A mu aghan bọbọ la biri uṣe-aja ti ẹkẹnrẹn gidijẹ kele gba eju kpo ebirẹn. Ni ewe, ọbejuto sẹkut ọkan ni Bolivia ti ọrukọ ro ṣe Hans gin: “A mu ẹkẹnrẹn bọbọ la biri uṣe-aja ti ẹkẹnrẹn kele jọlọ ta ara, ẹkẹnrẹn ghaan rẹn ka ro gin aghan san ju ebirẹn, gba gba eju kpo aghan. Ẹghaarẹ ọkan ni Taiwan ti ọrukọ ro ṣe Shengxian, gin: “Ni ubo ti mo ka kani, ẹkẹnrẹn gidijẹ ro gin ee yẹle di ebirẹn fọ ni ọfọ ẹkẹnrẹn. Ọnọkẹnrẹn ọkan ma gin urun ti onobirẹn ro ni ubara ọfọ ọkan, aghan otu ro nemi ṣọọn re alẹ.” Ẹkẹnrẹn bọbọ ka mughan gin aghan ṣọn ebirẹn re alẹ ni ewe tie tie bọbọ. Ni ewe, aghan nemi ka jubẹ ni ewe ti ee mu ọghọ gbẹ ebirẹn.

O san gin ọnọkẹnrẹn nemi yi uṣe dẹ, ee toro uṣe-aja ti a kele muu la. O nemi gba ọgua uro ẹkẹnrẹn san ju ebirẹn we. (Ẹfi. 4:22-24) O wa nemi ṣe eyiwe ni won ma ka yẹn ewe Jihova. Ni oriẹkọ eyiwe, ẹnẹ wa fọ ni ubara ẹwọ ti Jihova gba mu ebirẹn, biri aghan omere ẹkẹnrẹn te nemi yẹn Jihova ni ẹwọ ti aghan gba mu ebirẹn, kẹnrẹn biri aghan ẹghaarẹ te wa ṣe ọlọgua ni ọghọ ti aghan mu gbẹ aghan omere ebirẹn.

ẸWỌ BOKỌ WUN JIHOVA GBA MU EBIRẸN?

Jihova mu ewe ti o to tan ṣi ni ẹwọ ti o san ti a gba mu ebirẹn. Ọsa ti o man didọn biri gba fẹ ọfọ aghan ọtọn ro dede won ṣe. (Jọn 3:16) Di aghan omere ebirẹn ti o nẹ ukpeọrọnfọ ni wun gha ṣiṣi ọma ebirẹn ti o jọlọ ghan gbẹ wun. Ro ni ubara ewe ghaan ti Jihova kele ko ọghọ ni ara ebirẹn.

Ẹwọ ọkan owun won gba da aghan biri ẹkẹnrẹn ni. Jihova da ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ni afarajẹ ro. (Jẹn. 1:27) Jihova ee da aghan ẹkẹnrẹn di aghan man iwe wẹrẹ agbẹdẹ ju aghan ebirẹn; wẹrẹ gbẹ o gba fẹ ọfọ ẹkẹnrẹn ju ebirẹn. (2 Kro. 19:7) O da ẹkẹnrẹn  biri ebirẹn biri umumọ ti aghan gba wa nẹ oye ọrọnfọ ti o wi Baibol. O da ẹkẹnrẹn biri ebirẹn biri eju umumọ ọkan, ti aghan gba nemi nẹ oye ọrọnfọ ti o wi Baibol biri gba nemi yẹn ara-uṣe sisẹngua ti won nẹ. Jihova man ọghan ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ti o nẹ ukpeọrọnfọ ni wun. Ugbejule ọkan owun won mu gbẹ ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ti aghan wa gba kalẹ ni alẹ ẹye we gbegberegbe wẹrẹ gba ṣe ọlaja biri ọkpanran ni ọrọn. (2 Pit. 1:1) O ṣe kpetekpete gin, ẹwọ ti Jihova gba mu ẹkẹnrẹn owun won gba mu ebirẹn.

