Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

ZÃMSGÃ YĨNGA 45

D maan sũ-noogo, d sẽn be a Zeova roog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã pʋgẽ n tũud-a wã

D maan sũ-noogo, d sẽn be a Zeova roog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã pʋgẽ n tũud-a wã

“Bɩ y waoog sẽn naan-a saagã ne tẽngã.”—VẼN. 14:7.

YƖƖLL 93 Zeova, ning tõnd tigsgã barka

D SẼN NA N Yà Wàa

1. Bõe la malɛk a ye yeta, la d manesem segd n yɩɩ wãn ne rẽ?

 MALƐK sã n wa gom ne yãmba, y na n kelga a sẽn yet bũmb ningã bɩ? Rũndã-rũndã, malɛk n gomd ne “neb sẽn yit buud fãa pʋsẽ, sẽn gomd buud-goam toɛy-toɛya, la sẽn yit tẽns toɛy-toɛy pʋsẽ.” Bõe la a yeta? A yetame yaa: “Zoe-y Wẽnnaam la y pẽg-a. . . . Bɩ y waoog sẽn naan-a saagã ne tẽngã.” (Vẽn. 14:6, 7) A Zeova a ye tãa n yaa Wẽnnaam sɩd-sɩdã, tɩ ned buud fãa segd n waoog-a. D sẽn paam t’a sak tɩ d waoogd-a a ro-kãsengã sẽn pa ninsaalb nus n me wã pʋgẽ wã sɩd noom-d-la wʋsgo!

2. A Zeova roog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã yaa bõe? (Ges-y zĩ-gũbr ning gom-zug sẽn yaa: “ A sẽn pa bũmb ningã.”)

2 Wẽnd-do-kãsengã sẽn pa ninsaalb nus n me wã yaa bõe, la yɛ la d tõe n yã bũmb toor-toor sẽn wilgd rẽ? Wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã pa roog sɩd-sɩd ye. Yaa bũmb nins a Zeova sẽn maan tɩ d tõe n tũ-a wa sẽn segde, a Zeezi sẽn ki tɩ yɩ maoongã maasem yĩngã. Tẽn-tʋmd a Poll goma rẽ yell lɛtr ning a sẽn gʋls n tool kiris-neb nins sẽn da yaa Ebre-rãmb n da be Zide wã pʋgẽ. b

3-4. Bõe n kɩt t’a Poll da maand yɩɩr kiris-neb nins sẽn yaa Ebre-rãmb n be Zide wã wɛɛngẽ, la bõe la a maan n sõng-ba?

3 Bõe yĩng t’a Poll gʋls lɛtr n tool kiris-neb nins sẽn da yaa Ebre-rãmb n be Zide wã? Tõe tɩ yaa bʋʋm-kãsems a yiib yĩnga. Pipi, yaa sẽn na n keng b raoodo. Nand tɩ b wʋsg lebg kiris-neba, b ra bee Zʋɩf-rãmbã tũudum pʋgẽ. Tõe tɩ tũudum-kãng taoor dãmbã ra yaand-b lame, b sẽn lebg kiris-nebã yĩnga. Bõe yĩnga? Bala kiris-nebã ra pa tar wẽnd-doog n kẽnd n pʋʋsdẽ, b ra pa tar tẽn-kugr n maand maand n kõt Wẽnnaam, la b ra pa tar maan-kʋʋdb me ye. Woto ra tõe n komsa Kirist karen-biisã raoodo, la kɩt tɩ b tẽebã pãng booge. (Ebre. 2:1; 3:12, 14) Tõe tɩ b sʋkã kẽer yamã ra bee b leb Zʋɩf-rãmbã tũudmẽ.

