1. Yom ik yilondinay mwangel umwing, ni yirumburikin ik kud etu?

 ANCH mwangel ufanyidin kwambamb ney, ov, ukutesh yom yikukulejay? Chakin kamu, nlel unou mwangel umwing ukat kuyilej “antu a mangand mawonsu, ni a michid yawonsu, ni a jindim jawonsu.” Yom ik yilondinay? “Mwovany Nzamb wom . . . Mwifukwilany ndiy watanga diur, ni mangand.” (Kuj. 14:6, 7) Yehova ndiy kusu Nzamb umwing wakin ufanyidinau antu awonsu kwifukwil. Tumujikitishin nakash mulong watwinkisha mutapu uwamp wa kumwifukwil mu tempel wend mujim wa mu spiritu!

2. Tempel wa mu spiritu wa Yehova chom ik? (Tal kand mushet “ Tempel wa mu Spiritu Kadiap . . . ”)

² Tempel wa mu spiritu chom ik chakin kamu, ni kwisu tukutwisha kutan jinsangu piur pa tempel winou? Tempel wa mu spiritu chidiap chom ap rubumbu ratungau ku makas ma antu. Did ditenchik dia Yehova diatekay mulong wa kumwifukwil mu mutapu uwamp kusutil difut dia Yesu. Kambuy Paul warumburila piur pa ditenchik dined mu mukand wend wayifundinay in Kristu in Hebereu a mu mivu chitot ya kusambish ading ashicha mu Yudea. b

3-4. Yom ik yading yimwakamishina Paul piur pa in Kristu in Hebereu a mu Yudea, ni mutapu ik wayikwashay?

³ Mulong wak Paul wayifundina in Kristu in Hebereu a mu Yudea? Chimeken anch wayifundina mulong wa mayingishin maad. Dia kusambish, chading mulong wa kuyikasikesh. Avud pakach pau apamina mu relijon wa in Yuda kurutu kwa kwikal in Kristu.  Antakel a relijon wau mukur ayisipa pamwing ap mulong ikala in Kristu. Mulong wak? Mulong in Kristu kadingap nich tempel wa ufun wafanyinangau kuya mulong wa kwifukwil, kadingap nich chintamb mulong wa kupesh milambu kud Nzamb ni kadingap nau in kupesh mulong wa kuyisadin. Chinech chafanyina kuyiziyish in kwilej a Kristu ni kuziyish kand ritiy rau. (Heb. 2:1; 3:12, 14) Amwing pakach pau afanyina kutong kuchirik kand mu relijon wau wa in Yuda.

⁴ Dia kaad, Paul wayileja in Kristu in Hebereu patok anch kasalangap kwau usu wa kutesh mafundish masu ap malejan makurikina ma mu spiritu, matazukinau anch ‘yakudia yikash’ yidia mu Dizu dia Nzamb. (Heb. 5:11-14) Chakin kamu, amwing pakach pau ading achid kudandamen kulondul Chijil cha Moses. Pakwez Paul wayirumburila anch yakupesh yitangau mu Chijil yikutwishap kamu kudiosh chitil. Mulong wa chom chinech, Chijil chading ‘achitekin kal kuns.’ Chawiy Paul wading ukat kuyifundish malejan mamwing makurikina. Wayivurisha ambay nend in Kristu piur pa “ruchingej rupandakena kuwap” rimedina pa chakupesh cha Yesu rikutwisha kuyikwash chakin kamu kusej “piswimp kudi Nzamb.”​—Heb. 7:18, 19.

5. Yom ik tufanyidina kutesh nawamp mu mukand wa Hebereu, ni mulong wak?

⁵ Paul wayirumburila akadivar nend in Hebereu anch mutapu wadingau umwifukwidinau Yehova wading uwamp nakash kusutamu mutapu wamwifukwilangau pasak. Mutapu wifukwilangau in Yuda wading kwau “mwizuzwimb wa yom yikweza kurutu. Pakwez wakin win udi Kristu.” (Kol. 2:17) Mwizuzwimb ud kwau chijingidij cha chom kanang, pakwez chidiap kamu chom achinach. Chilik chimwing, mutapu wifukwilangau in Yuda pasak wading kwau mwizuzwimb wa mutapu uwamp wa kwifukwil wafanyina kwez kurutu. Tufanyidin kutesh nawamp ditenchik diatekay Yehova mulong wa kulikishin yitil yetu, mwamu tukutwish kumwifukwil mu mutapu witiyinay. El tufanakeshany “mwizuzwimb” (mutapu wa kwifukwil wa pasak wa in Yuda) ni mutapu “wakin” (mutapu wa kwifukwil wa in Kristu), mud mwayirumburilau in Hebereu. Anch twasal mwamu, tukutesh nawamp chirumburikina tempel wa mu spiritu ni mutapu ututadinay.

