Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

ARTIKEL WAMAHAʼÖ 45

Ameʼegö Tödö Döi si Sökhi ba Wamosumange Yehowa ba Gosali Wamati Khönia

Ameʼegö Tödö Döi si Sökhi ba Wamosumange Yehowa ba Gosali Wamati Khönia

”Miʼangalulu khö Lowalangi Somböi banua si yawa [ba] tanö.”—FAM. 14:7.

SINUNÖ 93 Fahowuʼö Gangowuloama

NITUTUNÖ a

1. Hadia nifaʼema zi samösa malaʼika, ba hadia geluahania khöda daʼö?

 NA SO malaʼika si fahuhuo khöu, hadia öfondrondrongo wehedenia? Ba götöda iadaʼa, so malaʼika si fahuhuo ”ba ngawalö soi, ba ngawalö mado, banua, hegöi li”. Hadia nifaʼemania? ”Miʼataʼufi Lowalangi ba mifolakhömi ia . . . Miʼangalulu khö Lowalangi Somböi banua si yawa [ba] tanö.” (Fam. 14:6, 7) Ha Yehowa Lowalangi sindruhu, ba ha yaʼia zinangea lafosumange fefu niha. Tatu taʼandrö sibai saohagölö me no ibeʼe khöda ginötö ba wamosumange yaʼia ba gosali wamati andrö khönia solakhömi!

2. Hadia geluaha gosali wamati khö Yehowa? (Faigi göi kotak ” Osali Wamati Andrö Tenga . . . ”)

2 Hadia gosali wamati andrö, ba hezo tasöndra gangombakhata sanandrösa ba daʼö? Osali wamati tenga sambua tomosa. Hizaʼi, daʼö gamakhoita nibeʼe Yehowa si teʼodane-dane ba höli nibeʼe Yesu enaʼö fefu niha gulidanö tola lafalua wamosumange satulö si fatema ba dödö Yehowa. Ihaogö wanutunö daʼa Faulo ba zura nifaʼoheʼönia khö ndra niha Keriso Heberaiʼo si toröi ba Yudea me abad siföföna. b

3-4. Hana wa isura zurania Faulo khö ndra niha Keriso Heberaiʼo, ba hadia nitutunönia?

3 Hadia mbörö wa ifaʼoheʼö zurania Faulo khö ndra niha Keriso ba Yudea? So dombua mbörö. Si oföna, ba wamarou tödöra. Ato ba gotaluara niʼebuaʼö ba agama Yahudi. Ira sondröniaʼö agama Yahudi me luo daʼö te laʼoʼaya-aya ira me tobali ira niha Keriso. Hadia mbörö? Börö me lö hadöi osali sebua me luo daʼö khö ndra niha Keriso, lö hadöi naha wanunu sumange, ba lö hadöi ere sangai halöwö khöra. Fangoʼaya simane daʼö, tola manö möi fangawuwu wamati ndra nifahaʼö Yesu ba ide-ide dödöra. (Heb. 2:1; 3:12, 14) Te so ba gotaluara zomasi mangawuli ba agama Yahudi.

4 Si dua, omasi Waulo wamatunö khö ndra niha Keriso Heberaiʼo wa moguna laforege enaʼö aboto ba dödöra ’gö sabeʼe’, yaʼia daʼö famahaʼö si bohou mazui sabölö abakha ba Daromali Lowalangi. (Heb. 5:11-14) Te so ba gotaluara nasa zamalua Oroisa Moze. Hizaʼi, itutunö Faulo wa sumange nitunu nihonogöi ba Goroisa Moze, lö afönu wangehetania yaʼira moroi ba horö. Daʼö mbörö wa ”laheta” Goroisa Moze. Aefa daʼö, so zindruhu sabölö abakha nifahaʼö Waulo. Ifasugi ba dödö ndra talifusönia si sara lala wamati sanandrösa ba ”wanötöna si bohou sabölö sökhi” si teʼodane-dane ba höli nibeʼe Yesu ’si tola mangahatöʼö yaʼira khö Lowalangi’.—Heb. 7:18, 19.