4 Yiibu, a Poll yeela kiris-neb nins sẽn da yaa Ebre-rãmbã tɩ b pa modgd n na n wʋm zãms-paalã wall zãmsg nins sẽn yaa toogã võor ye. Rẽ la a sẽn bool tɩ “rɩɩb sẽn yaa taokã” sẽn be Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ wã. (Ebre. 5:11-14) Sɩd me, b sʋkã kẽer ra ket n gãda a Moyiiz Tõogã kãn-kãe. A Poll bilgame t’a Moyiiz Tõogã sẽn yeel tɩ b maand maand ninsã pa yẽesd yel-wẽnã zãng ye. Rẽ n so tɩ b ‘lebs Tõogã kɛɛnga.’ Rẽ poore, a Poll zãms-b-la bũmb kẽer võor wʋmb sẽn yaa toogo. A tẽega a tẽed-n-taasã bũmb nins d sẽn saagd n na n wa paam a Zeezi maoongã maasem yĩng tɩ “yaa sõma n yɩɩda.” Rẽ sɩd tõe n sõng-b lame tɩ b “pẽneg Wẽnnaam.”—Ebre. 7:18, 19.

5. Bõe võor la d segd n bao n wʋm Ebre-rãmb sebrã pʋgẽ, la bõe yĩnga?

5 A Poll yeela kiris-neb nins sẽn yaa Zʋɩf-rãmbã tɩ b sẽn tũud a Zeova masã wã yaa sõma n yɩɩd b sẽn da tũud-a to-to pĩndã. Zʋɩf-rãmbã sẽn da tũud Tõogã n waoogd Wẽnnaam to-to wã ra yaa “bũmb nins sẽn watã maasem, la bũmbã meng-mengã yaa Kiristã.” (Kolo. 2:17) Bũmb maasem bɩ a sulunsuk wilgda bũmbã sẽn yaa to-to wã, la pa bũmbã meng-meng ye. Woto me, pĩnd wẽndẽ Zʋɩf-rãmbã sẽn da waoogd Wẽnnaam to-to wã yaa bũmb sẽn da wat maasem. D segd n bao n bãnga bũmb nins fãa a Zeova sẽn maan tɩ d tõe n paam d yel-wẽnã sugrã võore, sẽn na yɩl n tõog n tũ-a wa sẽn segde. Bɩ d bao n bãng welgr ning sẽn be “maasmã,” (rat n yeel tɩ Zʋɩf-rãmbã sẽn da waoogd Wẽnnaam to-to wã,) ne bũmbã “meng-mengã,” (rat n yeel tɩ kiris-nebã sẽn waoogd Wẽnnaam to-to wã) sʋkã, wa b sẽn bilg Ebre-rãmb sebrã pʋgẽ wã. Woto, d na n bãnga wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã sẽn yaa bũmb ninga, la rẽ sẽn tõe n naf-d to-to.

SƐK-ROOGÃ

6. Bõe la b ra maand sɛk-roogã pʋgẽ?

6 Zʋɩf-rãmbã sẽn da tũud Wẽnnaam to-to wã. A Poll gomã sɛk-roogã a Moyiiz sẽn tilg yʋʋmd 1512 sẽn deng a Zeezi rogmã yelle. (Ges-y zĩ-gũbr ning gom-zug sẽn yaa: “Zʋɩf-rãmbã sẽn da tũud Wẽnnaam to-to wã—Kiris-nebã sẽn tũud Wẽnnaam to-to wã.”) Sɛk-roogã ra yaa fu-roogo, tɩ Israyɛll nebã sã n da na n yik n toeem zĩig bɩ b siig-a n tall n looge. B waooga Wẽnnaam sɛk-ro-kãng pʋgẽ n kaoos yʋʋm 500 n tãag b sẽn wa n me wẽnd-doog Zerizalɛmmã. (Yik. 25:8, 9; Sõd. 9:22) Yaa ‘sɛk-ro-kãng’ pʋgẽ la Israyɛll nebã ra tõe n pẽneg a Zeova, n kõ-a maand la b waoog-a. (Yik. 29:43-46) La sɛk-roogã ra makda bũmb sẽn da wat kiris-nebã yĩnga, n yaa kãseng n yɩɩd rẽ.

