Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

SEMANA 1

PIREKUA 38 Jeobakini xénchasïndi

Mintsika je Tata Diosï Jeobani ka nóterujtsï chéakia

Mintsika je Tata Diosï Jeobani ka nóterujtsï chéakia

KARAKATA PARA UÉXURHINI 2024: “Jiáni engani chéni jarhajka tʼungini mintsikasïnga” (SAL. 56:3).

AMBE ENGACHI JORHENGUARHIAKA

Néna sánderu mintsikani Tata Diosï Jeobani ka no xáni uandanhiani jiáni engachi chéni jauaka.

1. ¿Andichisï ménichani niárajki chéni?

 IÁMINDUECHACHI ménichani niárasïnga chéni. Ísïisti, Bibliajtsïni jorhendasïndi eskachi no jatsiska para chérhiani uarhiriichani, demoniuechani ka ni ambe enga úkuarhiaka sánderu orhepatini. Joperuchi irekaxaka ini jurhiatikuechani jimbo engachi no sési jásï ambe exejka komu guerreechani, kʼuiripuechani engaksï no sési ambe niátajka ka pʼamenchakuechani (Luk. 21:11). Jamberichi chérhiajka juramutiichani, familiarichani o máteru kʼuiripuechani engajtsïni no xénchajka jimbokachi indeni relijioni jimbo jámasïnga enga jurhimbitiika. Ka máruksï chésïndi jimbokaksï eratsesïnga eskaksï no uaaka orhepani uérakuni uandanhiatani ma engaksï nitamakuarhini jaka o ambe engaksï nitamakuarhiaka sánderu orhepatini.

2. ¿Ambe úkuarhispi enga Dabidi Gat niárapka?

2 Ju je eratsentani Tata Diosïiri marhuarini ma enga ménichani niárapka kánikua chéni, Dabidini. Enga rei Saúli jirinhantani jámani japka para uándikuni, ima sïpakuarhispti filisteuecheeri ireta jimbo enga arhinhajka Gat. Engaksï aiangupka juramuti Akísini Gat anapuni eska Dabidi sondadu uinhapiti máespka, Dabidi kánikua chéspti (1 Sam. 21:​10-12). Kánikua uandanhiaspti enga eratsepka eska juramuti Akísi no sési ambe úkupiringa. ¿Ambe úspi Dabidi para nóteru xáni chénia?

3. Eska na arhijka Salmo 56:​1-3, 11, ¿ambe jarhuataspi Dabidini para nóteru xáni chénia?

3 Salmo 56 jimbo, Dabidi uandantasïndi na enga pʼikuarherani japka enga ireta Gat jimbo japka. Indeni salmo jimbo uandantasïndi andisï xáni chéni japi ka ambe enga jarhuatapka para nóteru ísï pʼikuarherania: mintsikani Tata Diosï Jeobani (arhinta je Salmo 56:​1-3, 11). Kánikua sési úspti enga ima ini ambe eratsepka úni. Tata Diosï Jeobaeri jarhuajperata jimbo, Dabidi ísï jámaspti eska loku ma o eska miákua tsïtani. Ka sési nikuspti enga indeni ambe úpka. Akísi nóteru ambe ma úkusptia, sánderu sési uékasïreendi eska Dabidi uéakuntapiringa Gat jimbosï Dabidi úpti sïpakuarhini (1 Sam. 21:​13–22:1).

4. ¿Nénachi uaa sánderu mintsinharhini Tata Diosï Jeobani? Uanda je ejemplu ma.

4 Mintsikani Tata Diosï Jeobani juchantsïntu jarhuataati parachi no xáni chéni. Peru ¿nénachi uaa parachi sánderu mintsikani Tata Diosï Jeobani, sánderu jiáni engachi chéni jauaka? Pori ejemplu, engajtsïni doktori ma arhipiringa eskajtsï pʼamenchakua ma exechintaska, jamberichi chépiringa. Joperu míteni eskachi ambakiti doktori ma jingonisï nirani jaka, jarhuataatijtsïni parachi sáni sési pʼikuarherani. Jamberi inde doktori uánikuechani jarhuataatia engajtsï májkueni ambe pʼamencheenga. Sánderia engachi exejka eskajtsïni jingontku kurhajchaxaka ka eskajtsïni kurhanguchiaka na engachi pʼikuarherani jaka. Ka jamberijtsïni arhini eskajtsïni íntskuaka tratamientu ma enga uánikua kʼuiripuechani jarhuataakia. Tata Diosï Jeoba jingoni sáno májkueniisti: sánderuchi mintsikasïnga imani engachi eratsentajka ambe enga úkia, ambe enga úni jaka iásï ka ambe enga uaaka sánderu orhepatini juchantsïni jimbo. Indeni ambesï uandajti Salmo 56 eska Dabidi úspka. Engachi jamberi exeani jauaka máru bersikuluechani, ju je eratsentani nénachi uaa juchajtu májkueni úni parachi sánderu mintsinharhini Tata Diosï Jeobani ka ísïchi nóteru chénia.

