Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 45

Anyisha diakalenga diebe dia kutendelela Yehowa mu ntempelo wende wa mu nyuma

Anyisha diakalenga diebe dia kutendelela Yehowa mu ntempelo wende wa mu nyuma

“Tendelelayi Yeye uvua muenze diulu ne buloba.”—BUAK. 14:7.

MUSAMBU WA 93 Tubeneshaku mu bisangilu bietu

KADIOSHA a

1. Muanjelu udi wamba tshinyi? Bualu budiye wamba budi ne bua kutusaka ku tshinyi?

 MUANJELU yeye musue kuyukila nebe, neumuteleje anyi? Lelu, kudi muanjelu udi wambila “tshisamba tshionso, tshisa tshionso, muakulu wonso ne bantu bonso” ne: “Tshinayi Nzambi, mutumbishayi, . . . tendelelayi Yeye uvua muenze diulu ne buloba.” (Buak. 14:6, 7) Yehowa ke Nzambi umuepele mulelela udi muntu yonso ne bua kutendelela. Mbimpe tuikale ne dianyisha bua diakalenga didiye mutupeshe dia kumutendelela mu ntempelo wende munene wa mu nyuma!

2. Ntempelo wa mu nyuma wa Yehowa udi umvuija tshinyi? (Tangila kabidi kazubu ka “ Tshidi ntempelo kayi umvuija.”)

2 Ntempelo wa mu nyuma udi umvuija tshinyi? Nkuepi kutudi mua kupetela malu adi amumvuija? Ntempelo wa mu nyuma ki nzubu muibaka to. Udi uleja mushindu wa kutendelela Yehowa udiye wanyisha udi muimanyine pa mulambu udi upikula wa Yezu. Mupostolo Paulo wakumvuija bualu abu mu mukanda uvuaye mufundile bena Ebelu bavua mu Yudaya. b

3-4. Bua tshinyi Paulo uvua mufundile bena Kristo bena Ebelu bavua mu Yudaya mukanda? Mmunyi muakabakankamijaye?

3 Bua tshinyi Paulo uvua mufundile bena Ebelu mukanda au? Pamuapa mbua malu manene abidi. Bua kumpala, bua kubakankamija. Ba bungi ba kudibu bavua bakolele mu ntendelelu wa bena Yuda. Bamfumu ba tshitendelelu tshiabu tshia kale bavua mua kuikala bakula bibi bua muvuabu balue bena Kristo. Bena Kristo kabavua ne ntempelo, tshioshelu tshia kulambuila Nzambi milambu, ne bakuidi to. Bualu ebu buvua mua kuikala butekeshe bayidi ba Kristo anyi butekeshe ditabuja diabu. (Eb. 2:1; 3:12, 14) Bamue ba kudibu bavua mene mua kuikala bajinge kupingana mu ntendelelu wabu wa bena Yuda.

4 Buibidi, Paulo uvua muleje ne: bena Ebelu kabavua badienzeja bua kupeta ngumvuilu mupiamupia wa malongesha male a mu nyuma, tuambe ne: “biakudia bikole” bidi mu Dîyi dia Nzambi to. (Eb. 5:11-14) Bidi bimueneka ne: bamue ba kudibu batshivua balonda Mikenji ya Mose. Kadi Paulo wakamba ne: milambu ivua Mikenji ya Mose ibalomba bua kufila kayivua ijimija mpekatu yabu bua kashidi to. Ke bualu kayi bakateka mikenji ayi “ku luseke.” Paulo wakalua kubalongesha malu male a mu Dîyi dia Nzambi, ubavuluija “ditekemena ditambe buimpe” didi dimanyine pa mulambu wa Yezu uvua ubasemeja “pabuipi ne Nzambi.”—Eb. 7:18, 19.

