1. A caan ah zeicah ṭihnak kan ngeih khawh men?

 KAN dihlak in ṭihnak kan ngeih caan a um. Baibal cawnpiakmi kong kan hngalh caah thihnak, khuachia asiloah hmailei ah a cang dingmi he aa tlaiin ṭihnak kan ngei ti lo. Asinain harnak caan ah kan nun caah raldohnak, zaangennak le zawtnak ti bantuk “thil ṭihnung” hna kha kan ṭih men lai. (Luka 21:11) Cun a kan ralchanhtu cozah nawlngeitu pawl asiloah a hmaanmi biaknak a ralchanhmi kan chungkharmi pawl zong kha kan ṭih men hna lai. Mi cheukhat nih atu le hmailei ah an ton dingmi harnak he aa tlaiin inkhawhnak kan ngei lai lo ti an phang.

2. Gath khua ah David nih zeidah a ton ti kha fianter.

² David zong ṭihnak a ngeih caan a um. Tahchunhnak ah, Siangpahrang Saul nih thah ding in a kawl lioah David nih Filistin ram, Gath khua ah zam ding in bia a khiah. Gath Siangpahrang Akhish nih David cu Filistin mi “a sangsang in” a thattu a si ti kha a hun hngalh. Mah tikah David nih “a ṭih” tuk. (1 Sam. 21:10-12) Akhish nih zeitindah a ka tuah lai timi kong ah a thin a phang. David nih a ṭihnak kha zeitindah a tei?

3. Salm 56:1-3, 11 ning in David nih ṭihnak kha zeitindah a tei?

³ Salm 56 ah David nih Gath a um lioah a intuarnak kong kha a langhter. Mah ah David nih ṭihnak a ngeihnak a ruang lawng si loin ṭihnak a tei khawhnak a ruang zong kha a fianter. Ṭihnak a ngeih tikah David nih Jehovah aa bochan. (Salm 56:1-3, 11 rel.) David cu Jehovah i bochan awkah a ruang ṭha a  ngei. Jehovah bawmhnak thawng in aa thleidang tukmi thil cheukhat kha tuah awkah bia a khiah. Mihrut bantuk in aa umter i aa tinhnak cu a hlawh a tling. Mah tikah Akhish nih David kha thah can ah a ṭhawl tu a rak ṭhawl. Cucaah David cu a rak luat.—1 Sam. 21:13–22:1.

4. Jehovah kan i bochannak kha zeitindah kan fehter khawh? Tahchunhnak pe.

⁴ Kannih zong Jehovah kan i bochannak thawng in ṭihnak kha kan tei khawh ve. Asinain a hleiin ṭihnak kan ngeih tikah Jehovah kan i bochannak kha zeitindah kan fehter khawh? Mah tahchunhnak hi ruathmanh. Zawtnak ka ngei ti naa hngalhka ah cun ṭihnak na ngei men lai. Asinain siibawi sin naa piah tikah na lung a dai deuh. Nangmah bantuk zawtnak a ngeimi tampi kha a thlop hna. Ṭihnak na ngeihmi le na intuarnak kong na chimhmi kha ṭha tein aan ngaihpiak i na cung ah siaherhnak a ngei. Midang a thlop hna lioah a hmaanmi a ṭhami siithlop ning hna kha aan chimh. Cu bantuk in Jehovah nih a rak kan tuahpiakmi, atu ah a kan tuahpiak liomi le a kan tuahpiak dingmi kong hna kha kan ruah ahcun amah kan i bochannak cu a fek chin lai. David zong nih cutin a rak tuah ve. Salm 56 ah aa telmi David ṭialmi bia cheukhat kong kan i ruah pah in nang zong Jehovah naa bochannak na fehternak thawng in zeitindah ṭihnak na tei khawh ti kha ruat.

Jehovah Nih Zeidah A Rak Kan Tuahpiak?

