Mogani

Mogani muyende pa ndandanda ya nkhani

NKHANI YOPFUNZIRA 1

NYIMBO NA. 38 Mulungu Adzakulimbise

Yahova adzakulimbise

Yahova adzakulimbise

LEMBA YA GOLE YA 2024: ‘Nthawe iliyose yomwe ningachite mantha, inepano nidzathembe imwepo.’SAL. 56:3.

CHOLINGA

Kupfunzira momwe tingalimbisire chikhulupiriro chathu kwa Yahova na kumalisa mantha yathu.

1. Ko ni vinthu viponi vomwe vingatichitise mantha?

 MUNTHU aliyese achabva mantha nthawe zinango, ni shuwadi kuti pfunziro yathu ya Baibolo idatimasula pa nkhani yakuti tileke kuchita mantha na impfa, matsoka ya chilengedwe panango kuchita mantha na vinthu va kutsogolo. Isepano tinkukhala mu nthawe yomwe mu na ‘vinthu vizinji’ vochitisa mantha ninge nkhondo, vinthu va nkhanza na matenda. (Luka 21:11) Isepano tingambachitepomwe mantha na wanthu. Mwakulinganiza, tingachite mantha na waboma omwe angatidzudze panango wanthu wa m’banja yathu omwe achatitsutsa ndawa yotumikira Yahova. Anango akhala na nkhawa maninge mpakana kufika pakuganiza kuti akwaniselini kupirira mabvuto yomwe ankugumana nayo panango yomwe yadzabwere kutsogolo.

2. Ko nchani chomwe chidachitikira Davide pomwe wenze ku Gati?

2 Davide adabvambo tene. Mwakulinganiza, pomwe Mpfumu Sauli ambamufaga kuti amuphe, Davide adathawa mpakana ku thaundi ya Afilisiti ku Gati. Mpfumu ya ku Gati, Akisi adazindikira kuti Davide wenze mwamuna wamphanvu ule yemwe wanthu ambamuyimbira nyimbo nkumbati wapha wanthu ‘mamidyau na mamidyau’ ya Afilisiti. Pomwe adadziwa vimwevi ‘adabva mantha maninge.’ (1 Sam. 21:10-12) Davide adakhala na mantha maninge poganiza vomwe Akisi amuchite. Ko Davide adachita chani kuti amalise mantha mwaya?

3. Mobverana na lemba ya Salimo 56:1-3, 11, ko nchani chomwe Davide adachita kuti amalise mantha yake?

3 Pa Salimo 56, Davide adafotokoza momwe ambabvera pomwe wenze ku Gati. Pa Salimo mweyi Davide adawonesa mantha yake. Koma iye adawonesapomwe chomwe adachita kuti amalise mantha mwaya. Pomwe iye wenze na mantha adathemba Yahova. (Werengani Salimo 56:1-3, 11.) Ndipo Davide alibe kukhala wokhumudwa. Na thandizo ya Yahova adagumana thandizo yomwe ambayidikhiralini. Iye adadzibisa nkukhala ninge wofuntha. Manje m’malo mwakuti mpfumu mweyi imuphe Davide, iye ambafuna kukhala kutali na munthu wofuntha moyu yemwe ambamukalipisa. Mwanjira mweyi Davide adakwanisa kudzipulumusa.—1 Sam. 21:13–22:1.

