1. Ginani egi ngilozi yi huweleyago nigu khu ginani isoso si gu na ni lisima gwathu?

 NARI khatshi ngilozi yo ganeya nago u di hadzi gu yi engiseya? Muhuno, ngilozi ya gu “huweleya ga ava va vbanyago mafuni, ga mayigo yatshavbo, ga mahundzu yatshavbo, ga malimi yatshavbo ni ga vathu vatshavbo.” Iyo ya gu huweleya ginani? Yo huweleya gu khiyo: “Ningani githawo Nungungulu mu bwe mu mu ningani wudhumo . . . Khozeyani wule a giridego ndzadzi [ni] mafu.” (Gutu. 14:6, 7) Jehovha Nungungulu nya lisine khuye enga a yedego gu khozedwa khu vathu vatshavbo. Ethu hi ngu bonga ngudzu khu gu ba a hi ningide lithomo nya lisima ngudzu nya gu mu khozeye umo nya tempele yaye ya liphuvboni.

2. Ginani tempele ya Jehovha ya liphuvboni? (Wona kwadru: “ Ginani gi gu mba tshamuseya tempele?”)

² Ginani tempele ya liphuvboni nigu hi nga wu mana hayi tshamuselo maningano khiyo? Tempele ya liphuvboni gilo nyo fananisi. Ga gu thudwa malulamiselo aya Jehovha a ma giridego gasi gu hakha wukhozeyi wathu khu gu thumisa dzegiso wa Jesu. Mupostoli Pawulo, yi tshamusede gwadi ga lidangaliya a lovedego Makristo nya Vahebheru ma nga ba ma vbanya Judheya. b

3-4. Khu sevbini sighelo si giridego Pawulo a loveya lidangaliya Makristo nya Vahebheru, nigu ginani a giridego gasi gu va phasa?

³ Khu ginani mupostoli Pawulo a nga loveya lidangaliya leli Makristo nya Vahebheru ma nga ba ma vbanya Judheya? Adzina saye, khu kotani nya sighelo sivili. Nya gu pheyi, gasi gu va tiyisa. Na  va nga si khali Makristo, nya vangi gwawe, va di gu landreya sihevbudzo nya Vajudha. Adzina saye vahevbudzi vawe va va hegide ngudzu kholu va nga khala Makristo. Khu ginani? Kholu Makristo ma diri mwalo tempele gasi guya khozeya umo, nigu va diri mwalo giluvelo va nga hadzi guya gireya avbo miphaso ambari vaprista gasi gu va gireya miphaso. Esi si di hadzi gu vbedza tshivba valadreyi va Kristo ni gu vbodzisa gukhodwa gwawe. (Hebh. 2:1; 3:12, 14) Vambe adzina saye, va dzipwide na va kutsegide gu bweleya eyi nya sihevbudzo nya Vajudha.

⁴ Gighelo nya wuvili, Pawulo a di gu vbweta gu khuye Makristo nya Vahebheru ma gira satshavbo ma si kodzago gasi ma pwisisa gwadi sihevbudzo nya gueti, a gu “guhodza nya gutiye” gu gomogo omu nya Lito la Nungungulu. (Hebh. 5:11-14) So gira gu khatshi vathu nyo khaguri, va di gu simama gu landra nayo wa Mosi. Pawulo a di tshamuseya gu khuye, miphaso yi nga ba yi seketedwa khu nayo, kha ya nga ba yi dusa khu gu vbeleya sighoho nya vathu. Khu gighelo gegi, nayo wowu wu di “tshipiswa.” Khu kharato, Pawulo a di vbweta gu va hevbudza lisine nya guete. Uye a di dundrugisa valandreyi nya Makristo gu khuye: “Gutumba nya gwadi” gu dzi seketeyago avbo nya dzegiso wa Jesu, gu nga va phasa gu “hidzimeya ga Nungungulu.” — Hebh. 7:18, 19.

