1. Chifukwa n’ni thawi dimo-i ninakaena mantha?

 ETENE iyene thawi dimo-i ninoova. Pivyoona ira funjeda Baibulo unitandiza ira kaniovenga athu okhwa, kaniovenga viwanda kapena vyongo vyausogolo. Koma ninakala mu thawi ineyo ‘unaoneya vyongo vyoopi-a’ monga kondo, vyachiwawa koma teto marenda. (Luka 21:11) Ninokoza ovanga athu tangani-avo maboma kapena abali-u anayo kanaruni-a lambela oona. Athu amo-iwa teto kanokaana nkhawa ira katinawande vilela mavuto anayo kanagumananaathu vathawiila kapena mavuto anayo kanazeathu kagumanena usogolo.

2. Fotokozani vyevyo vyamuireele Davide angadowile wu Gati.

² Thawi dimo-i Davide oowova. Mwaisazo, vevo Mwene Sauli afuna liye mupha, liye ootawela muzinda wa Afilisiti wa Gati. Vaanavire thawi, Akisi unoyo ali mwene wa wu Gati oovwa ira Davide ali msilikali wakopolo unoyo aromoliwa munyimbo ira oopha “masauzande anjinji” a Afilisiti. Davide “ookaana mantha vinjinji.” (1 Sam. 21:10-12) Liye aova vyevyo Akisi amuirele liye. Ndiye chin’ni yamutandizile Davide ira alimbe murima?

3. Mogwilizana na Salimo 56:​1-3, 11, kodi Davide apangile n’ni ira kaovenga?

³ Mu Salimo 56, Davide oofotokoza mwemo avwela liye vevo aliliye wu Gati. Salimoli linofotokoza pama vyevyo vyamupangi-ile ova koma teto vyevyo vyamupangi-ile ira a-iye ova. Angaambeele ova, Davide oororomela Yehova. (Welengani Salimo 56:1-3, 11.) Liye ookaana vifukwa vyapama vyomupangi-a roromela Yehova. Motandiziwa na Yehova, Davide ooganiza vyopanga vyongo vimo-i vyailendo. Liye oovierekezela kala wamisala  ndipo vyevi vyoomutandiza. Sopano Akisi kamuonile Davide ngati muthu oopi-a ndipo oomulola ira adowenga. — 1 Sam. 21:13–22:1.

4. Kodi ninapange avi ira niroromelenga vinjinji Yehova? Pelekani isazo.

⁴ Na-iyene teto ninokoza iya ova ngati ninaroromela Yehova. Koma kodi ninapange avi ira niroromelenga vinjinji Yehova simbwasimbwa vevo ninaova iyo? Kaganizelani isazo ila: Mwaiziwa ira mukaana marenda amo-iwene, vowambeela munoova. Komave kamunaove vinjinji ngati munamuroromela dokotalinyu. Mwina munokoza vwa ira liye ootandizavo athu anjinji anayo kan’na vuto ngati lelo mun’na nyo. Liye unokoza uvuruwanani mosamala koma teto ulimbikisani ira unovwechecha mwemo munavwela nyo ndipo unokoza uva-ani mirombwe dedo datandizilevo athu amo-iwa. Mofwanafwana na vyevi, iyo teto ninokoza roromelanga vinjinji Yehova naganizelanga vyevyo upangile liye mundulimu, unapanga liye vathawiila koma teto vyevyo unanipangele liye chineneveva. Vi pivyevyo Davide apangile liye. Nakambirananga vyongo vimo-i vyevyo awandeliwe liye ira alembe mu Salimo 56, muganizelenga vyevyo vinautandizeni nyo teto ira muroromelenga vinjinji Yehova nayolinga yoi kamuovenga.

KODI PIVYONGO VIIVI VYEVYO YEHOVA APANGILE LIYE WALE?