5. Hadia zinangea aboto ba dödöda moroi ba mbuku Heberaiʼo, ba hadia mbörö?

5 Itutunö Faulo khö ndra niha Heberaiʼo hadia mbörö wa abölö sökhi lala wamosumange nifalua niha Keriso me luo daʼö moroi ba zilalö. Lala wamosumange Lowalangi ba agama Yahudi ”ha lumö-lumö zi tohare dania, Keriso sa zindruhunia”. (Kol. 2:17) Lala wamosumange nifalua niha Yahudi, ha lumö-lumö moroi ba lala wamosumange nifalua dania. Moguna aboto ba dödöda nifakhoi Yehowa enaʼö sindruhu-ndruhu teʼefaʼö horöda ba tafosumange ia ba lala somasi ia. Iadaʼa, datafaehusi sanandrösa ba ”lumö-lumö” (famosumange nifalua niha Yahudi) faoma ’sindruhunia’ (famosumange nifalua niha Keriso) simane nitutunönia ba mbuku Heberaiʼo. Na tafalua daʼö, itugu aboto ba dödöda sanandrösa ba gosali wamati ba taʼila hadia gamakhaitania khöda.

OSE LOWALANGI

6. Hezo laʼogunaʼö nose Lowalangi andrö me götö föna?

6 Famosumange Lowalangi ba götö föna. Ba huhuo Waulo nifaʼemania, itutunö sanandrösa ba nose Lowalangi nifasindro Moze me döfi 1512 SM. (Faigi tabel ”Famosumange Lowalangi ba Götö Föna—Famosumange Lowalangi Nifalua Niha Keriso”.) Ose Lowalangi andrö sambua tomosa simane ose si tola mududugö ba mufaʼanö mangawuli niʼohe-ohe ndraono Gizaraʼeli na awuʼa ira. Arakhagö 500 fakhe laʼogunaʼö nose Lowalangi andre irege lafazökhi gosali Lowalangi ba Yeruzalema. (2 Mo. 25:8, 9; 4 Mo. 9:22) Ose Lowalangi andre, lafotöi göi ia ’ose waʼowulo’. Nahia daʼa niʼogunaʼö ndraono Gizaraʼeli ba wamosumange Lowalangi hegöi ba wanunu sumange. (2 Mo. 29:43-46) Hizaʼi, so göi geluahania sabölö sökhi ba niha Keriso.

7. Hamega ibörögö so gosali wamati?

7 Famosumange Lowalangi nifalua niha Keriso. Ose Lowalangi andrö ba götö föna, no ”lumö-lumö moroi ba ngawalö zi so ba zorugo”. Eluahania, osali ba wamati solakhömi khö Yehowa. Itutunö Faulo wa ”ose andrö ha duma-duma ba ginötöda iadaʼa”. (Heb. 8:5; 9:9) Na simanö, no so gosali wamati andrö me ifaʼoheʼö zurania Faulo khö ndra niha Heberaiʼo. No so ia iʼotarai me döfi 29 M me tebayagö idanö Yesu, tebayoini ia eheha niʼamoniʼö ba ibörögö mangai halöwö ia tobali ’ere sebua salawa’ ba gosali wamati khö Yehowa. cHeb. 4:14; Hal. 10:37, 38.

ERE SEBUA

8-9. Moloʼö Heberaiʼo 7:23-27, hadia gamaehuta gere sebua ba ndraono Gizaraʼeli faoma ere sebua solakhömi sotöi Yesu Keriso?

8 Famosumange Lowalangi ba götö föna. Mohalöwö ndra ere sebua ba ndraono Gizaraʼeli tobali salahi nono mbanua Lowalangi na lafalua wamosumange. Ere sebua siföföna yaʼia daʼö Aʼaroni, nifataro Yehowa me teʼamoniʼö nose Lowalangi. Hizaʼi, itutunö Faulo wa ”ato niha si tobali ere ba wanohugö halöwö, börö me no mate gere siföföna ba tebai saʼae mohalöwö ira”. d (Baso Heberaiʼo 7:23-27.) Börö me lö moʼahonoa ndra ere sebua ba ndraono Gizaraʼeli, andrö wa labeʼe zumange fameta horöra samösa. Ba daʼa taʼila hadia gamaehutania gere sebua ba götö ndraono Gizaraʼeli moroi ba Gere Sebua solakhömi, yaʼia daʼö Yesu Keriso.