6. Mutapu ik wasadinangau dizang?

⁶ Mutapu wa kwifukwil wa pasak wa in Yuda. Mambamb ma Paul mading mimedin pa dizang  diasalay Moses mu muvu wa 1512 K.C.C. (Tal kart “Mutapu wa kwifukwil wa pasak wa in Yuda—Mutapu wa kwifukwil wa in Kristu.”) Dizang diading mwinkand watungau in Isarel ni ausendang pashemunikangau ndond yimwing mulong wa kuya kwi ndond yikwau. Adisadina mu mivu piswimp 500 kushik ni patunginau tempel mu Yerusalem. (Kub. 25:8, 9; Kuch. 9:22) “Mwinkand wa kukumangen” winou yading ndond yijim yayikwashang in Isarel kumusejin Nzamb, kupesh milambu yau ni kumwifukwil. (Kub. 29:43-46) Pakwez, dizang diading dimekeshin kand chom chimwing chijim nakash chafanyina kwez mulong wa in Kristu.

7. Chisu ik chikalayaku tempel wa mu spiritu?

⁷ Mutapu wa kwifukwil wa in Kristu. Dizang dia pasak diading ‘mwizuzwimb wa yom ya mwiur,’ ni diading dimekeshin tempel mujim wa mu spiritu wa Yehova. Paul walonda anch “chom chinech [dizang ap mwinkand winou] chikal kal chijingidij cha chirung cha katat.” (Heb. 8:5; 9:9) Chawiy pa chisu chayifundinay in Hebereu, tempel wa mu spiritu wading wikadinaku kal mulong wa in Kristu. Wikalaku mu muvu wa 29 C.C. Muvu winawa, Yesu amubatisha, amuzizila many nich spiritu utumbila ni wasambisha kusal mud ‘mwin kupesh mujim’ wa Yehova mu tempel wa mu spirutu. c​—Heb. 4:14; Mid. 10:37, 38.

8-9. Kukwatijan ni Hebereu 7:23-27, kushalijan ik kujim kudia pakach pa in kupesh ajim a mu Isarel ni Mwin Kupesh Mujim, Yesu Kristu?

⁸ Mutapu wa kwifukwil wa pasak wa in Yuda. Mwin kupesh mujim wading uyimekeshin antu kurutu kwa Nzamb. Aron, mwin kupesh mujim wa kusambish wa in Isarel, amutonda kud Yehova chisu chapanau mwinkand. Pakwez, mud mwarumburilay Paul, “in kupesh aswananga ading avud, mulong afawolanga, chawiy chakanganyangau kudandamen ku mudimu wau.” d (Tang Hebereu 7:23-27.) Ni mulong ading niyau antu akad kuwanyin, in kupesh ajim inay apanang yakupesh mulong wa dilikishin dia yitil yau ayinau. Pinap pawiy padia kushalijan kujim nakash pakach in kupesh ajim a mu Isarel ni Mwin Kupesh Mujim, Yesu Kristu.

⁹ Mutapu wa kwifukwil wa in Kristu. Mulong ud Mwin Kupesh wetu Mujim, Yesu Kristu ud ‘nkwash . . . wa dizang diakin, wawiy mwinkand watungay Yehova, kautungap kudi antu.’ (Heb. 8:1, 2) Paul warumburila kand anch “Yesu udi mwom chikupu, chawiy chikwetay win kupesh wa chikupu ni chikupu.” Paul wawejinaku kand anch Yesu kakwetap “chitil, amwaurila kumudiosh kudi akayitil,” ni chinyim nau in kupesh ajim a Isarel, “kakwetap kuswir kwa kulambul yakupesh pichuku pichuku” mulong wa yitil yend amwinend. Katat shinshikin kushalijan kudia pakach pa yintamb ni yakupesh mu mutapu wa pasak wa kwifukwil wa in Yuda ni mutapu wa kwifukwil wa in Kristu.

10. Yakupesh yapanangau pa chintamb cha utad wa kwivre yading yimekeshin ik?

¹⁰ Mutapu wa kwifukwil wa pasak wa in Yuda. Pol kurutu kwa kwandam mu dizang, pading chintamb cha utad wa kwivre papeshinangau annam kud Yehova. (Kub. 27:1, 2; 40:29) Pakwez, yakupesh yiney yapwishangap rawonsu yitil ya antu. (Heb. 10:1-4) Kudandamen kupan yakupesh ya annam mu dizang kwading kumekeshin chakupesh chimwing chikeza kuyidiosh an a antu rawonsu ku yitil.