5. Ginani hi yedego gu gi pwisisa ga libhuku la Vahebheru, nigu khu ginani?

⁵ Pawulo a di tshamuseya Vahebheru gu khuye, wukhozeyi wu nga ba wu girwa khu Makristo, wu diri tshukwana ngudzu guvbindra edzi va nga ba va wu gira khidzo gale. Esi va nga ba va gira khu gu landrisa nayo wa Mosi gasi gu khozeya Jehovha, gu diri “[mwedzi] nya esi si na tago, ganiolu iso sa gu tadzisega ga Kristo.” (Kol. 2:17) Mwedzi wa gu yeyedza edzi gi gu idzo gilo gyogyo, ganiolu na siri igyo gilo gyogo kamu. Khu ndziya nyo fane, edzi Vajudha va nga ba va khozeya khidzo Jehovha gale si di gu fana ni mwedzi. Kholu avo va di hadzi gu khozeya Jehovha khu ndziya nya yadi ni lisine. Ethu hi yede gu pwisisa gwadi malulamiselo aya Jehovha a ma giridego gasi gu divaleya sihoso sathu ni gu mu khozeya khu ndziya eyi a yi vbwetago. Avba nya ndrima yeyi, hi na fananisa “mwedzi” (a gu edzi Vajudha va nga ba va khozeya khidzo Jehovha) ni “gu tadzisega” (a gu edzi Makristo ma mu khozeyago khidzo), kha nga si tshamusedwago ga libhuku la Vahebheru. Ha gu gira isoso, hi na pwisisa gwadi tshamuselo nya tempele ya liphuvboni ni lisima yi gu nayo gwathu.

6. Tabhernakeli yi di gu thumiswa khu ndziya muni?

⁶ Edzi Vajudha va nga ba va khozeya khidzo  Jehovha. Pawulo a thumiside tabhernakeli yi vbahidwego khu Mosi khu 1512 na ma si vbohi matshigu yathu, gasi gu tshamuseya tempele ya liphuvboni. (Wona kwadru yi gu khiyo: “Edzi Vajudha va nga ba va khozeya khidzo Jehovha gale — Edzi Makristo ma mu khozeyago khidzo muhuno.”) Tabhernakeli yi diri litendra eli Vaisrayeli va nga ba va gimbiya-gimbiya nalo. Iyo yi thumisidwe khu tanga nya 500 myaga kala yi nga vbahwa tempele Jerusalema. (Ekiso. 25:8, 9; Mite. 9:22) Tabhernakeli mwendro “tshatsha nya tshangano,” gu diri wulanga owu Vaisrayeli va nga ba va hongola gasi guya khozeya Nungungulu ni gu gira miphaso. (Ekiso. 29:43-46) Ganiolu, tabhernakeli yi di gu emeya gambe gilo nya lisima ngudzu egi Jehovha a nga hadzi gu ninga Makristo.

7. Tempele ya liphuvboni yi phede gu manega lini?

⁷ Edzi Makristo ma khozeyago khidzo Jehovha. Tabhernakeli ya gale, yi diri “mutsa nya silo sa ndzadzini” nigu yi di gu emeya tempele ya Jehovha ya liphuvboni. Pawulo a di ganeya gu khuye: “Tabhernakeli yeyi giyeyedzo nya matshigu ya muhuno.” (Hebh. 8:5; 9:9) Khu kharato, tepo a nga loveya lidangaliya Vahebheru, tempele ya liphuvboni yi di gu romo khu lisine. Iyo yi di pheya gu manega khu mwaga nya 29 mitshigoni yathu. Ga mwaga wowu, Jesu a di bhabhatiswa, a todzwa khu liphuvbo nya guage a bwe a pheya gu thuma kha nga “muprista nya khongolo ngudzu” wa Jehovha umo nya tempele ya liphuvboni. c — Hebh. 4:14; Mith. 10:37, 38.

8-9. Guya khu Vahebheru 7:23-27, khu gwevbini gu hambana gu gu romo avba nya vaprista nya vakhongolo va Israyeli ni Muprista nya Khongolo Jesu?

