1. ¿Kʼu yuʼun chijxiʼutik bakʼintik?

 JKOTOLTIK ta onoʼox xijxiʼutik bakʼintik. Li Vivliae chalbutik ti mu jxiʼtatik li animaetike, li pukujetike, mi jaʼuk li kʼusi xuʼ jnuptantik ta tsʼakale. Akʼo mi jech, kuxulutik ta jun balumil ti noj ta kʼusitik «toj xibal sba» jech kʼuchaʼal li paskʼope xchiʼuk li chameletike (Luk. 21:11). Jech xtok, xuʼ van chijxiʼ yuʼun li ajvaliletike, li kutsʼ kalaltike xchiʼuk li yan krixchanoetik ti kontra chilik li melel relijione. Oy buchʼutik ti ta xiʼik-o li kʼusi tsnuptanik avie xchiʼuk li kʼusi xuʼ snuptanik ta tsʼakale.

2. ¿Kʼusi la snuptan David kʼalal kʼot ta Gate?

² Kalbetik skʼoplal jun yajtunel Dios ti och xiʼel ta yoʼonton bateltike. Taje jaʼ li Davide. Kʼalal chichʼ xa ox milel yuʼun li Saule, li Davide jatav batel ta steklumal jfilisteaetik ti Gat sbie. Kʼalal laj yalbeik ajvalil Akis ta Gat ti jaʼ jun tsatsal jpaskʼop li Davide xchiʼuk ti «ta slajunmilal noʼox la smil» jfilisteaetike, li Davide «xiʼ tajek» (1 Sam. 21:​10-12). La svul tajek yoʼonton ti kʼusi xuʼ spasbat yuʼun li ajvalile. ¿Kʼusi la spas David sventa mu xiʼe?

3. Jech kʼuchaʼal chal Salmo 56:​1-3, 11, ¿kʼusi koltaat-o David sventa mu x-och xiʼel ta yoʼontone?

³ Li ta Salmo 56, li Davide te laj yal kʼu yelan laj yaʼi sba kʼalal jaʼo te oy ta Gate. Li ta salmoe te laj yal ti kʼu yuʼun xiʼe xchiʼuk ti jaʼ koltaat-o ti la spat yoʼonton ta stojolal Jeovae (kʼelo Salmo 56:​1-3, 11). Lek tajek ti jech la spase. Ta skoj ti koltaat yuʼun Jeovae, li Davide oy kʼusi la  spas ti yan-o tajeke: la spas sba ta chuvaj. ¡Lek kʼusi kʼot ta pasel! Kʼalal jech laj yil li Akis taje, muʼyuk xa xibal sba laj yil. Vaʼun, jatav lokʼel li Davide (1 Sam. 21:13–22:1).

4. ¿Kʼuxi xuʼ masuk to jpat koʼontontik ta stojolal Jeova? Albo junuk skʼelobil.

⁴ Mi jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeovae, tskoltautik sventa mu xijxiʼutik. Pe ¿kʼuxi xuʼ masuk to jpat koʼontontik ta stojolal Jeova kʼalal oy kʼusi chijxiʼ-o yuʼune? Kalbetik junuk skʼelobil. Jnoptik noʼox ti laj kichʼtik tabel jtosuk jchameltike, xuʼ van chijxiʼ-o yuʼun. Pe kʼalal jnaʼojtik ti jaʼ tskʼelutik jun doktor ti lek xtojobe, mas jun koʼontontik. Xuʼ van oy xa onoʼox buchʼutik jech xpoxtaoj ti jech xchamel kʼuchaʼal li voʼotike. Xuʼ van chchikinta lek li kʼusi chkalbetike xchiʼuk ti xaʼibe smelolal ti kʼu yelan chkaʼi jbatike. Chakʼbutik van jpoxiltik ti jaʼ poxtajik-o li yantike. Jaʼ jech tspas ta jtojolaltik li Jeova eke. Mas me ta jpat koʼontontik ta stojolal mi te ta joltik li kʼusi spasoj ta voʼnee, li kʼusi spasoj avi xchiʼuk li kʼusi tspas ta jtojolaltik ta jelavele. Taje jaʼ jech la spas David jech kʼuchaʼal chal li loʼil ta Salmo 56. Jkʼelbetik skʼoplal junantik versikuloetik, vaʼun jnoptik kʼuxi xuʼ masuk to jpat koʼontontik ta stojolal Jeova xchiʼuk ti mu x-och xiʼel ta koʼontontike.

¿KʼUSI LA SPAS JEOVA LI TA VOʼNEE?

