Ndusụk mmọ ẹkekpon ke itie emi ediwak irenowo mîdaha iban ke n̄kpọ ndomokiet. Se uwụtn̄kpọ mi. Brọda Hans emi edide esenyịn circuit ke Bolivia ọdọhọ ete: “Nte ẹnamde n̄kpọ ke ebiet emi ndusụk irenowo ẹtode esinam mmọ ẹkama afara ke enyọn̄, ẹkere ke mmimọ kpọt idi n̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹda iban ẹnam n̄kpọ ukwọhọde ikpat.” Brọda Shengxian emi edide ebiowo ke Taiwan ọdọhọ ete: “Ke ebiet emi ndụn̄de, ediwak irenowo ẹkere ke ikpanaha iban ẹsịn uyo ke se mmimọ itịn̄de. N̄kpọ okpodu yak erenowo ọdọhọ ke n̄wan ekekere ke ẹkeme ndinam n̄kpọ oro ntem m̀mê ntem, ubọkn̄ka esie ẹkeme nditre ndikpono enye ke ntak emi enye emende ikọ n̄wan edisịn.” Enyene nte ndusụk irenowo ẹnamde eke mmọ; mûtịmke use, udiọn̄ọke. Ke uwụtn̄kpọ, mmọ ẹkeme nditịn̄ etịme etịme n̄kpọ mban̄a iban ke ido idọkọ.

Imọkọm Abasi nte edide se owo ekekpepde nte enye osụk okponde mîfọnke, enye ekeme ndiduọk utọ n̄kpọ oro. Enye ekeme ndikpep ndida irenowo ye iban ukem ukem. (Eph. 4:22-24) Se idin̄wamde enye anam oro edi enye ndikpebe Jehovah. Ke ibuotikọ emi, imọn̄ ineme nte Jehovah esinamde n̄kpọ ye iban, nte mme brọda ẹkemede ndikpebe Jehovah, ye nte mbiowo ẹkemede ndida iso ke ndikpono mme sista.

JEHOVAH ESINAM N̄KPỌ DIDIE YE IBAN?

Jehovah owụt nte ẹkemede ndinam n̄kpọ ye iban; uwụtn̄kpọ esie onyụn̄ ọfọn akan. Enye edi Ete emi esikopde nditọ esie mbọm onyụn̄ ama kpukpru mmọ. (John 3:16) Enye ada mme sista emi ẹbuọtde idem ye enye nte nditọ esie iban, inyụn̄ idaha mmọ ibre mbre. Se mme usụn̄ emi Jehovah esiwụtde ke imokpono iban.

Enye isisarike mmọ. Jehovah okobot irenowo ye iban ke mbiet esie. (Gen. 1:27) Enye ikanamke  irenowo ẹdiọn̄ọ idem m̀mê ẹnyene ifiọk ẹkan iban, inyụn̄ imaha irenowo ikan iban. (2 Chron. 19:7) Enye ikobotke owo ke usụn̄ emi edide se idude ke Bible an̄wan̄a irenowo, in̄wan̄ake iban; irenowo ẹkeme ndikpebe enye, iban ikemeke. N̄kpọ en̄wen edi ke enyịn Jehovah, irenowo ye iban emi ẹbuọtde idem ye enye ẹdi ukem. Enye anam irenowo ye iban ẹdori enyịn ndika heaven n̄kedi ndidem ye mme oku, onyụn̄ anam irenowo ye iban ẹdori enyịn ndidu uwem ke nsinsi ke isọn̄ ke Paradise. (2 Pet. 1:1, ik, id.) Emi anam inen̄ede ikụt ke Jehovah isarike iban.

