Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 1

LWIMBO 38 Lesa Ukemukosesha

Inge Mwaumvwa Moyo Ketekelai mwi Yehoba

Inge Mwaumvwa Moyo Ketekelai mwi Yehoba

KINEMBELO KYETU KYA MWAKA WA 2024: “Inge naumvwa moyo, nketekela mwi anweba.”​—SALA. 56:3.

BYO TUSAKWISAMBAPO

Tusakufunda byo twafwainwa kutwajijila kuketekela mwi Yehoba ne kubula kumvwa moyo.

1. Mambo ka o twakonsha kumvwina moyo pa bimye bimo?

 PA BIMYE bimo atweba bonse tumvwa moyo. Nangwa byonkabyo, na mambo a kuyuka byaamba Baibolo kechi tuchiina bafu, bandemona nangwa bintu bikamwekela bantu kulutwe ne. Pano bino, tubena kwikala mu bimye bilenga moyo muji nkondo, bukapondo ne bikola. (Luka 21:11) Kimye kimo twakonsha kuchiina bantu, makafulumende etumanyika nangwa ba mu kisemi kyetu betukanya kupopwela Yehoba. Bamo bakamwa’mba kana bakonsha kuchinchika makatazho o babena kupitamo pa kino kimye nangwa o bakonsha kupitamo kulutwe.

2. Lumbululai byamwekejile Davida byo ajinga mu Gata.

2 Pa bimye bimo Davida waumvwanga moyo. Mfumu Saulo byo amupangilenga ne kukeba kumwipaya, Davida wanyemejile mu Gata mu muzhi wa bena Filishitiya. Mfumu wa Gata aye Akishi, wayukile’mba Davida wajinga kiyangala ye batakaikilenga mu lwimbo amba waipaya bena Filishitiya “makumi a biumbi.” Kino kyalengejile Davida “kumuchiina bingi” Akishi. (1 Sam. 21:10-12) Waakaminwe pa bisakumuba Akishi. Pano ñanyi kintu kyakwashishe Davida?

3. Kwesakana na Salamo 56:1-3, 11, ñanyi kintu kyakwashishe Davida kuleka kumvwa moyo?

3 Salamo 56, wamwesha Davida byo aumvwinenga ku muchima kimye kyo ajinga mu Gata. Uno Salamo waamba pa byalengejile Davida kumvwa moyo kabiji walumbulula ne kyamukwashishe kuleka kumvwa moyo. Davida byo aumvwine moyo waketekejile mwi Yehoba. (Tangai Salamo 56:1-3, 11.) Kuketekela mwi Yehoba kwamukwashishe bingi. Na bukwasho bwa Yehoba, Davida walangulukilepo jishinda jimo jamukwashishe bingi: Wibepekezhe nobe mukonye. Kabiji na mambo a kino, Akishi kechi wamwipayile ne, wafuukwilepo kumupanga. Onkao mambo, Davida wapulukile.​—1 Sam. 21:13–22:1.

4. Twakonsha kutwajijila byepi kuketekela mwi Yehoba? Lumbululai.

4 Ne atweba twakonsha kuleka kumvwa moyo umvwe twaketekela mwi Yehoba. Pano twakonsha kutwajijila byepi kuketekela mwi Yehoba, kikatakata inge twaumvwa moyo? Pa kuba’mba mumvwishe kino, fwanyikizhai kuba’mba mwakolwa. Patanshi mwakonsha kumvwa moyo. Pano bino, moyo wakonsha kupwa inge mwaketekela dokotala wenu na mambo a kuba’mba wakwashapo kala bantu bavula bakolwapo kikola kyo muji nakyo. Mukamulumbulwila bulongo byo mubena kumvwa kabiji naye ukateleka ne kumona mashinda o akonsha kwimukwashishamo. Ukakonsha kwimubuka kwingijisha jishinda jaingijilepo ne ku bantu bakwabo. Kyo kimotu, ne atweba twakonsha kutwajijila kuketekela mwi Yehoba inge ketulanguluke pa bintu bitubijile Yehoba, byo abena kwitubila luno ne byo aketubila kulutwe. Abino byo byaubile ne Davida. Byo tusakwisamba pa byambo bimo byo anembele biji mu Salamo 56, mulangulukenga byo mwafwainwa kutwajijila kuketekela mwi Yehoba ne pa byo mwafwainwa kuleka kumvwa moyo.

ÑANYI BINTU YEHOBA BYO ANGUBILAPO KALA?

