Tɛla kɔ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ zʋ

Tɛla kɔ Ndwokɔ mɔɔ bɛhyɩhyɛ

DƖYƐZUMANLƐ ODWOKƆ 2

NDWOMI 19 Niibenyia Nunuma Alɩyɛ

Siyeziye Wʋ Nwʋ Kakɩ Yɩ Ma Eɣile Mɔɔ Nwʋmɔ Hyinyia Paa Wɔ Ɔlʋbɔ Yi Nu Nɩ

Siyeziye Wʋ Nwʋ Kakɩ Yɩ Ma Eɣile Mɔɔ Nwʋmɔ Hyinyia Paa Wɔ Ɔlʋbɔ Yi Nu Nɩ

“Bɛyɛ́ eyi bɛva bɛhakɛ mɩ.”LK. 22:19.

BƲTAYƖ

Sunzu kezimɔ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ nwʋ hyinyia, kezimɔ ekeziyeziye wʋ nwʋ kɛma Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ, nɩɩ kezimɔ ɔkɔwʋwa mmenii mvʋlɔ ma bɛkɛɣa ebiye nɩ nwʋ.

1. Mɩnla ti mɔ Ɛhakɛlɛlilɛ eɣile yi yɛ ɩdɩ eɣile mɔɔ nwʋmɔ hyinyia paa wɔ ɔlʋbɔ yɩ nu a? (Luuku 22:​19, 20)

 KƖLAYƖSƖ yi owulo nwʋ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ yɛ lɛ eɣile mɔɔ nwʋmɔ hyinyia paa wɔ ɔlʋbɔ yɩ nu ma Gyehova yi mmenii a. Mɛyɩ nkʋ̃ la yɛ Gyisɛsɩ hyɛlɩ da hanlɩ hileli yɩ adʋwavʋlɔ kɛɛ bɛyɛ́ a. (Kɩnga Luuku 22:​19, 20.) Iluwa sianti azʋlɔtʋ be ti, yekila Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ ɔhʋanɩ baaba. Bɛmá yezunzu numɔ be nwʋ.

2. Sianti azʋlɔtʋ ti mɔɔ yekila Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ ɔhʋanɩ nɩ, ebiye yɛ lɛ mɩnla a?

2 Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ bʋwa yɛ ma yɛdwɩnɩndwɩnɩ kezimɔ elelɛdɩyɛ afɔlɩ nɩ nwʋ hyinyia nɩɩ nyilalɛ mɔɔ ɩma yenyia nɩ nwʋ. (2 Kɔl. 5:​14, 15) Akʋ̃ sʋ̃ ɩma yenyia ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ yɛkyɩkyɩ ye mmeliyema mmenyia nɩɩ mmalɛ bɛ ɛɣɛɛlɛ. (Wul. 1:12) Ɔlʋbɔ bela bɛzabɛ mɔɔ beyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ nɩ bo nu sʋ̃maa ba ebiye. Bo nu sʋ̃maa zi pɔkɔ kɛɛ bekezia bɛkɛɣa Gyehova pɛ iluwa kezimɔ mmeliyema valɩ anyɩnlɩlelɛ manlɩ bɛ akwaaba nɩ ti. Mɔɔ abiyemmɔ bɔnwʋnlɩ na bɛdɩlɩ wɔ egyimalilɛ yɩ tʋ nɩ hanlɩ bɛ ahʋnlɩnɩ, meti bezi pɔkɔ kɛɛ bokozuma Bayɩbʋlʋ yɩ. Eyimmɔ munwala yɛ ɩma ɛhakɛlɛlilɛ yɩ yɛ egyimalilɛ mɔɔ ɩla yɛ ahʋnlɩnɩ zʋ yɩ a!

3. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ ma mmeliyema mɔɔ bɔwɔ oyuwadɩ munwala bɛyɛ ɔkʋ̃ a? ? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