9 Famosumange Lowalangi nifalua niha Keriso. Yesu Keriso si tobali Ere Sebua khöda, yaʼia andrö ”enoni . . . ba nose sindruhu, tenga nifasindro niha hizaʼi nifasindro Yehowa”. (Heb. 8:1, 2) Itutunö Faulo wa lö hadöi sanohugö mazui fangali Yesu ”börö me auri ia irugi zi lö aetu”. Itutunö göi Faulo wa Yesu andrö ”si lö raʼiö, tefabali moroi ba niha sebua horö”. Tenga simane ere sebua ba götö ndraono Gizaraʼeli, ”lö moguna ibeʼe [Yesu] zumange nitunu ero maʼökhö” börö horönia. Iadaʼa, datanehegö hadia gamaehutania naha wanunu sumange hegöi sumange nifalua me götö föna moroi ba wamosumange nifalua ndra niha Keriso iadaʼa.

NAHA WANUNU SUMANGE HEGÖI SUMANGE NITUNU

10. Hadia geluahania gurifö nitunu ba naha wanunu sumange moroi ba tembaga?

10 Famosumange Lowalangi ba götö föna. Tanö baero mbawandruhö weʼamöi bakha ba nose Lowalangi, so ba daʼö naha wanunu sumange nifazökhi moroi ba tembaga, laʼogunaʼö ia ba wameʼe sumange nitunu khö Yehowa. (2 Mo. 27:1, 2; 40:29) Hizaʼi, sumange daʼö lö afönu wangehetania horöra. (Heb. 10:1-4) Urifö nitunu si tobali sumange si lö tebulö labeʼe ba nose Lowalangi, ha lumö-lumö ba zumange si ha sambua si tola mangeheta horö niha gulidanö maʼafefu.

11. Hadia geluahania naha wanunu sumange me ibeʼe waʼaurinia Yesu tobali sumange? (Heberaiʼo 10:5-7, 10)

11 Famosumange Lowalangi nifalua niha Keriso. Aboto ba dödö Yesu wa ifatenge ia Yehowa ba gulidanö ba wameʼe nosonia tobali höli ba niha gulidanö. (Mat. 20:28) Börö daʼö, me tebayagö ia idanö, no iforomaʼö wa omasi ia ifalua gohitö dödö Yehowa. (Yoh. 6:38; Gal. 1:4) Amaedola no ilulu mbotonia Yesu tobali sumange ba naha wanunu sumange. Naha wanunu sumange andrö eluahania ’ohitö dödö Lowalangi’ wa lö tola löʼö itehegö waʼaurinia soʼahonoa Yesu tobali sumange. Ibeʼe sumange waʼaurinia Yesu, ”sakali irugi zi lö aetu” irege sindruhu-ndruhu teʼefaʼö fefu horö niha samati khö Keriso. (Baso Heberaiʼo 10:5-7, 10.) Iadaʼa, datatutunö hadia geluahania ngawalö zi so bakha ba nose Lowalangi.

NAHA NIʼAMONIʼÖ HEGÖI NAHIA WONDREGE NIʼAMONIʼÖ

12. Haniha manö zi tola möi ba Naha Niʼamoniʼö hegöi Nahia Wondrege Niʼamoniʼö?

12 Famosumange Lowalangi ba götö föna. So waʼafagölö ba nose Lowalangi hegöi osali nifazökhi ba Yeruzalema ba gafuriata. So dombua mbateʼe tanö bakha, yaʼia daʼö ”Nahia Niʼamoniʼö” ba ”Nahia Wondrege Niʼamoniʼö”, so nukha mbaʼa-baʼa si tobali oto-oto si no musuzi. (Heb. 9:2-5; 2 Mo. 26:31-33) Bakha ba Naha Niʼamoniʼö, so naha wandru nifazökhi moroi ba ganaʼa, naha wanunu sumange somuhua, ba meza naha roti nibaliʼö sumange. Ha ”ere si no mubayoini” zi tola möi bakha ba Naha Niʼamoniʼö andrö ba wamalua halöwö niʼamoniʼö. (4 Mo. 3:3, 7, 10) Bakha ba Nahia Wondrege Niʼamoniʼö so ba daʼö dawöla amabuʼula nifazökhi moroi ba ganaʼa, si tobali tandra waʼatohare Yehowa. (2 Mo. 25:21, 22) Ha ere sebua zi tola möi bakha ba itörö nukha mbaʼa-baʼa andrö si numalö ba Nahia Wondrege Niʼamoniʼö, ba ha sakali döfi tola ifalua daʼö ba Ngaluo Wangatulö. (3 Mo. 16:2, 17) Ero röfi, möi ia bakha iʼohe ndro gurifö nibeʼe tobali sumange fameta horönia samösa hegöi horö niha fefu ba soi daʼö. Ba gafuriata, iʼogunaʼö gehehania Yehowa ba wanutunö hadia manö geluahania ngawalö zi so ba nose Lowalangi andrö.—Heb. 9:6-8.