5. ¿Kʼusi la snopbe skʼoplal David sventa mu x-och xiʼel ta yoʼontone? (Salmo 56:​12, 13).

⁵ Akʼo mi xuʼ ox xmilat li Davide, jaʼ laj yakʼ ta yoʼonton li kʼusitik lekik spasoj tal Jeova ta voʼnee (kʼelo Salmo 56:​12, 13). Taje jaʼ jech la spas ta sjunul xkuxlejal. Bakʼintike la snopbe skʼoplal li kʼusitik spasoj Jeovae, taje jaʼ vulesbat ta sjol ti mu albajuk sjuʼel xchiʼuk ti skʼanoj tajek li krixchanoetike (Sal. 65:​6-9). Jech xtok, la snopbe skʼoplal li kʼusi spasoj Jeova ta stojolal li yantike (Sal. 31:19; 37:​25, 26). Pe mas to la snopbe skʼoplal li kʼusi spasoj Jeova ta stojolale, yuʼun ta sneneʼal onoʼox koltaat xchiʼuk chabiat talel (Sal. 22:​9, 10). Ti jech la spase jaʼ koltaat-o sventa masuk to spat yoʼonton ta stojolal li Jeovae.

6. Kʼalal oy kʼusi chijxiʼ-o yuʼune, ¿kʼusi tskoltautik sventa jpat koʼontontik ta stojolal Jeova?

 ⁶ Xi xa jakʼbe aba kʼalal jaʼo chaxiʼe: «¿Kʼusi la spas Jeova li ta voʼnee?». Nopbo skʼoplal li spasbentak Jeovae. Kʼalal chkakʼtik venta kʼuxi chchabi Jeova li mutetik xchiʼuk li nichimetik ti maʼuk jech spasoj ta slokʼol xchiʼuk ti muʼyuk ch-ichʼat ta mukʼe, tspat tajek koʼontontik ti jaʼ jech chchabiutik eke (Mat. 6:​25-32). Yan xtoke, nopbo skʼoplal kʼusi spasoj Jeova ta stojolal li yajtuneltake. Xuʼ van xachanbe skʼoplal junuk yajtunel Jeova ti te ta Vivliae o sloʼil junuk yajtunel Jeova li avi kʼakʼale. a Jech xtok, nopbo skʼoplal kʼuxi xchabiojot talel. ¿Kʼuxi la skoltaot yoʼ xa-och ta mantale? (Juan 6:44). ¿Kʼuxi stakʼoj aorasion? (1 Juan 5:14). ¿Kʼuxi ataojbe sbalil ti laj yakʼ ta matanal li xkuxlejal Xnichʼone? (Efes. 1:7; Ebr. 4:​14-16).

7. ¿Kʼuxi koltaat-o Vanessa li sloʼilal j-alkʼop Daniele?

⁷ Jun ermana ta Haití ti Vanessa b sbie oy kʼusi la snuptan ti xiʼo tajeke. Jujun kʼakʼal chkʼoponat yuʼun jun vinik xchiʼuk chtakbat mensaje sventa sujat ti xkʼot ta snoviae. Jamal laj yalbe ti muʼyuk chchʼunbee, pe mas to kap xchiʼuk sibtasat. ¿Kʼusi koltaat-o Vanessa sventa mu x-och xiʼel ta yoʼontone? Oy kʼusitik la spas venta xchabi sba xchiʼuk koltaat yuʼun jun mol ta tsobobbail sventa xbat yalbe li j-abteletike. Jech xtok, la snopbe skʼoplal kʼuxi la xchabi Jeova li yajtuneltak ta voʼnee. Xi chale: «Jaʼ tal ta jol ta anil li j-alkʼop Daniele. Akʼo mi muʼyuk kʼusi chopol la spas, laj yichʼ jipel ochel ta xchʼenal leonetik ti chviʼnajik tajeke, pe pojat yuʼun li Jeovae. Laj kalbe Jeova ti oy xa kʼusitik jpasoj sventa jchabi jbae xchiʼuk la jkʼanbe vokol ti akʼo skoltaune. Vaʼun, chʼay li xiʼel chkaʼie» (Dan. 6:​12-22).

¿KʼUSI TSPAS JEOVA LI AVIE?

8. ¿Kʼusi snaʼoj lek li Davide? (Salmo 56:8).