5. A ṭihnak tei awkah David nih zei kong hna dah a ruah? (Salm 56:12, 13)

⁵ David nih a nunnak caah ṭih a nungmi thil a ton lioah Jehovah nih a rak tuahpiakmi thil kong kha ṭha tein a ruah. (Salm 56:12, 13 rel.) Mah cu David nih a nun chung a tuah tawnmi a si. Tahchunhnak ah, a caan ah Jehovah sermi thil kong kha a ruah. Mah nih Jehovah cu zeitluk in dah a ṭhawn i minung cung ah zeitluk in dah dawtnak a ngeih ti kha a hngalhter ṭhan. (Salm 65:6-9) David nih Jehovah nih midang caah a tuahmi thil kong zong kha a ruah. (Salm 31:19; 37:25, 26) A hleiin Jehovah nih amah caah a tuahpiakmi thil kong kha a ruah. Jehovah nih bawhte a si  lio in a bawmh i a kilven. (Salm 22:9, 10) Cutin a ruahmi nih David kha Jehovah i bochan awkah a bawmh lai ti cu a fiang ko.

6. Ṭihnak kan ngeih tikah Jehovah i bochan awkah zeinihdah a kan bawmh lai?

⁶ Ṭihnak na ngeih tikah ‘Jehovah nih zeidah a rak ka tuahpiak?’ tiah i hal. Cun a sermi thil kong kha ruat. Tahchunhnak ah, va le pangpar kan ‘zoh hna’ tikah Jehovah sining an i zohchunh kho lo i a biak zong an bia kho lo nain Jehovah nih a zohkhenh hna. Kannih cu Jehovah nih zei tluk in dah a kan zohkhenh chinchin lai. Cutin kan ruah ahcun Jehovah kan i bochannak cu a fek chinchin lai. (Matt. 6:25-32) Jehovah nih amah a biami hna caah a tuahpiakmi hna kong zong kha ruat. Baibal ah an kong ṭialmi zumhnak ah zohchunhawk ṭha a simi hna kong kha na hlathlai khawh asiloah tuchan i Jehovah salle hmuhtonnak kong kha na rel khawh. a Mah leng ah Jehovah nih aan rak zohkhenh ning kong zong kha ruat. Biatak chung ah zeitindah aan hnuh? (Johan 6:44) Mah na thlacamnak kha zeitindah aan leh? (1 Johan 5:14) A dawtmi a Fapa raithawinak thawng in nifatin zeitindah ṭhathnemhnak na hmuh?—Efe. 1:7; Heb. 4:14-16.

7. Profet Daniel hmuhtonnak nih Vanessa kha ṭihnak tei awkah zeitindah a bawmh?

⁷ Haiti ram ah a ummi Vanessa b cu ṭih a nungmi thil sining a tong. Pa pakhat nih nifatin phone a chawnh, ca a kuat i amah he i duh ding in a hnek. Vanessa nih hlangfang tein a al. Asinain a zual chinchin i a tlerh hmanh a tlerhkhonh. Vanessa nih “ka ṭih tuk” tiah a ti. Vanessa nih a ṭihnak kha zeitindah a tei? Amah le amah i kilven awkah a tuah khawhmi paoh kha a tuah. Khrihfa upa pakhat nih nawlngeitu pawl sinah report ding in a bawmh. Cun hlanlio ah Jehovah nih a salle a kilven hna ning cung zong ah lungthin a pek. Vanessa nih hitin a ti chap: “Ka lung ah a chuak hmasa bikmi cu profet Daniel kha a si. Sualnak a ngei lo nain chiandeih khor chung ah thlak a si. Asinain Jehovah nih a zohkhenh. Thil sining vialte thlenpiak awkah Jehovah sinah thla ka cam. Mah hnuah ṭihnak ka ngei ti lo.”—Dan. 6:12-22.

Jehovah Nih Atu Ah Zeidah A Kan Tuahpiak?

