Kanganaya emyatsi eyirimo

Kanganaya emyatsi eyirimo

OMWATSI W’ERIGHA 45

Erikolera Yehova omo hekalu yiwe y’obunya-kirimu ni lusunzo lw’obughuli

Erikolera Yehova omo hekalu yiwe y’obunya-kirimu ni lusunzo lw’obughuli

“Muramaye [oMungu] oyo wahangika olubula, nʼekihugo.”​—ERIB. 14:7.

OLWIMBO 93 Utsumule erihindana lyetu

EBIKENDIKANIBWAKO a

1. Omumalaika anemutula omwatsi wahi, n’ekyo kikaleka itwayowa tuti?

 OMUMALAIKA amabikania naghu, wanganamuhulikirira? Munabwire, hane omumalaika oyunemutula omwatsi “oko buli kitunga kyʼabandu, nʼobuli kihanda, nʼobuli mubuge, nʼoko bandu.” Akatula omwatsi wahi? “Mubahe [oMungu], kandi mumupipe . . . muramaye [oMungu] oyo wahangika olubula, nʼekihugo.” (Erib. 14:6, 7) Yehova yo Mungu mughuma musa w’ekwenene, oyo abandu bosi batolere eriramya. Tukasima kutsibu kundi abirituha akanya akuwene nga ak’erimuramya omo hekalu yiwe ngulu ey’obunya-kirimu!

2. Ehekalu y’obunya-kirimu ya Yehova niki? (Ulebaye n’akasaduku “ Ehekalu eyo si . . .”)

2 Ehekalu y’obunya-kirimu, niki kwe mbino? N’emyatsi eyikakanaya kuyo, twangabanayo hayi? Ehekalu eyo, si nyumba. Ni ndegheka eyo Yehova abirihiraho ey’erimuramya omo nzira eyo alighire. Ekyo kikatokekana busana n’eriyiherera lya Yesu mo mbanulo. Omukwenda Paulo mwakania buli oko ndegheka eyo, omo baruha eyo ahandikira Abakristo Baebrania be Yudea b’oko karne k’erimbere. b

3-4. Ni myatsi yahi eyilebirye Abakristo Baebrani be Yudea yo yabya ikahangya-hangya Paulo, kandi mwabawatikya ati?

3 Ekyaleka Paulo inyahandira Abakristo Baebrania be Yudea niki? Kitokekene, kyabya busana n’emyatsi ibiri mikulu-mikulu. Ow’erimbere, busana n’eribasikya mutima. Abangyi ba kubo, bakulira omo kisomo kya Bayahudi. Abasondoli babo b’ekisoma ba kera, banganabya imubabasekererya busana n’eribya Bakristo. Kundiki? Kusangwa Abakristo si babya n’ehekalu y’eriswekera eyo bakaramirayamo, isibawite n’ekiherero ekikalangirawa eky’erihererako oMungu amahere, kandi isibawite abahereri b’eribasondola. Ekyo kyanganalekire abigha ba Kristo ibabunika mutima, n’obwikirirya bwabo iboloberera. (Ebr. 2:1; 3:12, 14) Nibya n’abaghuma ba kubo banganasubire omo kisomo ky’Abayahudi.

4 Ow’akabiri, Paulo mwabwirabo ati si babya bakayikasa eryowa amakangirirya mahya-mahya kutse awalitohire aw’obunya-kirimu, ni bughambu “akalyo” akakala-kalire k’omo Kinywa ky’oMungu. (Ebr. 5:11-14) Abaghuma ba kubo, babya ibakinamakirire Emighambo ya Musa. Aliwe Paulo mwakangania ngoko, amahere awabya asabirwe n’Emighambo, abya isyangatoka eribughiriraho erilolo. Busana n’ekyo, Emighambo ‘muyalusibwaho.’ Neryo Paulo mwabakangirirya amakangirirya malito malebe. Mwibukya Abakristo balikyabo b’“amaha awalengire” awaseghemere eriyiherera lya Yesu eryangalekire ibatoka kwenene-kwenene ‘eriseghera hakuhi n’oMungu.’​—Ebr. 7:18, 19.