7. Wakat-bʋg la b tilg wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã?

7 Kiris-nebã sẽn tũud Wẽnnaam to-to wã. Sɛk-roogã ra yaa ‘saasẽ bũmb toor-toorã maasem.’ Makda a Zeova ro-kãsengã sẽn pa ninsaalb nus n me wã. A Poll yeelame tɩ “fu-ro-kãng [bɩ sɛk-roogã] yaa bũmb nins sẽn be masã wã mamsgo.” (Ebre. 8:5; 9:9) Dẽnd a sẽn wa n gʋlsd Ebre-rãmb sebrã tɩ wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã zoe n beeme. Yɩɩ yʋʋmd 29 wã la b tilg-a. Yʋʋm-kãnga, a Zeezi reega lisgu, n paam vʋʋsem sõngã zaeeb n lebg a Zeova maan-kʋʋdb kãsem sẽn ka to, wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã pʋgẽ. cEbre. 4:14; Tʋʋ. 10:37, 38.

MAAN-KƲƲDB KÃSMÃ

8-9. Sã n yaa ne Ebre-rãmb 7:23-27 wã, bõe n kɩt tɩ Israyɛll maan-kʋʋdb kãsem-dãmbã yaa toor fasɩ ne a Zeezi sẽn yaa maan-kʋʋdb kãsem sẽn ka to wã?

8 Zʋɩf-rãmbã sẽn da tũud Wẽnnaam to-to wã. Maan-kʋʋdb kãsmã ra gomda nin-buiidã yʋʋr yĩng Wẽnnaam taoore. Israyɛll nebã pipi maan-kʋʋdb kãsem yɩɩ a Aarõ. Yaa a Zeova n yãk-a sɛk-roogã pakr daare. La a Poll goma rẽ yell n yeel yaa: “Yaa tɩlɛ tɩ neb wʋsg lebgd maan-kʋʋdb n pʋgend taaba, kũumã sẽn da kɩt tɩ b pa tõe n kell n yɩ maan-kʋʋdbã yĩnga.” d (Karm-y Ebre-rãmb 7:23-27.) Maan-kʋʋdb kãsem-dãmbã sẽn da pa zems zãngã yĩnga, b ra segd n kõo maand b mens yel-wẽnã yĩnga. Woto kɩtame tɩ Israyɛll maan-kʋʋdbã ra ya toor fasɩ ne a Zeezi sẽn yaa maan-kʋʋdb kãsem sẽn ka to wã.

9 Kiris-nebã sẽn tũud Wẽnnaam to-to wã. A Zeezi Kirist sẽn yaa d maan-kʋʋdb kãsmã yaa “fũ-roog sɩd-sɩdã tʋm-tʋmda, fu-roog ning a Zeova sẽn tilgi, la sẽn pa ninsaal n tilgã.” (Ebre. 8:1, 2) A Poll yeelame “t’a Zeezi sẽn vɩ wakat fãa wã yĩnga, ned pa na n ledg-a n yɩ maan-kʋʋd ye.” A Poll paasame t’a Zeezi “pa tar rẽoko,” t’a “welga toor ne yel-wẽn-maandbã,” la t’a pa wa Israyɛll maan-kʋʋdb kãsem-dãmbã “sẽn segd n kõt maand daar fãa, b mens yel-wẽn yĩngã” ye. Masã, bɩ d ges welgr ning sẽn be tẽn-kugã ne maandã Israyɛll nebã sẽn da kõt n waoogd Wẽnnaamã, la kiris-nebã sẽn waoogd Wẽnnaam to-to wã sʋka.

TẼN-KUGÃ LA MAANDÃ

10. Maandã b sẽn da maand zũud tẽn-kugrã zugã ra makda bõe?

10 Zʋɩf-rãmbã sẽn da tũud Wẽnnaam to-to wã. Zũud tẽn-kugr n da be sɛk-roogã rignoorẽ, tɩ b maand rũms maand a zug n kõt a Zeova. (Yik. 27:1, 2; 40:29) La maan-kãens ra pa tõe n kɩt tɩ nin-buiidã paam b yel-wẽnã sugr zãng ye. (Ebre. 10:1-4) Rũms maandã b sẽn da kõt sɛk-roogẽ wã n yɩlemdẽ wã makda maoong ning sẽn na n wa kɩt tɩ ãdem-biisã paam b yel-wẽnã sugr zãng-zãngã.

