နမ့ၢ်ဘၣ်သးလဲၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢ နတလဲၤတုၤ နီတဘျီဘၣ်န့ၣ် နကမၤဒ်လဲၣ်.

1. ၁. လဲၤကျဲလၢ နဆိကမိၣ်လၢ နကဘၣ်လဲၤ.

2. ၂. လဲၤပိာ်ပှၤဂၤအခံ ဒီးမုၢ်လၢ်လၢ အကသ့ၣ်ညါကျဲ.

3. ၃. ကွၢ် GPS, ဟီၣ်ခိၣ်ဂီၤ မ့တမ့ၢ် ဃ့တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ နသကိးလၢ နနာ်န့ၢ်အီၤ ဒီးအသ့ၣ်ညါကျဲ တဂၤအအိၣ်.

ပမ့ၢ်ဃုထၢ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ၁ ဒီး ၂ န့ၣ် ပကလဲၤတုၤလၢ တၢ်လီၢ်တတီၤတီၤ ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတလဲၤတုၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပဘၣ်သးလဲၤဘၣ်. ပမ့ၢ်ဃုထၢ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ၃ န့ၣ် ပကလဲၤတုၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပဘၣ်သးလဲၤ သပှၢ်တၢၢ်.

ပတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး တၢ်လဲၤကျဲအဃိ ပမုၢ်လၢ်လၢ ကျဲလၢပလဲၤန့ၣ် ကဆှၢပှၤတုၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပဘၣ်သးလဲၤ ဒီးကမၤသးခုပှၤ. ဒီးခါဆူညါ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုဧါ တအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုဧါန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ ပတၢ်ဆၢတဲာ် ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ပမၤထွဲအီၤတဖၣ် အဖီခိၣ်.

ပတၢ်ဆၢတဲာ်တနီၤန့ၣ် အရ့တဒိၣ် အါအါဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် တနီၤန့ၣ် အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မး. ပတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်ထံၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဘၣ် ဒီးတၢ်အကမၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပတၢ်ဆၢတဲာ်အံၤ ကကဲဘျုး မ့တမ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိပှၤ ဒီးပှၤလၢပအဲၣ်တဖၣ် ဖးယံာ်ညါ. တၢ်ဆၢတဲာ် လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး–

• တၢ်မံဃုာ် ဒီးတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ

• တၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ကျိၣ်စ့ ဒီးမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ

• ကဘၣ် လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဖိဒ်လဲၣ်

• ကဘၣ် ရ့ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်

ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ ဒ်သိး နကဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အကကဲဘျုးလၢ နၤဒီးနဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ် နကဘၣ် မၤဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပကဘၣ် ဆိကမိၣ်ထံန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ– ဒ်သိး ယဆၢတဲာ်တၢ် ကဘၣ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤယၤလဲၣ်.

လံာ်စီဆှံ တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဘၣ် ဒီးတၢ်အကမၣ်န့ၣ် ပနာ်သ့ သပှၢ်တၢၢ်ဧါ. မဲးကစံတဘ့ၣ်အံၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနာ်န့ၢ် တၢ်လၢလံာ်စီဆှံတဲဝဲ.