Olupe wihina wone muselu dhilimo

Olupele muselu wogwaddela

OHUDHERA 45

Ovahege thima oneti onniwena womwebedha Yehova mutempulu yomuzimuni

Ovahege thima oneti onniwena womwebedha Yehova mutempulu yomuzimuni

‘Mmwebedhege Ole apadduse odhulu ni elabo yavati.’— APO. 14:7.

JHIBO 93 Mureelihe mutugumano dhehu

DHITHU NNAAHUDHERIHU a

1. Ethu baani mungero dhaala anawogiye ki mwahaya bwaddi eyo sathima wa iyo vano?

 AHERE mungero awoga ni we were ovuruwana dhithu afuniye owoga? Ebaribariya sowihina peeno mungero anowoga ni ‘malogo matene, mahimo, ni a dhiwogelo dhatedhene.’ Mbwenye oliye anawoga ddi? ‘Mmoovege Mulugu ni mmuthithimihege . . . Mmwebedhege Ole apadduse odhulu ni elabo yavati.’ (Apo. 14:6, 7) Yehova Mulugu eebaribari anafwanelela webedhiwa ni athu aatene. Teto iyo nnotamalela mwaha oneti anivahiliye, yomwebedha Oliye mutempulu yaye yomuzimuni!

2. Tempulu yomuzimuni ya Yehova ddiniyani? (Osugwe kwaduru enna musolo “ Ethu baani yahinatapulela tempulu ela?”)

2 Tempulu yomuzimuni ddiniyani? Ki nnafwanye wuvi muselu dhinawoga pamadhene wodhela Tempulu ela yomuzimuni? Tempulu yomuzimuni kahiyo nyumba enoniwa ni mento. Tempulu yomuzimuni enovolowelavo dhithu dhatedhene Yehova aneriyena mowiwanana ni mukutho wa Yesu wihina athu yande omwebedha. Murumiwi Pawulo ohutapulela pamadhene muselu ola mukartani mwaaye aalebenliye makiristawu yaali meberewu yakala oJudeya. b

3-4. (a) Dhithu baani dhamuthukulenle Pawulo walebela makiristawu yaali meberewu? (b) Ethu baani Oliye eeriliyena wihina aakavihere?

3 Mwahaya bwaddi murumiwi Pawulo adhe aalebelege karta makiristawu yaali meberewu yakala oJudeya? Podi wera mwaha wa dhithu biili dhathima. Yobajha, wihina aalibihe. Owinjhiva wa aliwa yaleliwe ni makalelo owebedha a maJudewu teto anamaholela gereja ewa akale yowawoga obure mwaha aliwa okala makiristawu, mwaha wihina aliwa kayanna Tempulu yowoneya wihina emwebedhegemo Yehova newene namakutha wihina empahelege mukutho Mulugu. Podi wera eyo yahakwerebehiya makiristawu teto yahiridhiha nroromelo newa. (Heb. 2:1; 3:12, 14) Podi wera amodhaya yahubuwela ohogolowela makalelo owebedha a maJudewu.

4 Yanabili, murumiwi Pawulo afuna aakongomedhe makiristawu yaali meberewu wihina yilibihedhe wonelamo ebaribari exa ni yoviteya obe nere ‘yoojha yomuzimuni’ enafwanyeya mBibiliyani. (Heb. 5:11-14) Enakala ninga maJudewu amodha yanna waharave malamulo a Moyizeji. Mbwenye Pawulo owoga wihina mukutho yapelekiwa mowiwanana ni malamulo a Moyizeji kadhakunela dhothega dhewa, bumwahaya nlamulo nahithimihiwa. Vano Pawulo annawahudhiha makiristawu meberewu ebaribari ela yoviteya, oliye wawubusedha wihina ejhehedhelo yapama mowiwanana ni mukutho wa Yesu sakavihere ‘onfiyedha Mulugu.’ — Heb. 7:18, 19.