O ka rentin aghan. Jihova fẹ man biri o te ṣe ebirẹn ni ara biri ẹkpikpomẹ ti aghan ma nẹ. Ni ewe, o rentin biri gba jẹ ubẹ Reṣẹl biri Ana. (Jẹn. 30:22; 1 Sam. 1:10, 11, 19, 20) Kẹnrẹn Jihova gba ẹmi fifẹn ro sin aghan ẹkẹnrẹn ti o ya iwe Baibol di aghan ya ita ẹkẹnrẹn ti o rentin urun ti ebirẹn gin gbẹ aghan. Ni ewe, Abra-am lele aṣẹ Jihova ti o gin di o ṣe urun dede ti aya ro Sera gin di o ṣe. (Jẹn. 21:12-14) Ọlaja Defid rentin Abigẹl. Ni ti ọrọnfọ, o gba a gin Jihova re raan wa gba wa biri owun fọ. (1 Sam. 25:32-35) Jisọs ti o mu ara-uṣe Ọwa ro ghan ni ewe ti o to tan, rentin iye ro Meri. (Jọn 2:3-10) Ewe ghaan mughan gin ewe ọkan ti Jihova kele mu ọghọ ni ara ebirẹn ka ṣe gba ka rentin aghan.

O gbiyẹle aghan. Ni ewe, Jihova gbiyẹle Ifi gin o wa nemi bejuto alẹ ẹye we dede. (Jẹn. 1:28) O gba eyiwe gba mughan gin ee gba eju gba kpo Ifi gin ee san to ọkọ ro, Adam, dẹ gin ọnutiẹyin won ṣe gbẹ ẹ. Kẹnrẹn Jihova gbiyẹle Ukọ Oriṣẹ Dẹbora biri Ulda gin aghan wa nemi mu ẹkọ gbẹ ira ro, gba ra lu ọgbẹjọ biri ọlaja. (Ọgb. 4:4-9; 2 Ọla. 22:14-20) Ni onuwe, Jihova gbiyẹle aghan Olele Kraist ebirẹn gin aghan wa nemi ṣe uṣẹ ro. Aghan omere ebirẹn ọlukpeọrọnfọ ghaan ka ṣe uṣẹ ọwowo iyẹn rire, ọlọgua uṣẹ oye, biri ọgba-iyẹn rire re ẹri mirẹn. Aghan ka mu utiẹyin ṣi ni uṣẹ ubo ti a kọ, biri gba bejuto Ọgua Oye biri ubo mirẹn mirẹn ti a kọ gbẹ branṣ ọfis. Aghan bọbọ ka ṣe uṣẹ ni Bẹtẹl; aghan mirẹn dẹ ka ṣe uṣẹ ni ọfis ọyi-owun-aja-dẹ. Omere ebirẹn ghaan ka ṣiṣi arun-ogun ti o la ti Jihova ka lo gba ṣe ayẹ-inọ ro. (Sam 68:11) O ṣe kpetekpete gin, Jihova ee ka gba eju olẹ ti ee nemi ṣe urun-ki-urun ṣọn ebirẹn.

BOKỌ AGHAN OMERE ẸKẸNRẸN TE NEMI YẸN JIHOVA NI ỌRỌNRỌN ẸWỌ TI AGHAN GBA MU EBIRẸN?

Omere ẹkẹnrẹn, gba man gin aghan winọrọn gba ọrọnrọn ẹwọ mu omere ebirẹn Olele Kraist ewe biri Jihova ka ṣe, o yẹle di aghan jọlọ ṣọn ewe biri aghan te ro biri urun ti aghan ka ṣe. Gba nemi ṣe ẹrẹn, aghan fẹ utiẹyin. Ẹwo oyibo nemi lo urun uṣẹ bọbọ gba ri ọma ti o wi inọ oniye, gba man tabi ọma we winọrọn ṣe uṣẹ gẹrẹrẹ. Ni ewe ọkan we, ukun ti o san biri Ọfọ Oriṣẹ nemi tin ẹnẹ ẹyin gba man tabi eju ti ẹnẹ gba ṣọn ebirẹn wu Jihova. Nikọ aghan omere ẹkẹnrẹn nemi ṣe gba ri utiẹyin we gba?

Birọ utiẹyin ni ẹwọ ọrọnrọn ukun. (Owe 18:17) Ẹnẹ nemi bi ukun ti ẹnẹ gbiyẹle ti o ka ro gbẹ irẹye, kẹnrẹn ti o man biri a te gbe urun ni uwan rọ ubirọ ṣiṣi: “Ẹwọ bokọ wo ro gin mo gba mu ebirẹn? Aghan ka ri gin mo ka mu ọghọ gbẹ aghan? O nẹ urun-ki-urun ti mo nemi ṣe gba wọn ni?” Olukun rẹ ma mu arun to ewe bọbọ ti wo kele nemi wọn ni, maa ṣe ebinọ. Okpinju, wo ka dumunẹ gba yi urun ti o yẹle dẹ.