5. Mbualu kayi budi mu mukanda wa Ebelu butudi ne bua kujingulula? Bua tshinyi?

5 Paulo wakumvuija bena Kristo nende abu muvua mushindu wabu mupiamupia wa kutendelela muimpe kupita wa kale. Malu a mu ntendelelu wa bena Yuda avua patupu “mundidimbi wa malu adi ne bua kulua, kadi bulelela buawu budi kudi Kristo.” (Kolos. 2:17) Mundidimbi wa tshintu utu uleja ne: tshintu tshiena mundidimbi au tshidiku. Nunku, mushindu uvua bena Yuda batendelela Nzambi uvua mundidimbi patupu bualu mushindu mutambe buimpe wa kumutendelela utshivua ulua. Mbimpe tumanye tshikadi Yehowa mulongolole bua kutubuikidila mpekatu bua tumone mua kumutendelela mu mushindu udiye wanyisha. Bua mpindieu, anu mudibi bileja mu mukanda wa Ebelu, tumonayi dishilangana didi pankatshi pa “mundidimbi” (ntendelelu wa bena Yuda) ne bualu “bulelela” (ntendelelu wa bena Kristo). Tuetu bamanye dishilangana edi, netumvue bimpe tshidi ntempelo wa mu nyuma ne mudiyi ututangila.

NTENTA WA TSHITENDELELU

6. Ntshinyi tshivua tshienzeka ku ntenta wa tshitendelelu?

6 Mu Isalele. Malu adi Paulo wakuila mmashindamene pa ntenta wa tshitendelelu uvua Mose muenze mu 1512 K.Y. (Tangila kazubu ka “Mu Isalele ne lelu.”) Bena Isalele bavua babikila muaba uvuabu badisangishila bua kutendelela ne kulambula milambu ne: ntenta wa tshitendelelu. (Ekes. 29:43-46) Pavuabu mu tshipela, bavua bamuambula baya nende konso kuvuabu baya. Ntenta wa tshitendelelu au wakenza bidimu bitue ku 500 too ne pakibakabu ntempelo mu Yelushalema. (Ekes. 25:8, 9; Nom. 9:22) Uvua kabidi uleja mushindu mutambe buimpe uvua bena Kristo ne bua kulua kutendelela.

7. Ndîba kayi diakenjibua ntempelo wa mu nyuma?

7 Lelu. Ntenta wa tshitendelelu uvua “mundidimbi wa malu a mu diulu” ne tshimfuanyi tshia ntempelo munene wa Yehowa wa mu nyuma. Paulo wakamba ne: “Ntenta eu [tuambe ne: ntenta wa tshitendelelu] udi tshimfuanyi tshia tshikondo tshitudi etshi.” (Eb. 8:5; 9:9) Tshikondo tshivuaye mufunde mukanda au, ntempelo wa mu nyuma ukavuaku. Wakatuadija mu 29 P.Y. Ke tshidimu tshivua Yezu mubatijibue, muedibue manyi a nyuma muimpe, ne mutuadije kuenzela Yehowa mudimu bu “muakuidi munene udi ku mutu” mu ntempelo wa mu nyuma. cEb. 4:14; Bien. 10:37, 38.

MUAKUIDI MUNENE

8-9. Bilondeshile Ebelu 7:23-27, ndishilangana kayi didi pankatshi pa bakuidi banene ba mu Isalele ne Yezu Kristo, Muakuidi munene udi ku mutu?

8 Mu Isalele. Muakuidi munene ke uvua wakuila bantu kudi Nzambi. Yehowa ke uvua muteke Alona muakuidi munene wa kumpala mu Isalele pavuabu babanjije ntenta wa tshitendelelu. Kadi Paulo udi umvuija ne: “bantu ba bungi bavua ne bua kulua bakuidi benda bashintulukangana, bualu lufu luvua lubapangisha bua kutungunuka ne kuikala bakuidi.” d (Bala Ebelu 7:23-27.) Bu muvua bakuidi banene abu bapange bupuangane, bavua ne bua kufila milambu bua mpekatu yabu. Adi ndishilangana dinene didi pankatshi pa bakuidi banene bena Isalele ne Yezu Kristo, Muakuidi munene udi ku mutu.

