Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MUISAMBO WA KULONGA 1

LOONO 38 Akakunyingisha

Kambila moo pa kukulupila mui Yehowa

Kambila moo pa kukulupila mui Yehowa

KIFUNDUE KIETU KIA KINO KIPUA KIA 2024: “Pampusha mô, natûlu lukulupilo lwande modi.”MIS. 56:​4, EEM.

KI’ATUISAMBILA

Atulongo mushindo watudi balombene kunyingisha lukulupilo luetu mui Yehowa, na biatudia kukambila moo.

1. Buakinyi ingi nsaa atupushaa moo?

 INGI nsaa, muntu ooso apushaa moo. Biabia, kulonga kuetu kua Bible nkuitufungushe ku moo wa lufu, moo wa ba demo, na moo wa mafuku aafiki. Anka tu ki na muwa mu kino kipungo ki bukopo akimueka “bintu abitshinyisha” bu ngoshi, butomboshi, na bipupa bia mikumbo. (Luk. 21:11) Tui kutshiina dingi mpaa na bantu, mu baaba bantu mui bakata ba mbulamatadi abetukiengesha, sunga bena kifuko neetu abatombokiela lulanguilo lua binyibinyi. Bangi mbalombene kuikalakasha bua nkalakashi yabadi balombene kupeta kubanga binobino, sunga yabadi balombene nkapeta mu mafuku e kumpala.

2. Lesha muanda ubapetele Davide pabaadi ku Gate.

2 Kui mafuku abaadi Davide mupushe moo. Bu kileshesho, pabaadi Nfumu Saule abingabinga Davide bua kumuipaa, Davide baadi musuukile dia ku Gate kibundi kia bena Filistine. Nfumu a mu Gate, Akishe baukile musuusa umune’shi Davide ngi muinyi abaabadi abasaamuna bu kilobo kia ngoshi, na kumuyimbila’shi, ‘batshokola binunu na binunu’ bia bena Filistine. Davide ‘baapushiishe moo ukile.’ (1 Sam. 21:​10-12) Davide baadi mupangayikie bua kibaadi kilombene kumukita Akishe. Davide baadi mukambile moo waye naminyi?

3. Muyile mukanda wa Misambo 56:​1-3, 11, Davide baadi mukambile moo waye naminyi?

3 Mu mukanda wa Misambo 56, Davide alesha bibaadi muipushe pabaadi ku Gate. Mu uno mukanda wa Misambo Davide baadi mupatuule kalolo buakinyi baadi atshinyi, anka baadi mupatuule dingi kibaadi kimukuashe buadia kuleka kutshina. Davide pa bapushiishe moo, baadi mukulupile mui Yehowa. (Badika Misambo 56:​1-3, 11.) Davide baadi na tubingilo tui buwa tua kukulupila mui Yehowa. Ku bukuashi bua Yehowa, Davide bapetele mayele alombene kumupaasha, baadi muidimbe bu kitesha! Akishe baadi akimbi bia kuipaa Davide, pa bamumuene baadi mumutadiile bua’shi ende, ngi Davide nkupeta mushindo wa kupanda.—1 Sam. 21:13–22:1.

4. Tui kunyingisha lukulupilo luetu mui Yehowa naminyi? Tuusha kileshesho.

4 N’atue namu, tui kukambila moo p’atukulupila mui Yehowa. Kadi mmushindo kinyi watudi balombene kunyingisha lukulupilo luetu mui Yehowa, bikishekishe patudi na moo? Tubandeyi kutala kileshesho. Su ouka’shi we na maladi kia kumpala opusha moo. Biabia, we kukambila wawa moo p’okulupila mui doktere. Pangi mmupue kupaasha bangi bantu bakumbe uno mukumbo umune bu oobe. Na dingi, pangi e nkulungula buanga butababukile naabo bangi kalolo. Mu mushindo umune, atunyingisha lukulupilo luetu mui Yehowa, pa kutaluula mianda yadi mupue kukita, ya kuete kukita binobino, na y’aketukitshina mu mafuku aafiki. Bino ngi bibakitshine Davide. P’atutaluula angi mayi aaye ayokielue atupete mu Misambo 56, nangushena mushindo oodi mulombene kunyingisha lukulupilo loobe mui Yehowa na kukambila moo oobe.