⁸ Akʼo mi xuʼ ox xmilat David kʼalal jaʼo te oy ta Gate, maʼuk bat ta yoʼonton li xiʼele. Jaʼ laj yakʼ ta yoʼonton li kʼusi yakal tspas Jeova ta stojolale. Laj yakʼ venta ti chbeiltasat, chchabiat xchiʼuk ti x-aʼibat kʼu yelan chaʼi sbae (kʼelo Salmo 56:8). Jech xtok, koltaat yuʼun li yamigotak ti tukʼ yakʼoj sbaik ta stojolal jech kʼuchaʼal li Jonatan xchiʼuk li mero bankilal pale Aimeleke (1 Sam. 20:​41, 42; 21:​6, 8, 9). Akʼo mi chmilat xa ox yuʼun li ajvalil Saule, pe muʼyuk pas yuʼun. Jech xtok, snaʼoj lek ti stsakoj ta venta Jeova li kʼusi yakal tsnuptane xchiʼuk ti kʼu yelan chaʼi sbae.

9. ¿Kʼusi tspas Jeova ta jtojolaltik?

⁹ Mi oy kʼusi tsots yakal chanuptane xchiʼuk mi chaxiʼe, teuk me ta ajol ti maʼuk noʼox chakʼ venta Jeova li kʼusi yakal chanuptane, yuʼun snaʼoj xtok ti kʼu yelan chavaʼi abae. Kʼalal mosoinbilik toʼox ta Ejipto li yajtuneltake, li Jeovae laj yaʼibe li xkʼuxul svokolike (Eks. 3:7). Li Davide laj yalbe Jeova ta jun kʼejoj ti x-aʼibat li xkʼuxul svokole (Sal. 31:7). Maʼuk noʼox, kʼalal «laj yil svokol» steklumal ta skoj ti muʼyuk kʼusi lek kʼot ta nopel yuʼunike, li Jeovae «laj yil svokol ek» (Is. 63:9). Taje tspat koʼontontik kʼalal oy kʼusi chijxiʼ-oe, yuʼun li Jeovae xaʼibutik smelolal xchiʼuk  oy ta yoʼonton tskʼan tskoltautik sventa mu masuk xijxiʼe.

10. ¿Kʼuxi anaʼoj ti oyot ta yoʼonton li Jeovae xchiʼuk ti tskʼan tskoltaote?

¹⁰ Mi oy kʼusi tsots yakal ta jnuptantike, xuʼ van vokol chkaʼitik yakʼel venta ti yakal tskoltautik li Jeovae. ¿Kʼusi van xuʼ jpastik mi jech chkaʼi jbatike? Kalbetik ti akʼo sjam jsatik sventa xkakʼtik venta li kʼusi yakal tspas ta jtojolaltike (2 Rey. 6:​15-17). Laje, xi jnopbetik skʼoplale: ¿Mi oy stsatsubtasoj koʼonton junuk mantal o sloʼil ermanoetik ta junuk tsobajel? ¿Mi oy junuk vun, video o junuk kʼejoj ti la stsatsubtasbun koʼontone? ¿Mi oy van junuk ermano la skʼelbun junuk teksto o mi oy kʼusi laj yalbun ti la spatbun koʼontone? Bakʼintike, chchʼay xkaʼitik ti jaʼ matanal yakʼojbutik Jeova li veʼlil ta mantal xchiʼuk ti kʼu yelan skʼanojutik li kermanotaktike (Is. 65:13; Mar. 10:​29, 30). Taje jaʼ senyail ti oyutik ta yoʼonton li Jeovae xchiʼuk ti xuʼ jpat koʼonton ta stojolale (Is. 49:​14-16).

11. ¿Kʼusi koltaat-o Aida sventa mu x-och xiʼel ta yoʼontone?

¹¹ Jun ermana ta Senegal ti Aida sbie oy kʼusi tsots la snuptan xchiʼuk laj yakʼ venta kʼuxi koltaat yuʼun li Jeovae. Ta skoj ti jaʼ vixile, li stot smeʼe tskʼanik ox ti spas kanal epal takʼin sventa smakʼlin sba xchiʼuk ti xmakʼlinatike. Pe kʼot ta nopel yuʼun ti chtun ta prekursorae, jaʼ yuʼun muʼyuk ep tspas kanal. Kap tajek sjol li yutsʼ yalale xchiʼuk la xchopol kʼoptaik. Xi chal kaʼitik Aida ti kʼu yelan laj yaʼi sbae: «Lixiʼ tajek ta skoj ti mu xmakʼlij kuʼun li jtot jmeʼe xchiʼuk ti chopol xalik jkʼoplal li yantike. Ta skoj taje, laj kakʼbe smulin Jeova li kʼusitik yakal ta jnuptane». Pe jun veltae laj yaʼi jun mantal ti jaʼ koltaat-oe. Xi chale: «Li ermanoe la svules ta jolkutik ti Jeovae snaʼoj lek ti kʼux tajek chkaʼi li jvokoltike. Jech xtok, li moletik ta tsobobbaile xchiʼuk li yan ermanoetike la spatbeikun koʼonton sventa xkakʼ venta ti skʼanojun li Jeovae. Vaʼun, ta kʼunkʼun mas xa lek laj kaʼi jba. Mas xa ta sjunul koʼonton la jkʼopon li Jeovae. Kʼalal laj kakʼ venta ti tstakʼ j-orasione, jun xa koʼonton laj kaʼi jba». Ta mas tsʼakale, la sta yabtel. Taje jaʼ koltaat-o sventa xtun ta prekursora. Jech  xtok, jaʼ koltaat-o sventa smakʼlin li stot smeʼe xchiʼuk ti skolta li yan krixchanoetike. Xi chal kaʼitike: «Avie, mas xa jpatoj koʼonton ta stojolal Jeova. Kʼalal ta jkʼopone, muʼyuk xa kʼusi chixiʼo».