3 Dɩyɛ fʋlɔ mɔɔ ɩma yekila Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ ɔhʋanɩ yɛ lɛ kɛɛ, ɔzɔ eɣile yi ma yenyia ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ yɛ nɩɩ ye mmeliyema mɔɔ bɔwɔ oyuwadɩ munwala yiyia numɔ. Itwu ɔzɔ eɣile yi a, Gyehova Dasɩvʋlɔmaa mɔɔ bɔwɔ oyuwadɩ munwala beyiyia numɔ mmɩlɩ mɔ oyuwa ɩhɔ ɩdɔ nɩ. Yetiye ndɛnɩ mɔɔ ɩma yɛnwʋ kezimɔ elelɛdɩyɛ afɔlɩ nɩ nwʋ hyinyia baaba paa. Yɛtʋ ayɛlɛyɩlɛ ndwomi anwɩ̃, bɛfa pʋanʋ nɩɩ nwanyɩ boduwa mmenii nɩ bɛ anyunu na bɔbɔ mpayɩ anla wɔ yɩ tʋ mɔɔ yɛzʋ̃ yɛ ahʋnlɩnɩ munwala nu yede zʋlɔ “Amɩnɩ”. Wɔ ɔzɔ eɣile yi, asafʋ azʋlɔtʋ mɔɔ bɔwɔ oyuwadɩ munwala keli nhyɩhyɛlɩyɛ kʋ̃ yɩ la zʋ. Mɔwʋ tua nwʋmɔ mfonyini kila kezimɔ Gyehova nɩɩ Gyisɛsɩ bɛ anyɩ kele mmɩlɩ mɔ bɔnwʋ kɛɛ yeyiyia numɔ wɔ oyuwadɩ munwala yedii be nni wɔ ɔzɔ ɔhʋanɩ yɩ zʋ!

Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ ma ɔkʋ̃yɛlɛ mɔɔ ɩwɔ mmeliyemayɛlɛ okuwu yi nu nɩ yɛ kezi (Kila nkyɩkyɛmi 3) f



4. Mɩnla yɛ yɛbazunzu nwʋmɔ wɔ dɩyɛzumanlɛ eyi nu a?

4 Wɔ dɩyɛzumanlɛ eyi nu nɩ, yekozunzu ndwokɔɣizialɛ eyimmɔ nwʋ: Kɛ ɩkɛyɛ na yɛaziyeziye yɛ ahʋnlɩnɩ yɛama Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ a? Kɛ ɩkɛyɛ na yɛawʋwa mmenii mvʋlɔ ma bɛanyia ɔzʋlɔ mfasʋ a? Na kɛ ɩkɛyɛ na yɛawʋwa bɛzabɛ mɔɔ beyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ nɩ a? Ndwokɔɣizialɛ eyi nwʋ munwalɩyɛ kɔwʋwa yɛ ma yekeziyeziye yɛ nwʋ yɛkɛma egyimalilɛ nwanzanwanza eyi.

KEZIMƆ YEKEZIYEZIYE YƐ AHƲNLƖNƖ YƐKƐMA ƐHAKƐLƐLILƐ YƖ

5. (a) Mɩnla ti mɔɔ ɩsɛ kɛɛ yɛdwɩnɩndwɩnɩ kezimɔ elelɛdɩyɛ nɩ tʋ bʋlɔ nɩ nwʋ a? (Ndwomi 49:​7, 8) (b) Mɩnla yɛ osuma wɔ vidiyo mɔɔ ise Mɩnla Ti Mɔɔ Gyisɛsɩ Iwuli a? nɩ nu a?

5 Ɔhʋanɩ ɔkʋ̃ mɔɔ nwʋmɔ hyinyia paa mɔɔ yɛkɔhʋla yekoluwa zʋlɔ yekeziyeziye yɛ ahʋnlɩnɩ yɛkɛma Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ yɛ lɛ kɛɛ, yɛkɔdwɩnɩndwɩnɩ kezimɔ Gyisɛsɩ yɩ elelɛdɩyɛ afɔlɩ nɩ tʋ bʋlɔ nɩ nwʋ. Nɩ yɛlɔ́kʋla yekele yɛ nwʋ wɔ tanɩ nɩɩ owulo nu kyɩ̃. (Kɩnga Ndwomi 49:​7, 8; akʋ̃ sʋ̃ kila vidiyo mɔɔ ise Mɩnla Ti Mɔɔ Gyisɛsɩ Iwuli a?) a Meti Gyehova yɛlɩ nhyɩhyɛlɩyɛ ma yɩ Ɣa Gyisɛsɩ ɣa wuli leli yɛ nnwʋanlɩ. Eyi dɩ afɔlɩwɔlɛ kezile. (Wul. 6:23) Sɛ yɛta yɛdwɩnɩndwɩnɩ mɔɔ Gyehova nɩɩ Gyisɛsɩ bɛyɛ bɛva bɔwɔ afɔlɩ bɛma yɛ nɩ nwʋ a, ɩkɛma anyɩnlɩzɔlɛ mɔɔ yɛwɔ yɛma elelɛdɩyɛ nɩ kɛyɛ kezi. Bɛmá yezunzu nninyeni be mɔɔ ɩyɛlɛ yɛ sɩ naasʋ̃ nɩ Gyehova nɩɩ Gyisɛsɩ wɔ ɛpɛ kɛɛ bɛkɛyɛ nɩ nwʋ. Mɩnla yɛ nɩ elelɛdɩyɛ nɩ pɩbɛ a?