YEHOWA MMUPUE KUKITA KINYI?

5. Davide baadi anangushena ku kinyi bua kukambila moo waye? (Misambo 56:​12, 13)

5 Pa baadi muwa wa Davide mu masaku, Davide baadi mutuule binangu biaye ku mianda yabadi bapue kukita kui Yehowa. (Badika Misambo 56:​12, 13.) Kino nyi kintu kibaadi Davide mukite mu nshalelo aaye ooso. Bu kileshesho, ingi misuusa baadi anangushena ku bipangua bia Yehowa, bibaadi abimutentekiesha’shi Yehowa nga bukome booso na apasukilaa bantu. (Mis. 65:​6-9) Dingi Davide baadi anangushena ku kibaadi Yehowa mupue kukitshina bangi. (Mis. 31:19; 37:​25, 26) Na dingi, baadi akamba kunangushena ku kiabadi bapue kumukitshina kui Yehowa aye nabene. Yehowa baadi mukuatshishene na kukaluila Davide pa baadi ki muana mukinga. (Mis. 22:​9, 10) Banda kupuandikisha kuno kunangushena bibaakudi kunyingishe lukulupilo lua Davide mui Yehowa!

Davide baadi munyingishe lukulupilo luaye mui Yehowa pa kutuula binangu biaye ku mianda ipue kukita Yehowa, bia kuete kukita binobino na bi’akakitshi mu mafuku aafiki (Tala kikoso 5, 8, 12) d


6. P’atupusha moo, nkinyi akiketukuasha bua kukulupila mui Yehowa?

6 P’opusha moo eyipushe obe nabene’shi nkinyi kiabadi bapue kukita kui Yehowa? Na onangushene ku bipangua biaye. Bu kileshesho, nsaa y’atutala kalolo mushindo w’abapasukilaa toonyi na bilongo kui Yehowa, biadi mupangie kushi ku kinfuanyi kiaye, na bishi na mushindo wa kumulanguila, abinyiisha kunyingisha lukulupilo luetu muadi lua’shi aketupasukila namu n’atue. (Mat. 6:​25-32) Tutaleyi dingi ingi mianda yabadi bapue kukita kui Yehowa bua balanguidi baaye. We kulongiela ku bileshesho bia bantu ba mu Bible, babaadi baleshe lukumiino lui bukopo, sunga kuibadikila muanda wabadi bamone kui bafubi ba Yehowa ba ano eetu mafuku. a Kukatusha biabia, nangushena mushindo wabadi bapue nkupasukila kui Yehowa. Mmushindo kinyi wadi mukukakie mu bia binyibinyi? (Yo. 6:44) Mmushindo kinyi wadi mupue kualuula ku nteko yoobe? (1 Yo. 5:14) Mmushindo kinyi wa kuete akukuasha efuku dioso kukiila ku mulambu wa nkuulo ya Muana aaye a kifulo?—Ef. 1:7; Eb. 4:​14-16.

Atunyingisha lukulupilo luetu mui Yehowa pa kutuula binangu bietu ku mianda ipue kukita Yehowa, ya kuete kukita binobino na y’akakitshi mu mafuku aafiki (Tala kikoso 6, 9-10, 13-14) e


