1. Me yẹ ọmakashe owu ọ ta, me yo mevirhọ rẹn ọwan?

 ORHIANẸ ọmakashe no leluo tẹmro, wu na kerhọ oborẹ ọ ta? Inyenana, ọmakashe ọ tẹmro rẹn “egbamwa na, ọrhẹ uvwiẹ, edjadjẹ, kugbe ihworho ephian.” Me yọ ta? “Zofẹn Osolobrugwẹ ne wu ha odidi riẹn . . . Ga Ohworho rọ ma odjuwu na ọrhẹ akpọ na.” (Rev. 14:6, 7) Jehova yẹ Osolobrugwẹ urhomẹmro na, ro fori nẹ ihworho ephian i ha ogame riẹn. Oma ọ merhen ọwan taghene ọ yẹre ọwan uphẹn ọghoghanren ra na ga ye uvuẹn oghwa ẹga ọduado ọrẹ ẹhẹn na!

2. Me yẹ oghwa ẹga ọduado ọrẹ ẹhẹn na? (Se ekpeti na “ Oborẹ o Vwo Mevirhọ.”)

² Me yẹ oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na, bọgo ya na sabu mẹrẹn iyẹnrẹn ri dabu djeyi fiotọre? Oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na, rhẹ oghwa ra ha ukẹro mẹrẹ-ẹn. Ọnana yẹ ẹkwaphiẹrhotọre i Jehova o ruru na sabu ha ogame ro vwo ekwerhọ kpahen riẹn nyoma izobo otan i Jesu. Ọnyikọ Paul o dje kpahen ẹkwaphiẹrhotọre ọnana uvuẹn ileta rọ ya vwe Ilele Kristi erukaro na ra djẹ edjadjẹ Hebrew re rhirhiẹ Judea. b

3-4. Mesoriẹ i Paul ọ ya vwe imizu ra djẹ edjadjẹ Hebrew ri ha Judea, marhẹ o ru ha userhumu rẹn aye?

³ Mesoriẹ i Paul ọ ya ileta vwe imizu erana re rhirhiẹ Judea? Ọkezẹko, fọkiẹ iroro eva. Ọrukaro, nọ yẹ aye uduẹharhaghwẹ. Buebun aye i vwobọrhọ irueruo ogame itu i Jew, aye i ki rhiẹ Ilele Kristi. Ọkezẹko, ilori ẹga aye bi, ina sabu ha aye djechẹẹ fọkime aye i rhiẹ Ilele Kristi ne. Mesoriẹ?  Fọkime Ilele Kristi na e vwo oghwa ẹga ọduado rẹ aye a nya ya ha ogame phia-a, aye vwo agbarha izobo aye ine ze izobo rẹn Jehova-a, o ji vwo irherẹn ri na ha userhumu rẹn aye-e. Manẹ ọnana ọ sabu lẹrhẹ esegburhomẹmro idibo i Kristi seriotọre. (Heb. 2:1; 3:12, 14) Ezẹko ina sabu roro taghene ofori nẹ aye i ghwẹrioma riẹ irueruo ogame itu i Jew na.

⁴ Ọreva, Paul ọ ta rẹn Ilele Kristi erana taghene aye i vwa damoma aye ine vwẹruọ iyono ekpokpọ yanghene iyono ikokodo na-a, ri rhiẹ “emaren eghwaghwa” ri ha Ẹmro Osolobrugwẹ. (Heb. 5:11-14) Ọrẹ imwẹro, imizu ezẹko a ji nyalele irueruo Urhi Moses na. Ọrẹn, Paul no dje fiotọre taghene izobo rẹ Urhi na ọ guọlọre, ọ sabu tiẹ edandan nie phẹlẹphẹlẹ-ẹ. Fọkiẹ iroro ọrana, e fiẹ Urhi na “rhẹ okokọ ne.” Omarana, Paul no yono kpahen irhomẹmro ikokodo ezẹko. Nọ karorhọ imizu na kpahen “obọdẹn ifiẹrorhọ” ra bọn kpahen izobo i Jesu, rọ nọ ghini sabu ha userhumu rẹn aye “tikẹrẹ Osolobrugwẹ.”—Heb. 7:18, 19.

