Yě mɛ ɖé lɛ́ su ɖo xá ɖěɖěe mɛ súnnu gěgé nɔ wa nǔ xá nyɔ̌nu lɛ́ ɖo ali ɖé nu bo ná dó xlɛ́ ɖɔ súnnu hú gǎn nyɔ̌nu ɖe lɛ́ é mɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Hans e nyí nukúnkpénǔwútɔ́ lɛ̌dó tɔn ɖo Bolivie é ɖɔ: “Súnnu ɖé lɛ́ su ɖo xá ɖěɖěe mɛ è nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú yě ɖɔ yě ní wa nǔ bá dó xɔ susu ɖe lɛ́ é mɛ, bɔ énɛ́ zɔ́n bɔ linlin súnnu hú gǎn nyɔ̌nu tɔn ɔ dó ɖɔ do ɖo ayi yětɔn mɛ.” Shengxian éé nyí mɛxó agun tɔn ɖé bo nɔ nɔ Taïwan é ɖɔ: “Fí e un nɔ nɔ é ɔ, súnnu gěgé nɔ lin ɖɔ nyɔ̌nu lɛ́ kún ɖó ná ɖɔ linlin yětɔn lɛ́ nú súnnu lɛ́ ó. Ényí súnnu ɖé ɖɔ linlin e nyɔ̌nu ɖé ɖó dó nǔɖé wú lɛ́ é ɔ, gbɛ̌ tɔn lɛ́ sixú lin ɖɔ nǔvɔ́nɔ ɖé kpowun wɛ n’i.” Súnnu ɖěvo lɛ́ nɔ ɖe xlɛ́ ɖɔ émí nɔ ɖe nyɔ̌nu lɛ́ ɖó vo ɖo ali ɖěvo lɛ́ nu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, yě sixú ɖó alisá e ná ɖe yě kpo lɛ́ é yě wú.

É nyɔ́ tawun ɖɔ é kún nyí fí e mɛɖé su ɖe é wɛ ná ɖɔ lěe é ná wa nǔ gbɔn é dandan ó. É sixú ɖu ɖo linlin e mɛ lɛ́ nɔ ɖó ɖɔ súnnu lɛ́ hú gǎn nyɔ̌nu lɛ́ é jí. (Efɛ́. 4:22-24) Ényí è xwedó kpɔ́ndéwú Jexóva tɔn ɔ, é sixú kpa mɛ. Ðo xóta élɔ́ mɛ ɔ, mǐ ná ɖɔ xó dó lěe Jexóva nɔ wa nǔ xá nyɔ̌nu lɛ́ gbɔn é, lěe nɔví súnnu lɛ́ sixú kplɔ́n bo nɔ wa nǔ xá nyɔ̌nu lɛ́ Jexóva ɖɔhun gbɔn é, kpó lěe mɛxó agun tɔn lɛ́ sixú sɔ́ kpɔ́ndéwú ɔ ɖ’ayǐ ɖo sísí ɖiɖexlɛ́ nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpáxwé gbɔn é kpó jí.

NƐ̌ JEXÓVA KA NƆ WA NǓ XÁ NYƆ̌NU LƐ́ GBƆN?

Jexóva sɔ́ kpɔ́ndéwú maɖóblɔ̌ ɖé ɖ’ayǐ ɖo lěe è ná nɔ wa nǔ xá nyɔ̌nu lɛ́ gbɔn é kpáxwé. Ðó é nyí Tɔ́ wǔvɛ́sexámɛtɔ́ ɖé wútu ɔ, é yí wǎn nú gbɛtɔ́ lɛ́ bǐ. (Jaan 3:16) Gɔ́ ná ɔ, nɔví nyɔ̌nu gbejínɔtɔ́ lɛ́ cí vǐ nyɔ̌nu e xɔ akwɛ́ tawun lɛ́ é ɖɔhun n’i. Ð’ayi ali ɖěɖěe nu Jexóva nɔ wlí yɛ̌yi nú nyɔ̌nu lɛ́ ɖe é élɔ́ lɛ́ wú.