6. Mɩnla yɛ lɛ elelɛdɩyɛ a, na mɩnla ti mɔɔ nɩ Gyisɛsɩ yɛ ɩfata kɛɛ ituwa elelɛdɩyɛ nɩ a?

6 Elelɛdɩyɛ dɩ debe mɔɔ botuwa besia bɛfa bɔtɔ debe mɔɔ ivi abiye yɩ sa. Mmɩlɩ mɔ bɔwɔlɩ Adamɩ, benyia mɔɔ ili bɔmʋnlɩ nɩ, nɩ idi munli. Mmɩlɩ mɔ ɩyɛlɩ tanɩ nɩ, ɩmanlɩ ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ mɔɔ nɩ ɩwɔ kɛɛ ɩkɔwʋwa azɩ daabaa nɩ wɔlɩ ɩ nɩɩ yi nnwuakula munwala. Mɔ ɩkɛyɛ na yɛ sa iazia ɩahã nnwʋanlɩ mɔɔ idi munli mɔɔ Adamɩ manlɩ ivili yɩ sa nɩ, Gyisɛsɩ valɩ yɩzayɩ nnwʋanlɩ mɔɔ idi munli nɩ ɩwɔlɩ afɔlɩ. Mmɩlɩ mɔ nɩ Gyisɛsɩ wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, “ɩáyɛ tanɩ kyɩ̃, yɛɛ iádi awohwi ikile abiyela.” (1 Pit. 2:22) Meti mmɩlɩ mɔ nɩ Gyisɛsɩ ibawu nɩ, nɩ yɩ nnwʋanlɩ di munli dɩkɛɛ nnwʋanlɩ mɔɔ nɩ idi munli mɔɔ Adamɩ manlɩ ivili yɩ sa nɩ.—1 Kɔl. 15:45; 1 Tim. 2:6.

7. Mɩnla odwohilalɛ azʋlɔtʋ yɛ Gyisɛsɩ yiyialɩ mmɩlɩ mɔ nɩ ɩwɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ a?

7 Mmɩlɩ mɔ nɩ Gyisɛsɩ wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, idiyeli Gyehova wɔ dɩyɛ bela nu mmɩlɩ po mɔ nɩ ɩyɛ sɩ ɩma yɩ kɛɛ ɩkɛyɛ zɔ nɩ. Nɩ Gyisɛsɩ dɩ kuakula mɔɔ idi munli, naasʋ̃ ɩyɛlɩ sutiye ɩmanlɩ yɩ awʋvʋlɔ mɔɔ nɩ bɛáli munli nɩ. (Lk. 2:51) Mmɩlɩ mɔ ɩyɛlɩ abɩlantɩyɛ nɩ, nɩ ɩsɛ kɛɛ ɩpʋ nhyɛ mɔɔ ebiye a mmenii mvʋlɔ kɛva kɛɣa yɩ zʋ mɔɔ ɩkɛma ɩkɛyɛ yɩ awʋvʋlɔ zʋ azʋ̃nzɩzɩbɛ anzɛnyɩɩ ilédi Gyehova nɔhʋanlɛ nɩ. Mmɩlɩ mɔ Gyisɛsɩ yɛlɩ ebani sʋ̃ nɩ, nɩ ɩsɛ kɛɛ ikyina odwohilalɛ mɔɔ Setanɩ Abɔnsamɩ va ɣalɩ yɩ zʋ senyii nɩ yi munwa. Mmɩlɩ be po, ɩhã ihileli yɩ kɛɛ iyiakí nɔhʋanlɛ mɔɔ idi ɩma Nyamɩnlɩ nɩ. (Mt. 4:​1-11) Nɩ Setanɩ izi yɩ kɛnɣa kɛɛ ɩkɛma Gyisɛsɩ kɛyɛ tanɩ mɔɔ ɩkɛyɛ mɔɔ ɩlɔ́kʋla ikoduwa elelɛdɩyɛ nɩ.