8. David nih zeidah a zumh? (Salm 56:8)

⁸ David cu Gath khua ah thil ṭih nung a tong ko nain ṭihnak kha aa teiter lo. Mah caan kha Jehovah nih a caah a tuahpiakmi kong ruahnak caah a hman. Jehovah nih lam a ka hruai, a ka kilven i ka intuarnak a ka hngalhthiampiak ti kha David nih a hngalh. (Salm 56:8 rel.) Cun David cu amah thazaang a pe i a bawmmi Jonathan le Tlangbawi Ngan Ahimelek ti bantuk hawikom ṭha zong a ngei hna. (1 Sam. 20:41, 42; 21:6, 8, 9) Siangparhang Saul nih thah a duh ko nain David cu a rak luat. Jehovah nih a tonmi thil le a intuarnak a hngalh dih ti kha a zumh.

9. Pakhat cio kan kong he aa tlaiin Jehovah nih zeidah a hngalh?

⁹ Nang zong ṭih a nungmi thil na ton tikah Jehovah nih na tonmi le na intuarmi a hngalh dih ti kha i cinken. Tahchunhnak ah, Jehovah nih Izipt ram ah Israel mi pawl a ding loin pehtlaih an simi lawng si loin ‘an nganfahnak [harnak an tonmi]’ zong kha a hngalh. (Ex. 3:7) Jehovah nih a “temh innak” lawng si loin a “harnak” zong a hngalh tiah David nih hla a phuah. (Salm 31:7) A miphun pawl nih a ṭha lomi an biakhiahnak ruang ah sifah harnak an ton tik hmanh ah Jehovah nih “an zawn a  ruah hna.” (Isa. 63:9) Cucaah ṭihnak na ngeih tikah Jehovah nih na intuarnak kha a hngalhthiam i ṭihnak na tei khawh nakhnga bawmh aan duh tuk ti kha zum.

10. Jehovah nih na zawn aan ruah i na tonmi hneksaknak paoh tei khawh awkah aan bawmh lai tiah zeicah na zumh khawh?

¹⁰ Asinain ṭih a nungmi hneksaknak na ton tikah Jehovah nih aan bawmh ning kha hngalh awkah naa harh men lai. Cucaah Jehovah nih aan bawmh ning kha na hngalh khawh nakhnga a sinah bawmhnak hal. (2 Si. 6:15-17) Cun hitin ruat: Khrihfabu pumhnak ah na theihmi phungchimnak asiloah a phi an pekmi nih thazaang aan ngeihter maw? Cauk, video asiloah original hla pakhat nih thazaang aan ngeihter maw? Mi pakhatkhat nih thazaang a pemi bia asiloah Baibal caang pakhatkhat an in chim maw? Unau pawl nih kan cung ah an langhtermi dawtnak le Baibal in kan hmuhmi thazaang peknak hna kha kan philh caan a um men lai. Asinain mah cu Jehovah sinin kan hmuhmi a ṭha tukmi laksawng an si. (Isa. 65:13; Mar. 10:29, 30) Mah nih Jehovah nih na zawn an ruah ti kha a langhter. (Isa. 49:14-16) Cun Jehovah cu bochan awkah a tlak ti zong a langhter.