5. Busanaki litolere itwaminya ndeke ebiri omo kitabu ky’eBiblia eky’Abaebrania, kandi busanaki?

5 Paulo mwakangania abaghala babo Baebrania b’ekikaleka eriramya lyabo ly’eKikristo iryabya endata kutsibu kulenga erya kera. Enzira y’Abayahudi y’eriramya, yabya “kyutsutsu kyʼebyo ebikandisyasa. Nikwa ebyʼekwenene ni Kristo.” (Kol. 2:17) Ekitsutsu ky’ekindu kilebe, kikabya ikyo kite kindu ekyo. Kutya emiramirye y’Abayahudi, yabya kitsutsu lisa ky’emiramirye eyuwene eyabya embere. Yehova abirituhiriraho endegheka, amalolo wetu atoke erighanyirwa; neryo itwamuramya omo nzira eyo alighire. Litolere itwaminya endegheka eyo yo ndeke. Neryo, omw’ikwama ekitabu ky’Abaebrania, muleke tulingiriranaye “ekyutsutsu” (ni bughambu enzira y’Abayahudi y’eriramya) n’“eby’ekwenene” (ni bughambu enzira y’Abakristo y’eriramya). Ekyo kikendituwatikya eriminya ehekalu y’obunya-kirimu yo ndeke, n’erilangira nga yitulebirye yiti.

EHEMA Y’ERIHINDANAMO

6. Ehema y’erihindanamo iyikakolesibawa yiti?

6 Ekitsutsu (emiramirye y’Abayahudi). Paulo mwakania kutsibu oko hema y’erihindanamo eyahimbawa omo busondoli bwa Musa oko 1512 E.M.W. (Ulebaye akarte “Ekitsutsu​—Eby’ekwenene.”) Ehema y’erihindamo, yabya ng’enyumba eyihimbire omo hema eyo Abaisraeli babya bakaheka obuli ngendo eyo babya bakahuma. Mubakolesyayo omo myaka nga 500 erihika omughulu ehekalu yahimbawa e Yerusalema. (Eri. 25:8, 9; Emig. 9:22) Oko “hema y’erihindanamo” eyi, ho Abaisraeli babya bakahindana erisyaramya Yehova n’eriherera amahere wabo. (Eri. 29:43-46) Nikwa oko Bakristo, ehema y’erihindamo, yabya iyikatasyasosekanaya ekindu kikulu ekyabya ikendisyasa.

7. Ehekalu y’obunya-kirimu yahirawaho mughulu wahi?

7 Eby’ekwenene (emiramirye y’Ekikristo). Ehema y’erihindanamo, yabya “kyutsutsu kyʼemyatsi yʼelubula” kandi iyikasosekanaya ehekalu ngulu y’obunya-kirimu ya Yehova. Paulo mwabugha ati “[ehema eyi] yiri ng’ekisosekanio ky’omugulu ono.” (Ebr. 8:5; 9:9) Neryo omughulu ahandikira Abakristo Baebrania, ehekalu y’obunya-kirimu yabya iyabiribyaho. Yabyaho oko 29 M.W. Omwaka oyo wo Yesu abatisibawako, amahirwako amaghuta erilabira ekirimu kibuyirire, n’eritsuka erikolera Yehova ng’“omuhereri mukulu” omo hekalu y’obunya-kirimu. c​—Ebr. 4:14; Emib. 10:37, 38.

OMUHERERI MUKULU

8-9. Erikwamana n’ Abaebrania 7:23-27, hali eritendisosana lyahi omo kati-kati k’abahereri bakulu be Israeli n’Omuhereri Mukulu Yesu Kristo?

8 Ekitsutsu. Omuhereri mukulu inyakimanira abandu embere sy’oMungu. Yehova mwahiraho Haruni, omuhereri mukulu w’erimbere we Israeli, omughulu ehema y’erihindanamo yahererawa oko Mungu. Nikwa ngoko Paulo anabugha, “abahereri ba kera babya bangi kusangwa babya bakahola isibetoka erikola omubiri wʼebiro byosi.” d (Soma Abaebrania 7:23-27.) Kandi, abahereri bakulu abo ibakanaherera amahere busana n’amalolo wabo ibibene-bene, kusangwa babya bandu abatahika-hikene. Oko mwatsi oyo, hali eritendisosana linene omo kati-kati k’abahereri bakulu be Israeli n’Omuhereri Mukulu, Yesu Kristo.