8. Mɩnla ndwokɔzɩzɩbɛ mvʋlɔ yɛ nɩ ɩsɛ kɛɛ Gyisɛsɩ kyina yɩ munwa a?

8 Mmɩlɩ mɔ nɩ Gyisɛsɩ ɩyɛɛ yɩ ɔzʋ̃mɩnlɛ egyima yɩ wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ, nɩ ɩsɛ kɛɛ ikyina odwohilalɛ mvʋlɔ munwa. Yɩ adamvʋlɔ dwodwuli diyialɩ yɩ, na nɩ bɛpɛ kɛɛ bokũ yi po. (Lk. 4:​28, 29; 13:31) Nɩ yɩ adʋwavʋlɔ mɔɔ bɔtɔ sini nɩ sʋ̃ di mfʋmɩ azʋlɔtʋ mɔɔ nɩ ɩsɛ kɛɛ ɩhyɛ yɩ nwʋ zʋ wɔ nwʋ. (Mk. 9:​33, 34) Mmɩlɩ mɔ bɛbahũ yi nɩ, bɛyɛlɩ yɩ ayɛkwa na belili yɩ nwʋ nwɔwɩ. (Hib. 12:​1-3) Akʋ̃ bohunli yɩ ɛyɛkɛ ɛyɛkɛ wɔ ɔhʋanɩ mɔɔ nɩ ɩyɛ animiguasɩ zʋ. Nɩ ɩsɛ kɛɛ ɩfa yɩ anyɩ kanyɩɩ ikyina yi odwohilalɛ mɔɔ itualɩ yɩ tʋ nɩ yi munwa mɔɔ Gyehova ɩlɔ́bɔ yɩ nwʋ banɩ. bMt. 27:46.

9. Kɛ ɛtɩ nɣanlɩ se wɔ Gyisɛsɩ yɩ afɔlɩwɔlɛ nɩ nwʋ a? (1 Pita 1:8)

9 Nɔhʋanlɛ, Gyisɛsɩ luwalɩ atɩɩtɩɩ sʋ̃maa nu ansaana ɩlɛ yɩ nnwʋanlɩ ɩbawɔ afɔlɩ. Sɛ yɛdwɩnɩndwɩnɩ afɔlɩ azʋlɔtʋ mɔɔ Gyisɛsɩ zʋ̃ yɩ ahʋnlɩnɩ nu wɔlɩ manlɩ yɛ nɩ nwʋ a, ɩma yɛdɔ yɩ kezile.—Kɩnga 1 Pita 1:8.

10. Mɩnla yɛ Gyehova va wɔlɩ afɔlɩ na ama iaduwa elelɛdɩyɛ nɩ a?

10 Na Gyehova sʋ̃ ɛ? Mɩnla yɛ nɩ ɩsɛ kɛɛ ɩfa ɩbɔ afɔlɩ na ama Gyisɛsɩ ɩahʋla iaduwa elelɛdɩyɛ nɩ a? Gyehova nɩɩ Gyisɛsɩ dɩkɛɛ ɛzɩlɛ nɩɩ yɩ ɣa benyia mɔɔ bɔdɔ bɔ nwʋ baaba paa. (Ɛɣɛ. 8:30) Mɔwʋ kila kezimɔ Gyehova kɛdɩ nɣanlɩ mmɩlɩ mɔ ɩnwʋnlɩ kɛɛ yɩ Ɣa yɩ iyiyiaa atɩɩtɩɩ sʋ̃maa wɔ azɩlɛ yɩ zʋ nɩ. Pɩlazunɛ bela íni nwʋmɔ kɛɛ, Gyehova lili ɛyɛkɛ kezile baaba mmɩlɩ mɔ ɩnwʋnlɩ kɛɛ bɔbʋ yɩ ɣa yɩ, bɛyɛɛ yɩ ayɛkwa na ɩnwʋʋ amanɩyɛ nɩ.

11. Fá ndianwʋ kilehile kezimɔ Gyehova dɩlɩ nɣanlɩ mmɩlɩ mɔ bohunli Gyisɛsɩ nɩ nu.

11 Ɔwʋvʋlɔ bela mɔɔ yɩ ɣa wu kyĩ nɩ, izi kezimɔ sɛ abiye yɩ ɣa wu a, ɩyɛ ɛyɛkɛ. Ɩwɔ numɔ kɛɛ yɛwɔ dedi wɔ awudunwolɩyɛ yi nu dɩyɛ, naasʋ̃ mɛyɩ ɩábɩba ɛyɛkɛ mɔɔ yɛ alɔvʋlɔ bo owulo fa ba nɩ. Ndianwʋ eyi ma yɛnwʋ kezimɔ Gyehova dɩlɩ nɣanlɩ mmɩlɩ mɔ ɩnwʋnlɩ kɛɛ yɩ Dɔɣalɛ yɩ ɩtɩɩdɩɩ na iwuu wɔ ɔzɔ eɣile yi, wɔ ɔlʋbɔ 33 Y.M. nu. cMt. 3:17.