⁸ Edzi Vajudha va nga ba va khozeya khidzo Jehovha. Muprista nya khongolo a di gu emeya vathu mahoni ga Nungungulu. Aroni a diri muprista nyo pheye wa Israyeli, a di hathidwe khu Jehovha gasi gu hendzeledza tabhernakeli. Ganiolu, Pawulo a di tshamuseya gu khuye: “Si di gu lomba gu vaprista nya vangi va tshikedzana kholu va di gufa, gufa gu di gu gira gu si si kodzegi gu avo va simama thumoni gwawe.” d (Leri Vahebheru 7:23-27.) Kha nga olu vaprista va nga ba vari vathu nya mba vbeleya, va di yede gu gira miphaso gasi va divaledwa sighoho sawe. Avba hi ngu wona gu hambana ga vaprista nya vakhongolo va Israyeli ni Muprista nya Khongolo Jesu Kristo.

⁹ Edzi Makristo ma khozeyago khidzo Jehovha. Kha nga Muprista nya Khongolo, Jesu Kristo “a gu thuma . . . omu nya tabhernakeli nya lisine eyi Jehovha a yi emisidego, nasiri vathu.” (Hebh. 8:1, 2) Pawulo a di tshamuseya gu khuye: “Kha nga olu Jesu a simamago gu vbanya kala gupindruga, wuprista waye kha wu na nga tshikedzwa.” A di engedza gambe khuye, Jesu muthu “a agidego, a hambanisidwego ni sighohi” nigu gu hambana ni vaprista nya vakhongolo va Israyeli, uye “kha si vbwetegi gu a ningeya miphaso tshigu ni tshigu” khu sighoho saye. Olu hongoleni hi wona gu hambana nya giluvelo, miphaso yi nga ba yi girwa khu Vajudha ni miphaso yi girwago khu Makristo.

10. Miphaso yi nga ba yi girwa giluvelutuno nya cobre yi di gu tshamuseya ginani?

¹⁰ Edzi Vajudha va nga ba va khozeya khidzo Jehovha. Khu vbavbandzi nya tabhernakeli gu diri ni giluvelo gi nga girwa khu cobre, avbo si nga ba si ningedwa sirengo gasi gu gireya miphaso Jehovha. (Ekiso. 27:1, 2; 40:29) Ganiolu, miphaso yeyi kha ya nga ba yi handza sighoho nya vathu khu gu vbeleya. (Hebh. 10:1-4) Miphaso yeyi nya sirengo, yi di gu girwa tepo yatshavbo tabhernakeli  nigu yi di gu yeyedza gu khiyo, mindru wa tshigu wu na manega muphaso wu nga hadzi gu handza sighoho nya vathu khu gu vbeleya.

11. Jesu a ningede womi waye kha nga muphaso ga giluvelo muni? (Vahebheru 10:5-7, 10)

¹¹ Edzi Makristo ma khozeyago khidzo Jehovha. Jesu a di gu dziti gu khuye Jehovha a di mu rumeya mafuni, gasi gu ningeya womi waye kha nga dzegiso. (Mat. 20:28) Khu kharato, tepo Jesu a nga bhabhatiswa a di yeyedza gu khuye a di dzi emisede gu gira gugola ga Jehovha. (Joh. 6:38; Gal. 1:4) Jesu a di ningeya womi waye avba nya giluvelo nyo fananisi, gi emeyago gugola ga Nungungulu nasiri avba nya giluvelo gi giridwego khu muthu. Jesu a di ningeya womi waye “gumogo basi” gasi gu handza sighoho sa vatshavbo va khodwago gwaye khu gu vbeleya. (Leri Vahebheru 10:5-7, 10.) Olu hi na bhula khu tshamuselo nya esi si wumbago tabhernakeli.