É nɔ ɖe yě ɖó vo ǎ. Jexóva dá súnnu kpó nyɔ̌nu kpó bǐ ɖó akpajlɛ́ tɔn mɛ. (Bǐb. 1:27) É bló súnnu lɛ́ bɔ yě bí, alǒ, kpé nǔ wú hú nyɔ̌nu lɛ́ ǎ; mɔ̌ jɛ́n é ma ka nɔ lɛ́ sɔ́ súnnu lɛ́ ɖ’ajo hú nyɔ̌nu lɛ́ ǎ é nɛ́.  (2 Tan 19:7) Nǔwúkpíkpé e súnnu lɛ́ ɖó, bo nɔ mɔ nǔ jɛ nǔgbó Biblu tɔn lɛ́ mɛ, lobo nɔ lɛ́ lin tamɛ dó jijɔ ɖaaɖagbe e Jexóva ɖó lɛ́ é jí é pɛ́ɛ́ wɛ nyɔ̌nu lɛ́ lɔ ɖó. Ɛɛn, mɔ̌ wɛ Jexóva dá súnnu lɛ́ kpó nyɔ̌nu lɛ́ kpó bǐ gbɔn. Bǎ ɖokpó ɔ mɛ wɛ súnnu kpó nyɔ̌nu kpó e ɖi nǔ nú Jexóva lɛ́ é bǐ xɔ akwɛ́ n’i yi ɖó, ényí yě ná bo tlɛ ɖó nukúnɖíɖó ɔ bo ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi ɖo palaɖísi mɛ ɖo ayǐkúngban jí, alǒ ná húzú axɔ́sú kpó vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ kpó ɖo jǐxwé ɔ nɛ́. (2 Pi. 1:1.) É ɖo wɛn ɖɔ, Jexóva kún nɔ ɖe nyɔ̌nu lɛ́ ɖó vo nú súnnu lɛ́ ó.

É nɔ ɖótó yě. Lěe nǔ nɔ cí nú nyɔ̌nu lɛ́ é kpó nǔ e nɔ ɖu ayi mɛ nú yě lɛ́ é kpó nɔ xɔ akwɛ́ nú Jexóva. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é ɖótó ɖɛ ɖěɖěe Hlacɛ́li kpó Ana kpó xo sɛ́dó è lɛ́ é, bo ná sin nú yě. (Bǐb. 30:22; 1 Sam. 1:10, 11, 19, 20) Jexóva lɛ́ sɔ́ dó ayi mɛ nú bibluwlántɔ́ lɛ́ bɔ yě wlán tan súnnu ɖěɖěe ɖótó nyɔ̌nu lɛ́ é tɔn dó Biblu mɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Ablaxámu xwedó wě e Jexóva ɖe xá ɛ ɖɔ é ní ɖótó asi tɔn Sala sín gbe é. (Bǐb. 21:12-14) Axɔ́sú Davídi ɖótó Abigayílu. Nǔgbó ɔ, é mɔ ɖɔ Jexóva wɛ sɛ́ ɛ dó, bónú é ní wá ɖɔ xó nú émí. (1 Sam. 25:32-35) Jezu e nɔ ɖe jijɔ Tɔ́ tɔn tɔn lɛ́ xlɛ́ bɔ nǔ bǐ nɔ vɔ ɖ’é wú é ɖótó nɔ tɔn Mali. (Jaan 2:3-10) Kpɔ́ndéwú énɛ́ lɛ́ xlɛ́ ɖɔ ali e nu Jexóva nɔ ɖe sísí xlɛ́ nyɔ̌nu lɛ́ ɖe é ɖokpó wɛ nyí tó e é nɔ ɖó yě é.