12. Sɛ ɩka ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ ma Ɛhakɛlɛlilɛ mmɩlɩ yɩ twu a, mɩnla yɛ yɛkɔhʋla yɛkɛyɛ a?

12 Ɔzʋmɩ nnɛ kɔbʋmɩ Ɛhakɛlɛlilɛ eɣile yi nɩ, sa ɔkʋla suma sʋ̃maa falɩ elelɛdɩyɛ yɩ nwʋ wɔ wʋzawʋ wʋ dɩyɛzumanlɛ anzɛnyɩɩ wʋ abusunwazʋ̃mɩnlɛ tʋ. Fá Buuku Mɔɔ Gyehova Dasɩvʋlɔmaa Bɛfa Bɛyɛ Ɛbɩbɛlɛnu anzɛnyɩɩ nninyeni mvʋlɔ mɔɔ yɛfa yesuma Bayɩbʋlʋ yɩ suma nwʋmɔ dɩyɛ sʋ̃maa kɔ aɣinzi. d Akʋ̃ sʋ̃, bɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ Ɛhakɛlɛlilɛ Bayɩbʋlʋ ɛɣɩngalɛ nwʋ nhyɩhyɛlɩyɛ mɔɔ ɩwɔ Yɛ Kilisinyianɩ Ɛbɩlawɔlɛ Nɩɩ Dasɩlɛlilɛ Dɩyɛzumanlɛ Kɛlɛta yɩ nu nɩ, ekeli yɩ mɛda. Wɔ Ɛhakɛlɛlilɛ eɣile yi nɩ, máma wʋ ɛɣɛɛlɛ fi kɛɛ ekehila Nwɔnɩ Ɔzʋ̃mɩnlɛ egyimalilɛ titili nɩ. Sɛ yesiyeziye yɛ ahʋnlɩnɩ yɛma egyimalilɛ yɩ a, ɩkɛma yɛkɔhʋla yɛkɔwʋwa mmenii mvʋlɔ sʋ̃ ma bekenyia zʋlɔ mfasʋ.—Ɛzɩ. 7:10.

BƲWÁ MVƲLƆ MA BENYIA ZƲLƆ MFASƲ

13. Mɩnla yɛ ɩdɩ dɩyɛ mɔɔ ili bɔmʋnlɩ mɔɔ yɛkɔhʋla yɛkɛyɛ yɛkɛma mmenii mvʋlɔ kenyia Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ zʋ mfasʋ a?

13 Kɛ ɩkɛyɛ na yɛawʋwa mmenii mvʋlɔ ma bɛanyia Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ zʋ mfasʋ a? Mɔɔ ili bɔmʋnlɩ, ɩsɛ kɛɛ yɛtʋ salɛ yɛfʋlɛ bɛ. Akʋ̃ sʋ̃, ɩsɛ kɛɛ bɛzabɛ mɔɔ yɛta yɛtʋ bɛ wɔ dasɩlɛlilɛ nu nɩ, yɛyɛ bɛ ndwɩ na yɛadʋ salɛ yɛavʋlɛ bɛ. Bo nu be yɛ lɛ ye mmusunwamaa, ye egyimayɛlɛmaa, ye sukuulumaa nɩɩ mmenii mvʋlɔ mɔɔ yezi bɛ. Sɛ yéni Ɛhakɛlɛlilɛ salɛdʋlɛ kɛlɛta yɩ sʋ̃maa po a, sa yɛkʋla yɛfa lɩnkɩ yɛnwʋa bɛ wɔ bo foonu zʋ. Ebiye a mmenii mɔɔ bekele bekediã numɔ bɛkɛɣa ebiye nɩ, sa ɩyɛ wʋ nnwʋánlɩ!—Odw. 11:6.