9 Eby’ekwenene. Akabya Muhereri wetu Mukulu, Yesu Kristo “akakola omubiri . . . omo Hema yʼekwenene eyo [Yehova] ahanda, butsira bandu.” (Ebr. 8:1, 2) Paulo mwabugha atya “kusangwa [Yesu] akakota syaliumbaya erikola omubiri wuwe wʼobuhereri,” sihali oyukisyamusubuka. Paulo mwaswabugha ati Yesu ni Muheri Mukulu “oyute ko kibi, oyo wabirihigulwa oko bakola-nabi,” kandi siali ngʼabandi bahereri bakulu. Abandi bahereri bakulu “bakahera amahere ebiro byosi busana nʼebibi byabo,” aliwe Yesu iye syalaghire okw’iherera obuhere busana n’ebibi biwe. Hatya, tulebaye ebiherero n’amahere by’oko mughulu wa kera nga bisighene biti n’eby’oko mughulu w’Ekikristo.

EBIHERERO N’AMAHERE

10. Amahere awabya akahererwa oko kiherero ekihakirweko omulinga, abya akasosekaniaki?

10 Ekitsutsu. Oko lukyo lw’ehema y’erihindanamo, kwabya ekiherero ekihakirweko omulinga kutse ekwivre ekyo babya bakahererako esyonyama oko Yehova. (Eri. 27:1, 2; 40:29) Nikwa amahere ayo abya isyangatoka eriteka obughanyiri obutosire busana n’amalolo w’abandu. (Ebr. 10:1-4) Erilola embere eriherera esyonyama oko kiherero, kyabya kikasosekania obuhere obwangatekire obughanyiri obuhwererere busana n’amalolo w’abandu.

11. Yesu mwaherera engebe yiwe oko kiherero kyahi? (Abaebrania 10:5-7, 10)

11 Eby’ekwenene. Yesu abya asi ngoko Yehova mwamutuma oko kihugho erisyaherera engebe yiwe mo mbanulo busana n’abandu. (Mat. 20:28) Neryo omughulu Yesu abatisibawa, mwasa embere sya Yehova erikola ebyo Yehova anzire. (Yoa. 6:38; Gal. 1:4) Yesu mwayiherera oko kiherero ky’erisosekania ekyabya kikasosekania “erianza [erisonda]” ly’oMungu. OMungu abya asondire Omughala wiwe inyaherera engebe yiwe eyihika-hikene. Yesu mwaherera engebe yiwe “ngendo nguma busana na kera na kera” busana n’erilihira kutse eriswika olosi amalolo w’obuli mundu oyukikiriraya Kristo. (Soma Abaebrania 10:5-7, 10.) Neryo tulebaye ebindu ebyabya emwisi w’ehema y’erihindanamo nga byabya bikasosekaniaki.

AHABUYIRIRE N’AHABUYIRIRE KUTSIBU

12. Ni bahi bo babya bahamulirwe eryingira omo buli kisenge ky’ehema y’erihindanamo?

12 Ekitsutsu. Ehema y’erihindanamo n’ehekalu eyahimbawa omo Yerusalema enyuma syaho, byabya bisosene emwisi. Emwisi wabyo, mwabya ebisenge bibiri​—“Ahabuyirire” n’“Ahabuyirire Kutsibu.” Omo kati-kati k’ebisenge ebyo, habya olukimba olukasukuliraya kutse erido erikaghababyo. (Ebr. 9:2-5; Eri. 26:31-33) Omo Ahabuyirire mwabya omutaghala w’etala ow’ehoro, n’ekiherero ky’erihisiryako obukwa, n’emesa y’emikati y’erikangania. “Abahereri abahakabibawa amaguta” bo babya bahamulirwe eryingira omo Ahabuyiyire erikola emibiri yabo y’obuhereri. (Emig. 3:3, 7, 10) Omo Ahabuyirire Kutsibu mwabya erisanduku ry’endaghano erihakirweko ehoro eryabya rikasosekania ngoko Yehova anemo. (Eri. 25:21, 22) Omuhereri Mukulu musa yo wabya ahamulirwe erilaba oko rido n’eryingira omo Ahabuyirire Kutsibu kaghuma oko mwaka oko Kiro ky’Eriliha Embunulo. (Law. 16:2, 17) Obuli mwaka, inyakingira n’omusasi w’esyonyama eriliha embanulo busana n’amalolo wiwe n’aw’ekihanda kyosi. Oko nduli, erilabira ekirimu kiwe kibuyirire, Yehova mwakangania burora-rora ebindu ebyabya omo hema y’erihindanamo nga byabya bikasosekaniaki.​—Ebr. 9:6-8.