9 Lelu. Bu mudi Yezu Kristo Muakuidi wetu munene, udi “muena mudimu . . . wa ntenta mulelela udi muasa kudi Yehowa, kayi muasa kudi muntu.” (Eb. 8:1, 2) Paulo udi wamba ne: ‘Bu mudi [Yezu] ushala ne muoyo bua kashidi, buakuidi buende kabuena ne bantu badi bamupingana to.’ Mmuambe kabidi ne: Yezu ‘ki mmunyanguke, mutapuluke ne bena mpekatu’ ne “kena dijinga ne kufila milambu dituku dionso” bua mpekatu yende bu bakuidi ba mu Isalele to. Tumonayi mpindieu mudi bioshelu ne milambu ya kale mishilangane ne ya lelu.

BIOSHELU NE MILAMBU

10. Milambu ivuabu bafila pa tshioshelu tshia tshiamu tshia mitaku ivua mundidimbi wa tshinyi?

10 Mu Isalele. Pambelu ku tshibuelelu kua ntenta wa tshitendelelu kuvua tshioshelu tshia tshiamua tshia mitaku tshivuabu balambuila Yehowa milambu. (Ekes. 27:1, 2; 40:29) Nansha nanku, milambu ayi kayivua mua kujimija mpekatu ya bantu bua kashidi to. (Eb. 10:1-4) Diyilambula njila ne njila divua dileja mulambu umuepele uvua ne bua kujimija mpekatu ya bantu bonso bua kashidi.

11. Yezu wakadilambula pa tshioshelu kayi? (Ebelu 10:5-7, 10)

11 Lelu. Yezu uvua mumanye ne: Yehowa uvua mumutume pa buloba bua kufila muoyo wende bu mulambu udi upikula bantu bonso. (Mat. 20:28) Pakabatijibuaye, wakadifila bua kuenza disua dia Yehowa. (Yone 6:38; Gal. 1:4) Yezu wakadifila bu mulambu pa tshioshelu tshivua katshiyi tshienza kudi bana ba bantu to, kadi tshivua tshileja “disua” dia Nzambi divua ne: Muanende afile muoyo wende mupuangane. Yezu wakafila muoyo wende “musangu umue bua kashidi” bua kubuikila mpekatu ya muntu yonso uvua uleja ditabuja kudiye. (Bala Ebelu 10:5-7, 10.) Tumonayi mpindieu diumvuija dia bintu bia munda mua ntenta wa tshitendelelu.

TSHIJILA NE MUTAMBE TSHIJILA

12. Nnganyi uvuabu banyishile bua kubuela miaba yonso ya mu ntenta wa tshitendelelu?

12 Mu Isalele. Ntenta wa tshitendelelu ne ntempelo ivuabu balue kuibaka mu Yelushalema ivua mifuanangane munda. Muvua bitupa bibidi: tshia “Muaba wa Tshijila” ne tshia “Muaba Mutambe Tshijila.” Bivua bikosolola kudi tshilamba. (Eb. 9:2-5; Ekes. 26:31-33) Munda mua muaba wa tshijila muvua tshitekelu tshia miendu, tshioshelu tshia musenga wa manananshi, ne mêsa a ditekela mampa a dileja. Anu “bakuidi bela manyi” ke bavuabu banyishile bua kubuela muaba wa tshijila bua kuenzamu midimu yabu ya buakuidi. (Nom. 3:3, 7, 10) Mu muaba mutambe tshijila muvua mushete wa tshipungidi wa or uvua uleja dikalamu dia Yehowa. (Ekes. 25:21, 22) Anu muakuidi munene ke uvuabu banyishile bua kubuelamu musangu umue ku tshidimu mu dituku dia dibuikila dia mpekatu. (Lew. 16:2, 17) Uvua ubuelamu tshidimu tshionso ne mashi a nyama bua kubuikila mpekatu yende ne ya tshisamba tshijima. Yehowa wakalua kufila diumvuija dia malu onso au ku diambuluisha dia nyuma muimpe.—Eb. 9:6-8. e