5. Ñanyi bintu Davida byo alanguluka langulukangapo pa kuba’mba aleke kwikala na moyo? (Salamo 56:12, 13)

5 Davida byo ajinga mu kizumba, walangulukilenga pa bintu byawama byamubijile Yehoba. (Tangai Salamo 56:12, 13.) Abino byo byaubanga Davida kimye kyonse kyo apitanga mu makatazho. Pa bimye bimo, walanguluka langulukanga pa bintu byalengele Yehoba byamuvululangamo kuba’mba Yehoba ye wa bulume bonse kabiji watemwa bingi bantu. (Sala. 65:6-9) Kabiji walangulukanga pa bintu Yehoba byo aubijile bantu bakwabo. (Sala. 31:19; 37:25, 26) Kabiji kikatakata walangulukanga pa bintu byamubijile Yehoba aye bunke bwanji. Yehoba wakwashanga Davida ne kumuzhikijila kufumatu ne ku bwanyike bwanji. (Sala. 22:9, 10) Kulanguluka languluka pa bino bintu kwakwashishe bingi Davida kutwajijila kuketekela mwi Yehoba.

Davida watwajijile kuketekela mwi Yehoba byo alangulukilenga pa bintu Yehoba byo aubile kala, byo aubilenga pa kyokya kimye ne byo akoba kulutwe (Monai mafuka 5, 8, 12) d


6. Umvwe twaumvwa moyo, ñanyi bintu biketukwasha kutwajijila kuketekela mwi Yehoba?

6 Umvwe mwaumvwa moyo, ishikishai’mba: ‘Ñanyi bintu Yehoba byo angubilapo kala?’ Langulukainga pa bintu Yehoba byo abujile kulenga mu kipasha kyanji kabiji bibula kumupopwela nabiji bañonyi byo ebajisha ne maluba byo eavwika. Tukaketekela mwi Yehoba kuba’mba ne atweba uketuta muchima. (Mat. 6:25-32) Kabiji langulukainga pa bintu Yehoba byo aubila bapopweshi banji. Mwakonsha kufunda pa muntu umo ye baambapo mu Baibolo wamwesheshe lwitabilo lwakosa nangwa kutanga pa byapichilemo bantu ba Yehoba ba mu ano moba. a Kabiji mwafwainwa kulanguluka languluka pa bintu bimubijile Yehoba. Abino bintu bimukwashishe byepi kufunda pe aye? (Yoa. 6:44) Wakumbula byepi milombelo yenu? (1 Yoa. 5:14) Ñanyi bintu byawama byo mubena kumwenamo mu kitapisho kya Mwananji ye atemwa bingi?​—Efi. 1:7; Hebe. 4:14-16.

Tutwajijila kuketekela mwi Yehoba inge ketulanguluke pa bintu Yehoba byo auba kala, byo abena kuba ne byo akoba kulutwe (Monai mafuka 6, 9-10, 13-14) e


7. Bintu byamwekejile Danyela byakwashishe byepi Vanessa kuleka kumvwa moyo?

7 Vanessa, b nyenga wikala ku Haiti, wapichile mu lukatazho lwamuletejile bingi moyo. Wamulume wa mu kimasamasa mo aikalanga wamutuminanga foni ne kumunembela tubyambo pa foni pa juba pa juba ne kumukanjikizha kuba’mba befwalame nanji. Vanessa wakainetu nsalansala. Uno mwanamulume watwajijiletu na kumukanjikizha kabiji wamupingijile’mba ukamuba kyatama. Vanessa waambile’mba: “Naumvwine bingi moyo.” Ñanyi kintu kyakwashishe Vanessa kuleka kumvwa moyo? Waubilepo bintu bimo byamuzhikijile. Mukulumpe mu kipwilo umo wamutundaikile’mba akaye na kumulobela ku kafulumende. Kabiji walangulukilenga pe Yehoba byo azhikijile bapopweshi banji ba mu moba a kala. Vanessa waambile’mba: “Muntu mutanshi ye navulukile ke ngauzhi Danyela. Bamutayile mu jiyengo mwajinga mabokwe afwile bingi nzala nangwa kya kuba kechi walengelepo mambo ne. Nangwa byonkabyo, Yehoba wamuzhikijile. Ne amiwa nalombele kwi Yehoba kuba’mba uno mwanamulume aleke kunkatazha. Byo nalombele kwi Yehoba, nalekele kumvwa moyo.”​—Da. 6:12-22.

ÑANYI BINTU YEHOBA BYO ABENA KUNGUBILA LUNO?