11. Pa chintamb ik pilambulay Yesu amwinend mud chakupesh? (Hebereu 10:5-7, 10)

 ¹¹ Mutapu wa kwifukwil wa in Kristu. Yesu wading wij anch Yehova wamutuma pa divu mulong wa kupan mwom wend mud chakupesh mulong wa antu. (Mat. 20:28) Chawiy pamubatishau, Yesu wimekesha ap wipana amwinend mulong wa kusal rusot ra Yehova. (Yoh. 6:38; Gal. 1:4) Yesu wilambula amwinend pa chintamb cha chifanakesh chading chimekeshina “rusot” ra Nzamb mulong wa Mwanend ra kupan mwon wend uwanyidina. Mwom wa Yesu aupana “kapamp kamwing kusu” mulong wa kudiosh ap kubwik rawonsu yitil ya muntu mwawonsu ukumwitiyija Kristu. (Tang Hebereu 10:5-7, 10.) Katat, el tushinshikin kurumburik kwa yom yimwing yadinga mukach mwa dizang.

12. Nany wafanyinang kwandam mu kapalakany kawonsu ka mu dizang?

¹² Mutapu wa kwifukwil wa pasak wa in Yuda. Dizang ni ma tempel matungau mu Yerusalem mading kwau mutapu umwing mukach. Mukach mwading tupalakany twaad​—“Ndond Yitumbila” ni “Ndond Yitumbila Nakash”—​ni kwading rido umwing wa kuchim wading waurila jindond jinej jaad. (Heb. 9:2-5; Kub. 26:31-33) Mukach mwa Ndond Yitumbila mwading mwend wa kasu wa utad wa or, chintamb cha kwoshin diseng dia malash ni tebur wa kutekin mikat ya kulambul. Ching kusu ‘in kupesh azizilau many’ awiy ading akweta mbil ya kwandam mukach mwa Ndond Yitumbila mulong wa kusal midimu yau yitumbila. (Kuch. 3:3, 7, 10) Mwi Ndond Yitumbila Nakash mwading  mushet wa mansuk wa utad wa or, wawiy wading umekeshina kwikalaku kwa Yehova. (Kub. 25:21, 22) Ching kusu mwin kupesh mujim ndiy wading ukweta mbil ya kuburil rido mulong wa kwandam mwi Ndond Yitumbila Nakash kapamp kamwing pa muvu pa Dichuku dia Kuchakwish. (Lev. 16:2, 17) Muvu ni muvu, wandamang nich mash ma annam mulong wa kwit dilikishin dia yitil ya amwinend ni ya muchid wa kabuj. Mu kusut kwa chisu, Yehova, kusutin spiritu wend utumbila, wamekesha patok kurumburik kwakin kwa yom yiney yadinga mu dizang.​—Heb. 9:6-8.

13. Ndond Yitumbila ni Ndond Yitumbila Nakash ya mu dizang yimekeshin ik mu mutapu wa kwifukwil wa in Kristu?

¹³ Mutapu wa kwifukwil wa in Kristu. In kwilej akemp kusu a Kristu awiy azizilau many nich spiritu utumbila, ni akwet urund wa pakampwil nend Yehova. Antu inay 144 000 akusal mud in kupesh mwiur pamwing nend Yesu. (Kuj. 1:6; 14:1) Ndond Yitumbila yadinga mu dizang yimekeshin anch antu inay ayilanda mulong wa kwikal an a Nzamb a mu spiritu chisu chidiau panap pa divu. (Rom 8:15-17) Ndond Yitumbila Nakash yadinga mu dizang yimekeshin mwiur, mushichingay Yehova. “Rido” waurila Ndond Yitumbila ni Ndond Yitumbila Nakash umekeshin mujimbu wa mbij wa Yesu, mujimbu winou wading umukangeshin kuya mwiur mud Mwin Kupesh Mujim wa tempel wa mu spiritu. Kusutil kupan mujimbu wend mud chakupesh mulong wa antu, Yesu wafungula njil yitwadina ku mwom wa mwiur mulong wa in Kristu awonsu azizidilau many. In Kristu inay afanyidin niyau kusha mijimbu yau ya mbij mulong wa kutambul difut diau mwiur. (Heb. 10:19, 20; 1 Kor. 15:50) Pavumbakay Yesu, wandama mwi Ndond Yitumbila Nakash ya tempel wa mu spiritu, kupwa chad azizidilau many awonsu asambisha kumulondul.