4. Ko tingalimbise tani chikhulupiriro chathu kwa Yahova? Perekani chitsanzo.

4 Isepanombo tingakwanise kumalisa mantha yathu tikambathemba Yahova. Manje ko nchani chomwe tingachite kuti tilimbise chikhulupiriro chathu kwa Yahova, makamaka tikakhala kuti tinkugopsewa panango tinamantha maninge? Ganizirani chitsanzo ichi: Linganizani kuti imwepo mwazindikira kuti munamatenda, pakuyamba imwepo mungakhale na mantha. Mungachepese mantha yanu pakucheza na mfulumero yemwe mumuthemba. Vingachitike kuti iye wapolesa wanthu azinji omwe ambadwalambo matenda mwaya. Iye adzakubvesereni mwatcheru, imwepo mudzabvese kuti ankubvesesa vomwe munkugumananavo, mpakana iye angakupaseni mankhwala yomwe yathandizambo wanthu anango. Mwanjira ibodzibodzi mweyi, isepano tingalimbise chikhulupiriro chathu kwa Yahova tikambaganizira vose vomwe iye adachita, vomwe iye ankuchita manjeuno na vomwe iye adzatichitire isepano. Ni vimweviretu vomwe Davide adachita. Tikambawerenga mawu youziriwa ya Davide pa Salimo 56, ganizirani momwe imwepo mungalimbisire chikhulupiriro chanu kwa Yahova pa kumalisa mantha yanu.

KO YAHOVA ADACHITAKO KALE CHANI?

5. Kuti amalise mantha yake, ko ni vinthu viponi vomwe Davide ambaganizira? (Salimo 56:12, 13)

5 Podiya pa nthawe yomwe moyo wake wenze pa ngozi, Davide ambaganizira vomwe Yahova wenze adachitako kale. (Werengani Salimo 56:12, 13.) Chimwechi chenze chizolowezi chomwe Davide wenze nacho pa moyo wake wose. Mwakulinganiza, nthawe zinango iye ambaganizira vomwe Yahova adalenga, vimwevi vimbamuthandiza kukumbukira kuti Yahova ni Wamphanvuyose na kuti achakonda maninge wanthu. (Sal. 65:6-9) Davide ambaganizirapomwe vomwe Yahova adachita kwa wanthu anango. (Sal. 31:19; 37:25, 26) Makamaka iye ambakumbukira vomwe Yahova adamuchitira iye payekha. Yahova ambateteza na kuthandiza Davide kuchokera pomwe iye wenze mwana. (Sal. 22:9, 10) Mosakayika vose vimwevi vidalimbikisa maninge chikhulupiriro cha Davide kwa Yahova!

Davide adalimbisa chikhulupiriro chake kwa Yahova pakuganizira pa vomwe iye adachita, vomwe ankuchita na vomwe adzachite kutsogolo (Onani ndime 5, 8, 12) d


6. Imwepo mukakhala na mantha, ko nchani chomwe chingakuthandizeni kuthemba Yahova?

6 Imwepo mukakhala na mantha dzibvunzeni kuti: ‘Ko Yahova adachitako kale chani?’ Ganizirani va chilengedwe. Mwakulinganiza, ‘nyang’anani mwatcheru’ momwe Yahova achasamalilira mbalame na mafulori podiya kuti vimwevi viribe kulengewa muchifaniziro cha Mulungu, ne vingamutumikirelini. Kuganizira vimwevi kudzalimbise chikhulupiriro chanu kwa iye. (Mat. 6:25-32) Ganiziranipomwe vomwe Yahova adachita na atumiki wake. Imwepo mungapfunzire va wanthu wa m’Baibolo omwe enze na chikhulupiriro cholimba. Panango mungawerengepomwe mbiri ya moyo ya atumiki wa Yahova wa ntsiku zino. a Kuyingiziramwapa, ganizirani momwe Yahova achasamalilira imwepo. Nchani chomwe iye adachita kuti imwepo mudziwe chonadi? (Yoh. 6:44) Ko iye wadawira tani mapemphero yanu? (1 Yoh. 5:14) Ni vinthu viponi vabwino vomwe imwepo munavo pa moyo wanu vomwe mwakhala navo ndawa ya dipo ya Yesu?—Aef. 1:7; Aheb. 4:14-16.