5. Ira kaovega, kodi Davide aganizela vya n’ni? (Salimo 56:12, 13)

⁵ Vevo moywae waliathu vangozi, Davide aganizela vyevyo Yehova ali liye angapangile wale. (Welengani Salimo 56:12, 13.) Davide aganizela vyongo vyevi wamoywae wetene. Mwaisazo, thawi dimo-i liye aganizela vyevyo Yehova alengile liye, vyevyo vyamuumbucha ira Yehova Ngwakopolo Detene koma teto ira unokonda vinjinji athu. (Sal. 65:6-9) Davide ooganizela teto vyevyo Yehova aapangele liye athu amo-iwa. (Sal. 31:19; 37:25, 26) Koma teto ooganizela vyevyo Yehova amupangele liye wale. Yehova ali angamutandizile Davide koma teto muteteza ambeela angali mwana. (Sal. 22:9, 10) Mookaikela, ganizela vyevi kuwewo wamutandizile Davide ira amudalilenga vinjinji Yehova.

6. Naovanga, kodi chin’ni inanitandize ira kaniovenga?

⁶ Mwaovanga muvifukenga ira, ‘Kodi pivyongo viivi vyevyo Yehova upangile liye wale?’ Muganizelenga vyevyo alengile liye. Mwaisazo,  ‘mwaing’anechechanga’ mwemo unasamalelela liye mbalame koma teto maluwa, vyongo vyoi kavyalengiwe muchifanizilo yae koma teto kavinawande mulambela, munokoza aambeela muroromela vinjinji ira nyo teto unoza ausamaleleni. (Mat. 6:25-32) Muganizelenga teto vyevyo Yehova uwapangele liye atumikae. Munokoza welenga vya muthu m’mo-iwa oromoliwa m’Baibulo unoyo atonyi-ede iroromelo yolimba kapena munokoza welenga vyevyo vyaaireele atumiki a Yehova a malambwano. a Enjedela vevo, muganizelenga vyevyo Yehova upangile liye wale vousamalelani nyo. Kodi autandizileni avi ira mufunjede choonadi? (Yoh. 6:44) Kodi ukala asomedanga mapempelwinyu? (1 Yoh. 5:14) Kodi sembe ya Mwanae inautandizani avi dambo lililetene? — Aife. 1:7; Aheb. 4:14-16.

7. Kodi vyevyo vyamuireele Danieli vyamutandizile avi Vanessa ira kaovenga?

⁷ Murongola m’mo-iwa wau Haiti zina lae Vanessa, b oogumanavo na vyongo vyoopi-a. Mulombwana m’mo-iwa wamudela lelo akala liye, oomuimbela foni koma teto mutumizela mameseji dambo lililetene vomukakamiza ira akalenae vaimweendi. Vanessa oomuwandela movweya pama ira kanapange vyevyo. Koma mulombwanoyo oolunduwa vinjinji ndipo oowambeela muopopi-a. Vanessa aongile ira: “Ndoowova vinjinji.” Ndiye kodi apangile n’ni ira a-iye ova? Liye oopanga vyevyo awandile liye ira aviteteze. Ndimuwa m’mo-iwa oomutandiza ira adowe aonge khanila upolisi. Koma liye ooganizela teto mwemo Yahova aatandizele liye atumikae mundulimu. Vanessa aongile ira: “Muthu owambeela unoyo ndamuganizele miyo ali mneneri Danieli. Liye oovokiwa muzenje la aphodogoma ngakale ira kaalakwile iliyetene. Koma Yehova oomuteteza. Eno ndoopempela wa Yehova ndipo ndoo-iya khaniyo m’mandani mwae. Ndingapangile vyevi, ndoo-iya ova.”— Dan. 6:12-22.

KODI PIVYONGO VIIVI VYEVYO YEHOVA UNAPANGA LIYE MALAMBWANO?