8. Ñanyi bintu byalengejile Davida kushiinwa’mba Yehoba wayukile byo apichilengamo? (Salamo 56:8)

8 Nangwa kya kuba Davida bakebelenga kumwipaya byo ajinga mu Gata, kechi wakakijilwe ne. Walangulukilenga pa bintu byamubijilenga Yehoba pa kyokya kimye. Davida wayukile’mba Yehoba ubena kumutangijila ne kumuzhikijila kabiji amba wayukile bintu byonse byo apichilengamo. (Tangai Salamo 56:8.) Kabiji Davida bamukwashishenga ne kumutundaika ku balunda nanji ba kishinka nabiji Yonafwanyi ne Ñanga Mukatampe, aye Ahimeleki. (1 Sam. 20:41, 42; 21:6, 8, 9) Nangwa kya kuba Mfumu Saulo wamunankamine’mba kanatu amwipaye, David wanyemene. Washiinwe kuba’mba Yehoba wayukile makatazho onse o apichilengamo ne ano makatazho byo amulengejilenga kwikala na bijikila.

9. Ñanyi bintu Yehoba byo ayuka pe atweba bonse pa muntu pa muntu?

9 Inge makatazho o mubena kupitamo abena kwimuletela moyo, yukai’mba Yehoba wayuka makatazho o mubena kupitamo ne bijikila byo muji nabyo. Yehoba wamwene bena Isalela byo bamanaminenga mu Ijipita ne “makatazho o [bapichilengamo].” (Lupu. 3:7) Davida waimbile’mba Yehoba wamwene “kumanama” kwanji ne bya “malwa [byanji] bikatampe.” (Sala. 31:7) Nangwatu kimye bantu ba Lesa kyo bamanamanga na mambo a kubula kufuukula bintu bulongo, “kyamukolelenga bingi ku muchima.” (Isa. 63:9) Umvwe mwaumvwa moyo, Yehoba uyuka byo mubena kumvwa ku muchima kabiji wimukwasha kuba’mba muleke kumvwa moyo.

10. Mambo ka o mwashiinwa’mba Yehoba umona makatazho onse o mupitamo ne kuba’mba ukemukwasha kuchinchika?

10 Kimye kimo inge mubena kupita mu makatazho kyakonsha kwimukatazha kuyuka inge Yehoba ubena kwimukwasha. Umvwe byo byo kiji, lombai pa kuba’mba muyuke inge ubena kwimukwasha. (2 Mfu. 6:15-17) Kepo mulanguluke pa ano mepuzho: Nanchi jashi nangwa mikumbu ya balongo ne banyenga mu kipwilo imukosesha nyi? Abya buku, vidyo nangwa nyimbo yetu ikwabo imutundaika nyi? Nanchi kujipo mulongo nangwa nyenga wimutundaika kwingijisha binembelo nyi? Twakonsha kulubamo bitutundaika balongo ne banyenga mu kipwilo ne bintu byo tutanga mu Mambo a Lesa byo bitukwasha. Ano ke mashinda onse Yehoba o engijisha kwitutundaikilamo. (Isa. 65:13; Mako 10:29, 30) Kabiji amwesha’mba Yehoba kine wituta muchima. (Isa. 49:14-16) Kabiji abino byonse bitulengela kutwajijila kumuketekela.

11. Ñanyi bintu byakwashishe Aida kuleka kwikala na moyo?

11 Aida, wikala ku Senegal, wateleko muchima pa kuba’mba ayuke Yehoba byo amukwashishe byo apichilenga mu makatazho. Byo kyajinga kuba’mba ye wajinga mubeji, bansemi banji baketekejile’mba ukatwajijila kwingila nkito pa kuba’mba akekwashishengamo aye mwine ne kisemi kyanji. Pano bino, byo apeezhezheko bwikalo bwanji pa kuba’mba atendeke bupainiya, kwakufumya mali kwamukatezhe bingi. Ba mu kisemi kyanji bazhingijile bingi. Waambile’mba: “Naumvwine bingi moyo mambo nalangulukilenga’mba nkakankalwa kukwasha bansemi bami kabiji bonse mu kisemi bakanshikwa. Napelengamo mambo Yehoba pa kuleka bintu saka biya na kutaminakotu.” Juba jimo waumvwine jashi pa kupwila. Waambile’mba: “Ñambi wituvulwilemo kuba’mba Yehoba wayuka bintu bitulengela kumvwa moyo ne kwikala na bijikila. Mu kuya kwa moba, bakulumpe mu kipwilo ne basapwishi bakwabo bankwashishe bingi kuyuka’mba Yehoba wantemwa bingi. Byo nalombele kwi Yehoba nashiinwe’mba usakunkwasha. Kabiji naumvwine bingi bulongo ne kukasuluka byo namwene Yehoba byo akumbwile milombelo yami.” Palutwe kacheche, Aida wataine nkito ya kwikwashishamo mu mwingilo wa bupainiya ne kukwasha kisemi ne bantu bakwabo. Aida waambile’mba: “Luno nafunda kuketekela mwi Yehoba na muchima wami yense. Kabiji inge nalomba kwi aye, ndeka kwikala na moyo.”