¿AMBE ÚSPI TATA DIOSÏ JEOBA IÓNTKI?

5. ¿Ambe eratsentaspi Dabidi para nóteru chénia? (Salmo 56:​12, 13).

5 Nájkiruka Dabidiiri tsípikua peligrurhu japka, ima sánderu eratsesïreendi ambe enga xáni úpkia Tata Diosï Jeoba imani jimbo (arhinta je Salmo 56:​12, 13). Ka méntkisï ísï úspti. Pori ejemplu, eratsentasïreendi Tata Diosï Jeobaeri kueraakata ambe, ka inde ambe miátantasïreendi eska Tata Diosï Jeoba kánikua uinhapitiiska ka eska kánikua xénchaasïnga kʼuiripuechani (Sal. 65:​6-9). Ístu eratsentasïreendi imani ambe enga Tata Diosï Jeoba úpkia máteruechani jimbo (Sal. 31:19; 37:​25, 26). Ka arhutaspti tiempu para eratsentani ambe enga xáni úpkia imani jimbo, na enga jarhuatapka ka kuájchakuni desde enga charhaku máepka (Sal. 22:9 10). Indeni ambe eratsentani kánikua jarhuataspti Dabidini para iámu mintsita jingoni mintsikani Tata Diosï Jeobani.

Dabidi sánderu mintsikaspti Tata Diosï Jeobani enga eratsentapka ambe enga xáni úpkia Tata Diosï Jeoba, ambe enga úni japka ka ambe enga úpiringa. (Exea je párrafuechani 5, 8 ka 12). d


6. Engachi chéni jauaka, ¿ambejtsïni jarhuata sánderu mintsinharhini Tata Diosï Jeobani?

6 Engajtsï chéni jauaka kurhamarhikuarhi je: “¿Ambe úskia Tata Diosï Jeoba ióntki?”. Ístujtsï uaaka eratsentani ambe xáni kueraaka. Pori ejemplu engachi exejka na enga Tata Diosï Jeoba kuidariuajka pájaruechani ka tsïtsïkiichani engaksï no ísï úkata eska ima ka nóksï úni marhuakuni, inde ambejtsïni jarhuatasïndi parachi sánderu mintsikani eskajtsïni juchantsïntu kuidariuaka (Mat. 6:​25-32). Ístujtsï uaaka eratsentani ambe enga xáni úkia Tata Diosï Jeoba imeeri marhuariicha jimbo. Pori ejemplu úpiringajtsï jorhenguarhini Tata Diosï Jeobaeri marhuariiri ma enga Biblia uandajka o iásï anapu eksperiensiani ma arhiantani. a Ka ístu eratsenta je néna engaksïni Tata Diosï Jeoba jarhuatakia asta iásï jamberi. ¿Nénaksïni jarhuataski míteni jurhimbikua ambe? (Juanu 6:44). ¿Nénaksïni mókuchiantaskia chaari kómarhikuechani? (1 Juanu 5:14). ¿Nénaksïni marhuachesïni pauani pauani enga Tata Diosï ísï íntspika imeeri Uájpani? (Éfes. 1:7; Eb. 4:​14-16).

Juchachi sánderu mintsikasïnga Tata Diosï Jeobani engachi eratsentajka ambe enga xáni úkia Tata Diosï Jeoba, ambe enga úni jaka ka ambe enga uaaka. (Exea je párrafuechani 6, 9, 10, 13 ka 14). e


7. ¿Néna jarhuataspi Vanessani eratsentani ambe enga nitamakuarhipka profeta Danieli?