7. Kileshesho kia mutemuki Ndaniele kibaadi kikuashe Vanessa bua kukambila moo waye naminyi?

7 Vanessa b mukuetu mukashi a mu Haïti mmupete muanda ubaadi aumukuatshisha moo. Ungi muana mulume a mu kibundi kiabo baadi amuitanyina na kumutuminanga ma mesaje efuku dioso mu kudila kua’shi bekale naaye mu kipuano kia bu kuuku. Vanessa bamulunguile pa butooka’shi ami ntankumiina kuikala noobe mu bu kuuku. Yawa mukuetu mukashi amba’shi: “Anka yawa muana mulume baadi mmukuatshile nsungu ikile na abanga ku nfunyina bua kunkitshina muanda wi bubi, kadi ami namu namusuukile.” Mmushindo kinyi ubaadi Vanessa mukambile moo waye? Bakitshine mianda kampanda bua kuikaluila. Ungi mukulu a mu kakongie bamukuashiishe buadia kuenda mu kufunda kui bakata ba mu kibundi. Na baadi dingi mutuule binangu biaye ku mushindo ubaadi Yehowa mukaluile bafubi baaye ba kala. Vanessa amba’shi: “Muntu a kumpala baadi mmunfikile mu binangu, nyi mmutemuki Ndaniele.” Ndaniele babaadi bamuele mu buina bua ntambue i na nsala, aye shi musoole muanda. Kadi Yehowa baadi mumukaluile. Naadi mutekie Yehowa bua’shi ayimikie binangu bia yawa muana mulume pabintale na apudishe namu muanda wande, muanda ami ntanguuku kiandi mulombene kukita. Kunyima kua’ami kukita biabia ntshi naadi nampusha nyi moo wa kintu su nkimune.”—Nda. 6:​12-22.

YEHOWA KUETE KUKITA KINYI BINOBINO?

8. Davide baadi mushinkamishe kinyi? (Misambo 56:8)

8 Sunga mbibaadi Davide mu masaku a lufu pa baadi mu kibundi kia Gate, ta baadi mupangayikie mu binangu nya. Pamutue pa kupangayika, baadi muate kitshibilo kiadia kutaluula kiabakue kumukitshina kui Yehowa mu yaya nsaa. Davide baadi muukie’shi Yehowa kuete amukunkusha na kumukaluila, mpaa na kupusha kalolo bi’epusha. (Badika Misambo 56:8.) Davide baadi dingi na ba kuuku bu Yonatane na Tshite-muakuidi Mukata Akimeleke babaadi bamukuatshishene na kumukuasha na lulamato. (1 Sam. 20:​41, 42; 21:​6, 8, 9) Sunga bibaabadi abamukimbi kui Nfumu Saule bua kumuipaa, Davide baadi musuukie bua kupaasha muwa waye. Davide baadi mushinkamishe’shi, Yehowa akumiina kumukuasha ku lukalakashi luaye, na auku mushindo aumukalakasha lualua lukalakashi mu binangu.

9. Yehowa amonaa kinyi kui muntu ooso akuatudi?

9 Nsaa y’opete lukalakashi alukukuatshisha moo, tentekiesha’shi Yehowa auku luanka na auku mushindo okuete opusha bua lukalakashi. Bu kileshesho, Yehowa ta baadi amono nka penda mushindo ubaadi bena Isalele abakiengie mu Ejipitu nya, anka baadi auku “kufwambuka kwabo [na kukienga kuabo].” (Efi. 3:7) Davide bayimbile’shi Yehowa mmumone bioso bibidi “makyenga” na ‘mpombo yaye.’ (Mis. 31:8) Sunga nsaa ibaadi muilo w’Efile Mukulu aukiengie pa muanda wa bitshibilo biabo bi bubi bibaabadi abaata, “n’aye namu baadi akiengie nabo.” (Yesh. 63:​9, NWT) Nsaa y’opusha moo, Yehowa auku biabia bi’opusha kalolo na akumiina nkukuasha bodia kukambila moo oobe.

10. Buakinyi we mushinkamishe’shi Yehowa akumonaa kalolo na akumiina nkukuasha bodia kunyingiila lukalakashi looso lualua?