14. Má ndianwʋ fa kile sianti mɔɔ ihyinyia kɛɛ wʋzawʋ ɔtʋ salɛ ɔfʋlɛ abiye nɩ nu.

14 Sɛ etiyia kɔ abiye yɩ awudo na ɔtʋ salɛ fʋlɛ yɩ a, ɩkɛhã yɩ ma ɩkɛɣa Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ be. Eliyema baalɛ be mɔɔ nɩ yi hũ ɩ́dɩ Dasɩvʋlɔ nɩ, ɩyɛlɩ yɩ nnwʋánlɩ kɛɛ eɣile ɔkʋ̃ yi hũ hã hileli yi kɛɛ sa ɩ nɩɩ yɩ kɔ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ. Mɩnla ti mɔɔ ɩyɛlɩ yɩ nnwʋánlɩ a? Iluwakɛɛ nɩ ɩdʋ salɛ ɩvʋlɛ yɩ mbɔmɩ sʋ̃maa kɛɛ ɩɣɩla Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ be, naasʋ̃ ɩákɔ kyɩ̃. Mɩnla yɛ akʋ̃ dɩyɛ ɩmanlɩ ileli idianlɩ nu a? Ɩhanlɩ kɛɛ: “Asafʋ nu ebani be mɔɔ nɩ ɩwɔ bɛ ɛkɛnɩ nɩ yɛ ɩmanlɩ yi hũ salɛdʋlɛ kɛlɛta yɩ be a. Ɔzɔ ɔlʋbɔ yɩ ɩhɔlɩ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ be. Na ɔzʋmɩ ɔzɔ mmɩlɩ nɩ, nɩ ɩta ɩkɔ.”

15. Mɩnla yɛ ɩsɛ kɛɛ yɛma ɩbʋwa yɛ adwɩnɩ nu mmɩlɩ mɔ yɛtʋʋ salɛ yɛkɔvʋlɛ mmenii ma bɛkɛɣa Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ tʋ nɩ a?

15 Má ɩwʋwa wʋ adwɩnɩ nu kɛɛ bɛzabɛ mɔɔ yɛtʋ salɛ yɛfʋlɛ bɛ nɩ, ebiye a, sa bebizia ndwokɔ azʋlɔtʋ, titili sɛ bɛlɛ́balɩ ebiye kyɩ̃ a. Meti, sa yɛkʋla yɛdwɩnɩndwɩnɩ ndwokɔ be mɔɔ ebiye a bɔkɔhʋla bekeɣizia nɩ nwʋ, na siyeziye wʋ nwʋ kɛɛ ɛkɛyɩ yi munwa (Kol. 4:6) Kɛ ndianwʋ nɩ, ebiye a abiyemmɔ keɣizia kɛɛ: ‘Mɩnla yɛ ɩkɔhɔlɩ zʋlɔ wɔ kɛ a?’ ‘Ikeli mmɩlɩ tɩndɩnlɩ ana a?’ ‘Atalɩ pɔkyɩɩ be wɔ kɛnɩ mɔɔ ɩsɛ kɛɛ muwula mɩba a?’ ‘Asʋ̃ ɩsɛ kɛɛ mutuwa ozukua be ansaana mɩahʋla mɩaɣa ebiye a?’ ‘Sa bede kɔlɛhyɩnɩ a?’ Sɛ yɛtʋʋ salɛ yɛkɔvʋlɛ abiye ma ɩkɛɣa Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ tʋ a, sa yɛkʋla yebizia yɩ kɛɛ, misiãã wʋ, “Ɔwɔ odwokɔ be mɔɔ ɛpɛ kɛɛ ebizia a?” Na yɩ yi odwokɔɣizialɛ yi munwa. Sa ɔkʋla sʋ̃ fa vidiyo mɔɔ ise, Bɛhakɛ́ Gyisɛsɩ Yi Owulo Nɩ nɩɩ Mɩnla Yɛ Yɛyɛ Wɔ Yɛ Kɩndɔm Hɔɔlʋ a? ɔbʋwa enii kʋ̃ nɩ ma ɩnwʋ kezimɔ yɛyɛ yɛ dɩyɛzumanlɛ. Akʋ̃ sʋ̃, Sa Ɔkʋla Enyia Anyɩnlɩlelɛ Daabaa! buuku yi ozumalɛdɩyɛ 28 yɩ kã sʋ̃maa falɩ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ nwʋ mɔɔ yɛkɔhʋla yɛ nɩɩ enii kʋ̃ nɩ kozunzu nwʋmɔ.

16. Mɩnla ndwokɔ mvʋlɔ yɛ ebiye a bɛzabɛ mɔɔ bɛɣalɩ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ be nɩ keɣizia a?

