Yaˬhoˉvaˬ ve chehˇ kuiˬ hpehꞈ ve yoˬ. Daꞈ kehˬ ve leh daꞈ kehˬ jaˇ ve bawehˇ awˬ kaˍ lo “hpaˬ kaˍ” kaˍ taˍ ve lehˬ, Yeˍsuˆ ve awˬ to chaw yaˇ hpehꞈ ve htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ. Chi ve lehˬ Yeˍsuˆ ve awˬ to chaw yaˇ hpehꞈ sheˍ leh mvuhˇ naw ma hkʼoˆ lo taˆ˗e leh co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ hkʼaw Paw hkuˇ lonˉ te maˇ gʼa sheˍ. Hkʼe te leh, Yeˍsuˆ yawˇ ve awˬ to gʼa tanˇ piˇ sheˍ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, chi hkʼe te ve lehˬ leuˆ yuˬ taˍ ve chaw teˇ gʼaˇ le le mvuhˇ naw ma hkʼoˆ lo taˆ˗e gʼa tuˬ ve awˬ pon hpehꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ hui mvuhˇ naw ma hkʼoˆ lo laꞈ shawnˍ gʼa tuˬ chaw yaˇ hpehꞈ ve awˬ to gʼa tanˇ piˇ sheˍ ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 10:19, 20; 1 Kawˇrenˍhtuˆ 15:50) Yeˍsuˆ kʼawꞈ teꞈ tu la peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ daꞈ kehˬ jaˇ ve hkʼaw loꞈ˗e gʼa ve yoˬ. Chi lehˬ leuˆ yuˬ taˍ ve chaw teˇ gʼaˇ le le kaꞈ loꞈ˗e gʼa ve yoˬ.

14. Heˍbrehˇ liꞈ 9:12, 24-26 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ awˬ lawn Yaˬhoˉvaˬ gu teh taˍ laˇ ve aˬ htoꞈ ma te daꞈ jaˇ ve le?

14 Yaˬhoˉvaˬ gu teh taˍ laˇ ve htaꞈ pa taw, ngaˬ hui cawˇ ve hkʼaw yawˇ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui gʼa ve tehꞈ hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ. Chi ve lehˬ Yeˍsuˆ htaiˍ hkʼawꞈ laˇ ve leh Paw hkuˇ lonˉ ve awˬ vuiˬ te ve pa taw, Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ pui ve aꞈ kehˉ daꞈ jaˇ ve yoˬ. Iˉsaˍreˍlaˆ chaw ve paw hkuˇ lonˉ lehˬ venˇ baˆ gʼa ponˬ tuˬ daꞈ kehˬ jaˇ ve bawehˇ hkʼaw to nuˇ to shaˆ ve awˬ suhˍ yuˬ loꞈ˗e ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yeˍsuˆ “mvuhˇ naw ma hkʼoˆ lo yawˇ loꞈ˗e taˍ peuˬ.” Chi ve lehˬ daꞈ kehˬ jaˇ ve hkʼaw yawˇ loꞈ˗e˗oˬ ve yoˬ. Yawˇ chaw yaˇ hpehꞈ ve awˬ to biˇ jaˇ ve Gʼuiˬ sha htaꞈ tanˇ˗oˬ ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 9:12, 24-26 gʼaw sheˍ.) Ngaˬ hui kʼawꞈ henˇ tuˬ ve awˬ lawn lehˬ, mvuhˇ naw ma hkʼoˆ taˆ˗e tuˬ dawˇ law kuiˬ cawˬ ve chaw, maˇ heˆ leh miˬ guiˬ hkʼoˆ lo co co taiˍ taiˍ chehˇ tuˬ dawˇ law kuiˬ cawˬ ve chaw co ha hpawˇ ve Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ lonˉ hkʼaw oˉ kʼoˍ pui gʼa ve yoˬ.

AWˬ HKʼAW HPAWˇ LEH AWˬ BAˬ HPAWˇ VE KOˇ CAˉ

15. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo awˬ baˬ hpawˇ koˇ caˉ lo a shu oˉ kʼoˍ pui la hpehꞈ ve le?