Isepano tidzalimbise chikhulupiriro chathu kwa Yahova tikambaganizira pa vomwe iye adachita, vomwe ankuchita na vomwe adzachite kutsogolo (Onani ndime 6, 9-10, 13-14) e


7. Ko nkhani ya mneneri Danieli idathandiza tani Vanessa kumalisa mantha yake?

7 Mulongo munango wa ku Haiti dzina yake Vanessa, b adalimbana na bvuto ikulu maninge. Mwamuna munango wa mudera yake ambamutchaira foni na kumutumizira mamensaje ntsiku iliyose. Iye ambamuchichimiza Vanessa kuti akhale chibwenzi chake koma Vanessa adamuuza mobveka bwino kuti vikwanisikelini. Mwamuna moyu adayamba kumushupa maninge mpakana ambamugopsa. Vanessa adanena kuti: “Nidakhala na mantha maninge.” Manje ko iye adakwanisa tani kumalisa mantha mwaya? Iye adachita vomwe angakwanise kuti adziteteze. Nkulu munango adamuthandiza kuti ayankhule na akuluakulu wa boma. Kuyingizira pamwapa iye adaganizirapomwe momwe Yahova adatetezera atumiki wake okhulupirika wambuyo. Vanessa adanena kuti: “Munthu woyamba yemwe nidamukumbukira ni mneneri Danieli. Iye wenze wosaphonya koma adagumana na bvuto ikulu, iye adathusiwa mu dindi ya mphondolo zomwe zenze na njala maninge. Olo venze teno Yahova adamuteteza ndipo iye adakumbira Yahova kuti amuthandize pa mabvuto yomwe ambagumana nayo. Ndipo pambuyo pakuti wapemphera iye alibe kubvapomwe mantha.”—Dan. 6:12-22.

KO YAHOVA ANKUCHITA CHANI MANJEUNO?

8. Ko Davide ambatsimikizira va chani? (Salimo 56:8)

8 Podiya kuti Davide moyo wake wenze pa ngozi ku Gati, iye alibe kubvuma kuti mantha yake yamugonjese. M’malo mwavimwevi iye adaganizira vomwe Yahova ambamuchitira nthawe mweyire. Davide ambabva na kuona chitetezo cha Yahova. Iye ambadziwa kuti Yahova ankubvesa momwe iye ambabvera. (Werengani Salimo 56:8.) Davide wenze na azishamwali wake ninge Yonatani na nkulu wantsembe Ahimeleki omwe ambamulimbikisa na kumuthandiza. (1 Sam. 20:41, 42; 21:6, 8, 9) Podiya kuti iye ambadzudziwa na Mpfumu Sauli, Davide adakwanisa kupulumuka nkukhala na moyo. Iye wenze na chitsimikizo chakuti Yahova ankudziwa kuti iye ankugumana na bvuto ikulu maninge na momwe vimwevi vimbamukhudzira.

9. Ko Yahova achawona tani aliyese wa ise?

9 Imwepo mukambagumana na bvuto yomwe ikuchitisani mantha, kumbukirani kuti Yahova adziwa vomwe munkugumananavo ndipo iye adziwa bwinobwino momwe munkubvera. Mwakulinganiza, pa nkhani ya Aizirayeli ku Iguputo, m’malo mwakundowona vinthu voshupa vomwe ambagumananavo, Yahova adanena kuti ‘ambadziwa bwinobwino momwe iwo [ambabonera].’ (Eks. 3:7) Davide adayimba nyimbo yakuti Yahova ambawona ‘mabvuto’ yomwe ambagumana nayo ndipo ambadziwa bwino ‘nkhawa yomwe wenze nayo.’ (Sal. 31:7) Ndipo pomwe atumiki wa Yahova ambabonera nthawe zinango ndawa ya vosalula vawo voipa, Yahova ‘ambashupikambo muntima.’ (Yes. 63:9) Imwepo mukakhala na mantha dziwani kuti Yahova abvesa momwe munkubvera ndipo iye anachikhumbo chofuna kukuthandizani kumalisa mantha yanu.

10. Ko chani chomwe chingakuthandizeni imwepo kutsimikizira kuti Yahova ankudziwa mabvuto yomwe munkugumana nayo, nakuti adzakuthandizeni kulimbana na bvuto iliyose?