8. Kodi Davide kaakaikela vyan’ni? (Salimo 56:8)

⁸ Ngakale ira moyo wa Davide wali vangozi vevo ali liye wu Gati, liye kaaganizela vinjinji vyevyo vyamupangi-a ira aovenga. M’malomwiwa, ooganizela vyevyo Yehova amupangele liye vathawiyo. Davide oozindikila ira Yehova oomusogolela, muteteza koma teto oovwechecha mwemo avwela liye. (Welengani Salimo 56:8.) Liye ookaana teto afwae ororomeleya anayo kamutandiza, monga Yonatani koma teto Ndimuwa wa Asembe Ahimeleki. (1 Sam. 20:41, 42; 21:6, 8, 9) Ndipo ngakale ira Mwene Sauli oofuna mupha, Davide oovulumuwa. Liye kaakaikela ira Yehova ooiziwa pama mavuto anayo unagumanana liye koma teto mwemo mavutwayo kamukuzelaathu.

9. Kodi niumbuwelenga n’ni nagumananga na maesero?

⁹ Mwagumana na mayesero anayo kanaupangi-ani mantha, muumbuwelenga ira Yehova unoona vyevyo vinauireelanivyo ndipo unoiziwa mwemo munavwela nyo. Mwaisazo, Yehova kaakeda ona nkhanza dedo Aizarayeli kapangeliwaathu wu Iguputo koma ooiziwa ‘voreya wewo kavwaathu.’ (Ekis. 3:7) Davide ooimba nyimbo ira Yehova oowona “zuzuma” wae koma teto ‘mavuto alukulu anayo agumanana liye.’ (Sal. 31:7) Ndipo vevo athu a Mulungu kavuteyaathu, ngakale chifukwa yoi koosakula vyongo mookaana zelu, “naliyene oovuteya teto.” (Yes. 63:9) Vevo munaova nyo, Yehova unoiziwa mwemo munavwela nyo ndipo unokala okozeya utandizani.

10. Chin’ni inausimikizelani ira Yehova unoukondani ndipo unoza autandizeni vilela maesero atundu uliwetene?

 ¹⁰ Koma mwina kamunaiziwe mwemo Yehova unautandizelani liye mwaovanga chifukwa ya maesero amo-iwene. Eno mumuvepenga ira autandizengani ira muonenga mwemo unautandizelani liye. (2 Mam. 6:15-17) Vanduliviwa muganizelenga vyongo vi: Kodi moovuruwana khani kapena ndemanga imo-iwene vamisonkano ineyo yaulimbikisileni? Kodi vikala buku, vidiyo kapena nyimbo ya broadcasting ineyo iulimbikisileni? Kodi vikala muthu unoyo aulimbikisileni na likundo limo-iliwalene kapena lemba? Vinokoza kala vyo-orucha diwala mwemo abali na arongoli-u kananitonyi-edelaathu chikondi koma teto mwemo vyongo vyevyo Yehova univa-ile liye vinanilimbikiselaathu. Koma dedi timphaso davadela dokumela wa Yehova. (Yes. 65:13; Maliko 10:29, 30) Mphaso dedi dinatonyi-eda ira Mulungu unonikonda. (Yes. 49:14-16) Dinotonyi-eda teto ira ngofwanelela ira nimuroromelenga.