11. A Zeezi kõo a vɩɩmã tẽn-kug-bʋg zugu? (Ebre-rãmbã 10:5-7, 10)

11 Kiris-nebã sẽn tũud Wẽnnaam to-to wã. A Zeezi ra miime t’a Zeova kɩtame t’a wa tẽngã zugu, n na n kõ a vɩɩmã tɩ yɩ maoong ãdem-biisã yĩnga. (Mat. 20:28) Dẽnd a Zeezi lisgã sasa, a wilgame t’a sakame n na n maan a Zeova raabã. (Zã 6:38; Gal. 1:4) Tẽn-kugr ning zug a Zeezi sẽn kõ a vɩɩmã pa ninsaalb nus n me ye. A makda a Zeova “raabã” sẽn yaa t’a Biigã kõ a vɩɩmã sẽn zems zãngã ninsaalbã yĩnga. A Zeezi kõo a vɩɩmã “vugr wakat fãa yĩnga,” n na n lud ned ning fãa sẽn tẽed Kiristã yel-wẽnã wakat fãa yĩnga. (Karm-y Ebre-rãmb 10:5-7, 10.) Masã, bɩ d ges sɛk-roogã pʋgẽ teedã sẽn makd bũmb ninsi.

ZĨ-SÕNGÃ, LA ZĨ-SÕNG SẼN YƖƖDÃ

12. Ãnda rãmb n da tõe n kẽ sɛk-roogã ro-pʋg fãa pʋgẽ?

12 Zʋɩf-rãmbã sẽn da tũud Wẽnnaam to-to wã. Sɛk-roogã ne wẽnd-dotã b sẽn wa n me Zerizalɛmmã pʋsã ra wõnda taaba. B fãa ra tara ro-pʋs a yiibu: Yaa “Zĩ-sõngã” la “Zĩ-sõng sẽn yɩɩdã.” Fu-lilldg n da be ro-pʋs a yiibã sʋka. (Ebre. 9:2-5; Yik. 26:31-33) Zĩ-sõngã pʋgẽ, sãnem fɩtl-doagendg n da be be n paas wisd yõogr tẽn-kugri, la taabl b sẽn dogend burã b sẽn dɩk n kõ Wẽnnaamã. Yaa “maan-kʋʋdb nins b sẽn da zae kaamã” bal n da tar sor n na n kẽ Zĩ-sõngã pʋgẽ n tʋm b tʋʋmã. (Sõd. 3:3, 7, 10) Zĩ-sõng sẽn yɩɩdã pʋgẽ, kaoolã koglg b sẽn da maan ne sãnemã n da be be. A makda a Zeova sẽn be a nin-buiidã sʋkã. (Yik. 25:21, 22) Yaa maan-kʋʋdb kãsmã bal n da tar sor n tõe n lak fu-lilldgã n kẽ Zĩ-sõng sẽn yɩɩdã pʋgẽ vugr yʋʋmd fãa, Paasg daarã daare. (Maan. 16:2, 17) Yʋʋmd fãa, a ra kẽeda be ne rũms zɩɩm, n maan paasg yẽ mengã yel-wẽn yĩnga, la buudã tõr yel-wẽn yĩnga. A Zeova wa n tũnuga ne a vʋʋsem sõngã, n wilg fu-roogã teedã sẽn makd bũmb ninsã.—Ebre. 9:6-8.

13. Sɛk-roogã Zĩ-sõngã la a Zĩ-sõng sẽn yɩɩdã makda bõe?

13 Kiris-nebã sẽn tũud Wẽnnaam to-to wã. Kiristã karen-biis sõor takɩ n paam vʋʋsem sõngã zaeeb n lebg Wẽnnaam kamba. Nin-kãensã sẽn yaa neb 144000 na n kẽnga saasẽ n tɩ naag a Zeezi n yɩ maan-kʋʋdba. (Vẽn. 1:6; 14:1) Sɛk-roogã Zĩ-sõngã makda b sẽn paam n lebg Wẽnnaam kamb tɩ b ket n be tẽngã zugã. (Rom. 8:15-17) Zĩ-sõng sẽn yɩɩdã makda saasã, zĩig ning a Zeova sẽn be wã. “Fu-lilldgã” sẽn welg Zĩ-sõngã ne Zĩ-sõng sẽn yɩɩdã makda a Zeezi yĩngã. A yĩngã ra kɩtame t’a pa tõe n kẽng saasẽ n tɩ yɩ wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã maan-kʋʋdb kãsem sẽn ka to ye. A Zeezi sẽn sak n bas a yĩn-nemsã n kõ a vɩɩmã tɩ yɩ maoong ninsaalbã yĩngã, a paka sor tɩ kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã fãa tõe n tɩ vɩɩmd saasẽ. Bãmb me segd n basa b yĩn-nemsã n yaool n kẽng saasẽ n tɩ reeg b keoorã. (Ebre. 10:19, 20; 1 Kor. 15:50) A Zeezi vʋʋgrã poore, a kẽe wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã Zĩ-sõng sẽn yɩɩdã pʋgẽ, tɩ sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeebã fãa na n wa tɩ naag-a be.