13. Ba wamosumange nifalua niha Keriso, hadia geluahania Naha Niʼamoniʼö hegöi Nahia Wondrege Niʼamoniʼö?

13 Famosumange Lowalangi nifalua niha Keriso. Ba gotalua nifahaʼö Keriso, so 144.000 niha nibayoini faoma eheha ba laʼokhögö gamakhaita si tohude khö Yehowa. Mangai halöwö dania ira tobali ere fao khö Yesu ba zorugo. (Fam. 1:6; 14:1) Naha Niʼamoniʼö eluahania faʼauri ndra niha Keriso nibayoini si no ifili Lowalangi tobali ononia sagötö feʼasora ba gulidanö. (Rom. 8:15-17) Nahia Wondrege Niʼamoniʼö eluahania sorugo, nahia si toröi Yehowa. ”Nukha baʼa-baʼa” si tobali oto-oto Naha Niʼamoniʼö faoma Nahia Wondrege Niʼamoniʼö, eluahania boto Yesu ba waʼaniha. Sagötö feʼaso Yesu ba mboto waʼaniha, tebai möi ia ba zorugo ba mangai halöwö ia tobali Ere Sebua solakhömi ba gosali wamati. Hizaʼi, me no itehegö mbotonia tobali höli ba niha sato, daʼö zamokai lala ba niha Keriso nibayoini enaʼö tola lasöndra waʼauri ba zorugo. Lö tola löʼö laröi göi mbotora ba waʼaniha enaʼö tola latema luora ba zorugo. (Heb. 10:19, 20; 1 Ko. 15:50) Me no aefa tesusugi Yesu, möi ia ba Nahia Wondrege Niʼamoniʼö ba gosali wamati, ba daʼö teʼowuloi fefu niha nibayoini si fao khönia.

14. Moloʼö Heberaiʼo 9:12, 24-26, hana wa abölö sökhi gamakhoita nibeʼe Yehowa ba gosali wamati khönia moroi ba götö föna?

14 No taʼila hewisa gamakhoita wamosumange Lowalangi ba götö föna hegöi amakhoita nibeʼe Yehowa ba wamosumange satulö iadaʼa, si teʼodane-dane ba höli ba nidöniaʼö Yesu Keriso si tobali Ere Sebua. Ba daʼa taʼila wa abölö sökhi lala wamosumange nifalua niha Keriso iadaʼa moroi ba götö föna. Ere sebua ba ndraono Gizaraʼeli, möi ia ba Nahia Wondrege Niʼamoniʼö nifazökhi danga niha ba iʼohe ndro gurifö si tobali sumange. Hizaʼi Yesu, ”möi ia ba zorugo”, nahia wondrege niʼamoniʼö ba wangondrasi Yehowa. Ba daʼö ’ibeʼe waʼaurinia soʼahonoa tobali sumange ba wangeheta horöda’. (Baso Heberaiʼo 9:12, 24-26.) Me no itehegö Yesu waʼaurinia tobali höli, awena sindruhu-ndruhu teʼefaʼö fefu horö niha gulidanö. Ba simane nitutunöda dania, hewaʼae ba zorugo so dötönaföda mazui ba gulidanö, fefu ita tola tafosumange Yehowa ba gosali wamati khönia.

OLAYAMA

15. Haniha zangai halöwö ba golayama nose Lowalangi?

15 Famosumange Lowalangi ba götö föna. So sambua golayama sebolo ba nose Lowalangi si no mufasui öli. Ba daʼa lafalua halöwöra ira ere. Ba golayama daʼa so naha wanunu sumange nifazökhi moroi ba tembaga, so mbaʼa nidanö nifazökhi moroi ba tembaga niʼogunaʼö ndra ere ba wanasai yaʼira fatua lö lafalua halöwö niʼamoniʼö. (2 Mo. 30:17-20; 40:6-8) Hizaʼi, ba gosali nifazökhi aefa daʼö, so sambua golayama tanö baero niʼogunaʼö niha sato si tenga ere ba wamosumange Lowalangi.