10 Imwepo nthawe zinango, ko mudzibvunza momwe Yahova angakuthandizireni kulimbana na mabvuto? Tani kupemphera kwa iye kumukumbira kuti akuthandizeni kuwona thandizo yomwe angakupaseni. (2 Maf. 6:15-17) Ganizirani ivi: Ko pa nthawe inango nkhani panango ndemanga ya m’bale munango mumpingu idakulimbikisani imwepo? Ko pa na chofalisa chinango, nyimbo, vidiyo chomwe chidakukondweresani? Ko munthu munango adakufotokozerani nkhani panango lemba ya m’Baibolo yomwe idakulimbikisani? Nthawe zinango tingayebwe chikondi cha abale na alongo wathu na chilimbikiso chomwe tichatambira kuchokera m’Baibolo momwe chichatilimbikisira. Koma imweyi ni mphaso yadabwisa maninge yomwe Yahova adatipasa. (Yes. 65:13; Maliko 10:29, 30) Chimwechi ni chinthu chomwe chititsimikizira kuti Yahova atidera nkhawa. (Yes. 49:14-16) Komasoti ni chinthu chomwe chititsimikizira kuti Yahova tichadekana kumuthemba.

11. Ko nchani chidathandiza Aida kumalisa mantha yake?

11 Mulongo munango yemwe akhala ku Senegal dzina yake Aida, adabvesa momwe Yahova adamuthandizira pomwe adagumana na mabvuto. Ndawa yakuti iye ni mwana woyamba, azibereki wake ambadikhira kuti iye ambakhale na kobiri zizinji zakuti ambadzisamalilire nakuti ambakwanise kusamalira azibereki wake. Koma patsogolo pakuti iye wasalula kukhala na moyo wosafuna vinthu vizinji kuti akwanise kuchita upainiya, Aida adayamba kugumana kobiri zing’onong’ono. Azibale wake adakalipa maninge ndipo adayamba kuzondana naye. Iye adanena kuti: “Inepano nidakhala na mantha yakuti nikwaniselini kumbasamalira azibereki wangu ndipo ose adayamba kuniwona woipa ndipo inepano nidayamba kumuyimba mulandu Yahova ndawa ya vinthu voipa vomwe vimbanichitikira.” Patsogolo pake iye adabvesera nkhani pa nsonkhano, iye adanena kuti: “Wokamba nkhani adanena kuti viribe basa chilonda chomwe tinacho muntima, Yahova ankudziwa bwino vimwevi. Pang’onopang’ono na thandizo ya abale na alongo mumpingu inepano nidayambapomwe kubva chikondi cha Yahova. Nidayambapomwe kupemphera kwa Yahova na chikhulupiriro cholimba. Pomwe Yahova adadawira pemphero yangu nidakhala wokondwa maninge.” Kuyenda kwa nthawe Aida adagumana basa yomwe idamuthandiza kupitiriza kutumikira ninge mpainiya na kukwanisa kuthandiza azibereki wake na wanthu anango. Pomaliza adanena kuti: “Inepano nidapfunzira kuthemba Yahova na ntima wose, manjeuno nikambapemphera mantha yangu yamaliratu.”

KO NCHANI CHOMWE YAHOVA ADZACHITE?

12. Mobverana na Salimo 56:9, ko Davide ambathemba mbani?

12 Werengani Salimo 56:9. Vesi mweyi ifotokoza chinthu chinango chomwe chidathandiza Davide pomwe wenze na mantha. Podiya moyo wa Davide wenze pa ngozi iye adaganizira vomwe Yahova angamuchitire. Davide ambadziwa kuti Yahova amupulumuse pa nthawe ya bwino. Shuwadi, Yahova wenze adanena kuti Davide adzakhale mpfumu ya Aizirayeli. (1 Sam. 16:1, 13) Kwa Davide, chilichose chomwe Yahova adapolomisa chenze ninge chachitika kale.