7 Pirenchi Haití anapu ma enga Vanessa b arhinhajka nitamakuarhixapti ambe ma enga kánikua chéreenga. Tataka ma enga jimeesïsï irekapka uandajpasïreendi ka pauani pauani mensaji axakuni, ka méntku arhini jarhasïreendi eska imeeri nobiepiringa. Ima mátirku arhisti eska nómbe, joperu ima kánikua ikiaspti ka asta arhisti eska no sési ambe úkupiringa. ¿Ambe úspi Vanessa para nóteru chénia? Jánguarhintaspti kuájchakukuarhini ka orhejtsïkuti ma jarhuataspti paraka Vanessa úpiringa juramutiichani aianguani. Ístu jánguarhintaspti miántani ambe enga xáni úpkia Tata Diosï Jeoba ióntki imeeri marhuariicha jimbo. Ima uandantasïndi: “Jirejiresï miántaspka profeta Danieliiri ambe. Nájkiruka ima no ma ambe úpka posurhuksï ma kʼuaninhaspti engaksï leoniicha japka, peru Tata Diosï Jeoba kuájchakuspti. Arhispka Tata Diosï Jeobani eskani ji úspkia iámu ambe parani kuájchakukuarhini ka eskarini jarhuatapiringa. Engani na ísï úpkia nóteruni chéspkia” (Dan. 6:​12-22).

¿AMBE ÚXAKI IÁSÏ TATA DIOSÏ JEOBA?

8. ¿Ambeeri seguru jarhaspi Dabidi? (Salmo 56:8).

8 Nájkiruka Dabidiiri tsípikua peligrurhu japka jiáni enga Gat japka, no jurajkutakuarhispti para chétapu andapiringa. Sánderu exespti ambe enga úni japka Tata Diosï Jeoba jiáni imani jimbo. Exexapti na enga Tata Diosï Jeoba orhekupani japka, kuájchakuni ka eska kurhangukusïreenga na enga pʼikuarhereenga Dabidi (arhinta je Salmo 56:8). Ístuksï jarhuataasïreendi ka uinhaperantani imeeri amigu jémbeecha engaksï no méni jurajkupka komueska Jonatani ka kʼéri saserdoti Aiméleki (1 Sam. 20:​41, 42; 21:​6, 8, 9). Ka nájkiruka rei Saúli uékeenga uándikuni, Dabidi tsípiti pakaraspti. Seguru jarhasti eska Tata Diosï Jeoba sési mítetixapka ambe enga nitamakuarhini japka ka na enga pʼikuarherani japka.

9. ¿Ambechi jatsiski para miáni engachi úkua jukanchani jauaka ka chéni jarhani?

9 Engajtsï nitamakuarhini jaka ambe ma enga kánikua úka jukaka ka chéni jarhantsï, miá je eska Tata Diosï Jeoba exexaka ambe engajtsï nitamakuarhini jaka ka no inde ambejku ístu mítesti na engajtsï pʼikuarherani jaka. Pori ejemplu, engaksï Tata Diosïiri marhuariicha jántspiripka Ejiptu, Tata Diosï Jeoba sési mítespti na engaksï kómu nitamakuarhini japka ka na engaksï xáni no sési pʼikuarherani japka (Éx. 3:7). Ka pirekua ma jimbo, Dabidi uandaspti eska Tata Diosï Jeoba exexapka na enga xáni kómu nitamakuarhini japka ka na enga no sési pʼikuarherani japka (Sal. 31:7). Tata Diosï Jeoba kánikua no sési pʼikuarherasïreendi enga imeeri ireta no sési nitamakuarhienga jimbokaksï no kurhajchasïreenga (Is. 63:9). Kánikuajtsïni uinhaperantasïndi míteni eskajtsïni Tata Diosï Jeoba sési kurhanguchisïnga ka eskajtsïni uékasïnga jarhuatani jiáni engachi kʼéni jarhajka.

10. ¿Ambeksïni jarhuataa seguru jarhani eska Tata Diosï Jeoba uandanhiasïnga chánksïni jimbo ka eska méntkisï jima jauaka paraksïni jarhuatani?