10 Nsaa y’opete lukalakashi alukukuatshisha moo, pangi tue mulombene kumona mushindo aukukuashaa Yehowa nya. Biabia, mutekie akukuashe bodia kumona bukuashi buaye. (2 Bf. 6:​15-17) Banda kutaluula ino nkonko: Muisambo sunga ngaluulo ya mu bisangilo bia kakongie abikunyingishaa su? Mikanda yetu ayipatuula Bible, ma video, sunga ingi ngono yeetu abikunyingishaa su? Kui muntu kampanda tabakupeele namu binangu bi buwa sunga nkubadikila kifundue akikunyingisha su? Pangi tui kuluba bi bukata bua kifulo kia bakuetu balume na bakashi, na kukankamishibua kuatupetaa Muiyi di’Efile Mukulu. Mu binyibinyi, bino bioso mbia buntu bikile bukata abituukila kui Yehowa. (Yesh. 65:13; Mak. 10:​29, 30) Biabia bioso abikulesha’shi mmulombene nkupasukila. (Yesh. 49:​14-16) Na abikulesha dingi’shi Yehowa ataa kumukulupila koobe na muulo.

11. Nkinyi kibakuashiishe Aida bua kukambila moo waye?

11 Ungi mukuetu mukashi abetanyinaa bu Aida mushaleele mu Sénégal bamuene bibaadi Yehowa mumukuashe pa baadi na lukalakashi. Bu biadi muana mbedi kuabo, baledi baaye babaadi abakumiina’shi akimbe makuta e bungi adia kupua nkalo yaaye na yabo. Kadi kunyima, pa baadi mupeelepeeshe nshalelo aaye bua kuikala mbala-mashinda, Aida ta baadi nyi na makuta e bungi nya. Kifuko kiaye kibaadi kimufiitshile munda na kubanga kumuakula bi bubi. Aida amba’shi: “Napushiishe moo’shi ntankekala na ngobesha ya kukuasha baledi bande, bantu booso babaadi balombene kunsumbushena. Ngi ami nkubanga kutopeka Yehowa’shi buakinyi batadiila mianda ayiluila mu wawa mushindo?” Dingi efuku bapushiishe muisambo ubaabadi abeele mu kakongie. Mukuetu baadi eele muisambo, baadi muitutentekieshe’shi Yehowa auku mianda yooso ayituinyongoshaa na ayitutshinyishaa. Ku kapeela kapeela, ku bukuashi bua malango a bakulu na a bangi bakuetu naadi mushinkamishe’shi Yehowa mmunfule. Pa nabangile kuteka Yehowa, nabangile kumona’shi ankuasha, n’ami nkupusha butaale bua mu binangu p’ami kumona’shi kuete kualuula ku nteko yande. Muenda mafuku, Aida bapetele mudimo ubaadi umukuashe bua kulombasha nkalo yaaye na kutungunuka na kuikala mbala-mashinda, mpaa na kukuasha baledi baaye na bangi bantu. Amba’shi: “Ne mulongie bia kukulupila mui Yehowa n’eshimba diande dioso. Binobino su naapu kuteka Yehowa, moo wande aushiminaa.”

AKIKAKITSHI YEHOWA MU MAFUKU AAFIKI

12. Muyile Misambo 56:​9, Davide baadi mushinkamishe kinyi?

12 Badika Misambo 56:9. Uno verse alesha ungi muanda ubaadi ukuashe Davide bua kukambila moo ubaadi nawo: Sunga bibaadi muwa waye uki nka mu masaku, baadi anangushena ku mianda ayikamukitshina Yehowa mu mafuku aafiki. Davide baadi mushinkamishe’shi Yehowa akamupaasha pa nsaa ilombane. Dingi, Yehowa baadi muambe’shi Davide akekala Nfumu mu Isalele. (1 Sam. 16:​1, 13) Bua Davide mianda yooso ibaadi Yehowa mulee ibaadi na kia kulombana.