Kọ ẹkọ Baibol. Ewe ti o san ju fẹnẹfẹnẹ gbẹ ẹkẹnrẹn gba man tabi aghan winọrọn gba ọrọnrọn ẹwọ mu omere ebirẹn, ka ṣe gba ṣọn urun ti Ọfọ Oriṣẹ gin ni ubara uṣe ti o yẹle ti aghan wa nẹ. (Ibru 4:12) Biri ẹnẹ winọrọn kọ ẹkọ Baibol, ẹnẹ kọ ni ubara ẹkẹnrẹn ti o gba ọrọnrọn ẹwọ mu ebirẹn biri aghan ti ee ṣe wẹrẹ. Ẹnẹ nemi gba uṣe aghan gba wan ti ẹnẹ. Gbadatuluu, o yẹle di ẹnẹ ṣọn ẹsẹn Baibol ukanrin ukanrin gidijẹ gba man eju ti Oriṣẹ gba ṣọn ebirẹn, okpinju ti ẹnẹ gba wa ṣọn ọkan nọkan ti o nemi bete ẹnẹ. Ni ewe, ṣiṣi biri 1 Pita 3:7 gin, o yẹle di ọkọ gba oye biri aya ro do teri gin “ebirẹn ira ẹye ti o rọ rẹẹn.” b Di eyi si jẹ gin aghan ebirẹn ee san to wẹrẹ gba man urun to aghan ẹkẹnrẹn? Ee gha wẹrẹ. Gba ọfọ ti Pita gin we gba wan urun ti o wi Galeṣia 3:26-29, ti o mughan gin Jihova fẹsẹn ebirẹn ṣiṣi biri won fẹsẹn ẹkẹnrẹn gba biri Jisọs sin ni ọrọn. Aghan omere ẹkẹnrẹn ma kọ ẹkọ Baibol biri gba gin gbẹ ọrọnrọn ukun di o fọ  ni ubara ẹwọ ti aghan gba mu aghan ebirẹn, aghan wa nemi kọ ọrọnrọn ewe biri a te wa nemi mu ọghọ gbẹ aghan omere ebirẹn.

BOKỌ AGHAN ẸGHAARẸ TE ṢE GBA MU ỌGHỌ GBẸ AGHAN OMERE EBIRẸN?

Kẹnrẹn, aghan omere ẹkẹnrẹn ni ujọ nemi lele ewe aghan ẹghaarẹ ti o nẹ wuwu, gba man ọrọnrọn ewe ti a gba mu omere ebirẹn. Bokọ aghan ẹghaarẹ ni ujọ te gba ara aghan ṣe ewe we ni ubara ọghọ ti aghan mu gbẹ omere ebirẹn? Ṣọn ewe bọbọ.

Aghan ẹghaarẹ ka yiri aghan omere ebirẹn. Alẹọgua Pọl mu ọrọnrọn ewe ṣi ti aghan ẹghaarẹ wa yẹn. Ni iwe ti won ya gbẹrẹ ujọ ti o wi Rom, o yiri aghan omere ebirẹn gidijẹ. (Rom 16:12) Ro biri ara te yọn omere ebirẹn ghaan to ti a gba rọ iwe ti Pọl ya wa gbẹ aghan ti o wi ujọ we dede! Ni ewe ọkan we, aghan ẹghaarẹ ka jọlọ yiri aghan omere ebirẹn gbẹ ọrọnrọn uṣe ti aghan nẹ biri uṣẹ ti aghan winọrọn ṣe gbẹ Jihova. Eyi ka mu utiẹyin gbẹ omere ebirẹn ghaan gba man gin aghan dede ti o wi ujọ we mu ọghọ gbẹ aghan, biri gba fẹ ọfọ aghan. Ọfọ ẹkọ ti ẹghaarẹ ọkan mu gbẹ aghan nemi ṣe urun ti omere ebirẹn ghaan fẹ dẹn, di aghan gba nemi ka sẹn Jihova biri ukpeọrọnfọ —Owe 15:23.