10 Engachi chéni jaka jimbokachi uandanhiata ma jatsiska jamberichi úkua jukanchaaka exeni na engajtsïni Tata Diosï Jeoba jarhuatani jaka. ¿Ambechi uaa úni? Ju je kurhakuni eskajtsïni jarhuataka exeni ambe enga xáni úni jaka juchantsïni jimbo (2 Rey. 6:​15-17). Tátsekua ju je eratsentani: ¿Uinhaperantaskirini arhijtsïkperata ma o komentariu ma engani tánguarhikuarhu kurhaaka? ¿Jarhuataskirini publikasioni, bideu o pirekua ma? ¿Exeraskirini erachi ma karakata ma engareni sési pʼikuastantaka? Ménichani sóntku mirikurhisïnga eska Tata Diosïiri intsïmperata máeska engajtsïni erachiicha sési kámajka ka iámindu ambe engachi intsïnhajka para Tata Diosï Jeobaeri ambe jorhenguarhini (Is. 65:13; Mar. 10:​29, 30). I intsïmperateechaksï xarhatasïndi eska ima uandanhiasïnga juchantsïni jimbo ka eskachi jatsiska para mintsikani imani (Is. 49:​14-16).

11. ¿Ambe jarhuataspi Aidani paraka ima nóteru chépiringia?

11 Pirenchi ma enga Senegal anapueka ka enga arhinhajka Aida, nitamakuarhispti ambe ma enga kánikua úkua jukapka joperu exespti na enga Tata Diosï Jeoba jarhuatani japka. Imeeri taati jémbeechaksï erokuarhisïreendi eska sési andapiringa sentabu para úni jandiajku mantenerikuarhini ka ístu kuidariuani imeechani jimboka ima kʼériispka. Joperu ima arisku sáni irekaspti paraka úpiringa prekursoreni, ísï jimbo no kánikua sentabu andasïreendi. Imeeri familia kánikua ikiaspti imani jingoni ka nóksï sési arhisïreendi. Aida uandantasïndi na enga pʼikuarhereenga: “Kánikua chésïreenga eratseni eskani no úpiringa jarhuatani juchiiti taatiichani ka eskarini no nema xénchapiringa. Niáraspka Tata Diosï Jeobani kulpariini engani indeni ambe nitamakuarhini japka”. Peru ma jurhiatikua kurhaaspti arhijtsïkperata ma enga kánikua jarhuatapka: “Erachijtsïni miátantaspti eska Tata Diosï Jeoba sési míteska na engachi xáni no sési pʼikuarherani jarhajka juchaari mintsitarhu. Ístujtsïni orhejtsïkutiicha ka máteru erachiicha arhispti máru ambe parajtsïni jarhuatani exerani na engareni xáni xénchajka Tata Diosï Jeoba ka sánhani arhispka sánderuni sési pʼikuarherani. Úndaspka sánderuni mintsinharhikuani jingoni kómarhini Tata Diosï Jeoba ka engani exepka na engareni mókuchiantauenga juchiiti kómarhikuechani kánikua sési pʼikuarheraspka”. Ísï tátsekua exentaspti ánchikuarhita ma para no solu prekursoreni, sino ístu para jarhuatani imeeri taati jémbeecha sentabu jingoni ka ístu máteruechani. Ima uandantasïndi: “Jorhenguarhiska sési jimbo mintsinharhini Tata Diosï Jeobani, kómarhini jarhuatastirini parani nóteruni chénia”.

¿AMBE UAA TATA DIOSÏ JEOBA SÁNDERU ORHEPATINI?

12. Eska na arhijka Salmo 56:​9, ¿ambeeri seguru jarhaspi Dabidi?

12 (Arhinta je Salmo 56:9). Ini bersikulu jimbochi exeni jauaka máteru ambe enga úpka Dabidi para nóteru chénia jiáni enga imeeri tsípikua peligrurhu japka: eratsentaspti ambe enga Tata Diosï Jeoba úpiringa sánderu orhepatini imani jimbo. Mítespti eska Tata Diosï Jeoba pʼímutantapiringa jiáni enga uétarhipiringa, jimboka aiakuspka Dabidini eska ima jindeepiringa Israeli anapu juramuti (1 Sam. 16:​1, 13). Dabidi sési mítespti eska ísï úkuarhipiringa jimboka Tata Diosï Jeobasï aiakupka.

13. ¿Ambechi míteski eska Tata Diosï Jeoba uaaka sánderu orhepatini?

13 ¿Ambejtsïni aiachiski Tata Diosï juchantsïni? Ísïisti, nójtsï aiachixati eskachi no ma uandanhiata jatsiaka iásï. c Joperu ambe uéjkichi nitamani ini parhakpinirhu, Tata Diosï Jeobajtsïni aiachistia eska jimbanhi parhakpinirhu kénditauaka iámindu uandanhiateechani (Is. 25:​7-9). Jo, ima jatsisti uinhapikua para tsítaantani uarhiriichani, parajtsïni tsinani ka para kʼamajkuani juchaari enemiguechani (1 Juanu 4:4).