11. Aida kha ṭihnak tei awkah zeinihdah a bawmh?

¹¹ Senegal ah a ummi Aida nih harnak a ton chung ah Jehovah nih a bawmh ning kha a hmuh. Anih cu fa upa bik a si caah a nu le a pa nih a kan zohkhenh lai tiah an i ruahchan. Asinain Aida cu hmaikal a ṭuan tikah tangkalei in harnak a hun tong. Mah tikah a chungkhar pawl cu a cung ah an thin a hung i sual an phawt. Hitin a ti: “Ka nu le ka pa kha ka zohkhenh kho hna lai lo i an ka hlawt lai ti ka phang. Mah tluk in thil sining a chiatter hnga tiah Jehovah hmanh kha sual ka phawt.” Mah hnu ah pumhnak ah phungchimnak pakhat a theih. Mah tikah hitin a ti: “Phungchimtu nih zei bantuk kan lungretheihnak hmanh Jehovah nih a hngalh dih tiah ralrin a kan pek. Jehovah nih a ka dawt ti kha Khrihfa upa pawl le midang ruahnak cheuhnak thawng in duhsah tein ka hun zumh ṭhan. Jehovah nih a ka bawmh lai timi zumhnak he thla ka cam i Jehovah nih ka thlacamnak a ka lehmi ka hmuh caah ka lung a hung dai ṭhan.” A hnu ah  Aida cu rian thar a hmu ṭhan. Cucaah hmaikal rian a peh khawh leng ah a nulepa le midang zong a bawmh khawh hna. Aida nih “Jehovah kha tling tein i bochan ka thiam cang i atu cu thla ka cam hnu ah ka ṭihmi a tlau dih” tiah a ti.

Jehovah Nih Zeidah A Kan Tuahpiak Lai?

12. Salm 56:9 ning in David nih zeidah a zumh?

¹² Salm 56:9 rel. Mah Baibal caang ah David nih ṭihnak a tei khawhnak a dang a ruang kha a langhter. A nunnak ah ṭih a nungmi thil a tong ko nain Jehovah nih a tuahpiak dingmi kong a ruahmi kha a si. David nih a caante ah Jehovah nih a ka khamh lai ti kha a hngalh. Mah leng ah Jehovah nih David cu a hun changtu Israel siangparhang a si lai tiah a thanh cang. (1 Sam. 16:1, 13) Cucaah David nih Jehovah biakam cu a tling dih lai ti kha a zumh.

13. Jehovah nih zeidah a tuah lai tiah kan zumh khawh?

¹³ Jehovah nih zeidah tuahpiak ding in bia aan kamh? Buaibainak vialte in a kan huhphenh lai tiah kan i ruahchan lo. c Asinain hi vawlei ṭha lo ah kan tonmi zei bantuk harnak paoh kha a ra laimi vawlei thar ahcun Jehovah nih a kan hlohpiak dih cang lai. (Isa. 25:7-9) A kan Sertu cu mithi thawhter khawhnak, damter khawhnak le ralchanhtu vialte hrawh khawhnak ṭhawnnak a ngei.—1 Johan 4:4.

14. Zei kong hna dah kan ruah khawh?

¹⁴ Ṭihnak na ngeih ahcun hmailei ah Jehovah nih a tuah dingmi kong kha ruat. Satan a um ti lai lo caan, miṭhalo pawl hrawh in mi ṭha pawl lawng an um lai caan le nikhat hnu nikhat mitling kan si lai caan kong kha ruat. Kan i ruahchanmi hmailei kong zeitindah kan mitthlam ah kan cuanter khawh timi kong he aa tlaiin 2014 pengkomh civui hmuhsaknak pakhat ah langhter a si. An pa nih a chungkhar pawl kha 2 Timote 3:1-5 ah a langhtermi kong cu Paradis kong chimchungmi a si ahcun zei tluk in dah aa thleidan lai ti kha a ruah hna. Hitin a ti: “Vawlei thar cu a nuam tukmi hi bantuk caan hi a si lai. Midang zawn a ruat lomi, a hak a kau lomi, aa porhlaw lomi, lung a nemmi, nulepa nawl a ngaimi, lawmh a hngalmi, biaknak a upatmi, zaangfahnak a ngeimi, zawnruahnak a ngeimi, midang caah ṭhatnak bia a chim zungzalmi, midang duhnak a zulmi, ṭih a nung lomi, ṭhatnak a duhmi, hawile cung ah dawtnak a ngeimi, duhpaoh in khua a sa lomi, aa toidormi, nuamhnak nakin Pathian a duh deuhmi le biaknak a ṭanh taktakmi an si lai.” Nang tah na chungkhar asiloah zumtukhat unau pawl he vawlei thar nunnak zeidah a lawh lai ti kha nan i ruah bal hna maw?