13. Tui balombene kukulupila’shi Yehowa aketukitshina kinyi?

13 Yehowa mmulee bua kuitukitshina kinyi? Ta tutengielanga’shi aketukaluila ku nkalakashi yooso. c Anka tentekiesha’shi, sunga ofumankana na nkalakashi i naminyi mu uno ndumbuluilo, Yehowa akeyikatusha mu ndumbuluilo mupia afiki. (Yesh. 25:​7-9) Mupangi eetu e na bukome bua kubuusha bafue, kuitupaasha ku mikumbo, na kukatusha beshikuanyi beetu booso.—1 Yo. 4:4.

14. Tui kunangushena ku kinyi?

14 Nsaa yodi na moo nangushena ku bi’abakakukitshina kui Yehowa mu mafuku aafiki. Nangushena ku bi’okapusha apakekala Satana ta ki kuanka, apakekala bantu babi bapue kubutudibua, nkushaale nka bantu balulame, apende na kupua kukutua kua kupuidika ku kapeela kapeela kuifuku n’efuku. Mu kikongeno kia mu 2014 mubaadi maasha a kileshesho abaadi aalesha biatudia kunangushena pabitale lukulupilo luetu. Nshe bana esamba na kifuko kiaye pabitale ungi mushindo wa kubadika 2 Timote 3:​1-5 su yaaya verse ayilesha mianda ayikekala mu Mpaladiiso abadika’shi: “Mu nsenga ipia amukeekala bipungo bia muloo. Muanda bantu abakekala bafule bantu nabo, bafule mianda ya mu kikudi, basha kuipeelesha, beyishe, balanguidi b’Efile Mukulu, abakookiela baledi baabo, basha lutumbu, basha lulamato, basha kifulo kia butandua bua bifuko biabo, be na kikudi kia butaale, bash’abadimbilaa bantu mianda, be na kuikanda, bashi bantomboshi, bafule mianda ibuwa, bashi na mapala abidi, bantu abatadiila ingi mianda, bashi bukielo, bafule Efile Mukulu pe kufula miloo, be na lulamato kui Efile Mukulu, ngi bantu bakuilamatshishena nabo baaba.” W’esambaa na kifuko kiobe sunga bena Nkidishitu noobe pabitale nshalelo akekadika mu nsenga ipia su?

15. Sunga mbibaadi Tanja apusha moo, nkinyi kibaadi kimukuashe bua kukambila moo?

15 Ungi mukuetu mukashi abetanyinaa bu Tanja a ku Macédoine a kunundu, baadi mukambile moo waye pa kunangushena ku miabi ayikafiki. Baledi baaye babaadi bamutombokiele ngofu pa babangile kulonga Bible. Amba’shi: “Ingi mianda inaadi nantshinyi’shi tayinkitshikilanga, ngi ibaadi inkitshikile. Nyina ami baadi ankupila kunyima kua kisangilo kioso. Baledi bande babaadi abanfunyina kungipaa su nafiki Kamonyi ka Yehowa.” Nfudiilo a bioso, baledi baaye babamubingile ku nshibo. Bakitshine kinyi? Amba’shi: “Naadi mutuule binangu ku muloo wankekala nawo bua losoo su nalama kululama kuande. Naadi dingi mulombene kutuula binangu biande ku mushindo ulombene Yehowa kukanfuta mu nsenga ipia bua kintu kioso kianshimisha mu uno ndumbuluilo a mianda, na mushindo wankalubu mianda yooso ya mu uno ndumbuluilo e bubi.” Mu binyibinyi Tanja mmulame kululama kuaye. Ku bukuashi bua Yehowa mmupete ingi mbalo ya kushaala. Lelo uno, Tanja mmuibakilue na mulume sha lulamato na bakuete kufuba na muloo ooso mu mudimo wa nsaa yooso.

NYINGISHA LUKULUPILO LOOBE MUI YEHOWA KUBANGA BINOBINO

16. Nkinyi akiketukuasha bua kushaala na mashimba anyingie nsaa y’atukamono mianda yabadi batemukie mu mukanda wa Luka 21:​26-28?