16 Ebiye a, bɛzabɛ mɔɔ bɛ anyɩ lelili nwʋmɔ nɩ keɣizia ndwokɔ sʋ̃maa. Ebiye a, bekeɣizia sianti mɔɔ mmenii ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ be anzɛnyɩɩ abiyela po iádi pʋanʋ na ɩnʋ nwanyɩ yɩ be nɩ. Ebiye a, bekeɣizia mbɔmɩ dʋdʋ mɔɔ yɛyɛ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ nwʋ odwokɔ. Akʋ̃ sʋ̃, ebiye a, bɛkɛbɛ yɩ kɛɛ bɔkɔnwʋ kɛɛ Gyehova Dasɩvʋlɔmaa bɛ ayiyialɩyɛ munwatĩĩ ɔzɔ la yɛ bɛyɛ yɩ a. Ɩávalɩ nwʋmɔ kɛɛ bɛkɛyɩ ndwokɔɣizialɛ eyimmɔ nu sʋ̃maa munwa wɔ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ ndɛnɩ yi nu nɩ, mmenii mvʋlɔ mɔɔ bɛɣalɩ yɩ tʋ nɩ, ebiye a, bekehyinyia numɔ ehilehilelɛ mɔɔ ɩkɔ aɣinzi. Odwokɔ mɔɔ ɩwɔ jw.org zʋ mɔɔ ise: “Sɛnea Yehowa Adansefo Hyɛ Awurade Anwummere Aduan No Ho Fã No Ne Asɔre a Aka No De Nyɛ Pɛ. Adɛn Ntia?” nɩ kɔwʋwa yɛ ma yɛkɛyɩ ndwokɔɣizialɛ eyimmɔ be yi munwa. Yɛpɛ kɛɛ yɛyɛ mɔɔ yɛkɔhʋla bela ansaana yɛahɔ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ, mmɩlɩ mɔ yɛkɔɔ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ, nɩɩ mmɩlɩ mɔ yɛhɔ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ yɛɣa nɩ, na yɛawʋwa bɛzabɛ mɔɔ Nyamɩnlɩ “ɩba nu ɩyɩ bɛ” nɩ ma bɛanyia Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ zʋ mfasʋ.—Egy. 13:48.

BƲWÁ BƐZABƐ MƆƆ BEYIAKI DƖYƐZUMANLƐHƆLƐ NƖ

17. Kɛ ɩkɛyɛ na asafʋ nu mbanimbani bɛawʋwa bɛzabɛ mɔɔ beyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ nɩ a? (Izikɩyɛlɩ 34:​12, 16)

17 Wɔ Ɛhakɛlɛlilɛ mmɩlɩ yɩ nu nɩ, kɛ ɩkɛyɛ na asafʋ nu mbanimbani bɛawʋwa bɛzabɛ mɔɔ beyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ nɩ a? Má bɔnwʋ yɩ kɛɛ ɔdɔ bɛ. (Kɩnga Izikɩyɛlɩ. 34:​12, 16.) Ansaana Ɛhakɛlɛlilɛ eɣile yi kodwu nɩ, bɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ bɛzabɛ mɔɔ beyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ nɩ, ɔkɔhɔ kɛbɩbɛ bo nu sʋ̃maa. Má bɔnwʋ yɩ kɛɛ ɔdwɩnɩ bɔ nwʋ na ɛpɛ kɛɛ ɔbʋwa bɛ wɔ ɔhʋanɩ bela zʋ. Tʋ́ salɛ fʋlɛ bɛ ma bɛɣɩla Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ be. Sɛ bɛba a, de bɛ wɔ anyɩnlɩlelɛ zʋ. Bowie Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ a, kɔ zʋlɔ kɔ mmeliyema mmenyia nɩɩ mmaalɛ eyimmɔ bɛ pɛ na yɛ mɔɔ ɔkɔhʋla bela bʋwa bɛ wɔ sunzuma ɔfʋã nu ma beziá bɛɣɩla Gyehova pɛ.—1 Pit. 2:25.

18. Kɛ ɩkɛyɛ na yɛawʋwa bɛzabɛ mɔɔ beyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ nɩ a? (Wulomimaa 12:10)

18 Asafʋ yi nu maa munwala kɔhʋla kɔwʋwa bɛzabɛ mɔɔ beyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ mɔɔ bɛɣa Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ be nɩ. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ a? Ɩsɛ kɛɛ bɛda ɔlɔlɛ, kunlumiba nɩɩ annidi ali bekile bɛ. (Kɩnga Wulomimaa 12:10.) Kakɛ kɛɛ ebiye a, nɩ ɩyɛ sɩ ɩma bɛ kɛɛ bɛkɛɣa Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ be. Ebiye a, nɩ bo kunlu tuli mɔɔ bɛzabɛ mɔɔ bɔwɔ asafʋ yi nu kɛhã kɛvalɩ bɔ nwʋ nɩ nwʋ. e Meti, áma ebizia anzɛnyɩɩ ɛkã ndwokɔ be mɔɔ ɩkɛma bɛ anyɩ kɔdʋ̃ anzɛnyɩɩ ɩkɛyɛ ɛyɛkɛ bɛ. (1 Tɛs. 5:11) Mmeliyema mmenyia nɩɩ mmaalɛ eyimmɔ bɛdɩ yɛ ɔhɔnwʋmmɔ dedimaa, na yɛ anyɩ de kɛɛ yɛ nɩɩ bɛ kezia kɔwɔ numɔ kɔzʋ̃mɩ!—Ndw. 119:176; Egy. 20:35.