12. Khu mani a nga ba a yede gu beya ga wulanga nya guage ni wulanga nya guage ngudzu?

¹² Edzi Vajudha va nga ba va khozeya khidzo Jehovha. Tabhernakeli ni dzitempele dzi nga vbahwa khu gu gimbiya nya tepo Jerusalema, dzi di gu fana khu ndrani ga kona. Ndrani nya tabhernakeli ni dzitempele, gu di gu romo “Wulanga nya Guage” ni “Wulanga nya Guage Ngudzu,” wu nga ba wu hambaniswa khu kortina. (Hebh. 9:2-5; Ekiso. 26:31-33) Ga wulanga nya Guage yi di romo kandriya nya ouro, giluvelo gu nga ba gu vbisedwa avbo miphaso, meza ni dzipawu nya miningelo. “Vaprista nya vakhongolo” khavo basi va nga ba va yade gu beya wulangani nya guage gasi gu gira thumo wawe. (Mite. 3:3, 7, 10, NM) Ga wulanga nya guage ngudzu gu diri ni arka nya pwanano, yi nga ba yi namagedzedwi ouro malanga  yatshavbo nigu iyo yi di gu emeya Jehovha. (Ekiso. 25:21, 22) Muprista nya khongolo, khuye a nga ba a yede gu beya ga wulanga nya guage ngudzu, gumogo khu mwaga gasi gu gira nayo nya gu agiswe. (Levhi 16:2, 17) Mwaga ni mwaga, a di gu beya ni novba nya sirengo gasi gu dzi agisa uye mune ni gu agisa vathu vatshavbo ga sighoho sawe. Khu gu hegisa, Jehovha khu gu thumisa liphuvbo laye nya guage, a di vega guagane tshamuselo nya malanga yaya ya mavili ma nga ba ma romo tabhernakeli. — Hebh. 9:6-8. e

13. Wulanga nya guage ni Wulanga nya guage ngudzu nya tabhernakeli wa gu emeya ginani ga Makristo?

¹³ Edzi Makristo ma khozeyago khidzo Jehovha. Makristo nyo khaguri, ma ngu todzwa khu liphuvbo nya guage nigu khu kotani nya isoso, ayo ma na ni wupari nyo hathegi ni Jehovha. Ava nya 144 000 va na thuma kha nga vaprista ni Jesu ndzadzini. (Gutu. 1:6; 14:1) Wulanga nya guage omu nya tabhernakeli wa gu emeya sanana sa liphuvboni sa Nungungulu si nga hatwa na si romo mafuni. (Rom. 8:15-17) Wulanga nya guage ngudzu nya tabhernakeli, wa gu emeya ndzadzini, eyi a gu romo Jehovha. “Kortina” yi nga ba yi hambanisa wulanga nya guage ni wulanga nya guage ngudzu, yi di gu emeya givili gya Jesu. Kha nga olu a nga ba ari ni givili nya nyama omu mafuni, uye kha nga ba a yede gu beya ndzadzini ni gu khala Muprista nya Khongolo nya temepele ya liphuvboni. Khu gu ba a ningede womi waye kha nga dzegiso, Jesu a di ninga lithomo Makristo yatshavbo matodzidwego gasi guya vbanya ndzadzini. Gu fana ni Jesu, anavo va yede gu diga givili gyawe nya nyama gasi va hakha tshatshazelo wawe ndzadzini. (Hebh. 10:19, 20; 1 Kor. 15:50) Hwane nya gu ba Jesu a wusidwe khu gufani, uye a di beya ga wulanga nya guage ngudzu nya tempele ya liphuvboni, avbo vatshavbo vatodzidwego va na patanago naye.

14. Guya khu Vahebheru 9:12, 24-26, khu ginani wukhozeyi wa Jehovha wu girwago tempeleni ya liphuvboni wu gu wukhongolo?

¹⁴ Wukhozeyi nya guage wa Jehovha, wu seketedwe avba nya dzegiso wa Kristo ni thumo waye kha nga Muprista nya Khongolo. Muprista nya khongolo wa dziteponi dza Israyeli, a di gu beya wulangani nya guage ngudzu ni novba nya sirengo gasi gu gira miphaso. Ganiolu, Jesu a di beya “ndzadzini,” a gu wulanga nya guage ngudzu guvbindra gwatshavbo gasi a dzi wonegisa ga Jehovha. Tepo a nga ningeya womi waye khu kotani yathu, Jesu a diri ni makodzelo nya “gu fuvis[e] gighoho khu muphaso waye.” (Leri Vahebheru 9:12, 24-26.) Hwane nya gu ba Jesu a hi fede, kha wu ngo vbwetega wumbi muphaso gasi hi divaledwa sighoho sathu. Kha nga hi na hevbulago, gani hi na ni gutumba nya gu vbanye ndzadzini mwendro mafuni, hatshavbo hi nga khozeya Jehovha umo nya tempele ya liphuvboni.