¿KʼUSI TSPAS JEOVA TA JELAVEL?

12. Jech kʼuchaʼal chal Salmo 56:​9, ¿kʼusi snaʼoj lek li Davide?

¹² (Kʼelo Salmo 56:9). Li versikulo liʼe chakʼ kiltik kʼusi la spas David sventa mu xiʼ akʼo mi xichʼ milel: jaʼ ti la snopbe skʼoplal kʼusi tspas Jeova ta jelavel ta stojolale. Snaʼoj ti ta onoʼox xkoltaat yuʼun li Diose, yuʼun albil xa onoʼox ta jamal David ti jaʼ chkʼot ta ajvalil ta Israele (1 Sam. 16:​1, 13). Li David xtoke snaʼoj ti persa tspas li kʼusi chal Jeovae.

13. ¿Kʼusi jnaʼojtik ti tspas ta jelavel li Jeovae?

¹³ ¿Kʼusi yaloj Dios ti tspas ta jtojolaltike? Li Jeovae muʼyuk yalojbutik ti muʼyuk chkil jvokoltik li avie. c Pe mu ventauk kʼusi xuʼ jnuptantik li avie, yaloj ti tslajes jvokoltik li ta achʼ balumile (Is. 25:​7-9). Jnaʼojtik ti xuʼ yuʼun xchaʼkuxes animaetike, ti xpoxtautike xchiʼuk ti xakʼbe slajeb skotol li kajkontratike (1 Juan 4:4).

14. ¿Kʼusi xuʼ jnopbetik skʼoplal?

¹⁴ Kʼalal oy kʼusi chaxiʼoe, nopbo skʼoplal kʼusi tspas Jeova ta jelavel. Nopo ti kʼu yelan li kuxlejal kʼalal chʼabal xa ox li Satanase, li chopol krixchanoetike, ti naka xa lekil krixchanoetike xchiʼuk ti chkiltik ti ta kʼunkʼun chijpas ta tukʼil krixchanoe. Li ta asamblea rejional ta 2014, laj yichʼ akʼel ta ilel kʼu yelan li kuxlejal ta jelavele. Li ta skʼelobil taje laj yalbeik skʼoplal kʼu van yelan li kuxlejal ti jaʼuk jun albil kʼop ta sventa paraiso li kʼusi chal ta 2 Timoteo 3:1 kʼalal ta 5: «Naʼo me ti chijmuyubaj tajek li ta achʼ balumile, yuʼun tskʼan sbaik li krixchanoetike, jaʼ yakʼoj ta yoʼontonik li mantale, bikʼit chakʼ sbaik, chichʼik ta mukʼ Dios, chchʼunbe smantal stot smeʼik, snaʼ stojik ta vokol, tukʼ yoʼontonik, skʼanoj yutsʼ yalalik, oy ta yoʼonton tspas ta jmoj skʼopik, muʼyuk chchopol loʼiltavanik, snaʼ spajes sbaik, manxoik, skʼanojik li kʼusi leke, mu snaʼ x-akʼvanik ta kʼabal, jchʼunej mantaletik, muʼyuk xtoyet xa tajek chaʼi sbaik, muʼyuk skʼanojik li kʼusitik kʼupil sba chaʼi stukike xchiʼuk yichʼojik ta mukʼ Dios ta melel. Mu me xachʼak abaik ta stojolalik». ¿Mi oy jloʼiltaojtik xchiʼuk kutsʼ kalaltik o xchiʼuk ermanoetik ti kʼu yelan li jkuxlejaltik li ta achʼ balumile?