É nɔ ɖeji dó yě wú. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Jexóva ɖeji dó Ɛvu wú ɖɔ é ná d’alɔ bɔ è ná kpé nukún dó ayǐkúngban ɔ bǐ wú. (Bǐb. 1:28) Mɔ̌ e Jexóva wa é ɔ, xlɛ́xlɛ́ wɛ é ɖe ɖɔ Ɛvu kún kpé nǔ wú sɔ asú tɔn Adámu ó ǎ, loɔ, é mɔ ɖɔ alɔgɔ́tɔ́ wɛ é nyí nú Adámu. Jexóva lɛ́ ɖeji dó gbeyíɖɔ nyɔ̌nu Debóla kpó Hulída kpó wú ɖɔ yě ná ɖe wě xá togun émítɔn, káká jɛ hwɛɖɔtɔ́ ɔ kpó axɔ́sú ɔ kpó jí. (Hwɛ. 4:4-9; 2 Axɔ́. 22:14-20) Ðo égbé ɔ, Jexóva nɔ ɖeji dó nɔví nyɔ̌nu klisánwun lɛ́ wú ɖɔ yě ná wa azɔ̌ émítɔn. Nɔví nyɔ̌nu gbejínɔtɔ́ énɛ́ lɛ́ nɔ nyí wɛnjlátɔ́, gběxosín-alijítɔ́ kpó mɛsɛ́dó kpó. Yě nɔ d’alɔ bɔ è nɔ ɖe desɛ́ɛn kpléxɔ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn lɛ́ kpó alaxɔ lɛ́ tɔn kpó, nɔ gbá yě, lobo nɔ lɛ́ hɛn yě ɖó mǐmɛ́ jí. Yě mɛ ɖé lɛ́ nɔ wa azɔ̌ ɖo Betɛ́li; yě mɛ ɖěvo lɛ́ nɔ wa azɔ̌ ɖo nǔtínmɛdógbeɖěvomɛxwé e ma ɖo alaxɔ mɛ ǎ lɛ́ é. Nɔví nyɔ̌nu énɛ́ lɛ́ cí ahwankpá ɖaxó ɖé ɖɔhun, bɔ Jexóva ɖo zǐnzán dó wa jlǒ tɔn wɛ. (Ðɛh. 68:12) É ɖo wɛn ɖɔ, Jexóva kún nɔ kpɔ́n nyɔ̌nu lɛ́ dó mɔ mɛ e ma ɖó gǎn ǎ lɛ́ é, alǒ nǔwúmakpétɔ́ lɛ́ ó.

NƐ̌ NƆVÍ SÚNNU LƐ́ KA SIXÚ KPLƆ́N, BO NƆ WA NǓ XÁ NYƆ̌NU LƐ́ LĚE JEXÓVA NƆ WA NǓ XÁ YĚ GBƆN É GBƆN?

Nɔví súnnu lɛ́ mi, bo ná dó tuun nú mǐ nɔ wa nǔ xá nɔví nyɔ̌nu lɛ́ lěe Jexóva nɔ wa nǔ xá yě gbɔn é ɔ, é ná byɔ́ ɖɔ mǐ ní nɔ gbéjé lěe mǐ nɔ lin nǔ gbɔn é kpó lěe mǐ nɔ wa nǔ gbɔn é kpó kpɔ́n dó nǔjɔnǔ mɛ. Bo ná dó kpé énɛ́ wú ɔ, mǐ ɖó hudó alɔdó tɔn. Lěe macínu e è nɔ sɔ́ dó gbéjé lanmɛ kpɔ́n ná é sixú d’alɔ bɔ è ná tuun ninɔmɛ e mɛ hǔn mɛtɔn ɖe é gbɔn é ɔ, xɔ́ntɔn ɖagbe ɖé kpó Xó Mawu tɔn kpó sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná tuun nú lěe nǔ nɔ cí nú mǐ dó nyɔ̌nu lɛ́ wú é nɔ nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ, alǒ gbɔ. Nɛ̌ mǐ ka sixú wa gbɔn bo ná ɖu alɔdó mɔ̌hun sín le?