Enye esikpan̄ utọn̄ ọnọ mmọ. Nte etiede iban ke idem ye se ifịnade mmọ ẹsibehe Jehovah. Se uwụtn̄kpọ mi. Jehovah ama akpan̄ utọn̄ okop akam Rachel ye Hannah onyụn̄ ọbọrọ. (Gen. 30:22; 1 Sam. 1:10, 11, 19, 20) Jehovah ama onyụn̄ anam mbon emi enye ọkọnọde spirit esie ẹwet Bible ẹwet mbụk irenowo emi ẹkekpan̄de utọn̄ ẹnọ iban. Ke uwụtn̄kpọ, Jehovah ama ọdọhọ Abraham akpan̄ utọn̄ ọnọ Sarah n̄wan esie. Abraham ama onyụn̄ anam se Jehovah eketịn̄de. (Gen. 21:12-14) Edidem David ama akpan̄ utọn̄ ọnọ Abigail. Enye akada nte ke Jehovah ọkọdọn̄ Abigail editịn̄ ikọ ye imọ. (1 Sam. 25:32-35) Jesus emi enyenede kpukpru nti edu Ete esie ndomokiet ntem isụhọke, ama akpan̄ utọn̄ ọnọ Mary eka esie. (John 2:3-10) Mme uwụtn̄kpọ emi ẹnam ikụt ke usụn̄ kiet emi Jehovah esiwụtde ke imọ imokpono iban edi enye ndikpan̄ utọn̄ nnọ mmọ.

Enye ọnọ mmọ utom ẹnam. Ke uwụtn̄kpọ, Jehovah ọkọdọhọ Eve etiene Adam ese aban̄a ofụri isọn̄. (Gen. 1:28) Oro okowụt ke Jehovah ikadaha ke Adam ọfọn akan Eve. Utu ke oro, Jehovah akada ke Eve ekeme ndin̄wam Adam. Jehovah ama emek Deborah ye Hulda ete ẹdi prọfet ẹnyụn̄ ẹteme ikọt imọ se ẹkpenamde. Ebiereikpe ye edidem ẹma ẹsịne ke otu mbon emi iban oro ẹketemede se ẹkpenamde. (Judg. 4:4-9; 2 Ndi. 22:14-20) Mfịn, Jehovah ọnọ iban emi ẹdide mme Christian utom ẹnam. Nti nditọete nnyịn emi ẹdi mme asuanetop, mme asiakusụn̄, ye mme isụn̄utom. Mmọ ẹsin̄wam ẹdrọ ndise Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ye mme ọfis nnyịn emi ẹyomde ndibọp, ẹbọp mme itie oro, ẹnyụn̄ ẹdiọn̄ se ibiarade do. Ndusụk iban emi ẹnam utom ke Bethel, ndusụk ẹnam utom ke mme itie ukabade n̄wed. Iban emi ẹtie nte akwa udịmekọn̄ emi Jehovah adade anam se enye aduakde ndinam. (Ps. 68:11) Imenen̄ede ikụt ke Jehovah idaha iban nte ukwek m̀mê mbon emi mînyeneke ufọn.

NSO IKEME NDIN̄WAM MME BRỌDA ẸKPEBE JEHOVAH?

Mme brọda nnyịn, edieke iyomde ndidiọn̄ọ m̀mê imada mme sista nte Jehovah esidade, ọfọn itịm ikere m̀mê isikere nso iban̄a mmọ, m̀mê isinyụn̄ inam n̄kpọ didie ye mmọ. Mbọk ẹyak ikûbian̄a idem. Nnyịn idikemeke ndinam oro ikpọn̄. Ukem nte masịn X-ray ekemede ndin̄wam ẹkụt m̀mê owo enyene udọn̄ọ ke esịt m̀mê inyeneke, eti ufan ye Ikọ Abasi ẹkeme ndin̄wam nnyịn ikụt m̀mê imenen̄ede ida iban nte Abasi adade. Idinam nso man eti ufan ye Ikọ Abasi ẹkeme ndin̄wam nnyịn?