Aghan ma winọrọn mu ẹkọ gbẹ aghan omere ebirẹn, aghan ẹghaarẹ ka ri gin urun ti aghan gin ti ẹmi aghan wa, kẹnrẹn gba mu arun sọ urun ti aghan teri ro gba yiri aghan. Teri nikọ? Omere onobirẹn ọkan ti ọrukọ ro ṣe Jessica gin: “O ka san ni aghan omere ẹkẹnrẹn ma gin gbẹ omere onobirẹn gin ‘uṣẹ rẹ sẹngua.’ Dẹ, o ka jọlọ mu ẹkọ gbẹ ẹnẹ ni aghan omere ẹkẹnrẹn ma mu arun sọ uṣẹ ti o san ti ẹnẹ ṣe, ṣiṣi, gba bejuto aghan ọtọn ẹnẹ di aghan ṣikalẹ kpuarere gba jọlọ rentin ni ubara ujọ, wẹrẹ gba gba ira gba ra gbe ọma ẹkọ Baibol kuri uli ro wa ni ubara ujọ.” Aghan ẹghaarẹ ma mu arun sọ urun ti aghan teri ro gba yiri aghan omere ebirẹn, eyi ka lẹghẹ aghan omere ebirẹn ri gin aghan wọrun, kẹnrẹn gin a fẹ ọfọ aghan ni ujọ we.

 Aghan ka rentin aghan omere ebirẹn. Aghan ẹghaarẹ ti o ka gba ara re alẹ man gin, ee ṣe aghan nọkan re nẹ ero ti o jọ. Aghan ẹghaarẹ eju ẹrẹn ka mu ayẹ ṣi di aghan omere ebirẹn gin urun ti aghan ro, kẹnrẹn aghan ka jọlọ rentin ni ebirẹn ghaan ma winọrọn fọ. Aghan ma winọrọn ṣe eyiwe, aghan ẹghaarẹ winọrọn mu ẹkọ gbẹ aghan omere ebirẹn, kẹnrẹn gba jẹ ere ro. Ni ewe bokọ? Ẹghaarẹ ọkan ti ọrukọ ro ṣe Gerardo, ti o ka ṣe uṣẹ ni Bẹtẹl gin: “Mo ka bi aghan omere ebirẹn rọ urun ti aghan ro ni ubara ọfọ bọbọ, eyi ka lẹghẹ uṣẹ mi san ni. Ni ira gidijẹ, aghan kpẹ ni uṣẹ we ju omere ẹkẹnrẹn gidijẹ.” Ni ujọ, omere ebirẹn gidijẹ ka ṣe uṣẹ ọlọgua uṣẹ oye, teri ẹrẹn, aghan ka jọlọ man irẹye ti o wi ẹkpalẹ rẹn. Ẹghaarẹ ọkan ti ọrukọ ro ṣe Bryan gin: “Omere ẹnẹ ebirẹn ghaan nẹ uṣẹ gidijẹ ti aghan ka ṣe gbẹ ujọ we. Teri ẹrẹn, kọ urun gidijẹ gbẹ ni ẹwọ aghan.”

Aghan ẹghaarẹ ti o gban ee wa tete mu ẹwọ jọn urun ti omere ebirẹn ghaan nẹ ti aghan fẹ gin. Teri nikọ? Ẹghaarẹ ọkan ti ọrukọ ro ṣe Edward gin: “Urun ti omere onobirẹn ọkan fẹ gin biri urun ti won man, nemi mu utiẹyin gbẹ omere ọnọkẹnrẹn gba nẹ oye ọfọ ti o wi alẹ gẹrẹrẹ. Kẹnrẹn, urun ti omere onobirẹn we wa gin nemi tin ẹghaarẹ we ẹyin gba man urun ti aghan mirẹn winọrọn ro, ni. (Owe 1:5) O ma wu di ẹghaarẹ maa nemi lo urun ti omere onobirẹn gin, o kpe nemi dọkpẹ gbẹ ẹ ni urun ti won gin biri oye ro ti wun ee mu yẹrẹ.

Aghan ka kọ omere ebirẹn. Aghan ẹghaarẹ ti o gban ka fẹ ẹwọ-ayẹ gba kọ aghan omere ebirẹn. Ni ewe, aghan nemi kọ aghan omere ebirẹn biri a te ṣe ubara gbẹ ode rire di a gba ri gin, ira ti omere ọnọkẹnrẹn ti o gba-omi kuro ee winọrọn, aghan wa nemi ṣe e. A nemi kọ aghan biri a te lo urun uṣẹ bọbọ wẹrẹ maṣini, di aghan gba nemi mu utiẹyin ṣi ni aghan ma winọrọn kọ biri gba bejuto ubo ti a kọ gbẹ ujọ we. Ni Bẹtẹl, aghan ọbejuto uṣẹ nẹ kọ aghan omere ebirẹn gidijẹ biri a te bejuto uṣẹ eju ikẹnẹkun toro gba ra lu ubo ti a jọlọ, urun ti a ra, ogho ti a bejuto, uṣẹ kọmputa biri uṣẹ mirẹn mirẹn. Aghan ẹghaarẹ ma kọ aghan omere ebirẹn, ẹghaarẹ ghaan winọrọn mughan gin aghan ri ebirẹn ghaan ṣiṣi irẹye ti o kpe-uwan to ti a nemi gbiyẹle.