Nɔ kan nǔ byɔ́ xɔ́ntɔn ɖagbe ɖé. (Nǔx. 18:17) É ná nyɔ́ ɖɔ mǐ ní nɔ kan nǔ lěhun lɛ́ byɔ́ xɔ́ntɔn e wú mǐ ɖeji dó, bo tuun ɖɔ é nɔ nyɔ́ xomɛ, bo nɔ lɛ́ nɔ jlɛ̌ jí é: “Nɛ̌ a ka lin ɖɔ un nɔ wa nǔ xá nɔví nyɔ̌nu lɛ́ gbɔn? Yě ka sixú ɖɔ ɖɔ un nɔ ɖó sísí nú émí a? É ka sixú byɔ́ ɖɔ má w’azɔ̌ ɖo lěe un nɔ wa nǔ xá yě gbɔn é wú ɖo ali ɖé nu wɛ a?” Ényí xɔ́ntɔn towe ɖɔ ali e nu a sixú w’azɔ̌ ɖo hwiɖée wú ɖe é ɖé lɛ́ nú we hǔn, ma jɛ hwɛjijɔ ba jí ó. É nyɔ́ wa hǔn, ɖo gbesisɔmɛ bá bló hǔzúhúzú e é byɔ́ lɛ́ é.

Nɔ kplɔ́n Xó Mawu tɔn. Ali ɖagbe e nu mǐ sixú tuun ɖɔ mǐ nɔ wa nǔ xá nɔví nyɔ̌nu lɛ́ ɖe ganjí é wɛ nyí ɖɔ, mǐ ná zán Xó Mawu tɔn dó gbéjé jijɔ kpó nǔwiwa kpó mǐtɔn lɛ́ kpɔ́n. (Ebl. 4:12) Ényí mǐ ɖo Biblu kplɔ́n wɛ ɔ, mǐ nɔ kplɔ́n nǔ dó súnnu ɖěɖěe wa nǔ xá nyɔ̌nu lɛ́ ganjí é kpó ɖěɖěe ma wa mɔ̌ ǎ é kpó wú. Énɛ́ gúdo ɔ, mǐ sixú sɔ́ lěe yě wa nǔ gbɔn é jlɛ́ dó lěe mǐ nɔ wa nǔ gbɔn é wú. Gɔ́ ná ɔ, wěmafɔ lɛ́ ɖě sísɔ́ jlɛ́ dó ɖě wú ná zɔ́n bɔ mǐ ná nyi alɔ nú wěmafɔ ɖé sísɔ́ kpowun ma lin tamɛ dó nǔ ɖěɖěe lɛ́ lɛ̌ dó è lɛ́ é jí, bo ná dó jɛ ahwan linlin agɔ e mǐ nɔ ɖó dó nyɔ̌nu lɛ́ wú é jí. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, sɔgbe xá 1 Piyɛ́ɛ 3:7 ɔ, è ɖɔ ɖɔ è ɖó ná nɔ “wlí yɛ̌yi” nú nyɔ̌nu ɖé “zɛ̌n e sixú yá wǔ gba é” ɖɔhun. a Xlɛ́xlɛ́ wɛ énɛ́ ka ɖe ɖɔ é ɖo do nú súnnu, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ é kún bí, alǒ kpé nǔ wú sɔ súnnu ó a? Cɛ́nnyícɛ́nnyí  ɖé ǎ! Ényí è sɔ́ xógbe Piyɛ́ɛ tɔn lɛ́ jlɛ́ dó nǔ e Galátinu lɛ́ 3:26-29 ɖɔ é wú ɔ, xlɛ́xlɛ́ wɛ é ɖe nyi wɛn ɖɔ Jexóva sɔ́ nyɔ̌nu lɛ́ kpó súnnu lɛ́ kpó bǐ bɔ yě ná kp’acɛ xá Jezu ɖo jǐxwé. Ényí mǐ nɔ kplɔ́n Xó Jexóva tɔn, bo nɔ lɛ́ kan nǔ byɔ́ xɔ́ntɔn ɖagbe ɖé dó lěe mǐ nɔ wa nǔ xá nyɔ̌nu lɛ́ gbɔn é wú ɔ, mǐ sixú kplɔ́n, bo ná nɔ ɖó sísí nú nɔví nyɔ̌nu mǐtɔn lɛ́.