13. Ahabuyirire n’Ahabuyirire Kutsibu bikasosekanayaki oko mughulu w’Ekikristo?

13 Eby’ekwenene. Oko bigha ba Kristo, abigha balebe basa abasibwe mighanzo, bo babirihirwako amaghuta erilabira ekirimu kibuyirire; kandi bawite obwira obuyisosire haghuma na Yehova. Abandu 144 000 aba, bakendisyakola haghuma na Yesu omo lubula. (Erib. 1:6; 14:1) Ahabuyirire h’ehema y’erihindamo hakasosekanaya ngoko oMungu abiribaghanza mo baghala biwe b’obunya-kirimu nibya ibakine oko kihugho. (Rom. 8:15-17) Ahabuyirire Kutsibu h’ehema y’erihindamo hakasosekanaya olubula, aho Yehova ali. “Ekisukuliryo” kutse erido eryabya righabire Ahabuyirire n’Ahabuyirire kutsibu, lyabya likasosekania omubiri wa Yesu w’oko kihugho. Abya isyangatingira elubula mo Muhereri Mukulu w’omo hekalu y’obunya-kirimu inyakine n’omubiri oyo. Yesu abere aherera engebe yiwe busana n’abandu, mwakingulira Abakristo abahirirweko amaghuta b’enzira y’eribana engebe y’omo lubula. Nabo litolere ibalua omo mubiri wabo w’oko kihugho imo babana ekihembo kyabo ky’elubula. (Ebr. 10:19, 20; 1 Kor. 15:50) Yesu abere abilubukibwa, mwingira Ahabuyirire Kutsibu h’ehekalu y’obunya-kirimu. N’oko nduli abahirirweko amaghuta bosi bakendisyamweyayo.

14. Erikwamana n’ Abaebrania 9:12, 24-26, busanaki enzira y’eriramya Yehova omo hekalu yiwe y’obunya-kirimu yiri endata kutsibu kulenga enzira eyo Abaisraeli babya bakamuramyamo?

14 Hano, twamalangira ngoko endegheka ya Yehova eyilebirye eriramya eryerire eriseghemere embanulo ya Yesu Kristo n’obuhereri bwiwe, yiri endata kutsibu. Omuhereri mukulu w’omo Israeli inyakingira n’omusasi w’esyonyama Ahabuyirire Kutsibu ahakolawa n’abandu, aliwe Yesu iye mwingira Ahabuyirire Kutsibu h’omo buhangwa bosi, ni bughambu “elubula” iyo yene-yene, atoke erihika embere sya Yehova. Eyo mwaleta obughuli bw’engebe yiwe eyo aherera busana netu, “busana n’erilusya ebibi.” (Soma Abaebrania 9:12, 24-26.) Eriyiherera lya Yesu bo buhere obukabughiriraho erilolo kera na kera. Ngoko tukendilangira, itwe bosi twanganaramya Yehova omo hekalu yiwe y’obunya-kirimu, nomo twangabya n’amaha w’erisyaya elubula kutse aw’erisyikala oko kihugho.

EBIBUGHA

15. Ni bahi bo babya bakakolera omo kibugha ky’ehema y’erihindanamo?

15 Ekitsutsu. Ehema y’erihindanamo yabya n’ekibugha kighuma. Kyabya kibugha kinene ekitimbireko oluba, ekyo abahereri babya bakakoleramo emibiri yabo. Omo kibugha ekyo, mwabya ekiherero kinene ky’omulinga eky’erihisiryako obuhere, n’ekinabiro ky’omulinga ekyabya kikabyamo amaghetse agho abahereri babya bakanaba embere sy’eriyakola omubiri wabo mubuyirire. (Eri. 30:17-20; 40:6-8) Aliwe esyohekalu esyahimbawa enyuma syaho, isikayira n’ekibugha ky’ehihya, ekyo abate bahereri babya ibanganingiramo n’eriramya oMungu.