5. Ethu baani nnahowelihu wonelamo ni livuru na Hebreus, ki mwahaya bwaddi?

5 Pawulo wawaddela makiristawu yaali meberewu wihina makalelo ewa owebedha yanniwana ovanene yaali athima wapitha ale akale. Dhithu yeriwana wihina emwebedhe Yehova mowiwanana ni malamulo a Moyizeji dhaali ninga ‘murunti wa dhithu dhaadhe osogolo, mbwenye ebaribariya aali Kiristu.’ (Col. 2:17) Murunti wa ethu-sithu onooniha baahi makalelo eli ethuyele mbwenye kunoniha ethuya mowakwanela. Ni makalelo mamodhave, makalelo maJudewu yamwebedhiiwa Yehova kale waali murunti baahi wihina osogolo aliwa yerege omwebedha Mulugu ni makalelo apama. Iyo nnohowela wonelamo pamadhene dhithu Yehova eriliyena wihina dhothega dhehu dhileveleliwe teto wi nande omwebedha oliye mwamakalelo oliye anafuniye. Ohudhera wula nnere oliganiha ‘murunti’ (obe nere makalelo maJudewu yebedhiwa) ni ‘ebaribari’ (obe nere makalelo makiristawu enebedhiwa), ninga munawogela Hebreus, neera ndo nnere wonelamo pamadhene Tempulu yomuzimuni ni thima enniwana mwigumini mwehu.

TABERNAKULU

6. Tabernakulu, yalabihedhiwa aavi?

6 Makalelo maJudewu yebedhiwa. Pawulo ohulabihedha Tabernakulu yamagiwe ni Moyizeji yaka ya 1512 M.W.O., wihina atapulele Tempulu yomuzimuni. (Osugwe kwaduru “Makalelo maJudewu yebedhiwa — Makalelo makiristawu enebedhiwa.”) Tabernakulu yaamagiwe ninga musasa wihina amwaana Ezarayeli yande otheba yatamelaga mburo-bu-mburo. Tabernakulu ele yahilabehedhiwa muwari mwa yaka 500 ofiyedha mudhidhi yaamagiwe tempulu oJeruzale. (Êxo. 25:8, 9; Núm. 9:22) Tabernakulu obe ‘musasa wa mutugumano’ waali mburo amwaana Ezarayeli yatugumaniwa wihina emwebedhe Mulugu ni epeleke mukutho. (Êxo. 29:43-46) Teto tabernakulu yootonyihedha ethu yathima Yehova afuniye wavaha makiristawu.

7. Tempulu yomuzimuni, yambele okalawo alini?

7 Makalelo makiristawu enebedhiwa. Tabernakulu yakale yaali murunti wa dhithu dhili odhulu ni yatonyihedha tempulu enlubale yomuzimuni ya Yehova. Pawulo ohuwoga wihina musasa ola obe tabernakulu etonyihedho wa mudhidhi wovanene. (Heb. 8:5; 9:9) Vano mudhidhi murumiwi Pawulo aalebenliye karta makiristawu yaali meberewu, tempulu yomuzimuni yahimala okalawo. Tempulu ela ebanjhe okalawo yaka ya 29 M.W. Yaka yele Yesu ahibaddiziwa ni ahithikitheliiwa ni muzimu wotxena, teto obajha olaba ninga ‘namakutha munlubale’ mutempulu ya Yehova. cHeb. 4:14; At 10:37, 38.

NAMAKUTHA MUNLUBALE

8-9. Ohiyana baani olivo wa anamakutha anlubale owizarayeli ni namakutha munlubale Yesu Kiristu? (Hebreus 7:23-27)

8 Makalelo maJudewu yebedhiwa. Namakutha munlubale aali mwimeleli a nlogo vamentoni va Yehova. Namakutha munlubale oobajha aali Arawu oliye aathomiwe ni Yehova labo yinagurariwaga tabernakulu, mbwenye ninga murumiwi Pawulo awogiliye yohowela okalawo anamakutha owinjhiva wihina mmodha akwa namakutha mmodhaya ahale vamburoni vaye. d (Omwileri Hebreus 7:23-27.) Woona wihina aliwa yaali athu ohulogomana anamakutha anlubale yohowela opeleka mukutho mwaha wa dhothega dhewa, vala nnowonavo ohiyana winlubale wa anamakutha anlubale mudhidhi wa amwaana Ezarayeli ni namakutha munlubale Yesu Kiristu.