14. Sã n yaa ne Ebre-rãmb 9:12, 24-26, bõe n kɩt t’a Zeova sẽn sigl yɛlã to-to a roog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã yaa sõma n yɩɩda?

14 D nee vẽeneg t’a Zeova sẽn tik a Zeezi Kirist maoongã la a maan-kʋʋrã zug n sigl yɛlã to-to tũudum hakɩɩkã wɛɛngẽ wã n yaa sõma n yɩɩda. Israyɛll maan-kʋʋdb kãsmã ra kẽeda Zĩ-sõng sẽn yɩɩdã sẽn yaa ninsaalb n maanã pʋgẽ ne rũms zɩɩm. La a Zeezi “kẽe saasẽ meng” sẽn yaa Zĩ-sõng sẽn ka to wã pʋgẽ, n yals a Zeova taoore. Be, a wilga a vɩɩmã sẽn zems zãngã a sẽn kõ tɩ yɩ maoong tõnd yĩngã, “n na n yiis yel-wẽnã ne a meng maoongã maasem.” (Karm-y Ebre-rãmb 9:12, 24-26.) A Zeezi maoongã n yaa maoong ning sẽn yẽesd yel-wẽnã wakat fãa yĩngã. D saagd n na n tɩ vɩɩmda saasẽ tɩ yaa tẽngã zug me, d fãa tõe n waooga a Zeova a roog ning sẽn pa ninsaalb nus me wã pʋgẽ, wa d sẽn na n yã wã.

SAMANÃ

15. Ãnda rãmb n da tʋmd sɛk-roogã samandẽ wã?

15 Zʋɩf-rãmbã sẽn da tũud Wẽnnaam to-to wã. Sɛk-roogã ra gũbgame n tar saman-yɛnga. Yaa zĩ-yaleng tɩ maan-kʋʋdbã ra tʋmd b tʋʋmã be. Zũud tẽn-kug-bedrã b sẽn da maand maand sẽn yõogd bugum a zugã ra bee samandẽ wã, n paas zũud la-pok koom sẽn be a pʋgẽ tɩ maan-kʋʋdbã tar n yɩlgd b mense, nand tɩ b tʋm b tʋʋmã. (Yik. 30:17-20; 40:6-8) La wẽnd-dotã b sẽn me kaoosg zugẽ wã ra tara saman-bedr me, tɩ neb nins sẽn pa maan-kʋʋdbã tõe n yals be n waoog Wẽnnaam.

16. Wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã samand fãa pʋgẽ, ãnd dãmb n be be n tũud Wẽnnaam?

16 Kiris-nebã sẽn tũud Wẽnnaam to-to wã. Nand tɩ sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeeb n ket tẽngã zugã kẽng saasẽ n tɩ naag a Zeezi n yɩ maan-kʋʋdba, b bee wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã saman-bilã pʋgẽ, n tũud Wẽnnaam ne b sũur fãa. La-pokã ne koomã tẽegd-b lame tɩ b segd n yɩɩ yɩlem vɩɩm manesmã pʋgẽ la tũudmã wɛɛngẽ, wa sẽn segd n yɩ to-to ne kiris-neb a taabã fãa wã. La “kʋʋn-kãsengã” sẽn teend Kirist ba-biisã sẽn paam zaeebã ne b sũy fãa wã yẽ? Yaa yɛ la b be n waoogd a Zeova? Tẽn-tʋmd a Zã yã-b lame tɩ b “yas geerã taoore.” Tẽngã zugu, b sẽn be zĩig ningã makda saman-bedrã. B bee be “n tũud [Wẽnnaam] ne b sũy fãa wĩndg la yʋng a roogã pʋgẽ.” (Vẽn. 7:9, 13-15) D sẽn paam n tõe n tũ a Zeova wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã pʋgẽ wã noom-d-la wʋsgo.