15. Tanja cu ṭihnak a ngei ko nain a ṭihnak tei awkah zeinihdah a bawmh?

¹⁵ Chaklei Macedonia ah a ummi unaunu Tanja nih hmailei thluachuah kong a ruahnak thawng in ṭihnak a ngeihmi kha a tei khawh. Baibal a cawn tikah a nu le a pa nih fakpi in an ralchanh. Hitin a ti: “A cang sual lai ti kan phanmi thil cheukhat cu a cang taktak. Kaa pumh fatin ka nu nih a ka velh. Ka nu le ka pa nih Jehovah Tehte pakhat na si ahcun kan in thah lai ti hmanh in an ka tlerhkhonh.” A donghnak ah Tanja cu a nu le a pa nih inn in an ṭhawl. Mah tikah zeitindah a lehrulh? Hitin a ti: “Zumhfek tein ka um ruang ah zungzal in ka hmuh dingmi nuamhnak cung ah lungthin ka pek. Cun hi vawlei ṭha lo ah ka sunghmi thil vialte caah Jehovah nih vawlei thar ah a ka pek dingmi thluachuah kong le ka tonmi ṭhatlonak vialte ka  philh dih lai caan kong kha ka ruat.” Tanja cu zumhfek tein a um peng. Jehovah bawmhnak thawng in umnak hmun a hmuh. Atu ahcun Tanja cu zumhfekmi unaupa he an i um i an pahnih in nuam tein caantling rian an ṭuanṭi.

Atu Ah Jehovah Na Zumhnak Kha Fehter

16. Luka 21:26-28 ah a chimchungmi thil sining hna kan hmuh tikah ralṭhatnak ngeih peng awkah zeinihdah a kan bawmh lai?

¹⁶ Harnak nganpi chung ah mi cu “ṭihnak in a ther in an ther lai.” Asinain Pathian miphun pawl cu fek te le ralṭha tein an um peng lai. (Luka 21:26-28 rel.) Zeicah ṭihnak nih a kan tei lai lo? Jehovah i bochan awkah kan rak cawn cang caah a si. A hmasa ah langhtermi Tanja nih a tonmi harnak nih a ton dingmi harnak hna kha inkhawh awkah a ka bawmh tiah a ti. Hitin a ti: “Jehovah nih kanmah ṭhatnak caah a kan tuahpiak khawh lomi zei bantuk thil sining hmanh a um lo ti kha ka hngalh. A caan ah thil cheukhat cu midang nih an ukmi a lo nain a taktak ti ahcun Jehovah nih nawl a awnhmi hna tu a si. Zei bantuk harnak a si hmanh ah a dong ko lai.”

17. 2024 kumcaang Baibal nih zeitindah a kan bawmh lai? (A phaw hmanthlak zoh.)

¹⁷ Tuchan ah ṭihnak timi cu a phung bantuk a si cang. Asinain David bantuk in ṭihnak rap ah kan tlak nakhnga lo kan i ralrin a hau. 2024 kumcaang Baibal cu David nih Jehovah sinah hitin thla a cammi a si: “Ka thin a phan tikah, maw Cungnung Bik nangmah cu kan bochan.” (Salm 56:3) Mah Baibal caang he aa tlaiin Baibal lei mifim pakhat nih hitin a ti: “David nih ṭihnak a ngeihtermi thil asiloah a buaibainak kong kha a ruat zungzal lo. Mah can ah a luatter khotu mi Pakhat tu kha aa bochan.” A ra laimi thla hna ah a hleiin ṭih a nungmi thil sining na ton tikah tu kum kumcaang Baibal kha ruat. Cun Jehovah nih aan rak tuahpiakmi, aan tuahpiak liomi le aan tuahpiak dingmi kong hna kha ruat. Cutin na ruah ahcun David bantuk in hitin na chim khawh ve lai: “Amah [Pathian] cu kaa bochan i ka thin a phang lo.”—Salm 56:4.