NƐ̌ MƐXÓ AGUN TƆN LƐ́ KA NƆ ÐE SÍSÍ XLƐ́ NƆVÍ NYƆ̌NU LƐ́ GBƆN?

Nɔví súnnu e ɖo agun ɔ mɛ lɛ́ é lɔ sixú kplɔ́n, bo nɔ wa nǔ xá nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpó sísí kpó gbɔn kpɔ́ndéwú mɛxó agun tɔn wǎnyíyínɔ lɛ́ tɔn xwixwedó gblamɛ. Nɛ̌ mɛxó agun tɔn lɛ́ ka nɔ sɔ́ kpɔ́ndéwú sísí ɖíɖó nú nɔví nyɔ̌nu lɛ́ tɔn ɖ’ayǐ gbɔn? Ali tawun tawun e nu yě nɔ wa mɔ̌ ɖe é ɖé lɛ́ ɖíe.

Yě nɔ kpa nɔví nyɔ̌nu lɛ́. Mɛsɛ́dó Pɔ́lu sɔ́ kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖé ɖ’ayǐ nú mɛxó agun tɔn lɛ́, bɔ yě ná xwedó. É kpa nɔví nyɔ̌nu mɔ̌kpán ɖo togun mɛ ɖo wěma e é wlán sɛ́dó agun Hlɔ̌ma tɔn é mɛ. (Hlɔ̌. 16:12) Dǒ nukún lěe xomɛ ná ko hun nɔví nyɔ̌nu énɛ́ lɛ́ sɔ hwenu e yě se bɔ è xa wěmasɛ́dómɛ Pɔ́lu tɔn nú agun ɔ é mɛ kpɔ́n! Ðo ali ɖokpó ɔ nu ɔ, mɛxó agun tɔn lɛ́ nɔ kpa nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpó ayi bǐ kpó ɖó jijɔ ɖagbe yětɔn lɛ́ kpó azɔ̌ e yě nɔ wa nú Jexóva é kpó wú. Énɛ́ nɔ zɔ́n bɔ nɔví nyɔ̌nu lɛ́ nɔ mɔ ɖɔ è nɔ ɖó sísí nú émí tawun, bɔ émí lɛ́ xɔ akwɛ́. Wǔsyɛ́n dó lanmɛ nú mɛ xó e mɛxó agun tɔn ɖé ɖɔ é sixú nyí nǔ e sín hudó nɔví nyɔ̌nu lɛ́ ɖó, bo ná dó kpo ɖo Jexóva sɛn wɛ kpó gbejíninɔ kpó é pɛ́pɛ́pɛ́.—Nǔx. 15:23.