5. Me yo fori ne vwẹruọ ye nẹ ọbe i Hebrews, mesoriẹ?

⁵ Paul no djerie fiotọre rẹn imizu ra djẹ edjadjẹ Hebrew na oborẹ ọsoriẹ ogame aye a harẹn Jehova vwana, ọghanren ghwẹ ogame aye a haphia bi. Eghọn sansan uvuẹn irueruo ogame itu i Jew na ghwai “uhoho ekwakwa ri na phia obaro na, ọrẹn i Kristi yo rhe oborẹ aye ina phia lele.” (Col. 2:17) Ọgbọ buebun, uhoho ghwai udje oborẹ emru ọ havwọ, orhiẹ ọye yi ghini emru na-a. Omaran irueruo ogame itu i Jew ahwanren o rhiẹ uhoho oborẹ ọnọ ghini phia obaro na. Ofori ne vwẹruọ ẹkwaphiẹrhotọre ri Jehova o mwuegbe yi ne, na sabu harhomu edandan ọwan, jeghwai sabu ha ogame ro vwo ekwerhọ kpahen phia. Jena ha “uhoho” na (ro rhiẹ irueruo ogame itu i Jew na) vwanvwọn ‘oborẹ ekwakwa ina ghini phia lele’ (ro rhiẹ izede Ilele Kristi a ha ogame phia lele), jerẹ oborẹ e dje rhẹ ọbe i Hebrews. Erhe ruẹ ọrana, na na sabu vwẹruọ oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na, ọrhẹ oborẹ o ru sekpahen ọwan.

6. Marhẹ a ha tabernacle na ruiruo lele?

⁶ Irueruo ogame itu i Jew. Paul ọ bọn ẹmro ọnẹyen kpahen tabernacle  ri Moses ọ ha mwu uvuẹn ẹgbukpe 1512 B.C.E. (Se ishati na “Irueruo Ogame itu i Jew—Oborẹ Ilele Kristi a ga Ogame Lele.”) Tabernacle na ọ họhọ oghwọgbọ rẹ emọ Israel na a kpara lele oma ọke ukaro, ọke aye a kwa nẹ ekete owu riẹ ọrọrọ. Aye i hariẹ ruiruo emrẹ ẹgbukpe 500, bọmọke aye i ki bọn oghwa ẹga rhẹ Jerusalem. (Ex. 25:8, 9; Num. 9:22) “Oghwọgbọ ọnana ra vwoma” na, yẹ ekete emọ Israel a sabu nya bru i Jehova ha ogame aye phia, ji ze izobo. (Ex. 29:43-46) Ọrẹn, tabernacle na o ji mevirhọ emru ro rhomurun omamọ ro no bru Ilele Kristi rhe.

7. Ọkiọgo yẹ oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na ọ tonrhọ?

⁷ Oborẹ Ilele Kristi a ga ogame lele. Tabernacle ahwanren na, “uhoho ekwakwa ri ha odjuwu,” o ji mevirhọ oghwa ẹga ọduado i Jehova. Paul ọ tare taghene “oghwọgbọ ọnana [yanghene, tabernacle na] udje harẹn ọke ọnana.” (Heb. 8:5; 9:9) Omarana, ọke rọ ya vwe itu i Hebrew na, Ilele Kristi na a ga i Jehova lele oborẹ ọ guọleriẹ ne. Ẹkwaphiẹrhotọre ọrana ọ homaphia ẹgbukpe 29 C.E. Uvuẹn ẹgbukpe ọrana, Jesu no bromarhame, na ha ẹhẹn ọfuanfon djẹ ye ha, nọ ji ga ẹrhẹ “orherẹn ọduado” rẹn Jehova uvuẹn oghwa ẹga ọrana. c—Heb. 4:14; Acts 10:37, 38.

8-9. Lele oborẹ ọ ha Hebrews 7:23-27, ovẹnẹ ọduado ọgo yọ ha uvwre irherẹn ọduado Israel ọrhẹ Orherẹn Ọduado, Jesu Kristi?

⁸ Irueruo ogame itu i Jew. Orherẹn ọduado na o vwo omẹgbanhon ro no mevi rẹn ihworho uvuẹn obaro Osolobrugwẹ. Jehova yọ ha orherẹn ọduado ọrukaro ọrẹ emọ Israel re se Aaron mwu, ọke ra ha tabernacle na kpahontọre. Ọrẹn, jerẹ oborẹ i Paul o djerie, “ihworho buebun ni rhiẹ irherẹn uvuẹn erhirhiẹ sansan fọkime uhwu ọ ha uphẹn rẹn aye rhiẹ irherẹn bẹmẹdẹ-ẹ.” d (Se Hebrews 7:23-27.) Fọkime irherẹn eduado erana ihworho ri vwa gba, aye ne ze izobo fọkiẹ edandan aye. Ọrana ovẹnẹ ọduado rọ ha uvwre irherẹn eduado emọ Israel, ọrhẹ Orherẹn Ọduado na Jesu Kristi.

