Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

Makoho a Alipa a Waalakhanya

Makoho a Alipa a Waalakhanya

Apwanne Aisarayeli yaanalya ichu ikina ohiya mana ni ayuurwe, vaavaa yaaraaya mutakhwani?

Aisarayeli yaari mutakhwani mu iyaakha 40, nyenya yoolya aya xaxaxa yaari mana. (Muk. 16:35) Mu ikwaha piili Yehova aahaavaha ayuurwe. (Muk. 16:12, 13; Nam. 11:31) Nyenya Aisarayeli yaahikhalano yoolya ekina.

Ntoko yootakiherya, Yehova ikwaha ikina aanaakeriha achu awe ‘mu nipuro nawiichuuwavo’ weiwo waariwo maahi ni yoolya ntakhara yaawo. (Nam. 10:33, PMM) Nipuro nimoha na nenlo naari o Elimu, ‘weiwo yaariwo ihime 12 sa maahi ni mikole waaca waya yaari 70,’ akhweya saari miri sa taamara. (Muk. 15:27, PMM) Liivuru Miri sa Piipiliya a Enklesi olonce wi: “Mwiri wa taamara onnannuwa mmapuro mancipale . . . yawiima yeeyo enakhuma mutakhwani yaavahereryaka achu macikhwi macikhweene, ohiya pahiru yoolya, nyenya tho makhurwa ni muuruxi.”

Woonaru, Aisarayeli tho yaaheemela va nchaca ntokweene nooreera nenlo naarino maahi aphaama ni erukureryiwe ni miri, olelo nsuweliwe ntoko Feiran, enapaka makupa a Owati Feiran. a Liivuru Nsuwelaka Elapo ya Mpiipiliyani, mu Enklesi olonce wi “Owati orakama wawe ti wa ikiloometru 130, nave mmoha wa muhice wooreeraxa nave osuweliwe vancipale o Sinai.” Liivuru yoola ooloca tho wi wakhala wi muchu oopaka mukwaha wa akilomeetru 45 ovinyerya vaavaa muhice onakumanaaya ni ephareya, owo onamphiya o Owati Feiran. Okhuma ophareya oya o Owati orakamelana ti wa ikiloometru opwaha 600 nave Owati ene mannuwelo awe ti wa ikiloometru 5. Aakhalawo mayale mancipale nave nipuro nooreeraxa, ophiyerya wi khalai aahilikanyihiwa ni emaca ya Eteni. Mu iyaakha sincipale, achu annaphiya mu nipuro nenla wanthowa na miri sa taamara.”

Miri sa taamara mu Owati Feiran

Vaavaa Aisarayeli yaakhumaaya o Yikuputu awo yaahimukusa tiriku, ikaruma sa opakano ipaau, nave woonaru ichu soosorola. Eparipari wi ichu seiha hisaalekenle. Nloko nenle naahikuxa ‘ipucepuche ni imope sincipale.’ (Muk. 12:34-39, PMM) Nyenya moovira wa elukuluku, nthowa na mikhalelo soovila yaahoolenlaaya mutakhwani, akhweya axinama ancipale yaahikhwa. Axinama akina yaahaakhuura. Nave akina yaahiphariheliwa wi evahiwe mikucho, ophitaanyerya wa amiluku atheru. b (Saw. 7:39-43) Naamwiihiiha, Aisarayeli yaahititelela wakhapelela axinama akina. Ninnasuwela yeela orweela wa masu Yehova aalonceiye wa achu vaavaa yahaamwiiwelenlaaya: ‘Anamwane anyu enarwa ekhala akukhuli mutakhwani mu iyaakha 40.’ (Nam. 14:33, PMM) Mwawiihiiha, axinama a Aisarayeli yaanaavaha mukaka, nave mu ikwaha ikina emece. Nyenya mweeparipari eyo hiyaari yawaakhwana wi yaavakulele achu awaakhwana amilyawu 3 variyari va iyaakha 40. c

Nyenya ti woowi Aisarayeli yaahaalaaya ophwanyawo yoolya ni maahi ntakhara axinama aya? d Mu elukuluku yeele woonaru yaanatepa orupa nave munyepu waahitepa omela mutakhwani. Liivuru Estudo Perspicaz das Escrituras, Volume 1, olonce wi mu iyaakha 3.500 muculi “ihime sa maahi o Arapiya saahaaca opwaha olelo. Nthowa na ophwanyeya mihice mincipale suumale, seiho khalai saasaren’ye maahi, yawooniherya yawi khalai waanarupa vancipale oophiyerya osareiha mihice.” Naamwiihiiha ntakhwa naari nipuro ntokweene ni nawoopiha. (Malam. 8:14-16) Sahikhanle sootikhiniha Yehova aapakeiye wi aavahe maahi, Aisarayeli vamoha ni axinama aya yaahaala okhwa.—Muk. 15:22-25; 17:1-6; Nam. 20:2, 11.

Mose aahiloca wa Aisarayeli wi Yehova aahaavaha mana ntoko yoolya wi: ‘Esuwele wi tahi yoolyaru enamvaha muchu okumi nto masu oothene anarwa mmwaano mwa Apwiya,’ Yehova.—Malam. 8:3, PMM.

a Mmoone Mulipeleli 1 a Maiyu a 1992, ipaaxi. 24-25, a Ekunya.

b Piipiliya onnaloca sa ikwaha piili seiho axinama yaavahiwaaya ntoko mikucho wa Yehova mutakhwani. Ekwaha yoopacerya waari vaavaa waahuleliwaaya musakala wa mikucho. Nave yanaawiili mu Paska. Saweereya seiha piili saapakiwe mu 1512 E.E.K. mu eyaakha yanawiili Aisarayeli emanle okhuma Oyikuputu.—Onam. 8:14–9:24; Nam. 9:1-5.

c Omakuchuwelo wa iyaakha 40 Aisarayeli emanle okhuma mutakhwani, awo yaahikhalano axinama macikhwi macikhweene yaawo yaakuxaaya emanle ovootha ikhoco. (Nam. 31:32-34) Naamwiihiiha awo yaahititelela olya mana oophiyerya evolonwe mu elapo ya nlakano.—Yos. 5:10-12.

d Hiyaavo enooniherya wi axinama yaanalya mana, woona wi Yehova aahiloca ni achu awe wi ekhupeke pahiru yeeyo yaahaalaaya olya nihiku ti nihiku nave halonce sa axinama.—Muk. 16:15, 16.