Ényí mɛxó agun tɔn lɛ́ ɖo nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpa wɛ ɔ, yě nɔ wa mɔ̌ kpó ayi yětɔn bǐ kpó, bɔ mɛ kpikpa yětɔn nɔ lɛ́ nɔ tlɔlɔ. Aniwú? Nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nyí Jessica bo ɖɔ: “Ényí nɔví súnnu lɛ́ ɖɔ nú nɔví nyɔ̌nu ɖé ɖɔ ‘kú dó azɔ̌’ ɔ, é nɔ víví nú mɛ tawun. Amɔ̌, ényí nɔví súnnu lɛ́ kpa mǐ ɖó nǔ tají ɖé wú ɖi kplɔ́n e mǐ nɔ kplɔ́n vǐ mǐtɔn lɛ́ bɔ yě nɔ jínjɔ́n ayǐ xwíí ɖo kplé lɛ́ jí é, alǒ hwenu e mǐ nɔ ba bo nɔ yi sɔ́ Biblu kplɔ́ntɔ́ ɖé wá kplé jí é ɔ, é nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mɛ hú gǎn.” Ényí mɛxó agun tɔn lɛ́ kpa nɔví nyɔ̌nu  lɛ́ ɖó nǔ tají ɖé wú ɔ, é nɔ zɔ́n bɔ yě nɔ mɔ ɖɔ è ɖó hudó émítɔn ɖo agun ɔ mɛ, bɔ émí lɛ́ xɔ akwɛ́.

Yě nɔ ɖótó nɔví nyɔ̌nu lɛ́. Mɛxó agun tɔn mɛɖéesɔ́hwetɔ́ lɛ́ nɔ tuun ɖɔ é kún nyí émíɖokpó wɛ nɔ ɖó linlin ɖagbe ó. Mɛxó agun tɔn énɛ́ lɛ́ nɔ byɔ́ nɔví nyɔ̌nu lɛ́ ɖɔ yě ní ɖɔ linlin yětɔn lɛ́, bo nɔ ɖótó yě kpó sɔxwixwe kpó hwenu e yě ɖo xó ɖɔ wɛ é. Mɔ̌ e mɛxó agun tɔn lɛ́ nɔ wa é nɔ zɔ́n bɔ yě nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú nɔví nyɔ̌nu lɛ́, bo ka nɔ ɖu le tɔn. Gbɔn nɛ̌ é? Mɛxó agun tɔn ɖé nɔ nyí Gerardo, bo ɖo sinsɛnzɔ́ wa wɛ ɖo Betɛ́li bo ɖɔ: “Un mɔ ɖɔ nǔ kinkanbyɔ́ nɔví nyɔ̌nu lɛ́ nɔ zɔ́n bɔ un nɔ w’azɔ̌ ce ganjí. Hwɛhwɛ ɔ, yě nɔ ko w’azɔ̌ ɔ nú hwenu gěgé hú gǎn nɔví súnnu lɛ́.” Nɔví nyɔ̌nu gěgé ɖo agun ɔ mɛ bo nyí gběxosín-alijítɔ́, énɛ́ wú ɔ, yě nɔ tuun nǔ gěgé dó ayǐ ɔ jí nu lɛ́ wú. Mɛxó agun tɔn ɖé nɔ nyí Bryan bo ɖɔ: “Nɔví nyɔ̌nu mǐtɔn lɛ́ ɖó nǔ gěgé bo ná má xá tutoblónúnǔ ɔ. Énɛ́ wú ɔ, ɖu le nǔ e yě ko mɔ kpɔ́n lɛ́ é tɔn.”

Mɛxó agun tɔn nǔnywɛ́tɔ́ lɛ́ nɔ yá wǔ xo linlin nɔví nyɔ̌nu lɛ́ tɔn nyi kɛ́n ǎ. Aniwú? Mɛxó agun tɔn ɖé nɔ nyí Edward bo ɖɔ: “Linlin e nɔví nyɔ̌nu ɖé ɖó é kpó nǔ e é mɔ kpɔ́n é kpó sixú d’alɔ nɔví súnnu ɖé, bɔ é ná mɔ nǔ jɛ nǔɖé mɛ bǐ mlɛ́mlɛ́, bo sixú lɛ́ d’alɔ ɛ, bɔ é ná tɛ́n kpɔ́n bo ná nɔ se wǔvɛ́ xá mɛ.” (Nǔx. 1:5) Ényí mɛxó agun tɔn ɖé ma tlɛ sixú zán linlin nɔví nyɔ̌nu ɖé tɔn ǎ ɔ, é hɛn ɔ, é ná dó kú n’i nú nǔ e wú é ɖ’ayi é kpó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e é ɖó é kpó.