ÑANYI BINTU YEHOBA BYO AKANGUBILA KULUTWE?

12. Kwesakana na Salamo 56:9, Davida waketekejile ñanyi bintu?

12 Tangai Salamo 56:9. Kino kyepelo kyaamba pa jishinda jikwabo jakwashishe Davida kuleka kumvwa moyo. Nangwa kya kuba bumi bwa kwa Davida bwajinga mu kizumba, walangulukile pa bintu Yehoba byo akonsheshe kumubila kulutwe. Davida wayukile’mba Yehoba ukamupulusha pa kimye kyafwainwa. Mambo Yehoba waambijile jimo kuba’mba Davida ye ukaswana pa bufumu mu Isalela. (1 Sam. 16:1, 13) Davida wamwenenga bintu byonse byamulayile Yehoba nobe byaubiwa ne kala.

13. Twafwainwa kuketekela’mba Yehoba ukoba ka?

13 Ñanyi bintu Yehoba byo alaya’mba ukemubila? Yehoba kechi witulaya’mba uketuzhikijila ku makatazho onse ne. c Nangwa byonkabyo, twafwainwa kuvulukanga’mba makatazho onse o twakonsha kupitamo mu ino ntanda ukeafumyapo mu ntanda ipya. (Isa. 25:7-9) Mulenga wetu uji na bulume bwa kusangula bafwa, kubuka bikola byetu ne kuzhiisha balwanyi betu bonse.​—1 Yoa. 4:4.

14. Ñanyi bintu byo twafwainwa kulanguluka langulukangapo?

14 Umvwe mwaumvwa moyo, languluka langulukainga pa bintu biji kulutwe Yehoba byo akoba. Langulukainga pa byo mukomvwa ku muchima inge Satana bamuzhiya, kuzhiisha babi ne kushamotu bantu baoloka ne byo tukayanga na kulumbuluka pa juba pa juba. Kimwesho kyo twatambile pa kushonkena kwa kijiiji kwa mu 2014 kyamwesheshe byo twafwainwa kulanguluka languluka pa lwitabilo lwetu. Nsemi wamulume wisambilenga na kisemi kyanji mo bakonsha kutangila kinembelo kya 2 Timoti 3:1-5 inge twikyesakanya ku bikamweka mu Paladisa. Waambile’mba: “Mu ntanda ipya mukeya bimye byawama. Mambo bantu bakatemwa bakwabo, bakatemwa bukine, bakekala bakimote, bepelula, batota Lesa, bakookela bansemi, basanta, ba kishinka, baji na butemwe, bomvwañana, bamba byawama pa bakwabo, bekanya, ba lusa, batemwa kyawama, baketekelwa, bomvwa, babula kwitota, batemwa Lesa mu kifulo kya kutemwa bya kisangajimbwe, baji na munema wa kunemeka Lesa, kabiji bantu ba uno mutundu upwanañanenga nabo.” Nanchi mwisamba na kisemi kyenu nangwa na bapopweshi bakwenu bikekala bwikalo mu ntanda ipya nyi?

15. Nangwa kya kuba Tanja waumvwine moyo, ñanyi kintu kyamukwashishe kwikala wa kishinka?

15 Nyenga aye Tanja wikala ku Buyeke bwa Macedonia walekele kumvwa moyo byo alangulukile langulukilenga pa mapesho aji kulutwe. Byo atatwile kufunda Baibolo, bansemi banji bamukainyenga bingi. Waambile’mba: “Bintu byo nalangulukilenga’mba bikammwekela, ne kine byo byammwekejile. Bamama bampumanga bingi inge naya na kupwila. Bansemi bami banchiinyanga’mba inge ukesulwetu kwikala Kamonyi wa kwa Yehoba yo yonka yo wajile.” Mu kuya kwa moba, bansemi banji bamupangile ne pa nzubo. Tanja waubile byepi? Waambile’mba: “Nalangulukilenga pa byo nkekala na lusekelo myaka ne myaka inge natwajijila kwikala wa kishinka. Kabiji nalangulukilenga pe Yehoba byo akampesha mu ntanda ipya pa byonse byatama byakonsha kummwekela mu ino ntanda ne byo nkalubako ku bino byonse byatama.” Tanja watwajijile kwikala wa kishinka. Kabiji Yehoba wamukwashishe kutaana kwa kwikala. Lelo jino, Tanja wasongolwa ku mulongo wa kishinka kabiji batwajijila kwingila mwingilo wa kimye kyonse na lusekelo.