13. Muaba wa tshijila ne muaba mutambe tshijila mu ntenta wa tshitendelelu ivua mundidimbi wa tshinyi?

13 Lelu. Bayidi bakese ba Kristo ke badibu bele manyi a nyuma ne badi mu malanda a pa buawu ne Yehowa. Bayidi abu badi 144000. Nebikale bakuidi pamue ne Yezu mu diulu. (Buak. 1:6; 14:1) Muaba wa tshijila wa mu ntenta wa tshitendelelu udi uleja ne: Nzambi udi ubangata bu bana bende ba mu nyuma patshidibu pa buloba apa. (Lomo 8:15-17) Muaba mutambe tshijila udi uleja diulu, muaba udi Yehowa musombele. “Tshilamba tshia kukosolola natshi” muaba wa tshijila ne mutambe tshijila tshidi tshileja mubidi wa Yezu wa mashi ne mâyi uvua bu tshimanu tshivua tshimupangisha bua kubuela mu diulu mu ntempelo wa mu nyuma bu Muakuidi munene udi ku mutu. Pakafilaye mubidi wende bu mulambu udi upikula bantu bonso, uvua mukanguile bela manyi bonso njila wa kuya mu diulu. Bobu pabu badi ne bua kufua bua kushisha kuya mu diulu. (Eb. 10:19, 20; 1 Kol. 15:50) Pakabishibua Yezu ku lufu, wakabuela muaba mutambe tshijila wa mu ntempelo wa mu nyuma, muikala bela manyi bonso ne bua kulua kudisanga kudiye.

14. Bilondeshile Ebelu 9:12, 24-26, ntshinyi tshidi tshibandisha ntendelelu wa Yehowa wa mu nyuma ku mutu kua wa mu Isalele?

14 Tudi tumona mudi ntendelelu mukezuke wa Yehowa udi muimanyine pa mulambu udi upikula ne pa mudimu wa buakuidi wa Yezu Kristo mupite ntendelelu wa kale. Muakuidi munene mu Isalele uvua ubuela mu muaba mutambe tshijila muenza ku bianza ne mashi a milambu ya nyama, kadi Yezu “uvua mubuele mu diulu muine,” muaba mutambe tshijila ku yonso, bua kumueneka kumpala kua Yehowa. Wakalejamu mushinga wa muoyo wende mupuangane wakafilaye bua bualu buetu “bua kumbusha mpekatu ku diambuluisha dia didilambula diende.” (Bala Ebelu 9:12, 24-26.) Mulambu wa Yezu ke mulambu umuepele udi ujimija mpekatu yetu bua kashidi. Anu mutuabimona, nansha tuetu ne ditekemena dia kuya mu diulu anyi kushala pa buloba, tuetu bonso tudi mua kutendelela Yehowa mu ntempelo wende wa mu nyuma.

LUBANZA

15. Mbanganyi bavua benzela mudimu mu lubanza lua mu ntenta wa tshitendelelu?

15 Mu Isalele. Bavua benze lupangu lunyunguluke Ntenta wa tshitendelelu uvua ne lubanza lubaluluke. Bakuidi bavua benzelamu mudimu wabu. Mu lubanza alu muvua tshioshelu tshinene tshia tshiamu tshia mitaku tshivuabu bafidila milambu ya kuosha, muvua kabidi dilongo dinene dia mâyi dia tshiamu tshia mitaku divua ne mâyi avua bakuidi bowa kumpala kua kuenzabu mudimu wa tshijila. (Ekes. 30:17-20; 40:6-8) Ntempelo yakaluabu kuibaka ivua payi ne lubanza lua pambelu muvua bantu bavua kabayi bakuidi batendelela Nzambi.