Aghan omere ebirẹn gidijẹ ka lo ẹkọ ti aghan ẹghaarẹ kọ aghan gba mu utiẹyin gbẹ irẹye mirẹn. Ni ewe, aghan omere ebirẹn bọbọ ti o gba ẹkọ uṣẹ ubo ti a kọ, ka mu utiẹyin ṣi gba biri irẹye mirẹn kọ uli aghan ti ibajẹ ti o guo ubo guo man alẹ. Aghan omere ebirẹn mirẹn ka lo agbẹdẹ biri a te wowo iyẹn rire we ni ugbamugba ti a kọ aghan, gba kọ aghan omere ebirẹn mirẹn di aghan kẹnrẹn gba nẹ akpẹn ni uṣẹ oye ọkan we. Nikọ omere ebirẹn ghaan ro ni ubara ẹghaarẹ ghaan ti o kọ aghan we? Omere onobirẹn ọkan ti ọrukọ ro ṣe Jennifer gin: “Ti mo gba ṣe uṣẹ ni uṣẹ Ọgua Oye ọkan ti a kọ, ẹghaarẹ ọkan ka gba ira ro gba kọ mi. O daju uṣẹ ti mo ṣe, kẹnrẹn o yiri mi teri ro. Mo jẹ ayọn uṣẹ ti mo biri o ṣe, teri o lẹghẹ mi man gin mo wọrun gba jẹ a gbigbiyẹle.”

ỌSAN TI O KA LẸFUN NI A MA GBA ỌRỌNRỌN ẸWỌ MU EBIRẸN NI UJỌ ṢIṢI OMERE ẸNẸ EBIRẸN

Ẹnẹ fẹ ọfọ omere ẹnẹ ebirẹn ọlukpeọrọnfọ ghaan ṣiṣi biri Jihova fẹ ọfọ aghan. Teri ẹrẹn, ẹnẹ ka biri aghan do ṣiṣi ẹbi ẹnẹ. (1 Tim. 5:1, 2) Ẹnẹ fẹ ọfọ aghan, kẹnrẹn o ka yọn ẹnẹ ara gba biri aghan ṣe uṣẹ. Kẹnrẹn, ara ka yọn ẹnẹ ẹkẹnrẹn ni ebirẹn ghaan ma man gin ẹnẹ fẹ ọfọ aghan gba fẹ mu utiẹyin ṣi. Omere onobirẹn ọkan ti ọrukọ ro ṣe Vanessa gin: “Mo jọlọ dọkpẹ gbẹ Jihova gin mo wi ugbarajọ ro ti o kọn biri omere ẹkẹnrẹn ti o ka jọlọ mu ẹkọ gbẹ mi.” Omere onobirẹn ọkan ni Taiwan gin: “Mo jọlọ dọkpẹ gin Jihova biri ugbarajọ ro man ọghan ebirẹn biri urun ti aghan ro. Eyi ka lẹghẹ ukpeọrọnfọ mi ni, kẹnrẹn, gba lẹghẹ ẹwọ-ayẹ ti mo nẹ gba wi ujọ Jihova gba kọn mi eju.”

Biri o te yọn Jihova to ti won gba ri omere ẹkẹnrẹn ọlukpeọrọnfọ ti o man ọghan ebirẹn biri gba mu ọghọ gbẹ aghan ṣiṣi biri ọlara ro ka ṣe! (Owe 27:11) Ẹghaarẹ ọkan ni Scotland ti ọrukọ ro ṣe Benjamin gin: “Ẹkẹnrẹn gidijẹ ni ẹye we ni onuwe ee ka mu ọghọ gbẹ ebirẹn, teri ẹrẹn omere ẹnẹ ebirẹn ma wi Ọgua Oye, ẹnẹ fẹ di o da aghan eju gin ẹnẹ mu ọghọ gbẹ aghan, kẹnrẹn gin aghan wọrun.” Di ẹnẹ ṣe urun dede ti ẹmi ẹnẹ ka gba yẹn Jihova ti ubara gbigba ọrọnrọn ẹwọ mu aghan omere ẹnẹ ebirẹn ti o ghan ghaan ni ewe wuwu biri ọghọ ti o yẹle.—Rom 12:10.