⁹ Oborẹ Ilele Kristi a ga ogame lele. Fọkime ọye Orherẹn Ọduado ọwan, Jesu Kristi yẹ “oniruo . . . oghwọgbọ urhomẹmro na, ri Jehova ọ bọnren, orhiẹ ọrẹ ituakpọ-ọ.” (Heb. 8:1, 2) Paul o djerie fiotọre taghene “fọkime [Jesu] o nyerẹn bẹmẹdẹ, a vwa ha ẹrhẹ orherẹn ọnẹyen mie yi-i.” Paul nọ habaye taghene Jesu “o gbe omayen aghwa-a, ọ hẹriẹ oma nẹ iruedandan,” ọrẹ ovẹnẹ rhẹ irherẹn eduado emọ Israel na, “ọye o vwo ze izobo kẹdẹkẹdẹ” fọkiẹ edandan enẹye-en. Vwana, jene yono kpahen ovẹnẹ rọ ha uvwre agbarha na kugbe izobo sansan emọ Israel na i zeri, ọrhẹ oborẹ Ilele Kristi a ha ogame phia.

10. Me yẹ izobo ra haphia uvuẹn agbarha ra ha erẹnmo ru na ọ rionbọrhọ?

¹⁰ Irueruo ogame itu i Jew. Otafe anurẹsẹ tabernacle na yẹ agbarha ra ha erẹnmo ru ọ havwọ, ra ha ze izobo aranmo rẹn Jehova. (Ex. 27:1, 2; 40:29) Ọrẹn, izobo erana i vwa sabu harhomu  edandan ihworho na phẹlẹphẹlẹ-ẹ. (Heb. 10:1-4) Izobo aye a haphia ọke ephian uvuẹn tabernacle na, ọ rionbọrhọ izobo owu ro no ghini simi ituakpọ phẹlẹphẹlẹ.

11. Agbarha izobo ọgo yi Jesu ọ ha omayen ze izobo? (Hebrews 10:5-7, 10)

¹¹ Oborẹ Ilele Kristi a ga ogame lele. Jesu o rheri taghene Jehova o djerie rhiẹ otọrakpọ na nọ ha arhọ ye ruẹ otan rẹn ituakpọ. (Matt. 20:28) Omarana, ọke ro bromarhame, Jesu nọ homakpahontọre ro no ruẹ ọhọre i Jehova. (John 6:38; Gal. 1:4) Jesu ọ homakpahontọre uvuẹn agbarha ra ha dje udje, ro mevirhọ “ọhọre” i Jehova rẹn Ọmọyen nọ ha arhọ ye rọ gbare ze izobo. Jesu ọ ha arhọ ye kpahontọre “ukwọgbọ,” nọ ha hionron, yanghene rhurhu edandan ihworho ri vwo esegburhomẹmro kpahiẹn. (Se Hebrews 10:5-7, 10.) Ọrọ ha kpahiẹn, jene yono kpahen oborẹ eghọn ri ha uvuẹn tabernacle na i mevirhọ.

12. Ọrọmo yọ nọ sabu ruẹ obuvun owuowu uvuẹn tabernacle na?