16. Mbanganyi badi benza mudimu mu mbanza ya ntempelo wa mu nyuma?

16 Lelu. Kumpala kua bashadile bela manyi badi pa buloba kuya mu diulu bua kuenza mudimu wa buakuidi ne Yezu, badi benzela Yehowa mudimu ne lulamatu mu lubanza lua munda lua ntempelo wa mu nyuma. Dilongo dinene dia mâyi divuaku divua divuluija bakuidi, anu mudidi divuluija bena Kristo bonso lelu, mudibi ne mushinga bua kushala bakezuke mu nyuma ne mu bikadilu. Kadi bena mu “musumba muenene” badi batua bana babu ne Kristo mpanda badi bobu batendelela Yehowa muaba kayi? Mupostolo Yone wakabamona “bimane kumpala kua nkuasa wa bukalenge” udi uleja lubanza lua pambelu lua pa buloba, mudibu ‘benzela Nzambi mudimu wa tshijila munya ne butuku mu ntempelo wende.’ (Buak. 7:9, 13-15) Tulejayi dianyisha bua diakalenga ditudi nadi dia kutendelela Yehowa mu ntempelo wende munene wa mu nyuma!

TUDI NE DIAKALENGA DIA KUTENDELELA YEHOWA

17. Tudi ne diakalenga dia kulambula Yehowa milambu kayi?

17 Tudi ne diakalenga dia kupesha Yehowa milambu patudi tufila dîba dietu, bukole buetu, ne bintu bietu bua kutua Bukalenge buende mpanda. Anu bu muvua Paulo muleje bena Kristo bena Ebelu, tudi mua ‘kufila misangu yonso kudi Nzambi mulambu wa kumutumbisha nawu, mbuena kuamba ne: mamuma a mishiku yetu idi ijikula dîna diende patoke.’ (Eb. 13:15) Tudi tuleja mutudi ne dianyisha bua diakalenga dietu dia kutendelela Yehowa patudi tudifila mu mudimu wende bikole.

18. Bilondeshile Ebelu 10:22-25, mmalu kayi atudi katuyi ne bua kulengulula? Mmalu kayi atudi katuyi ne bua kupua muoyo?

18 Bala Ebelu 10:22-25. Paulo mmuleje lua ku ndekelu kua mukanda wa Ebelu bibadi bia bungi bia ntendelelu wetu bitudi katuyi ne bua kulengulula. Mu bibadi abi mudi kusambila, kuamba lumu luimpe, kubuela mu bisangilu, ne kukankamijangana. Tuenze ‘nanku nangananga bu mutudi tumona dituku [dia Yehowa] dienda disemena pabuipi.’ (Eb. 10:22-25) Muanjelu wa Yehowa udi wamba mu Buakabuluibua ne: “Tendelela Nzambi!” (Buak. 19:10; 22:9) Mmuambe mêyi aa misangu ibidi bua kuleja mudi kutendelela Yehowa ne mushinga wa bungi. Katupu koku malu onso atudi balonge adi atangila ntempelo munene wa Yehowa wa mu nyuma muoyo to. Tuanyishayi kabidi diakalenga dietu dia kutendelela Nzambi wetu munene!

MUSAMBU WA 88 Mmanyisha njila yebe

a Dimue dia ku malongesha male a mu Dîyi dia Nzambi ndia ntempelo munene wa Yehowa wa mu nyuma. Ntempelo au udi umvuija tshinyi? Mu tshiena-bualu etshi, netuakule bua kalu ne kalu kadi katangila ntempelo au kadi mu mukanda wa Ebelu. Tshiena-bualu etshi tshivudijaku dianyisha diebe bua diakalenga diudi nadi dia kutendelela Yehowa.

b Bua kumanya malu adi mu mukanda wa Ebelu mu kabujima kawu, tangila filme wa Diumvuija dia mukanda wa Ebelu mu jw.org.

c Mukanda wa Ebelu ke mukanda umuepele wa mu Mifundu ya mu tshiena Greke ya buena Kristo udi wakula bua Yezu bu Muakuidi munene

d Mukanda mukuabu udi uleja ne: kuvua mua kuikala bakuidi banene batue ku 84 tshikondo tshivuabu babumbule ntempelo mu Yelushalema mu 70 P.Y.

e Bua kumanya diumvuija dia malu avua bakuidi benza mu dituku dia dibuikila dia mpekatu, tangila filme wa Ntenta.

g Tangila kazubu ka “Muvua nyuma musokolole diumvuija dia ntempelo wa mu nyuma” mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 15/7/2010, dib. 22.