11. Kodi chin’ni yamutandizile Aida ira kaovenga?

¹¹ Aida unoyo unakala wu Senegal, oowona mwemo Yehova amukami-ele liye angagumanile na maesero. Voi liye ngumwana owambeela baliwa m’banja liwa, makolwae kaembekezela ira unerenga fwanya ndalama domukami-edela koma teto ndalama dotandizela banja liwa. Koma liye angachenjile vyongo vimo-i vamoywae nayolinga yoi apangenga upainiya, oowambeela gumana na mavuto avyachuma. Athu a m’banja lae koomulunduwela koma teto koomuimba mulandu. Liye aongile ira: “Ndoowova ira kandinawandenga atandiza makolwanga koma teto ira uliwetene unokoza iya waleda na miyo. Ndoofiya vomuimba mulandu Yehova chifukwa yolola ira vyongo vifiye votakala eni.” Vanduliviwa oovuruwana khani umisonkano. Ndipo aongile ira: “Okamba khaniyo ooniumbucha ira Yehova unoiziwa pama mavuto anayo ninagumanana iyo. Vang’ono na vang’ono malangizo anayo andimuwa koma teto athu amo-iwa kandiva-ileathu, koonditandiza ona ira Yehova unondikonda. Ndoowambeela pempela wa Yehova na murima wetene ndipo ndookala na murendele wa m’murimani voona asomedanga mapempelwanga.” Vangavirile thawi, Aida oofwanya chito ineyo yamutandiza va utumikae wa upainiya koma teto ookwakwani-a samalela makolwae na athu amo-iwa. Liye  aongile ira: “Ndifunjeda roromela Yehova na murimanga wetene. Panopa, ndapempela kandinaova.”

KODI YEHOVA UNAZA APANGA N’NI USOGOLO?

12. Mogwilizana na Salimo 56:9, kodi Davide kaakaikela vyan’ni?

¹² Welengani Salimo 56:9. Lembali linofotokoza yongo imo-iwa ineyo yamutandizile Davide ira kaovenga. Yongo iwa choi, ngakale ira moywae wali ungali vangozi, liye ooganizela vyevyo Yehova unaze liye amupangele usogolo. Davide ooiziwa ira Yehova unoza amuvulumuche vathawi yofwanelela ndipo liye ali angaongile wale ira Davideyo ngunoyo unaze akale mwene wa Izarayeli. (1 Sam. 16:1, 13) Wa Davide, vyali ngati iliyetene ineyo Yehova alonjezile liye yali ingakwakwaneli-ediwe wale.

13. Kodi ninakale osimikiza ira Yehova unaza apanga n’ni?

¹³ Kodi Yehova ulonjeza ira unaza apanga n’ni wa nyovo? Kaninaembekezela ira unerenga niteteza umavuto entene. c Komave kaya ninagumana na maesero oyi avi muilambo yotakalela, niumbuwelenga ira Yehova unoza aamali-e muilambo isha. (Yes. 25:7-9) Mulengi-u ngwakopolo vinjinji moi unoza avenyi-e athu okhwa, nichili-a koma teto unoza aononge athu oruni-a.​ — 1 Yoh. 4:4.

14. Kodi ninafuneya ganizelanga vyan’ni?

¹⁴ Mwaovanga, muganizelenga vyevyo Yehova unaze liye apange usogolo. Kaganizelani mwemo munazenyo muvwele Satana aza achosiwa, athu otakala kaza kavolowiwa m’malo na athu olungama koma teto athu kaza kaambeela kala angwilo vang’ono na vang’ono dambo lililetene. Va sonkano wachigawo wa 2014, vookala isazo ya vyevyo ninapange iyo voganizela vya chiyembekezo yi-u. Mu isazweyo, baba akambilana na banja lae mwemo lemba la 2 Timoteyu 3:1-5 linavweyeleathu mo-iyana na mavesala aakale ira kanafotokoza mwemo vinakaleleathu m’Paradaizo. Awelengile ira: “Muilambo isha, inaza ikala thawi yavadela koma teto yosangalasa. Voi athu kanaza kakala okonda afwiwa, okonda lambela Mulungu, oviyevi-a, ofaasa, otamanda Mulungu, ovwela makolo, oyamikela, ororomeleya, okonda abaliwa, ofuna gwilizana na afwiwa, oonga vyapama vya afwiwa, oviruni-a, odeka, okonda vyapama, ororomeleya, oganizela amo-iwa, o-ovitukumula, koma teto o-onyada, okonda Mulungu, m’malo mokonda vyosangalasa, koma teto ovipeleka wa Mulungu. Athu anala kakale afwawo.” Kodi munokambilana na athu a m’banja linyu kapena afwinyu mwemo moyo unazeathu ukalele muilambo isha?