14. Kukwatijan ni Hebereu 9:12, 24-26, yom ik yisadina anch tempel wa mu spiritu wa Yehova ikala muwamp nakash?

¹⁴ Pinap tumen kamu patok kuwap kwa ditenchik dia Yehova mulong wa difukwil dishitwila dimedina pa difut diapanay Yesu ni win kupesh wa Yesu Kristu. Mwin kupesh mujim mu Isarel wandamang mwi Ndond Yitumbula Nakash yasalau kud antu nich mash ma annam, pakwez Yesu wandama “mwiur mwin,” ndond yitumbila nakash kusutamu jindond jawonsu, mulong wa kumekan kurutu kwa Yehova. Mwinimwa, wamekesha usey wa mwom wend uwanyidina wapanay mulong wetwetu “mulong wa kudiosh yitil nich yakupesh ya mash mend amwinend.” (Tang Hebereu 9:12, 24-26.) Chakupesh cha Yesu chid chakupesh chijim nakash chakusula chitil chikupu. Mud mutapu tukwileja kurutu oku, ruchingej retu rikala ra kuya mwiur ap ra kushakam pa divu, etu awonsu tukutwish kumwifukwil Yehova mu tempel wend wa mu spiritu.

15. Nany wasadinang mu dibur dia dizang?

¹⁵ Mutapu wa kwifukwil wa pasak wa in Yuda. Dizang diading ni dibur dimwing. Dibur diading mu chipang ni yading ndond yimwing yidia pa mutaj mwasadinangau in kupesh midimu yau. Chintamb chijim cha utad wa kwivre chapeshilangau yakupesh chading mu dibur, pamwing ni dilong dijim dia mem dia utad wa kwivre diasadinangau in kupesh mulong wa kwishitwish kurutu kwa kusal midimu yau yitumbila. (Kub. 30:17-20; 40:6-8) Pakwez tempel watungau mu kusut kwa chisu wading ukwet niyend dibur dia pol mwimanangau antu akad kwikal in kupesh ni kumwifukwil Nzamb.

16. Nany usadidina mu dibur din diawonsu dia tempel wa mu spiritu?

¹⁶ Mutapu wa kwifukwil wa in Kristu. Kurutu kwa kuya mwiur mulong wa kusal mud in kupesh  pamwing ni Yesu, antu azizidilau many ashadilaku asadin nich kushinshaman panap pa divu mu dibur dia mukach dia tempel wa mu spiritu. Kwikalaku kwa dilong dijim dia mem kuyivurishin chom cha usey nakash, mud kand in Kristu awonsu, anch afanyidin kushal ishitwila mu manangu ni mu spiritu. Chad ‘chisak chijim’ chiyikwashina nich kushinshaman akadivar nend a Kristu chikat kwifukwil ndond ik? Kambuy Yohan wayimana “ading iminy kurutu kwa ditand,” dimekeshina panap pa divu dibur dia pol, mukatau “kumusadil ndiy [Nzamb] muten ni uchuku mu [tempel wend].” (Kuj. 7:9, 13-15) Tujikitishin nakash mulong tukwet ndond ya usey nakash mu difukwil dia Yehova!

17. Yipan ik tukutwisha kumwinkish Yehova?

¹⁷ Nleu unou, in Kristu awonsu akwet chisend cha kupan yakupesh yau kud Yehova mu kusadin chisu chau, usu wau ni mapit mau mulong wa kutwal yisakin ya Want wa Nzamb kurutu. Mud mwayilejau in Kristu in Hebereu kud kambuy Paul, niyetu tukutwish ‘kupan chisu chawonsu kud Nzamb yakupesh ya kushiman, kwawiy kulond anch mabuj ma milamu yetu yikata kulejan patok dijin diend.’ (Heb. 13:15) Tukutwish kumekesh anch tusangaredin chisend chetu cha kumwifukwil Yehova kusutil kumwinkish yom yetu ya usey tukweta.

18. Kukwatijan ni Hebereu 10:22-25, yom ik tufanyidina kusal chisu chawonsu, ni yom ik tufanyidina kulik kuvuramen?

¹⁸ Tang Hebereu 10:22-25. Piswimp ni kwinsudiel kwa mukand wend wayifundinay in Hebereu, Paul wisambina piur pa yom kushalajin tufanyidina kusal chisu chawonsu pitumwifukwidina Yehova. Pakach pa yom yiney pad kumulembil Yehova, kuyilej antu akwau piur pa ruchingej retu, kukumangan pamwing ku yikumangan ni kukasikeshijan umwing ni mukwau ‘pitumena anch dichuku dia [Yehova] dikat kusej piswimp.’ Piswimp ni kwinsudiel kwa rusangu ridia mu Kujingunik, mwangel wa Yehova walonda tupamp twaad mazu malondwilaku am mulong wa kukasikesh: “Chifanyidin kumwifukwil Nzamb!” (Kuj. 19:10; 22:9) Kangal amboku twavuramenany uyakin winou ukurikina piur pa tempel mujim wa mu spiritu wa Yehova ni chisend tukweta cha kumwifukwil Nzamb wetu mujim!