Yě nɔ kplɔ́n azɔ̌ nɔví nyɔ̌nu lɛ́. Mɛxó agun tɔn nǔnywɛ́tɔ́ lɛ́ nɔ ba ali ɖěɖěe nu yě ná kplɔ́n azɔ̌ nɔví nyɔ̌nu lɛ́ ɖe lɛ́ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, yě sixú kplɔ́n nɔví nyɔ̌nu lɛ́, lěe yě sixú kpé nukún dó kplé kúnnuɖegbé tɔn wú gbɔn é, bɔ ényí nɔví súnnu e bló batɛ́mu é ɖé ma ɖo fínɛ́ ǎ ɔ, yě ná kpé nukún d’é wú. Yě sixú kplɔ́n yě lěe yě ná zán azɔ̌wanú lɛ́ alǒ macínu lɛ́ gbɔn é, énɛ́ ɔ, yě hɛn ɔ, yě ná d’alɔ bɔ è ná hɛn xɔ tutoblónúnǔ ɔ tɔn lɛ́ ɖó mǐmɛ́ jí, lobo lɛ́ d’alɔ ɖo tuto xɔgbígbá tɔn lɛ́ mɛ. Mɛ e nyí nukúnkpénǔwútɔ́ ɖo Betɛ́li lɛ́ é ko kplɔ́n azɔ̌ nɔví nyɔ̌nu lɛ́, bɔ yě nɔ kpé nukún dó nǔ vovo lɛ́ wú: mǐmɛ́jíninɔ, axixwíxwlé, akwɛ́línlɛ́n, nukún kpíkpé dó ɔdinatɛ́ɛ lɛ́ wú kpó nǔ mɔ̌hun ɖěvo lɛ́ kpó ɖo nǔ énɛ́ lɛ́ mɛ. Ényí mɛxó agun tɔn lɛ́ ɖo azɔ̌ kplɔ́n nɔví nyɔ̌nu lɛ́ wɛ ɔ, yě nɔ ɖe xlɛ́ yě ɖɔ yě kpé nǔ wú, bo lɛ́ nyí mɛ ɖejidéwú.

Nɔví nyɔ̌nu gěgé nɔ zán azɔ̌ e mɛxó agun tɔn lɛ́ kplɔ́n yě é nú le mɛ ɖěvo lɛ́ tɔn. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, nɔví nyɔ̌nu ɖé lɛ́ nɔ zán azɔ̌ e è kplɔ́n yě ɖo xɔgbígbá sín ali nu é dó d’alɔ mɛ ɖěvo lɛ́, bɔ è nɔ vɔ́ xɔ yětɔn lɛ́ gbá hwenu e adla ɖé j’ayǐ é. Nɔví nyɔ̌nu ɖěvo lɛ́ nɔ zán azɔ̌ e è kplɔ́n yě ɖo kúnnuɖiɖe agbawungba tɔn kpáxwé bɔ yě tuun lɛ́ é dó d’alɔ nɔví nyɔ̌nu gěgé ɖo ali énɛ́ nu. Nɛ̌ nǔ ka nɔ cí nú nɔví nyɔ̌nu lɛ́ dó mɛxó agun tɔn e kplɔ́n azɔ̌ yě lɛ́ é wú? Nɔví nyɔ̌nu ɖokpo nɔ nyí Jennifer bo ɖɔ: “Hwenu e un ɖo alɔ ɖó ɖo kpléxɔ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn ɖé gbígbá mɛ wɛ é ɔ, mɛ e nyí nukúnkpénǔwútɔ́ lɛ́ é ɖokpó zán hwenu dó kplɔ́n azɔ̌ mì. É ɖó ayi azɔ̌ e un wa é wú, bo kpa mì ná. Un yí wǎn nú azɔ̌ wa ɖó kpɔ́ xá ɛ, ɖó un nɔ mɔ ɖɔ un xɔ akwɛ́, bɔ è lɛ́ ɖeji dó wǔ ce.”