16. Ni bahi bo bakakolera omo buli kibugha ky’ehekalu y’obunya-kirimu?

16 Eby’ekwenene. Embere bayakole ng’abahereri haghuma na Yesu omo lubula, abasighalire b’oko baghala babo Kristo abahirirweko amaghuta, banemukolera butaleghula omo kibugha ky’emwisi eky’oko kihugho ky’ehekalu y’obunya-kirimu. Ekinabiro kinene ekyabya omo hema y’erihindanamo n’omo syohekalu, ni mwatsi w’omughaso munene okw’ibo, n’oko Bakristo bosi. Ekinabiro ekyo, kikabibukaya ngoko litolere ibasighala iban’erire omo mighendere na bunya-kirimu. Neryo, ibwa, ab’“endeko nene” abakawatikaya butaleghula abaghala babo Kristo, bakaramiraya hayi? Omukwenda Yoane mwalangirabo, “babya bimene embere w’ekitumbi ky’obwami . . . bakakolera [oMungu] omo musibo nʼomo kiro omo Hekalu yiwe.” Oko kihugho ko hano, ab’endeko nene bakakolera ekyo omo kibugha ky’ehihya ky’ehekalu y’obunya-kirimu. (Erib. 7:9, 13-15) Tukasima kutsibu kundi Yehova abirituha akanya akuwene nga ak’erimuramya omo hekalu yiwe ngulu ey’obunya-kirimu!

OLUSUNZO OLO TUWITE OLW’ERIRAMYA YEHOVA

17. Tuwite olusunzo lw’eriherera Yehova y’emyatsi yahi?

17 Munabwire, obuli Mukristo awite olusunzo lw’eriherera Yehova y’obuhere. Abakristo banganakola batya omw’ikolesya endambi yabo, akaghala kabo, n’ebindu byabo erilolya emyatsi y’Obwami y’embere. Ngoko Paulo anabwira Abakristo Baebrania, “tuhe eripipa lyetu ngʼobuhere oko [Mungu]. Kandi emirenge yetu ipipe erina liwe.” (Ebr. 13:15) Twanganakangania erisima lyetu busana n’olusunzo olo tuwite olw’eriramya Yehova, omw’imuha ekyuwene ekyo tuwite.

18. Ngoko kiri omo Abaebrania 10:22-25 ni myatsi yahi yo litolere itwahamba byala bibiri, kandi siritolere itwibirwaki?

18 Soma Abaebrania 10:22-25. Oko mwiso-mwiso w’ebaruha eyo ahandikira Abaebrania, Paulo mwakania oko myatsi eyo litolere itwahamba byala bibiri. Hali erisaba Yehova, erikanirya abandi oko maha wetu, eribya tukahindana n’abandi oko mihindano y’endeko, n’erihiranamo omuhwa “omughulu tukalangira ekiro kya [Yehova] kikahika hakuhi.” Oko mwiso-mwiso w’ekitabu ky’Eribisulirwa, omumalaika wa Yehova mwabugha ati: “Uramaye [oMungu]!” Mwasuba mukyo mo kabiri, erihirako omuwato. (Erib. 19:10; 22:9) Isitwanatibirirawa n’ahake emyatsi milito eyo twamabigha oko hekalu ngulu ya Yehova ey’obunya-kirimu. Isitwibirirawa kutya n’olusunzo olo tuwite olw’eriramya oMungu wetu mukulu!

OLWIMBO 88 Nyikangiriraye esyonzira syaghu

a Omo makangirirya malito awali omo Kinywa ky’oMungu, muli erikangirirya erilebirye ehekalu y’obunya-kirimu ya Yehova. Ehekalu eyo niki? Omo mwatsi ono tukenditsopolya ndeke emyatsi eyiri omo kitabu ky’Abaebrania eyilebirye ehekalu eyo. Omwatsi ono, akuwatikaye eribya n’erisima rinene busana n’olusunzo olo uwite olw’eriramya Yehova.

b Eribana ekikuhi ky’emyatsi eyiri omo kitabu ky’Abaebrania, ulebaye oko jw.org kw’evideo Utangulizi wa Kitabu cha Waebrania.

c Omo Masako w’Ekigiriki w’Ekikristo, ekitabu ky’Abaebrania kisa kyo kikakanaya oko Yesu mo Muhereri Mukulu.

d Erikwamana n’ekitabu kighuma, alinga habya ihabiribya abahereri bakulu nga 84 omo Israeli omughulu ehekalu ye Yerusalema yatoghotibawa oko 70 M.W.

f Ulebaye akasanduku “Jinsi Roho Ilivyofunua Maana ya Hekalu la Kiroho” omo AKaleberyo k’ekiro 15 Omwisi 07, 2010 aka. 22.