D SẼN PAAM N TŨUD A ZEOVA WÃ YAA ZU-ZẼKRE

17. D paamame n tõe n kõ a Zeova bõe tɩ yaa zu-zẽkre?

17 Rũndã-rũndã, kiris-nebã fãa paamame n tõe n kõ a Zeova maoong n teel a Rĩungã. Yaa b sẽkã, b pãngã la b tarmã la b tar n maand rẽ. D tõe n “kõta Wẽnnaam pẽgr maoong wakat fãa, rat n yeel tɩ kaset d sẽn kõt a yʋʋrã yĩng ne d no-bɩmsã” wa tẽn-tʋmd a Poll sẽn yeel kiris-neb nins sẽn yaa Ebre-rãmbã. (Ebre. 13:15) D sã n kõt a Zeova bũmb nins d sẽn tar tɩ yaa sõma n yɩɩdã, d wilgdame tɩ d sũur nooma ne d sẽn paam n tũud-a wã.

18. Sã n yaa ne Ebre-rãmb 10:22-25 wã, bõe la d pa segd n deem ne, la bõe la d pa segd n yĩmi?

18 Karm-y Ebre-rãmb 10:22-25. Lɛtr ning tẽn-tʋmd a Poll sẽn gʋls Ebre-rãmbã sẽn wa n dabd a baasgẽ, a goma bũmb kẽer d sẽn pa segd n deem ne tũudmã wɛɛngẽ yelle. Wala makre, pʋʋsgã, koɛɛgã moonego, tigissã kẽnd la taab raood kengrã, “sẽn yɩɩd fãa, d sẽn ne t’a [Zeova] daarã kolgdame wã yĩnga.” Vẽnegr sebrã baasg sẽnese, a Zeova malɛkã yeela gomd naoor a yiibu. A yeelame: “Waoog Wẽnnaam!” (Vẽn. 19:10; 22:9) Bɩ d ra tol n yĩm bũmb nins d sẽn bãng a Zeova ro-kãsengã sẽn pa ninsaalb nus n me wã wɛɛngẽ wã, la d sẽn paam n tõe n tũ d Wẽnnaam sẽn ka to wã tɩ yaa zu-zẽkrã ye!

YƖƖLL 88 Zeova, wilg maam fo noyã

a Bũmb a ye b sẽn gomd a yell Biiblã pʋgẽ t’a võorã wʋmb yaa toogo, yaa a Zeova ro-kãseng ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã. Ro-kãng yaa bõe? Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n yãa b sẽn bilg ro-kãng ball-ball to-to Ebre-rãmb sebrã pʋgẽ. Bɩ sõs-kãngã sõng-y tɩ y maneg n wilg tɩ y sũur nooma ne y sẽn paam n tũud a Zeova wã.

b Y sã n dat n paam Ebre-rãmb sebrã sẽn be Biiblã pʋgẽ wã kʋmsgo, bɩ y kẽ jw.org n ges Ebre-rãmb sebrã sẽn gomd bũmb ning yell video wã.

c Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne Gɛrkã pʋgẽ, yaa Ebre-rãmb sebrã pʋgẽ bal la b bool a Zeezi tɩ maan-kʋʋdb kãsma.

d Sebr a yembr pʋgẽ, b yeelame tɩ b sẽn wa n na n sãam Zerizalɛm wẽnd-doogã yʋʋmd 70 soabã tɩ neb sẽn yɩ maan-kʋʋdb kãsem-dãmb Israyɛll taa 84.

f Ges-y zĩ-gũbr ning gom-zug sẽn yaa: “Vʋʋsem sõngã sẽn sõng to-to tɩ b bãng wẽnd-doogã sẽn makd bũmb ningã.” A bee yʋʋmd 2010 sẽoog kiuug pipi daar Gũusg Gasgã seb-neng 30 wã pʋgẽ.