16. Haniha zangai halöwö ba golayama tanö baero hegöi tanö bakha ba gosali wamati?

16 Famosumange Lowalangi nifalua niha Keriso. Fatua lö möi ba zorugo ndra niha nibayoini ba mangai halöwö ira tobali ere si fao khö Yesu, lö faröi ira ba wamosumange Lowalangi ba gulidanö ba golayama tanö bakha ba gosali wamati andrö. Baʼa nidanö sebua si so ba golayama daʼö, tobali famasugi ba dödöra hegöi ira niha Keriso sato tanö böʼö enaʼö lö taʼunö ira ba gamuata hegöi ba wamati. Hewisa göi ”ngawawa sato” si lö faröi sotuhini ira niha nibayoini talifusö Keriso, hezo so lafosumange Lowalangi? Iʼila ira sinenge sotöi Yohane wa no ”mozizio ira föna dadaoma [Lowalangi] . . . lafalua halöwö niʼamoniʼö khönia bongi maʼökhö”. Lafalua daʼö ba gulidanö ba golayama tanö baero ba gosali wamati andrö. (Fam. 7:9, 13-15) Tatu taʼandrö sibai saohagölö börö me no tebeʼe khöda ginötö ba wamalua famosumange satulö ba gosali wamati solakhömi khö Yehowa!

TÖI SI SÖKHI BA WAMOSUMANGE YEHOWA

17. Hadia zumange sebua böli si tola tabeʼe khö Yehowa?

17 Iadaʼa, fefu niha Keriso laʼokhögö döi si sökhi ba wameʼe sumange khö Yehowa, yaʼia daʼö na laʼogunaʼö ginötö, faʼabölö ba fefu gokhötara ba wotuhini Famatörö Lowalangi. Simane niwaʼö Waulo khö ndra niha Keriso Heberaiʼo, ”Datafaʼema khönia zumange fanuno khö Lowalangi yaʼia daʼö bua-bua mbewe sangombakha töinia.” (Heb. 13:15) Tola taforomaʼö wa taʼandrö sibai saohagölö börö me no tebeʼe khöda döi si sökhi ba wamosumange Yehowa na tabeʼe khönia wondrege zi sökhi.

18. Moloʼö Heberaiʼo 10:22-25, hadia zi lö tebulö tafalua ba hadia zi tebai taʼolifugö?

18 Baso Heberaiʼo 10:22-25. Ba gafuriata zurania khö ndra niha Heberaiʼo, hadia manö zi lö tola löʼö tafalua ba wamosumange Lowalangi? Duma-dumania, taʼondrasi Yehowa ba wangandrö, tatutunö dötönaföda, möi ita ba gangowuloa, ba faoma tafarou dödö nawöda ”ba tafalua ia soroi ba dödö, mendrua manö me taʼila wa no ahatö ginötö [Yehowa]”. Ba gafuriata mbuku Wamaʼeleʼö, imane malaʼika Yehowa, ”Khö Lowalangi angalulu!” Itötöi daʼö dua kali, tandra wa moguna sibai tafalua daʼö. (Fam. 19:10; 22:9) Yalöʼirai olifu ita zindruhu sabölö abakha sanandrösa ba gosali wamati solakhömi khö Yehowa, ba lö tebulö taforomaʼö wangandrö saohagölö me tola tafosumange Lowalangi fondrege zabölö!

SINUNÖ 88 Fahaʼö Ndraʼo ba Lalamö

a Sambua zindruhu sabölö abakha ba Daromali Lowalangi yaʼia daʼö sanandrösa ba gosali wamati solakhömi khö Yehowa. Hadia gosali wamati andrö? Ba artikel daʼa, tazara-zara wanutunö dania sanandrösa ba gosali andrö si so ba mbuku Heberaiʼo. Yatobali famarou dödömö artikel daʼa ba itugu öʼandrö saohagölö börö me no tebeʼe khöu döi si sökhi ba wamosumange Yehowa.

b Enaʼö öʼila duho-tuho mbuku Heberaiʼo, faigi video Famaehagö Buku Heberaiʼo ba jw.org.

c Ba Mbuku Niʼamoniʼö Yunani Niha Keriso, ha ba mbuku Heberaiʼo andre zanötöi wa Yesu andrö Ere Sebua.

d Moloʼö sambua referensi, te so 84 niha zi no irai tobali ere sebua ba Gizaraʼeli fatua lö mududugö gosali ba Yeruzalema me döfi 70 M.

f Faigi kotak ”Bagaimana Roh Menyingkapkan Makna Bait Rohani” ba Menara Pengawal 15 Mbaŵa si Fitu 2010 ngaʼörö 22.