15. Khu vamani va nga ba va thumeya avba nya wulanga nya wukhongolo wu nga ba wu romo tabhernakeli?

¹⁵ Edzi Vajudha va nga ba va khozeya khidzo Jehovha. Avba yi nga ba yi romo tabhernakeli, gu diri ni wulanga nya wukhongolo avbo vaprista va nga ba va gira mithumo yawe. Giluvelo nya gu girwe khu cobre va nga ba va gira khigyo miphaso nya guvbiswi, gi di gu romo avba ga wulanga wowo gumogo ni basiya yi nga ba yi tade khu mati eyi vaprista va nga ba va yi thumisa gasi gu dzi agisa na va si giri mithumo nya guage. (Ekiso. 30:17-20; 40:6-8) Dzitempele dzi nga vbahwa khu gu langreya, anidzo dzi diri ni wulanga wowu, avbo vale va nga ba va siri vaprista va nga ba va khozeya avbo Jehovha.

16. Khu mani a thumago ndrani nya likupakupa ni vbavbandzi nya likupakupa nya tempele ya liphuvboni?

¹⁶ Edzi Makristo ma khozeyago khidzo Jehovha. Na ma nga si hongoli ndzadzini ma ya khala vaprista gumogo ni Jesu, Makristo nya gutodzwe ma tshadego, ma ngu thuma na ma tumbegide  avba mafuni mwendro gu thuma ndrani nya likupakupa nya tempele ya liphuvboni. Basiya nya yikhongolo yi tadego khu mati yi gomogo avba ga wulanga wowo, ya gu dundrugisa ava vatodzidwego gu khavo gufana ni yatshavbo Makristo ayo ma yede gu simama guaga khu liphuvboni ni nyamani. Ganiolu, “vathu nya vangi” va seketeyago Makristo ma todzidwego, va gu khozeya Jehovha hayi? Mupostoli Johane a di va wona na va “emide mbeli nya gikhalo nya wufumu,” si tshamuseyago likupakupa la vbavbandzi umo va nga ba va “gira thumo nya guage wutshigu ni mihani tempeleni gwaye.” (Gutu. 7:9, 13-15) Hi ngu bonga ngudzu Jehovha khu gu hi ninga lithomo leli nya lisima gasi hi mu khozeya umo nya tempele ya liphuvboni.

17. Miphaso muni hi nga gireyago Jehovha?

¹⁷ Muhuno, Makristo yatshavbo ma na ni lithomo nya gu gireye miphaso Jehovha, khu gu thumisa tepo yawe, tshivba ni dzithomba dzawe gasi gu seketeya mithumo yi girwago khu Mufumo wa Nungungulu. Kha nga olu Pawulo a embedego Makristo nya Vahebheru, anethu “hongoleni, tepo yatshavbo, hi dhumisa Nungungulu, uwowo khuwo phaso wathu hi mu gireyago nigu handro nya magana yathu aya ma huweleyago guagani khu lina laye.” (Hebh. 13:15) Hi nga yeyedza gu khethu hi ngu ninga lisima lithomo nya gu khozeye Jehovha khu gu gira satshavbo hi si kodzago gasi gu mu thumeya.

18. Guya khu Vahebheru 10:22-25, ginani hi yedego gu gira, nigu ginani hi gu mba yela gu gi divala?

¹⁸ Leri Vahebheru 10:22-25. Ga lidangaliya laye nyo hegise a lovedego Vahebheru, Pawulo ganede khu silo nya singi hi yedego gu gira gasi gu khozeya Jehovha. Silo soso so pata gu gombeya ga Jehovha, hi tshumayela vambe khu gitumbiso hi gu nagyo, gu manega mitshanganoni tepo yatshavbo, hi tiyisana khu gyathu “ngudzu-ngudzu olu hi wonago gu khethu litshigu [la Jehovha] li ngu vboha.” Nigu ga libhuku la Gutuledwa, hi hevbude gu khethu ngilozi ya Nungungulu yi ganede gu khiyo: “Khozeya Nungungulu!” nigu yi ganede isoso guvili gasi yi yeyedza gu khiyo silo nya lisima. (Gutu. 19:10; 22:9) Ethu kha hi dzini gu divala esi hi si hevbulago khu tempele nya yikhongolo ya liphuvboni ni lithomo hi gu nalo gasi gu khozeya Nungungulu wathu, Jehovha.