16 Mu kipungo kia mpombo ikata, bantu be bungi abakafu “kipuuka bua moo.” Anka muilo w’Efile Mukulu aukashaala wimane na unyingie mashimba. (Badika Luka 21:​26-28.) Buakinyi t’atukatshinyi? Muanda tui bapue kulonga bia kukulupila mui Yehowa. Tanja atudi bapue kuteemuna kunundu amba’shi: “Mianda ibaadi mufumankane naayo, ikuete kumukuasha bua kunyingiila mianda ibukopo y’afumankana nayo binobino.” Amba dingi’shi: “Ne mulongie’shi Yehowa ekuitukuasha buatudia kunyingiila muanda ooso wawa, na kuituelela miabi.” Ingi nsaa bi kumueka’shi bangi be na matalua a kukita bi’abakumiina, kadi mu binyibinyi su abakitshi biabia, mpenda Yehowa muibatadiile. Na’shi sunga lukalakashi luekala bukopo bui naminyi, alukapu.”

17. Kifundue kietu kia kino kipua kia mu 2024, akiketukuasha naminyi? (Tala kifuatulo ki ku kipusu.)

17 Lelo uno kui mianda i bungi ilombene kuitukuatshisha moo. Anka bu Davide t’abitungu’shi tupangayikie pa muanda wa moo nya. Kifundue kietu kia kino kipua kia 2024, nduteko lua Davide kui Yehowa aluamba’shi: “Pampusha mô, natûlu lukulupilo lwande modi.” (Mis. 56:​4, EEM) Ungi muntu mulongie pabitale mianda ya mu Bible bakuile pabitale uno verse’shi: “Davide ta baadi mutuule binangu biaye nka ku mianda ibaadi ayimukuatshisha moo nya, sunga mbibaadi na ino mianda, anka baadi mukulupile kui yawa mulombene kumupaasha.” Mu mieshi ayifiki okanangushene ku kifundue kietu kia kino kipua, bikishekishe nsaa y’okapete mianda ayikukuatshisha moo. Ata nsaa yodia kunangushena ku bikitshino bia Yehowa bia kala, bia binobino, na bia mu mafuku aafiki. Na dingi, anka bu Davide we mulombene kuamba’shi: “Neemukulupile kwi Efile Mukulu, dingi ntshii na moo wa kintu.”—Mis. 56:5.

Munkatshi mua masaku aatuukila ku bintu bipangibue, mukuetu mukashi anangushena ku kifundue kietu kia ku kipua (Tala kikoso 17)

MBIKUNYI BIODIA KUKAMBILA MOO PA KUNANGUSHENA KU . . .

  • mianda yabadi bapue kukita kui Yehowa?

  • mianda ikuete Yehowa kukita binobino?

  • mianda ayikakitshi Yehowa mu mafuku aafiki?

LOONO 33 Sumbwila Yehowa bushito boobe

a We kupeta mianda ilombene kunyingisha lukumiino loobe mu jw.org p’ofundu pa mbalo ya kukimbuula’shi: “Ambula lukumiino lwabo” sunga’shi “Mianda imone muntu.” Mu JW Library kimba muushi mua ka mutue ka muanda a kamba’shi miisambo ibungi pa mbalo ifunde’shi “Ambula lukumiino luabo” sunga’shi “Nshalelo a Tumonyi tua Yehowa.”

b Angi mashina mbeashintule.

c Tala mukanda wa Efubwile pepi na Yehowa shap. 7 kikos. 13-22.

d KIFUATULO KIABADI BAPATUULE: Davide anangushena ku mushindo ubaadi Yehowa mumupe bukome bua kuipaa nyema a urse, mumukuashe kukiila kui Akimeleke, na bibadia kumuikasha bu nfumu.

e KIFUATULO KIABADI BAPATUULE: Mukuetu mulume abadi beele mu lukano anangushena mushindo ubaadi Yehowa mumukuashe bua kuleka kutoma nfuanka, bia kuete kumunyingisha binobino ku bukuashi bua mikanda y’abamutumina kui bantu bamufule, na bi’akamupa muwa wa losoo mu Mpaladiiso