9 Makalelo makiristawu enebedhiwa. Ninga namakutha munlubale Yesu ‘mudhaari analaba mmusasani webaribari omagiwe ni Yehova ohiya ni muthu.’ (Heb. 8:1, 2) Pawulo ohutapulela wihina woona wihina Yesu kanakwa, kavo muthu anaahale vamburoni vaye ninga Namakutha Munlubale. Teto Pawulo ohuwoga wihina Yesu kanna nihonya newene kanna yothega teto mohiyana ni anamakutha anlubale aamwaana Ezarayeli oliye kanahowela opeleka mukutho kadda labo wihina dhothega dhaye dhileveleliwe. Vano nnere woona ohiyana olivo wa altare ni mukutho mudhidhi wa maJudewu ni wa makiristawu.

ALTARE NI MUKUTHO

10. Mukutho dhapahiwa va altare a kobere dhatapulela ddi?

10 Makalelo majudewu yebedhiwa. Ode wa tabernakulu, epaddi yomulagoni ahikalawo altare a kobere dhapahiwa mukutho dhaanenyama wa Yehova. (Êxo. 27:1, 2; 40:29) Mbwenye mukutho ndhe kadhanda okuneela dhotheega dhatedhene dhaathu. (Heb. 10:1-4) Mukutho ndhe dhaanenyama mutabernakulu dhoopahiwa malabo amatene, teto dhoniha wi osogolo were okala mukutho mmodha baahi wawobole athu aatene muuthegani ni muukwani.

11. Yesu apelekile egumaye altare baani? (Hebreus 10:5-7, 10)

11 Makalelo makiristawu enebedhiiwa. Yesu ahinona wihina aarumiwe ni Yehova wi adhe velaboni yavati wihina avahe egumaye ninga mukutho wowawobolana athu aatene a velaboni yavati. (Mat. 20:28) Bumwahaya labo abaddiziwaga, Yesu ahivelela wa Yehova wihina eerena efunelo yaye. (João 6:38; Gál. 1:4) Yesu avelenle egumaye valtareni oohoneya ohiya altare owooneya ni mento. Altare oyo anatapulela “efunelo” ya Yehova. Mwaha wi efunelo ya Yehova yaali wihina Yesu apeleke egumaye ninga muthu oomwiilini. Mbwenye Yesu ohupeleka egumaye ninga mukutho mmodha ‘wowakwanela’, wihina akunele dhothega dha athu aatene enaamuroromele. (Omwileri Hebreus 10:5-7, 10.) Vano kabeni none ethu yatapulela dhithu dhaali muwari mwa tempulu.

MBURO WOWEELA NI MBURO WOTHABWA WEELA

12. Baani anna oneti wovolowa mburo Woweela, ki baani anna oneti wovolowa mburo Wothabwa Weela?

12 Makalelo majudewu yebedhiwa. Tabernakulu ni Tempulu dhimodhadha dhaamagiwe oJeruzale dholigana vanlubale muwarimwa. Muwarimwa mwahigawiwa dila biili, “Mburo Woweela” ni “Mburo Wothabwa Weela”. Mburo ndha minddi dhahiyanihiwa ni kurtina yooluweliwa. (Heb. 9:2-5; Êxo. 26:31-33) Mburo Woweela, ahikalamo kandelaburu a oru, altare wihina apahiwevo insensu, meza ni pawu. Yanna oneti wowapara mabasa ootaleleya mburo Woweela, yaali ‘anamakutha yaathikitheliwe ni Yehova.’ (Núm. 3:3, 7, 10) Mburo Wothabwa Weela, waali nikasa na nipangano na oru nooniha wihina Yehova aali vevale. (Êxo. 25:21, 22) Namakutha munlubale baahi danna oneti wovolowa mburo Wothabwa Weela dila modha vayakani, labo na oleveleliwa wa dhoothega. (Lev. 16:2, 17) Yaka dhatedhene, namakutha munlubale oovolowa ni nikame nanenyama wihina dhileveleliwe dhotheega dhaye ni dha nlogo natene. Nuuvira mudhidhi, Yehova ni muzimu waye wotxena woniha pamadhene ethu yatapulela mburo ndhe minddi. — Heb. 9:6-8. e