13. Ko tingakhale na chidaliro chiponi kwa Yahova?

13 Ko Yahova wakupolomisani kukuchitirani chani imwepo? Isepano tidikhira kuti Yahova atiteteze pa mabvuto yathu yose. c Podiya viri teno, mabvuto yose yomwe tingagumane nayo nthawe ino, tingakhale na chitsimikizo chakuti Yahova adzayamalise mu dziko inyowani. (Yes. 25:7-9) Ni shuwadi, Mulengi wathu anamphanvu zomukisa wakufa, kupolesa matenda yathu na kuchoseratu azondi wathu ose.—1 Yoh. 4:4.

14. Ko tingambaganizire va chani?

14 Imwepo mukakhala na mantha ganizirani vomwe Yahova adzachite kutsogolo. Ganizirani momwe imwepo mudzabvere Satana na wanthu oipa akadzachosewa, dziko yapasi nkukhala wanthu wabwino okhaokha na kukhala waungwiro ntsiku iliyose. Chitsanzo chinango cha pansonkhano wa chigawo wa 2014, chidawonesa momwe isepano tingambaganizirire va chidikhiro chathu. Banja inango imbaganizira momwe moyo udzakhalire mu paradaiso. Iwo ambaganizira va lemba ya 2 Timoteyo 3:1-5 momwe angayifotokozere mosiyana pakulinganiza momwe moyo udzakhalire mu dziko inyowani. Pakunena vimwevi iwo adafotokoza kuti: “Mu dziko inyowani idzakhale nthawe yabwino maninge kuposha yomwe tinayo manjeuno. Wanthu adzakhale okondana, adzakhale okonda mpfundo za m’Baibolo, odzichepesa, ofatsa, otumikira Mulungu, obvera azibereki, otembeja, okhulupirika, okonda maninge mabanja yawo, okonzeka kubvera, oyankhula vinthu vabwino kwa anzawo, odziletsa, wa chikondi chochokera pasi pa ntima, othembeka, wabwino, wamaganizo yodzichepesa, okonda Yahova m’malo mokonda vokondweresa, odzipereka na ntima wose kwa Mulungu. Wanthu mwawa mumbawakonde.” Ko imwepo mukonda kucheza na banja yanu panango na abale va moyo omwe tidzakhale nawo mu dziko inyowani?

15. Ni chani chidathandiza Tanja kumalisa mantha yake?

15 Mulongo munango wa ku Macedônia do Norte dzina yake Tanja adamalisa mantha yake pakuganizira va madaliso yomwe tinkudikhira kutsogolo. Azibereki wake ambafunalini kuti iye apfunzire Baibolo ndipo ambamutsutsa maninge. Iye adanena kuti: “Chinthu chinango chomwe nimbachita nacho mantha chidachitika. Amayi wangu ambanimenya nthawe zose nikayenda ku misonkhano. Azibereki wangu adanigopsa kuti aniphe nikandokhala wa Mboni za Yahova.” Pakumalizira Tanja adathamangisiwa pa muyi. Ko iye adachita tani? Iye adati: “Nidaganizira momwe ningakhalira okondwa na abale ose nikasalula kukhala wokhulupirika. Inepano nidaganizapomwe momwe Yahova adzanidalisire mu dziko inyowani pa chinthu chilichose chomwe inepano ningachiluze manjeuno pomwe vinthu vose voipa vidzayebwewe.” Tanja ankupitiriza kukhala wokhulupirika ndipo na thandizo ya Yahova iye adagumana malo yokhala. Manjeuno Tanja adalowodwa na mwamuna wokhulupirika ndipo ose pabodzi ni okondwa kuchita utumiki wa nthawe zose.