15 Oˇ htaˇ teˇ co˗e ve Yuˇdaꞈ chaw ve oˉ kʼoˍ ve. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo awˬ baˬ hpawˇ lo ve koˇ caˉ ko taˍ leh paw hkuˇ ceh tiˉ choˬ kaˬ lo kanˉ te gʼa ve yoˬ. Choˬ kaˬ lo tuˉ tanˇ kuiˬ hkʼoˆ lo kuiˇ te taˍ ve tuˉ tanˇ kuiˬ cawˬ leh daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo hkʼaw kanˉ maˇ te sheˍ htaˇ, kuiˇ te taˍ ve hkehˇ pe le lonˉ hkʼaw paw hkuˇ teˇ hpaˍ laꞈ sheh hkui sheh gʼa tsuhˇ sheˍ ve yoˬ. (Tawˆ kʼai ve 30:17-20; 40:6-8) Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ bon yehˬ lonˉ te˗oˬ htaˇ kaꞈ awˬ baˬ hpawˇ lo koˇ caˉ cawˬ ve yoˬ. Choˬ kaˬ lo paw hkuˇ maˇ heˆ ve kaꞈ chaw yaˇ oˉ kʼoˍ ca pui la hpehꞈ ve yoˬ.

16. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo awˬ hkʼaw hpawˇ lo a shu oˉ kʼoˍ pui ve le? Leh co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ awˬ baˬ hpawˇ lo a shu oˉ kʼoˍ pui ve le?

16 Hkriꞈ yaˇ ve oˉ kʼoˍ pui ve. Leuˆ yuˬ taˍ ve chaw mvuhˇ naw ma hkʼoˆ lo Yeˍsuˆ geh paw hkuˇ maˇ te sheˍ htaˇ, miˬ guiˬ hkʼoˆ lo co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ awˬ hkʼaw hpawˇ lo ka tiꞈ yeˬ ve hkʼaw kanˉ gʼa te sheˍ ve yoˬ. Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo hkʼaw leh bon yehˬ lonˉ hkʼaw ve hkehˇ pe le lonˉ lehˬ, Hkriꞈ yaˇ teˇ gʼaˇ le le awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ daꞈ ve hkʼaw haꞈ shaˉ leh co ha hpawˇ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ yeˬ chehˇ tuˬ shaˍ tiꞈ piˇ ve yoˬ. Leuˆ yuˬ taˍ ve chaw htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ ve, “chaw awˬ moˍ lonˉ” yawˇ hui Gʼuiˬ sha htaꞈ hkʼaˬ kaˬ lo oˉ kʼoˍ pui ve le? Tcuh yaˇ Yoˇhanˬ mawˬ ve yawˇ hui lehˬ, ‘kaw jaw awˬ gʼuˇ suhˍ bon yehˬ lonˉ awˬ hkʼaw lo tanˇ hkuinˇ tanˇ vanˇ Gʼuiˬ sha ve kanˉ htaꞈ te chehˇ ve yoˬ.’ Chi htaꞈ pa taw, chaw awˬ moˍ lonˉ lehˬ co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ awˬ baˬ hpawˇ lo Gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui chehˇ ve yoˬ. (Hpeuꞈ maˍ ve 7:9, 13-15) Yaˬhoˉvaˬ lehˬ, co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ hkʼaw ngaˬ hui htaꞈ oˉ kʼoˍ pui tcuh laˇ ve awˬ hpfuhˇ shiˍ jaˇ.

NGAˬ HUI YAˬHOˉVAˬ HTAꞈ Oˉ KʼOˍ PUI VE DAꞈ JAˇ VE

17. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ aˬ htoꞈ ma gʼa tuˉ tanˇ piˇ ve le?

17 Chi beuꞈ teˇ co˗e ve Hkriꞈ yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ gʼa tuˉ tanˇ piˇ ve daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ lehˬ, Gʼuiˬ sha ve mvuhˇ miˬ awˬ pon awˬ yanˇ yehˇ ve, awˬ gʼaˇ yehˇ ve, leh hpu shi mawˇ jeˬ yehˇ ve yoˬ. Pawˇluꞈ Heˍbrehˇ chaw htaꞈ kʼoˆ piˇ ve hkʼa shuˍ, ngaˬ hui ‘chiˇ mvuh ve tanˇ tuˬ teˇ ceuˬ tanˇ piˇ˗a veuˬ. Chi hkʼe kʼoˆ ve lehˬ, ngaˬ hui ve mawꞈ kʼaw awˬ hkʼaw lo tawˆ la ve tawˇ hkawˇ teˇ hpaˍ Gʼuiˬ sha ve awˬ meh htaꞈ chiˇ mvuh ve teˇ ceuˬ htaꞈ kʼoˆ gaˇ ve yoˬ.’ (Heˍbrehˇ 13:15) Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ gʼa pui ve awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ tuˬ, yawˇ awˬ pon te gʼa ve hkʼe teˇ ceuˬ le le te ve yoˬ.

18. Heˍbrehˇ liꞈ 10:22-25 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, ngaˬ hui hkʼaˬ htaˆ kaꞈ aˬ htoꞈ ma gʼa te cawˇ ve le? Leh ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ maˇ leunˇ cawˇ ve le?