Ẹbụp ata eti ufan. (N̄ke 18:17) Ikpenyene ufan emi idiọn̄ọde ke eyetịn̄ akpanikọ ọnọ nnyịn, ke esifọn uwem, onyụn̄ enyene eti ibuot, ọfọn ibụp enye mme mbụme ntem: “Ekere ke nsinam n̄kpọ didie ye mme sista? Ndi esitie mmọ nte mmokpono mmọ? Ndi enyene se n̄kemede ndinam man nnen̄ede mfọn uwem ye mmọ?” Edieke ufan mbufo oro etịn̄de ndusụk n̄kpọ emi mbufo mîsinamke ọfọn, ẹkûyom se ẹtịn̄de ẹnyan̄a idem. Utu ke oro, ẹnyịme ndikpụhọde.

Ẹkpep Ikọ Abasi. Mfọnn̄kan usụn̄ emi ididade idiọn̄ọ m̀mê imọfọn uwem ye iban edi ndida se Ikọ Abasi etịn̄de ndụn̄ọde se isikerede ye se isinamde. (Heb. 4:12) Nte ikpepde Bible, iyokụt mbụk irenowo emi ẹkefọnde uwem ye iban ye mbon emi mîkọfọnke. Imekeme ndimen se mmọ ẹkenamde ndomo ye eke nnyịn. N̄kpọ efen edi ke edieke imende se nsio nsio itie Bible ẹtịn̄de idomo, ididịghe ima ikot itie kiet emi etiede nte odụk ye se ikerede iban̄a iban emi mînenke, nnyịn imụm enye oro ikama. Ke uwụtn̄kpọ, 1 Peter 3:7 ọdọhọ ebe ọnọ n̄wan “ukpono nte [ọnọ] n̄kpọ eke ememde akan.” a Ndi oro ọwọrọ ke erenowo ọfọn akan n̄wan, ke erenowo  ọdiọn̄ọ idem mîdịghe ọdiọn̄ọ n̄kpọ akan enye? Nsa-o! Ẹmen ikọ Peter oro ẹdomo ye se idude ke Galatia 3:26-29, emi owụtde ke Jehovah ekemek irenowo ye iban ndikodu ye Jesus ke heaven n̄kara. Ima ikpep Ikọ Abasi inyụn̄ ibụp eti ufan m̀mê isinam n̄kpọ didie ye iban, imekeme ndikpep nnennen usụn̄ emi ikpokponode mme sista nnyịn.

DIDIE KE MBIOWO ẸSIWỤT KE IMOKPONO MME SISTA NNYỊN?

Usụn̄ en̄wen emi mme brọda ke esop ẹkemede ndikpep ndikpono mme sista edi ndikpebe ndima mbiowo. Didie ke mbiowo ẹsida iso ke ndikpono mme sista? Se ndusụk usụn̄ mi.

Mmọ ẹsitoro mme sista. Apostle Paul ama enịm eti uwụtn̄kpọ ọnọ mbiowo. Enye ama otoro ediwak iban ke leta emi enye ekewetde ọnọ esop ke Rome. (Rome 16:12) Kere nte esịt akadatde mme sista oro ini ẹkotde leta Paul oro ke esop. Ukem ntre, mbiowo ẹsinen̄ede ẹtoro mme sista ke nti edu emi mmọ ẹnyenede ye ke se mmọ ẹnamde ẹnọ Jehovah. Oro esinam mme sista ẹnen̄ede ẹkụt ke ẹma ẹnyụn̄ ẹkpono mmimọ. Eti ikọ emi ebiowo etịn̄de ekeme ndidi ata nnennen n̄kpọ emi edisọn̄ọde mme sista oro idem nte mmọ ẹkade iso ẹsọn̄ọ ẹda ẹnam n̄kpọ ẹnọ Jehovah.​—N̄ke 15:23.