TWAJIJILAI KUKETEKELA MWI YEHOBA

16. Ñanyi bintu biketukwasha kuchinchika inge twamona kufika kwa bintu byo baambapo pa Luka 21:26-28?

16 Mu kimye kya malwa akatampe, bantu “bakapungila na mambo a moyo.” Nangwa byonkabyo, bantu ba Lesa bakatwajijila kuchinchika ne kwikala ba kishinka. (Tangai Luka 21:26-28.) Mambo ka o tukabujila kumvwa moyo? Mambo twafunda kala kuketekela mwi Yehoba. Tanja, ye twaambapo kala waambile’mba byo apichilemo byamukwashishe kuchinchika ne makatazho akwabo. Waambile’mba: “Nafunjile kuba’mba Yehoba witukwasha mu makatazho onse o twakonsha kupitamo. Kimo kimye bantu bakonsha kumweka nobe baji na bulume bwa kuchinchika meseko. Pano bino, Yehoba uji na bulume kwibakila. Kabiji nangwa kya kuba lweseko lubayepotu byepi, lukapwa.”

17. Kinembelo kyetu kya mwaka wa 2024 kyakonsha kwitukwasha byepi? (Monai kipikichala kya pa nkupiko.)

17 Lelo jino kuji bintu byavula bingi byakonsha kwitulengela kumvwa moyo. Byonka byaubile Davida, ne atweba kechi twafwainwa kumvwa moyo ne. Kinembelo kyetu kya mwaka wa 2024 kyaamba pa lulombelo Davida lo alombele kwi Yehoba amba: “Inge naumvwa moyo, nketekela mwi anweba.” (Sala. 56:3) Shayuka umo wa bya Baibolo waambile pa kino kyepelo amba, Davida “kechi watwajijile kulanguluka pa bintu byamulengejilenga kumvwa moyo nangwa makatazho anji ne, pakuba waketekejile mu yewa wakonsha kumupokolola.” Langulukainga pa kinembelo kyetu kya mwaka mu bañondo babena kwiya kulutwe, kikatakata inge kemupite mu bintu byakonsha kwimulengela kumvwa moyo. Ikalaingapo na kimye kya kulanguluka languluka pa bintu Yehoba byo aubile kala, byo abena kuba luno ne byo akoba kulutwe. Kepo ne anweba mukamba byonka byaambile Davida amba: “Naketekela mwi Lesa; kechi nchina ne.”​—Sala. 56:4.

Kimye kyamweka bya malwa, nyenga ubena kulanguluka pa kinembelo kya mwaka (Monai jifuka 17)

MWAKONSHA KULEKA BYEPI KUMVWA MOYO INGE KEMULANGULUKE . . .

  • pa bintu Yehoba byo auba kala?

  • pa bintu Yehoba byo abena kuba luno?

  • pa bintu Yehoba byo akoba kulutwe?

LWIMBO 33 Twikai Yehoba Kisendwa Kyenu

a Mwakonsha kutaana byambo bikwabo pa jw.org byakonsha kukosesha lwitabilo lwenu inge mwanemba pa kukebela’mba “londelainga lwitabilo lwabo” nangwa’mba “byamwekele.” Mu JW Library, chintai pa mutwe wa kuba’mba “Londelainga Lwitabilo Lwabo” nangwa pa “Mashimikila a Bakamonyi ba kwa Yehoba,” mu Kizungu.

b Mazhina amo apimpulwa.

c Monai buku wa kuba’mba Fwenyai Kwipi ne Yehoba, kita. 7, ma. 13-22.

d KULUMBULULA KIPIKICHALA: Davida ubena kulanguluka pe Yehoba byo amukwashishe kwipaya mbeyala, byo amukwashishe kwingijisha Ahimeleki ne kumuswanyika pa bufumu.

e KULUMBULULA KIPIKICHALA: Mulongo ye bakasa mu kaleya ubena kulanguluka pe Yehoba byo amukwashishe kuleka kupepa fwanka, kabiji ubena kumutundaika kupichila mu makalata abena kumutumina balunda nanji ne pa byo bakamupa bumi bwa myaka ne myaka mu Paladisa.