13. Mburo Woweela ni mburo Wothabwa Wela onatapulela ddi wa makiristawu?

13 Makalelo makiristawu enebedhiiwa. Athu ang’onove dinna oneti woothikitheliwa ni muzimu wotxena, teto mwaha wa yeyo aliwa ehikanna wandana wavayekiwa ni Yehova. A 144.000 ala eneere olaba ni vamodha ni Yesu odhulu ninga anamakutha. (Apo. 1:6; 14:1) Mburo Woweela wa tabernakulu, enatapulela ekalelo yewa yokala aana a Mulugu oomuzimuni wula egaali elabo yavati. (Rom. 8:15-17) Mburo Wothabwa Weela, winatapulela odhulu wili Yehova. Vano “kurtina” yahiyaniha mburo Woweela ni mburo Wothabwa Weela, enatapulela mwiili wa Yesu. Mudhidhi aaliye velaboni yavati, kanna oneti wovolowa odhulu ni okala namakutha munlubale a tempulu yomuzimuni. Nuuvelela egumaye ninga mukutho, Yesu ofugula dila wihina makiristawu oothikitheliwa ekanne oneti wodhowa odhulu. Ndala ninga Yesu, makiristawu oothikitheliwa enohowela ohiya mwiili wewa wemuthu wihina emwakele padamari ewa odhulu. (Heb. 10:19, 20; 1 Cor. 15:50) Yesu nuumala ovenyihiwa, ovolowa mburo Wothabwa Weela wa tempulu yomuzimuni obe neere odhulu, wengo makiristawu aatene oothikitheliwa enafuniiwa okala vamodha ni Yesu.

14. Mwahaya bwaddi omwebedha Yehova mutempuluni yomuzimuni fwathima vanlubale okwaranya makalelo owebedha a majudewu? (Hebreus 9:12, 24-26)

14 Nikoma na webedha woweela wa Yehova mukutho wowobola wa Yesu ni mabasa anaapariye ninga namakutha munlubale. Enowoneya pamadhene wihina makalelo ala owebedha, bathimaya okwaranya makalelo maJudewu yamwebedhiiwa Yehova kale. Namakutha munlubale mudhidhi wa amwaana Izarayeli, avolowa mburo Wothabwa Weela mburo waamagiwe naathu. Mbwenye Yesu aavolonwe ‘odhuluwene’ mburo Wothabwa Weela wiliwo wihina apeleke muthengoya mmadani mwa Yehova. Avelelaga egumaye yologomana wihina anoobole, Yesu ahikanna oneti ‘woothimiha dhotheega wodhela ovelela egumaye ninga mukutho.’ (Omwileri Hebreus 9:12, 24-26.) Numala weriwana mukutho wa Yesu, kiyahowelege werana mukutho mmodhaya wihina nleveleliwe dhotheega dhehu. Ninga nnafunihu woona osogolo, kinapwatha akala ejhehedhelo yehu fuukala elabo yavati obe yodhulu, iyo aatene podi omwebedha Yehova mutempuluni yomuzimuni.

MATHADDO

15. Baani alaba nthaddo nootabernakulu?

15 Makalelo majudewu yebedhiwa. Tabernakulu yahikanna nthaddo nowunnuwa ni noobareleya, anamakutha yaapariwa mabasa ewa. Altare a kobere wapahiwavo mukutho akala nthaddo nenna vamodha ni basiya ya kobere mwaali manjhe anamakutha yalabihedhiiwa wihina yisuwena yahinabajhe wapara mabasa ootaleleya. (Êxo. 30:17-20; 40:6-8) Tempulu dhaamagiwe vasogolova, dhahikanna nthaddo noode nalabihedhiwa naale yahali anamakutha wihina emwebedhe Yehova.