15. ¿Kʼusi koltaat-o Tanya sventa mu x-och xiʼel ta yoʼontone?

¹⁵ Li Tanyae jaʼ jun ermana ti likem ta Macedonia del Nortee. Li stuke jaʼ la snopbe skʼoplal li kʼusi yaloj tspas Jeova ta jelavele. Taje jaʼ koltaat-o sventa mu x-och xiʼel ta yoʼonton. Chal ti kʼalal lik xchan li Vivliae, kap tajek li stot smeʼe, xi chale: «Li jmeʼe tsmajun kʼalal chisut talel ta jujukoj tsobajele, taje jaʼ li kʼusi chixiʼo yuʼun tajeke. Jech xtok, li jtot jmeʼe laj yalbeikun ti tsmilikun mi lipas ta stestigo Jeovae». Vaʼun, la snutsik lokʼel ta sna. ¿Kʼu van yelan laj yaʼi sba li Tanyae? Xi chale: «Jaʼ laj kakʼ ta koʼonton ti ximuyubaj ta sbatel osil mi tukʼ laj kakʼ jba ta stojolal Jeovae. La jnopbe skʼoplal ti akʼo mi oy kʼusitik xuʼ xchʼay kuʼun li ta mol balumil liʼe, li Jeovae chakʼbun xkʼexol li ta achʼ balumile xchiʼuk tstupʼbun ta jnopben skotol li kʼusitik chopol la jnuptane». Li Tanyae tukʼ laj yakʼ sba ta stojolal  Jeova xchiʼuk la sta bu xuʼ xnaki. Avie, nupunem xchiʼuk jun ermano ti lek ta mantale, jmoj xmuyubaj chtunik ta tsʼakal ora.

MASUK TO JPAT KOʼONTONTIK TA STOJOLAL JEOVA

16. ¿Kʼusi tskoltautik sventa tsotsuk koʼontontik kʼalal mi kʼot ta pasel li kʼusi chal Lukas 21:​26-28?

¹⁶ Kʼalal jaʼo yakal li mukʼta tsatsal vokolile, jutuk mu skotoluk li krixchanoetike «chbat xchʼulelik ta xiʼel». Pe li yajtunelutik Diose tsots koʼontontik xchiʼuk muʼyuk kʼusi chijxiʼo (kʼelo Lukas 21:​26-28). ¿Kʼu yuʼun ti muʼyuk chijxiʼe? Yuʼun jech-o jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeova. Li Tanyae chal ti kʼusi la snuptan ta voʼnee jaʼ chkoltaat-o sventa stsal yuʼun li kʼusitik xuʼ snuptane, xi chale: «Kiloj ti Jeovae xuʼ skoltautik xchiʼuk xuʼ xakʼbutik bendision mu ventauk li kʼusi ta jnuptantike. Yileluke, jaʼ mas oy kʼusitik spas yuʼun li krixchanoetike, pe ti melel xkaltike, jaʼ ta skoj ti akʼbilik to permiso yuʼun Jeova ti jech tspasike. Akʼo mi tsots tajek li preva ta jnuptantike, ta onoʼox xlaj skʼoplal».

17. ¿Kʼuxi tskoltautik li teksto sventa sjabilal 2024? (Kʼelo li lokʼol ta pajina 1).

¹⁷ Akʼo mi xibalik sba li kʼusitik chkʼotanuk ta pasele, muʼyuk chijxiʼutik jech kʼuchaʼal li Davide. Li teksto sventa sjabilal 2024 jaʼ li kʼusi lokʼ ta yoʼonton David laj yalbe li Jeovae: «Ta jpat koʼonton ta atojolal kʼalal chixiʼe» (Sal. 56:3). Jlik livroe xi laj yal ta sventa li teksto taje: «Li Davide muʼyuk la stikʼ ta yoʼonton li xiʼele, mi jaʼuk laj yakʼ ta yoʼonton li svokoltake, yuʼun jaʼ la spat yoʼonton ta stojolal li buchʼu xuʼ xkoltaat-oe». Teuk me ta ajol sjunul jabil li teksto sventa jabil liʼe, mas to kʼalal oy kʼusi tsots chanuptane. Nopbo skʼoplal li kʼusi spasoj Jeova ta voʼnee, li kʼusi yakal tspase xchiʼuk li kʼusi tspas ta jelavele. Mi jech la apase, jaʼ me jech chaval kʼuchaʼal laj yal li Davide: «Jaʼ jpatoj-o koʼonton ta stojolal li Diose; muʼyuk chixiʼ» (Sal. 56:4).