LIMBISANI CHIKHULUPIRIRO CHANU MANJEUNO

16. Ni chani chomwe chingatithandize kukhala olimba tikambawona mawu ya pa Luka 21:26-28 yankukwanirisika?

16 Pa nthawe ya chisautso chikulu, wanthu adzakomoke na mantha, koma atumiki wa Yahova adzapitirize kukhala ‘wosagunduzika na olimba.’ (Werengani Luka 21:26-28.) Ndawa chani tidzachitelini mantha? Ndawa tidzakhale kuti tapfunzira kuthemba Yahova. Tanja yemwe tamutomola pakuyamba ule, vinthu vomwe vidamuchitikira vidamuthandiza kulimbana na mabvuto yanango yoshupa. Iye adanena kuti: “Inepano nidapfunzira kuti palibe ne bvuto ibodzi yomwe Yahova angakwaniselini kutithandiza panango kutidalisa. Nthawe zinango vingawoneke kuti ni wanthu anango omwe ankunyang’anira vinthu koma chaivo ni vakuti iwo ankunyang’anira ndawa Yahova awabvuma kuti achite vimwevi. Podiya kuti mabvuto yangawoneke kuti ni yakulu maninge, iyo yadzamale.”

17. Ko lemba ya gole ya 2024 ingatithandize tani? (Onani foto ya pakhava.)

17 Ntsiku zino pali vinthu vizinji maninge vomwe vingatichitise mantha, ninge Davide isepano tinkufunalini kuti mantha yatigonjese. Lemba ya gole ino ya 2024 ni pemphero yomwe Davide adachita pomwe iye adati: ‘Nthawe iliyose yomwe ningachite mantha, inepano nidzathembe imwepo.’ (Sal. 56:3) Bukhu inango ya marefarensiya ya m’Baibolo idanena ivi pa kunena va vesi mweyi Davide “ambandoganiziralini va vinthu vomwe vingamuchitise mantha olo kundoganizira va mabvuto yake. M’malo mwa vimwevi iye ambathemba iye yemwe adamupulumusa.” Ganizirani va lemba ya gole ino m’minyezi yakutsogolo uku makamaka mukakhala munkugumana na bvuto yomwe inkukuchitisani mantha. Patulani nthawe yoganizira vinthu vomwe Yahova adachita kumbuyo, vomwe ankuchita manjeuno na vomwe adzachite kutsogolo. Ninge Davide, imwepo mudzanenembo kuti: ‘Nthawe zose nidzathembe Yahova, nilibe mantha.’—Sal. 56:4.

Pambuyo pa tsoka yachilengedwe, mulongo ankuganizira va lemba ya gole (Onani ndime 17)

KO IMWEPO MUNGAGONJESE TANI MANTHA YANU PA . . .

  • kuganizira vomwe Yahova adachita?

  • kuganizira vomwe Yahova ankuchita manjeuno?

  • kuganizira adzachite kutsogolo?

NYIMBO NA. 33 Umutulire Yehova Nkhawa Zako

a Pa saiti ya jw.org imwepo mungagumane nkhani zomwe zingalimbise chikhulupiriro chanu. Ndipo mungafage nkhani zakuti “Tsanzirani Chikhulupiriro Chawo” panango “Zochitika pa Moyo” pa mbali yofagira. Pa JW Library® fagani pa nkhani zosiyanasiyana Tsanzirani Chikhulupiriro Chawo panango Mbiri ya Mboni za Yehova zosiyanasiyana.”

b Madzina yanango yachinjiwa.

d MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Davide ankuganizira momwe Yahova adamupasira mphanvu kuti akwanise kupha chimbalangondo, momwe iye adamuthandizira kwa Ahimeleki na momwe Yahova adamuyikhira kukhala mpfumu.

e MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: M’bale yemwe ali mu djeri ndawa yachikhulupiriro chake ankuganizira momwe Yahova adamuthandizira kuti asiye kubema ndipo ankulimbikisiwa na Makalata yomwe adatambira kwa abale na alongo, ndipo ankuganizira momwe adzakhalilre na moyo mpakana kalekale mparadaiso.