18 Heˍbrehˇ liꞈ 10:22-25 gʼaw sheˍ. Pawˇluꞈ Heˍbrehˇ chaw htaꞈ liꞈ bvuhꞈ piˇ ve awˬ leh meuˇ teˇ tawn lo, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve hkʼaw hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼa te cawˇ ve teˇ ceuˬ ceuˬ htaꞈ yawˇ kʼoˆ ve yoˬ. Awˬ ceuˬ chi ve teˇ hpaˍ lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ geh bon lawˬ ve, awˬ nu ve chaw htaꞈ hto maˍ piˇ ve, hpawnˬ daꞈ ve hkʼaw awˬ gʼaˇ piˇ daꞈ ve yoˬ. ‘Yaˬhoˉvaˬ ve awˬ nyi oˇ ve teˇ nyi gaˬ la paˇ neˇ ve htaꞈ nawˬ hui shiˍ ve pa taw, leuˉ leh awˬ gʼaˇ piˇ daꞈ chehˇ˗oˆ.’ Chi ve a yeˇ uiˍ jaˇ. Hpeuꞈ maˍ ve liꞈ awˬ leh meuˇ teˇ tawn lo Yaˬhoˉvaˬ ve mvuhˇ naw ma tcuh yaˇ “Gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui˗o” tehꞈ 2 pawˆ kʼoˆ ve htaꞈ ngaˬ hui gʼa mawˬ ve yoˬ. (Hpeuꞈ maˍ ve 19:10; 22:9) Co ha hpawˇ ve Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ lonˉ htaꞈ caˉ daꞈ ve awˬ tehˬ ve ngaˬ hui hkʼa dehꞈ chaˬ nyi tuˬ taˇ leunˇ. Uiˍ jaˇ mvuh jaˇ ve Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ngaˬ hui oˉ kʼoˍ gʼa pui ve daꞈ jaˇ ve htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ sheˍ.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 88 Nawˬ ve yaꞈ kʼaw maˍ laˇ˗oˆ

a Liꞈ hpu hkʼaw tcuhˉ kuiˬ naˉ jaˇ ve teˇ ceuˬ lehˬ, co ha hpawˇ ve Yaˬhoˉvaˬ ve bon yehˬ lonˉ hpehꞈ ve yoˬ. Chi aˬ htoꞈ ma le? Heˍbrehˇ ve liꞈ hkʼaw cawˬ ve co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ htaꞈ caˉ daꞈ ve leh Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ gʼa pui ve, nawˬ htaꞈ gʼa laˇ gʼa ve awˬ lawn chi ve hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

b Heˍbrehˇ ve liꞈ hkʼaw aˬ htoꞈ ma kʼoˆ taˍ ve htaꞈ shiˍ tuˬ, vehˆ saiˉ jw.org hkʼaw Heˍbrehˇ liꞈ tanˬ ve tawˇ hkawˇ VDO hkʼaw nyi sheˍ.

c Heˍlaˍsaˆ ve Liꞈ hpu hkʼaw Heˍbrehˇ ve liꞈ teˇ daw ceh tiˉ Yeˍsuˆ Paw hkuˉ lonˉ hpehꞈ ve tehꞈ kʼoˆ taˍ ve yoˬ.

d Liꞈ kʼoˆ teˇ kʼoˆ hkʼaw kʼoˆ ve, 70 hkʼawꞈ C. E. htaˇ, Yeˍruˆsaˍlehnˍ bon yehˬ lonˉ htaꞈ te luˬ htaˇ hkʼaˬ gaˬ teˇ caˉ peuˬ teˇ caˉ te laˬ ve paw hkuˇ lonˉ 84 gʼaˇ cawˬ ve yoˬ.

e Venˇ baˆ hpehˇ ve awˬ nyi htaˇ paw hkuˇ lonˉ te ve awˬ ceuˬ tcuhˉ kuiˬ htaꞈ na gʼa tuˬ, vehˆsaiˉ jw.org Daꞈ kehˬ ve aˉ po kʼo awˬ lawn hkʼaw nyi sheˍ. (Laˇhuˍ hkawˇ maˇ cawˬ.)

g Shaw nyi kuiˬ Taꞈ yehˬ 2010 hkʼawꞈ Ha pa 7 maˬ 15 nyi liꞈ mehˆ hpfuhˇ 22 hkʼaw “Co ha hpawˇ ve bon yehˬ lonˉ tcuhˉ kuiˬ awˬ ha hpu hpeuꞈ maw laˇ ve awˬ hkʼaˇ” hkʼaw nyi sheˍ. (Laˇhuˍ hkawˇ maˇ cawˬ.)