Mbiowo, ẹma ẹtoro mme sista, yak edi ke ofụri esịt ẹnyụn̄ ẹtịn̄ akpan n̄kpọ emi mbufo ẹtorode mmọ. Ntak-a? Sista Jessica ọdọhọ ete: “Mme brọda ẹkpedọhọ sista ẹte ‘amanam etieti,’ idiọkke. Edi se isinen̄erede inem nnyịn mme sista edi mme brọda ẹma ẹtịn̄ akpan n̄kpọ emi anamde mmọ ẹtoro nnyịn, utọ nte ndin̄wam nditọ nnyịn ẹkûnam uyom ke mbono esop m̀mê ndikemen owo emi isikpepde Bible ndi mbono esop.” Mbiowo ẹma ẹnyene akpan n̄kpọ emi mmọ ẹtorode mme sista, oro ayanam mme sista ẹkụt ke ẹma mmọ etieti, ke mmọ ẹnyụn̄ ẹnyene ufọn ke esop.

Mmọ ẹsikpan̄ utọn̄ ẹnọ mme sista. Mbiowo emi ẹsụhọrede idem ẹdiọn̄ọ ke idịghe ibuot mmimọ  kpọt ke kpukpru ifiọk ẹdọn̄ọ. N̄kpọ okpodu, utọ mbiowo oro ẹsibụp mme sista se mmọ ẹkerede ẹsinyụn̄ ẹnen̄ede ẹkpan̄ utọn̄ ini mme sista ẹtịn̄de ikọ. Mbiowo ẹma ẹnam ntre, mmọ ẹsisọn̄ọ mme sista idem, mbiowo oro ke idemmọ ẹsidia ufọn. Didie? Ebiowo kiet emi ekerede Gerardo onyụn̄ odude ke Bethel ọdọhọ ete: “Mmesibụp mme sista se n̄kpanamde sia se mmọ ẹsitịn̄de esin̄wam mi nnen̄ede nnam utom mi ọfọn. Ediwak ini mmọ ẹsibịghi ke itieutom oro ẹkan ediwak mme brọda.” Ke esop, ediwak mme sista nnyịn ẹdi mme asiakusụn̄, ntre mmọ ẹnen̄ede ẹdiọn̄ọ mme owo ke efakutom mmọ. Ebiowo kiet emi ekerede Bryan ọdọhọ ete: “Nti edu ye ifiọk emi mme sista nnyịn ẹkemede ndida n̄n̄wam esop Abasi awak. Ẹkpep n̄kpọ ẹto mmọ!”

Mme sista ẹkpetịn̄ ikọ, mbiowo emi ẹnyenede ọniọn̄ isimiaha ikọ mmọ iberi. Ntak-a? Ebiowo emi ekerede Edward ọdọhọ ete, “Se sista ekerede ye se enye etịn̄de ẹkeme ndin̄wam ebiowo okụt se enye mîkekwe onyụn̄ anam nte etiede mbon en̄wen ke idem enen̄ede an̄wan̄a enye.” (N̄ke 1:5) Ọkpọkọm ebiowo idinamke se sista etịn̄de, enye ekeme ndisụk n̄kọm sista oro nte enye etịn̄de se enye okụtde ye se enye ọdiọn̄ọde, idopke-dop itie.

Mmọ ẹsikpep mme sista se ẹkpenamde. N̄kpọ ekpedi se ẹkpepde mme sista, mbiowo emi ẹnyenede ọniọn̄ ẹsikpep mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, mmọ ẹkeme ndikpep mme sista nte ẹkpenịmde mbono an̄wautom man brọda emi anade baptism mîdụhe, mmọ ẹkeme ndinịm mbono an̄wautom. Mmọ ẹkeme ndikpep mme sista nte ẹkpekamade mme n̄kpọutom ẹnam utom man mme sista oro ẹkeme nditiene n̄n̄wam yak ẹbọp n̄kpọ ẹnọ esop Abasi ẹnyụn̄ ẹdiọn̄ se ẹma ẹkebọbọp. Ke Bethel, mbiowo emi ẹsede ẹban̄a mme itieutom ẹsikpep mme sista nsio nsio utom utọ nte ndidiọn̄ n̄kpọ, ndidep n̄kpọ, ndise mban̄a okụk, ndida kọmputa nnam nsio nsio n̄kpọ, ye ntre ntre eken. Mbiowo ẹma ẹkpep mme sista se ẹkpenamde, mmọ ẹwụt ke ida ke mme sista oro ẹnyene ufọn, ke mmọ ẹnyụn̄ ẹdi se ẹnọde utom ẹnam.