16. Baani analaba nthaddo na muwari ni baani analaba nthaddo noode na tempulu yomuzimuni?

16 Makalelo makiristawu enebedhiiwa. Yahinathi odhowa odhulu wihina yalabege ninga anamakutha vamodha ni Yesu, makiristawu oothikitheliwa enolaba nuroromeleya elabo yeela yavati, obe neere, nthaddo na muwari na tempulu yomuzimuni. Basiya ninlubale na manjhe nnafwanyeya nthaddo nna, yowubusedha yinlubale ya makiristawu oothikitheliwa, wihina ndala ninga makiristawu aatene aliwa enohowela okala oweela epaddi yomwilini ni yomuzimuni. Ki vano, ‘muthithi waathu’ onaakavihera addibila oothikitheliwa a Kiristu onamwebedha Yehova wuvi? Murumiwi Juwawu ahoona muthithi waathu ‘egimenle osogolo wa mpaddo ni osogolo wa Nimbila.’ Tempulu yowoneya eyo enaliganihiwa ni nthaddo noode, wengo aliwa ‘enampareliwa mabasa aye otaleleya mutana ni mahiyu mu tempulu mwaaye.’ (Apo. 7:9, 13-15) Teto iyo nnovaha thima oneti Yehova anivahiliye womwebedha mwamakalelo ooweela mutempuluni mwaaye yomuzimuni!

ONETI NINNIHUNA WOMWEBEDHA YEHOVA

17. Mukutho baani ninnihuna oneti wompelekela Yehova?

17 Peeno makiristawu aatene ehikanna oneti wompelekela mukutho Yehova elabihedhaga mudhidhi wewa, kopolo dhewa ni dhithu dhinniwana wihina ekavihere dhithu dhatedhene dhinerana Omwene wa Mulugu. Ninga murumiwi Pawulo aawaddenliye makiristawu yaali meberewu, iyo podi ovaha ‘mukutho wonvuwiha Mulugu, eri yowima ya mulomo dhehu, dhinalaleya vanamwinjhini ndina naaye.’ (Heb. 13:15) Iyo nnowoniha wi nnovaha thima oneti ola ninnihuna namwebedhaga Yehova ni ninvahaga dhithu dhathima ninnihuna.

18. Dhithu baani nnahowelihu werana malabo amatene ki ethu baani nahinahowelihu odduwala? (Hebreus 10:22-25)

18 Omwileri Hebreus 10:22-25. Omakuthulo wa kartanaye alebenliye meberewu, murumiwi Pawulo ohuwoga dhithu dhohiyanahiyana nnahowelihu werana wihina nimwebedhe Yehova. Dhithu ndho dhinovolowelavo olobela wa Yehova amalabo amatene, walaleyela athu amodhaya nawaddelaga ejhehedhelo yehu, ohujhombela mutugumano ni olibihana mmodha ni mukwaye ‘thabwathabwa noonaga wi omakuthulo onna waddamela.’ Teto livuru na Apocalipse nnowawileri madhu asorihile mungero awogaga egi: ‘Omwebedhe Mulugu!’ Oliye ohawoga madhu ala dila biili wihina onihe wi eyo ethu yathima vanlubale. (Apo. 19:10; 22:9) Iyo kannafuna odduwala dhithu dhatedhene nihudherihu wodhela tempulu enlubale yomuzimuni ni oneti winlubale ninnihuna womwebedha Mulugu ehu munlubale Yehova!

JHIBO 88 Mugihudhihe dila dhinyu

a Muselu mmodhaya wooviteya onafwanyeya mBibiliyani eli wodhela tempulu enlubale yomuzimuni ya Yehova. Mbwenye tempulu yeyo ddiniyani? Ohudhera wula onere owoga wodhela dhithu dhoviteya dhinafwanyeya livuru na Hebreus dhinawoga wodhela muselu ola wa tempulu. Wamala woona yohudhera wula onerege ovaha thima oneti onniwena womwebedha Yehova.

b Wihina wande wonelamo dhithu dhatedhene dhinawogiwa mulivuru na Hebreus, osugwe vidiyu Ofugulela wa livuru na Hebreus, mu sayiti jw.org.

c Livuru na Hebreus baahi thinamwiithana Yesu ninga namakutha munlubale mu dholebela dhegerego.

d Mowiwanana ni livuru dhaala, podi wera Wizarayeli yahikalawo anamakutha anlubale owakwana 84, ofiyedha mudhidhi tempulu yoJeruzale yagujhuliwiwa yaka ya 70 M.W.

e Wihina wande wonelamo kadda ethu namakutha munlubale eresiyena labo na oleveleliwa dhothega, osugwe vidiyu enna musolo A Tenda, enafwanyeya mu sayitini jw.org.

g Osugwe kwaduru “Como o espírito revelou o significado do templo espiritual, mu Sentinela a 15 a Julho a 2010, epaddi 22.