¹² Irueruo ogame itu i Jew. Tabernacle na ọrhẹ eghwa ẹga ra bọnren ọke oru uvuẹn Jerusalem, i họhọ oma uvuien. Aye i vwo eghọn eva uvuien—“Ekete Ọfuanfon” na ọrhẹ “Ekete rọ Mai Fon”—rẹ ikọtini ra dabu rhuon ọ hẹriẹre. (Heb. 9:2-5; Ex. 26:31-33) Uvuẹn Ekete Ọfuanfon na o vwo ikpẹ oro, agbarha ra ha torhẹ ajijan, ọrhẹ imẹdjẹ re fiẹ ibrẹdi rhọ. “Irherẹn ra djẹha” ọvo, ya ruẹ  Ekete Ọfuanfon na ya wian ewian ọfuanfon aye. (Num. 3:3, 7, 10) Ekete rọ Mai Fon na, o vwo owọ ọphọ ra ha oro ru, ro mevirhọ obaro i Jehova. (Ex. 25:21, 22) Orherẹn ọduado na ọvo yọ sabu nyavrẹn ikọtini na ruẹ Ekete rọ Mai Fon na uvuẹn Ẹdẹ Omephorho na. (Lev. 16:2, 17) Kẹgbukpe kẹgbukpe, ọ ruiẹ rhẹ ọbara eranmo rọ nọ ha ze izobo fọkiẹ edandan enẹyen ọrhẹ erẹ ọsoso agbamwa na. Bibiesuọn bibiesuọn, Jehova nọ nyoma ẹhẹn ọfuanfon na dje fiotọre oborẹ eghọn enana uvuẹn tabernacle na i ghini mevirhọ.—Heb. 9:6-8. e

13. Me yẹ Ọfuanfon ọrhẹ Ekete rọ Mai Fon na i mevirhọ uvuẹn oborẹ Ilele Kristi a ga ogame lele?

¹³ Oborẹ Ilele Kristi a ga ogame lele. Ibiẹ idibo i Jesu krẹn ya ha ẹhẹn ọfuanfon djẹha, aye a riamerhen onyerẹnkugbe oghẹnrensan rhẹ Jehova. Awan 144,000 na, ina ga ẹrhẹ irherẹn obẹ odjuwu rhẹ Jesu. (Rev. 1:6; 14:1) Ekete Ọfuanfon ọrẹ tabernacle na, o mevirhọ ọrẹ aye rhiẹ emọ erẹ ẹhẹn Osolobrugwẹ ọke aye a ji ha otọrakpọ na. (Rom. 8:15-17) Ekete rọ Mai Fon uvuẹn tabernacle na, o mevirhọ odjuwu, ekete ri Jehova o rhirhiẹ. “Ikọtini” ro gberughwru rhẹ Ọfuanfon ọrhẹ Ekete rọ Mai Fon na, o mevirhọ ugboma i Jesu ro rhiẹ ọgbanrhọ rọ vwọ lẹrhiẹ ruẹ odjuwu jerẹ Orherẹn Ọduado ọrẹ oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na. Nyoma rọ ha ugboma yen ze izobo rẹn ituakpọ, Jesu no rhie uphẹn firhọ rẹn akpenyerẹn obẹ odjuwu rẹn Ilele Kristi ra djẹha. Aye ine vi hwu nẹ aye i ki sabu nyerẹn obẹ odjuwu. (Heb. 10:19, 20; 1 Cor. 15:50) Ọke ra rhọmọ i Jesu nuhwu, nọ ruẹ Ekete rọ Mai Fon uvuẹn oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na, ekete ọsoso era djẹha na ina nya orho ru.

14. Lele oborẹ ọ ha Hebrews 9:12, 24-26, me yọ lẹrhẹ ẹkwaphiẹrhotọre ogame uvuẹn oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na rhomu ghwẹ ọrẹ itu i Jew na?

¹⁴ Ana sabu mẹrẹn oborẹ ẹkwaphiẹrhotọre i Jehova kpahen ogame ro fiotọre ọghanren te sekpahen izobo otan i Jesu, ọrhẹ ẹrhẹ orherẹn rọ havwọ. Orherẹn ọduado na uvuẹn Israel ọ ruẹ Ekete rọ Mai Fon ra bọnren na, rhẹ ọbara eranmo ra ha ze izobo, ọrẹn Jesu ọ ruẹ “odjuwu” ro rhiẹ ekete rọ mai fon kparobọ, nọ homaphia uvuẹn obaro i Jehova. Avwaye yo dje ọghanronmẹ arhọ ọgbagba rọ ha ze izobo fọkiẹ ọwan phia, “nọ sabu ti uhwu nie nyoma ọ ha omayen ze izobo.” (Se Hebrews 9:12, 24-26.) Izobo i Jesu yọ maido ro tiẹ ọdandan nie bẹmẹdẹ. Jerẹ oborẹ ene yono, sẹ ifiẹrorhọ ọwan ọrẹ ene rhirhiẹ odjuwu yanghene otọrakpọ na, ọwan ephian ina sabu ga i Jehova uvuẹn oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na.