14. ¿Ambechi uaa eratsentani?

14 Engajtsï chéni pʼikuarherani jauaka, eratsenta je ambe enga uaaka Tata Diosï Jeoba sánderu orhepani. Eranhaska je na enga jándeaka enga Satanási nóteru jauakia ni no ambarhati kʼuiripuecha ka soluksï ambarhati kʼuiripuecha irekani engaksï sánhani arhiaka perfektueni. Uéxurhini 2014 jimbo kʼéri tánguarhikua rejioniri, demostrasioni ma xarhatanhaspti engajtsïni uaaka jarhuatani eratsentani imani ambe engachi erokuarhini jaka. Jimini erachi ma uandontskuarhespti imeeri familia jingoni na enga arhipiringa 2 Timoteo 3:​1-5 enga profesia máepiringa para jimbanhi parhakpinirhu: “Jimbanhi parhakpinirhu kánikua sési jánhaskuarhiati. Jimbokaksï kʼuiripuecha xénchperaaka; kánikuaksï jukaparharaati Tata Diosï Jeobaeri ambe, sésiksï jámaati ka kaxumbitiini, kʼéri ambeksï arhiati Tata Diosïni, kurhajchauatiksï taatiichani, kánikuaksï agradesidueuati, mintsinharhikueuatiksï, kánikuaksï xénchaati imeeri familiani, uékaatiksï sési peentani ambe ma, méntkisïksï sési uandaati máteruecheri ambe, pʼíngukuarhiatiksï, sésiksï jámaati, jukaparharaatiksï ambakiti ambe, mintsinharhikueuatiksï ka jorhenaatiksï kurhangutspini, nóksï sáni kʼéramakuarhiati, sánderuksï xénchaati Tata Diosïni ka eska tsípikuarhini ka mintsita jingonksï janhanharhiati Tata Diosïni. Asï méni jarharia indeni járhati kʼuiripuechani”. ¿Pʼíndeskichi uandontskuarheni juchaari familia jingoni o erachiicha jingoni nénachi irekaa jimbanhi parhakpinirhu?

15. ¿Ambe jarhuataspi Tanjani no chéni?

15 Macedonia del Norte anapu ma pirenchi enga Tanja arhinhajka, ústi orhepani uérakuni imani ambe enga xáni chéreenga, eratsentapiringa imani ambe engajtsïni Tata Diosï Jeoba aiachijka. Ima uandantasïndi eskaksï imeeri taati jémbeecha kánikua ikiaspka enga ima ueenapka jorhenguarhini Biblieri ambe: “Ima ambe úkuarhispti engani eratseni japka. Méni engani niánteenga tánguarhikuarhu uératini, juchiiti naandirini atasïreendi. Ka tsimarhajtsïni arhispti eskajtsïni uándikuapiringa engani ji Testigu úkuarhipiringa”. Ka nóteruksï jurajkusptia eska imeecha jingoni irekapiringa. ¿Ambe úspi? Ima uandantasïndi: “Jánguarhintaspka eratsentani eska engani no méni jurajkupiringa Tata Diosï Jeobani, úpiringa kánikua tsípikua jingoni irekani para méntkisï. Jandiajkuni uandasïreenga, nájkirukani uánikua ambe tsïtaaka ini parhakpinirhu, Tata Diosï Jeobareni uánikua ambe íntskuntaati jimbanhi parhakpinirhu ka jarhuatatirini parani nóteruni miánia ini xáni no sési jásï ambeni engani nitamakuarhika”. Tanja no méni jurajkuspti Tata Diosï Jeobani ka imeeri jarhuajperata jingoni exentaspti nani irekani. Iásï uambuchatixati ambakiti erachi ma jingoni ka tsimarhanksï tsípikua jingoni marhuakuxati Tata Diosï tiempu kompletueri.

JU JE IÁSÏ SÁNDERU MINTSIKANI TATA DIOSÏ JEOBA

16. ¿Ambejtsïni jarhuataa no chéni jiáni enga úkuarhiaka ambe enga Lukasï 21:​26-28 uandajka?