Ediwak mme sista nnyịn ẹda se mbiowo ẹkekpepde mmọ ẹn̄wam mbon en̄wen. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk mme sista nnyịn emi ẹkekpepde mmọ utom ubọpn̄kpọ ẹma ẹkeme ndin̄wam mbon en̄wen ke oyobio, ikan̄, m̀mê mmọn̄ ama akabiat ufọk mmọ. Mme sista emi ẹkekpepde nte ẹkpekwọrọde ikọ ke ebiet emi mme owo ẹwakde ẹma ẹkpep ediwak sista en̄wen utom oro. Esitie mme sista nnyịn didie ke idem mbiowo ẹma ẹkpep mmọ se mmọ ẹkpenamde? Sista Jennifer ọdọhọ ete: “Enyene ini kiet emi n̄ketienede mbọp Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Ebiowo kiet ama ada ini ekpep mi se n̄kpanamde. Enye ama okụt utom emi n̄kanamde onyụn̄ otoro mi. Ama enem mi ndinam utom ye brọda oro, sia ama anam n̄kụt ke mmenyene ufọn, ke mmonyụn̄ ndi se ẹkemede ndinọ utom anam.”

MME UFỌN EMI ẸSIDUDE IMA IDA MME SISTA NNYỊN NTE NDITỌEKA NNYỊN

Imama kpukpru mme sista nnyịn emi ẹsọn̄ọde ẹda ẹnam n̄kpọ Jehovah ukem nte Jehovah amade mmọ! Oro anam isida mmọ nte ata nditọeka nnyịn. (1 Tim. 5:1, 2) Enenem nnyịn ndidian ubọk ye mmọ nnam n̄kpọ Abasi, inyụn̄ ida ke edi n̄kpọ ukpono. Esinem nnyịn n̄ko mmọ ẹma ẹkụt ke imama mmọ, ke imonyụn̄ iben̄e idem ndin̄wam mmọ. Sista Vanessa ọdọhọ ete: “Mmọkọm Jehovah etieti nte ndude ke esop esie ye ediwak mme brọda emi ẹnen̄erede ẹsọn̄ọ mi idem.” Sista kiet ke Taiwan ọdọhọ ete: “Mmọkọm Jehovah etieti nte enye ye esop esie ẹdade iban ke n̄kpọ, inyụn̄ idaha nte etiede nnyịn ke idem inịm ke isọn̄ isọnọde. Oro anam nnen̄ede mbuọt idem ye Jehovah onyụn̄ anam enen̄ede enem mi nte ndude ke esop esie.”

Esinem Jehovah etieti nte mme brọda emi ẹsọn̄ọde ẹda ye enye ẹdomode ndida iban nte enye adade ẹnyụn̄ ẹnamde n̄kpọ ye iban nte enye esinamde! (N̄ke 27:11) Ebiowo kiet ke Scotland emi ekerede Benjamin ọdọhọ ete: “Irenowo ke ererimbot idaha iban ke n̄kpọ ndomokiet. Ntre mme sista nnyịn ẹma ẹdu ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄, iyom ndikụt ete ke imanam mmọ ẹkụt ke imokpono mmọ inyụn̄ ima mmọ.” Ẹyak kpukpru irenowo ẹdomo nte mmọ ẹkekeme ndikpebe Jehovah. Yak mmọ ẹma ẹnyụn̄ ẹkpono ndima mme sista nnyịn.​—Rome 12:10.