15. Ayọmo ya ga uvuẹn egodo i tabernacle na?

¹⁵ Irueruo ogame itu i Jew. Tabernacle na o vwo egodo owu—ekete ro rhie firhọ ra gba ogba kinhariẹ, rẹ irherẹn a wian ewian aye. Agbarha ọduado ra ha erẹnmo ru ọ ha uvuẹn egodo na, kugbe oze ọduado ra ha erẹnmo ru ro vwo ame, rẹ irherẹn na a ha ruẹ oma aye fuan bọmọke aye a ki wian owian ọfuanfon aye. (Ex. 30:17-20; 40:6-8) Ọrẹn, eghwa ẹga ra bọnren ọke oru, i ji vwo egodo uvuẹn otafe rẹ ihworho ri vwe rhiẹ irherẹn ina sabu mevi ga i Jehova.

16. Ayọmo ya ga uvuẹn egodo owuowu uvuẹn oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na?

 ¹⁶ Oborẹ Ilele Kristi a ga ogame lele. Bọmọke aye ina ki ya ga ẹrhẹ irherẹn obẹ odjuwu rhẹ Jesu, era djẹha ri hẹrhẹre ina fuevwan ga uvuẹn egodo oghwa ẹga ọrẹ ẹhẹn na. Oze ame ọduado rọ ha uvuẹn egodo na ọ ha okarorhọ ọghoghanren rẹn aye ọrhẹ Ilele Kristi ephian nẹ aye i sẹrorẹ irueruo ẹfuọn, ji ha ogame ro fiotọre phia. Ọrẹn, bọgo yẹ “otu gbidigbidi” ra hobọtua imizu Kristi a ha ogame aye phia? Ọnyikọ John ọ mẹrẹnren aye ri mevi “obaro aga usun na,” ro rhiẹ oborẹ o mevirhọ otafe egodo na, ro rhiẹ ekete ra “ha ẹga ro fiotọre rẹn [Jehova] te ason te uvo uvuẹn oghwa ẹga ọnẹyen.” (Rev. 7:9, 13-15) Oma ọ merhen ọwan taghene Jehova ọ yẹre ọwan uphẹn ra na ga ogame urhomẹmro!

17. Aruẹ izobo ego ya na sabu harẹn Jehova?

¹⁷ Inyenana, Ilele Kristi ephian i vwo uphẹn aye ine ze izobo rẹn Jehova nyoma aye ina ha ọke, omẹgbanhon ọrhẹ ekwakwa aye i vwori hobọtua owian Uvie na. Jerẹ oborẹ Paul ọ ta rẹn imizu ra djẹ edjadjẹ i Hebrew na, “jenẹ ọwan i rhe ze izobo ujiri harẹn Osolobrugwẹ, nọyẹ, ẹmro ọwan ro ghwoghwo odẹ ye ọrẹ afiede.” (Heb. 13:15) Ana sabu djephia taghene a ha ukẹro ọghoghanren ni uphẹn ra na ga i Jehova nyoma re ne ruẹ ekete omẹgbanhon ọwan o teri uvuẹn ogamiẹ.

18. Lele oborẹ ọ ha Hebrews 10:22-25, me yo vwo fo na sẹrerhumuji, me yọ nọ jọ sẹrẹ ọwan ẹro?

¹⁸ Se Hebrews 10:22-25. Uvuẹn obẹta ileta rọ ya vwe imizu na, Paul nọ hunute eghọn sansan uvuẹn ogame ọwan ro vwo fo na sẹrerhumuji. Enana i sekpahen ọrẹ ana nẹrhomo vwe i Jehova, ghwoghwo ifiẹrorhọ re vwori, vwoma kugbe uvuẹn uyono ukoko, ji ha urhebro rẹn owuowọnwan “maido rẹ ẹdẹ [i Jehova] o tiẹ kẹrẹ ne na.” Uvuẹn obẹta iyẹnrẹn ọbe i Revelation, ọmakashe i Jehova nọ karunumwu ẹmro ọnana ọgbeva: “Ha ẹga rẹn Osolobrugwẹ!” (Rev. 19:10; 22:9) Jena rha karorhọ urhomẹmro ọghoghanren ọnana kpahen oghwa ẹga i Jehova, ọrhẹ obọdẹn uphẹn re vwori ra na ga Osolobrugwẹ rode ọwan!