LE ÐĚÐĚE NƆ TƆ́N SÍN NǓWIWA GANJÍ XÁ NƆVÍ NYƆ̌NU E ÐO AGUN Ɔ MƐ LƐ́ É MƐ LƐ́ É

Mǐ yí wǎn nú nɔví nyɔ̌nu gbejínɔtɔ́ mǐtɔn lɛ́ Jexóva ɖɔhun. Énɛ́ wú ɔ, mǐ nɔ wa nǔ xá yě xwédo mǐtɔn mɛ wɛ yě ɖe ɖɔhun. (1 Tim. 5:1, 2) Mǐ nɔ wlí yɛ̌yi nú yě mɛ e ɖo Jexóva sɛn ɖó kpɔ́ xá mǐ wɛ lɛ́ é, bo nɔ lɛ́ gó ɖó yě wú. Gɔ́ ná ɔ, ényí yě mɔ ɖɔ mǐ yí wǎn nú yě, bo nɔ lɛ́ nɔ gǔdo nú yě ɔ, awǎjijɛ mǐtɔn nɔ lɛ́ túnflá. Nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nyí Vanessa bo ɖɔ: “Un nɔ dó kú nú Jexóva tawun ɖɔ un ɖo tutoblónúnǔ tɔn e mɛ nɔví súnnu e nɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mì tawun lɛ́ é gɔ́ é mɛ.” Nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nɔ Taïwan bo ɖɔ: “Un nɔ dó kú nú Jexóva kpó tutoblónúnǔ tɔn kpó tawun ɖó ya e yě nɔ ké nú nyɔ̌nu lɛ́ kpó lěe nǔ nɔ cí nú yě é kpó sɔmɔ̌ é wú. Énɛ́ ná hlɔ̌nhlɔ́n nǔɖiɖi ce, bo zɔ́n bɔ wǔ e è jɔ mì bɔ un ɖo tutoblónúnǔ Jexóva tɔn mɛ é lɛ́ xɔ akwɛ́ nú mì d’é jí.”

Ényí Jexóva mɔ bɔ nɔví súnnu gbejínɔtɔ́ lɛ́ ɖo bo wlí nú nɔví nyɔ̌nu lɛ́ wɛ, lobo lɛ́ ɖo sísí ɖó nú yě wɛ lěe éyɛ́ nɔ bló gbɔn é ɔ, dǒ nukún lě do é ná nɔ gó sɔ é mɛ kpɔ́n! (Nǔx. 27:11) Mɛxó agun tɔn ɖé nɔ nyí Benjamin, bo nɔ nɔ Écosse bo ɖɔ: “Súnnu gěgé ɖo gbɛ ɔ mɛ égbé, bo nɔ ɖó sísí ɖěbǔ nú nyɔ̌nu lɛ́ ǎ. Énɛ́ wú ɔ, ényí nɔví nyɔ̌nu mǐtɔn lɛ́ ɖo kpléxɔ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn mǐtɔn lɛ́ mɛ ɔ, mǐ nɔ ba ɖɔ yě ní mɔ ɖɔ è ɖe sísí xlɛ́ yě, bo yí wǎn nú yě.” Mi nú mǐ mɛ bǐ ní wa nǔ e wú mǐ kpé é, bo xwedó kpɔ́ndéwú Jexóva tɔn gbɔn nǔ wa xá nɔví nyɔ̌nu mǐtɔn vívɛ́ lɛ́ kpó wǎnyíyí kpó, gɔ́ nú nǔ wa xá yě kpó sísí e yě jɛxá é kpó gblamɛ.—Hlɔ̌. 12:10.