15. Ngakale ira Tanja oowova, kodi chin’ni yamutandizile ira avilele?

¹⁵ Ganizela madaliso ausogolo oomutandiza murongola m’mo-iwa wau North Macedonia zina lae Tanja ira kaovenga. Makolwae koomuruni-a vinjinji angaambeele funjeda Baibulo. Liye aongile ira: “Vyongo vimo-i vyevyo ndaovamiyo ira vinokoza ireya, vyooireya. Am’manga koondivaza thawi iliyetene ineyo ndidowile miyo umisonkano. Makolwanga koondiopopi-a ira kanondipha ndakala wa Mboni da Yehova.” Vamapeto viwa, makolo a Tanja koomutamangi-a vande. Kodi liye apangile n’ni? Liye aongile ira: “Ndooganizela mwemo ndinaze miyo ndisangalalele mpakana walewale chifukwa yokalave ororomeleya. Ndooganizela madaliso anayo Yehova unaze liye andiva-e muilambo isha chifukwa ya vyevyo nditatilile miyo panopa, koma teto ira kandinaza ndiumbuwela vyotakala vyetene vyevyo vyandiireele.” Tanja ookalave ororomeleya ndipo motandiziwa na Yehova oofwanya malo okala. Panopa Tanja ooteliwa na m’bali ororomeleya ndipo unosangalala panga utumiki wathawi detene.

 NIROROMELENGA VINJINJI YEHOVA PANOPA

16. Kodi chin’ni inaze initandize kalave olimba murima naza nionanga vyongo vyevyo vyaloseliwe va Luka 21:26-​28?

¹⁶ Vathawi ya chisauso ilukulu, athu “kanoza kakomuwe chifukwa ya mantha.” Athu a Mulungu katinaza katekenyeya ndipo kanoza kakale olimba murima. (Welengani Luka 21:26-​28.) Chifukwa n’ni kaninaza niova? Chifukwa ninaza nikala ningafunjedile wale dalila Yehova. Tanja unoyo nimuromolile iyo walele, aongile ira vyevyo agumanilena liye vamoywae mundulimu, vinomutandiza agumana na mavuto. Liye aongile ira: “Ndifunjeda ira Yehova unokoza nitandiza va vuto lililetene lelo nigumanilena iyo koma teto nidalisa. Thawi dimo-i vinokoza oneyanga ira athu amo-iwa kookaana kopolo, koma vyoona viwa pivyoi Yehova ngunoyo un’na kopolo kwaranya aliwa. Ndipo ngakale maesero kangaulukulile moi avi, kanofiya vamapeto viwa.”

17. Kodi lemba la chaka ya 2024 linanitandize avi? (Onani ithuzithuzi yavatakuru lowambeela.)

¹⁷ Malambwano vikala vyongo vinjinji vyevyo vinanipangi-a ira niovenga. Koma mofwanafwana na Davide, kaninafuneya lola ira ova unigonji-e. Lemba la chaka ya 2024, ti pempelo la Davide lodowa wa Yehova. Liye aongile ira: “Miyo ndinoza ndiudalileni, dambo lililetene lelo ndinaze miyo ndikaena mantha.” (Sal. 56:3) Voonga vya vesili, buku limo-i lofotokoza Baibulo laongile ira Davide kaakeda ganizela vya vyongo vyevyo vinamupangi-a ova kapena teto mavutwae. M’malomwiwa, ooganizela vinjinji vya Mpulumusae.” M’medi dinazadi, muganizelenga lemba la chaka leli makamaka vevo mugumanile nyo na vyongo vyoupangi-ani ova. Mufwanyenga thawi yoganizela vyevyo Yehova ukalile liye aupangelangani mundulimu, vyevyo unapangaliye panopa koma teto vyevyo unazeliye apange usogolo. Mwera eno, mofwanafwana na Davide, munoza muonge ira: “Miyo ndinaroromela Mulungu, kandinaova.” — Sal. 56:4.