16 Jiáni enga xáni no sési nitamakuarhinhani jauaka, sáno iámindu kʼuiripuechaksï desmaiarhikuarhiati xáni chéni. Peru Tata Diosï Jeobaeri marhuariichachi no chéaka jimbokachi uinhamu anhaxurhitini jauaka (arhinta je Lukasï 21:​26-28). ¿Andi? Jimbokachi pʼinderini jauakia mintsinharhini Tata Diosï Jeobani. Tanja uandantasïndi eska ima no sési jásï ambe enga nitamakuarhipka, jarhuataspka para orhepani uérakuani imani tsʼéjkukuechani enga sánderu tátsekua jatsiapka ka engaksï kánikua úkua jukapka: “Jorhenguarhiska exeni eska ambe uéjki engachi nitamakuarhini jauaka, Tata Diosï Jeobajtsïni uaati jarhuatani ka újchakurani. Ménichani ísï xarharasïndi eskaksï kʼuiripuecha úsïnga úni ambe engaksï uékajka, joperu inde ambe no ísïisti, jimbokaksï xánkusï újka úni na enga xáni Tata Diosï Jeoba jurajkuaka. Ka na uéjki xáni úkua jukani tsʼéjkukua ma jatsiati para nitamani”.

17. ¿Nénajtsïni uaa jarhuatani karakata para uéxurhini 2024 anapu? (Exe je fotuni enga ueenakuarhu jaka).

17 Nájkiruka i parhakpinirhu uánikua ambe jaka engajtsï chérajka, juchachi ísïiska eska Dabidi, nóchi jurajkusïnga eska chétapu uaaka eskachi no jánhaskaaka ambe úni. Karakata para uéxurhini 2024 jindeestiksï i uandakuecha enga Dabidi arhiapka Tata Diosï Jeobani: “Jiáni engani chéni jarhajka tʼungini mintsikasïnga” (Sal. 56:3). Libru ma enga biblieri ambe uandajka ísï uandasïndi i bersikulueri: “Dabidi no jukari chésïreendi ni méntku imeeri uandanhiateechani eratseani jarhani, sánderu sési mintsinharhisïreendi imani enga úpiringa jarhuatani”. Ini mesiichani engaksï jurhani jaka, miá je karakatani para i uéxurhini anapu, sánderu jiáni engajtsï no sési nitamakuarhini jauaka. Arhuta je tiempu para eratsentani, ambe enga úkia Tata Diosï Jeoba, ambe enga úni jaka ka ambe enga uaaka sánderu orhepatini. Ísïjtsï kʼóru uaaka májkueni uandani eska Dabidi: “Tata Diosïni mintsikasïnga; no chésïnga” (Sal. 56:4).

Pirenchi ma enga no sési ambe nitamakuarhika desastre naturali jimbo, eratsentaxati karakatani enga úrakuarhika para iámu uéxurhini. (Exe je párrafu 17).

¿NÉNAJTSÏNI JARHUATA NÓTERU CHÉNIA ENGACHI ARINI AMBE ERATSENTASKA?

  • Ambe enga úkia Tata Diosï Jeoba.

  • Ambe enga úni jaka Tata Diosï Jeoba iásï.

  • Ambe enga uaaka Tata Diosï Jeoba sánderu orhepatini.

PIREKUA 33 Iámu ambe Jeobani jurajkuku

a Parajtsï exentani informasioni engaksïni uinhaperantaaka, incha je jw.org ka kara je “ejemplos de fe” o “eksperiensia” jima enga jindeeka para jirinhantani. JW Library® jimbo, ní je jima enga arhijka “temecha engaksï xáni jaka” ka exe je “Ejemplos de fe” o “Biblia jarhuataasti mójtakuni irekua”.

b Máru nombriichaksï mójtakurhisti.

d AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENIICHA: Dabidi eratsentaspti na enga Tata diosï jeoba íntskupka uinhapikua para uándikuni osuni ma ka enga úrapka Aimélekini para jarhuatani ka na enga jarhuatapiringa paraka ima reipiringa.

e AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENIICHA: Erachi ma enga kárselirhu jaka imeeri jakajkukua jimbo, eratsentaxati na enga Tata Diosï Jeoba jarhuatapka para nóteru itsutania, na enga uinhaperantani jaka karteechani jimbo engaksï imeeri familiariicha axakuajka ka na enga irekaaka jiáni enga Tata Diosï Jeoba íntskuaka tsípikua para méntkisï Paraisurhu.