19. Mɩnla mfasʋ yɛ yenyia wɔ Gyisɛsɩ yi owulo mɔɔ yɛkɛhakɛ nɩ zʋ a?

19 Yɛ anyɩ sɔ paa kɛɛ Gyisɛsɩ hanlɩ hileli yɛ kɛɛ yɛhakɛ́ yi owulo yi ɔlʋbɔ bela. Na sianti mɔɔ nwʋmɔ hyinyia yɩ sʋ̃, yɛtɩ yɩ tʋ. Sɛ yɛkɔ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ a, yɛzayɛ nɩɩ mmenii mvʋlɔ nyia zʋlɔ mfasʋ wɔ ahʋanɩ sʋ̃maa zʋ. (Ayɩ. 48:​17, 18) Ɩma ɔlɔlɛ mɔɔ yɛwɔ yɛma Gyehova nɩɩ Gyisɛsɩ nɩ kɔ zʋlɔ yɛ kezi. Ɩma yekile anyɩnlɩzɔlɛ yɛma mɔɔ bɛyɛ bɛma yɛ nɩ. Ɩhyɛ yɛ nɩɩ yɛ ɔhɔnwʋmmɔ dedimaa yɛ avinli abusunwawɔlɛ yɩ nu ɛzɩzɩbɛ. Akʋ̃ sʋ̃, ebiye a, yɛkɔhʋla yɛkɔwʋwa mmenii mvʋlɔ sʋ̃ ma bekenyia nyilalɛ mɔɔ elelɛdɩyɛ nɩ ɩma yenyia nɩ be. Bɛmá ye munwatĩĩ yɛyɛ mɔɔ yɛkɔhʋla bela yɛva yeziyeziye yɛ nwʋ kɛɛ yɛkɔhɔ ɔlʋbɔ eyi ɛhakɛlɛlilɛ yɩ mɔɔ ɩdɩ eɣile mɔɔ ɔnwʋmɔ hyinyia paa wɔ ɔlʋbɔ eyi nu nɩ be!

KƐ YƐKƐYƐ NA . . .

  • yɛaziyeziye yɛ ahʋnlɩnɩ yɛama Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ a?

  • yɛawʋwa mmenii mvʋlɔ ma bɛanyia zʋlɔ mfasʋ a?

  • yɛawʋwa bɛzabɛ mɔɔ beyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ nɩ a?

NDWOMI 18 Yɛ Anyɩ Sɔ Elelɛdɩyɛ Yɩ

a Sɛ ɛpɛ kɛɛ ɔnwʋ ndwokɔ nɩɩ vidiyo azʋlɔtʋ mɔɔ bɛhã nwʋmɔ odwokɔ wɔ dɩyɛzumanlɛ eyi nu nɩ a, kɔ jw.org zʋ na kɛlɛ kua pɩbɛ́ ɔfʋã kɛnɩ.

b Kila odwokɔ mɔɔ ise “Ndwokɔɣizialɛ Mɔɔ Ɩzʋ̃ Ɛɣɩngalɛmaa Bɛ Kɛnɩ” mɔɔ ɩwɔ April 2021 Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ dɩyɛzumanlɛ yi nu.

e Kila mfonyini nɩɩ alɩka mɔɔ ise “ Mɩnla Yɛ Asafʋ Yi Nu Maa Yɛlɩ a?” Eliyema benyia be mɔɔ iyiaki dɩyɛzumanlɛhɔlɛ nɩ, nɩ ɩánwʋ kɛɛ ɩhɔ́ Kɩndɔm Hɔɔlʋ kɛnɩ anzɛnyɩɩ kɛɛ áma ɩkɔ a. Naasʋ̃ ilili ɔzɔ nɣanlɩdɩlɛ yɩ zʋ. Na ɩhɔlɩ nɩ, beleli yi wɔ anyɩnlɩlelɛ zʋ, na yɩ anyɩ leli baaba a.

f MFONYINI NWƲ NDWOKƆ: Mmɩlɩ mɔ Gyehova yi mmenii bedii Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ wɔ oyuwadɩ yɩ ɔfʋã be nɩ, nɩ be mmeliyema mmenyia nɩɩ mmaalɛ mɔɔ bɔwɔ oyuwadɩ yɩ ɔfʋã fʋlɔ nɩ besiyeziyee bɔ nwʋ bɛkɛma egyimalilɛ titili eyi.