Skip to content

Skip to table of contents

Kansi muwona anakazi monga ni mwakuŵawonela Yehova?

Kansi muwona anakazi monga ni mwakuŵawonela Yehova?

SEWO tili na mwayi ukulu wotumikila pamozi na anakazi anyinji okhulupilika. Tuchita chidwi komasoti tukonda aliyense wa alongo okhulupilika amene aŵa amene okata ntchito mwakhama! Chifukwa cha vamene ivi sewo tufuna kuchita nawo vinthu mowama ntima, mwachilungamo, komasoti mwaulemu. Koma chifukwa chakuti tiliye ungwilo, nthawe ziyakine tingovutika kuchita vamene ivi. Kuyangijila pa kusoŵa ungwilo, abale ayakine okumana na mavuto iyakine.

Ayakine ekulila mmadela amene analume anyinji owona anakazi kunkhala osafunika. Mwachisanzo, wopanamila dela muyakine waku Bolivia, zina yake Hans enena kuti “Analume ayakine ekulila m‘chinkhalidwe chamene chulimbikisa analume kuti akochita vinthu momeka ngako. Ŵanthu oteti, okhulupilila kuti analume ni ofunika ngako ndipo ochita vinthu mosalemekeza anakazi.” a Nkulu muyakine waku Taiwan, zina yake Shengshan enena kuti: “M’dela yanunkhala, analume anyinji owona kuti anakazi ofunikalini kuloŵelela nkhani za mabizinesi ŵawo. Keno mwanalume anganene maganizo amwanakazi pachochitika chiyakine, ayake angamunyoze.” Analume ayakine ochitila sankho anakazi m’njila zosawonekela luweme. Mwachisanzo, ŵanthu ayakine angalaŵile nthabwala zowonesha kusalemekeza mwanakazi.

Chokondwelesha n’chakuti viliye kanthu kuti munthu ekulila mudela yotyani yove angakwanishe kuchinja. Munthu angakwanishe kusilija vuto yake yowona kuti mwanalume ni wofunika ngako kupambana mwanakazi. (Aife. 4:22-24) Vamene ivi n’vokwanishika mwakukonkheja chisanzo cha Yehova. Munkhani ino, tikambilane mwamene Yehova mwakuwonela anakazi, vangachite abale kuti akowona anakazi monga ni mwakuŵawonela Yehova, komasoti vangachite akulu kuti ankhale pasogolo powonesha ulemu kuli alongo.

KANSI YEHOVA OŴAWONA TYANI ANAKAZI?

Yehova wapeleka chisanzo chiweme ngako ponena za mwatingachitile vinthu na anakazi. Monga Tata wachifundo, yove okonda banja yake yapano pa chalo. (Yoh. 3:16) Ndipo alongo okhulupilika, ali monga ni ŵana anakazi apadela kuli yove. Tiyeni tikambilane njila izi zokonkhapo zamene zuwonesha kuti Yehova okonda komasoti olemekeza anakazi.

Yove ochitalini nawo vinthu mwasankho. Yehova, elenga mwanalume na mwanakazi m’chifanizilo chake. (Gen. 1:27) Yove aliye pange mwanalume kunkhala wanzelu olo waluso ngako kupambana mwanakazi; ndipo Mulungu okondalini ngako analume kupambana anakazi. (2 Mbiri 19:7) Yove, epanga mwanalume na mwanakazi na luso yolingana kuti akokwanisha kumvwisha chonadi cha m’Baibolo na kuti akowonesha minkhalidwe yake iweme. Yehova owona soti kuti chikhulupililo cha analume na anakazi n’cholingana—viliye kanthu kuti chiyembekezo chawo ni chakuzankhala na moyo kosasila m’paladaiso pano pa chalo, kapena kuyatumikila monga Mafumu olo Ansembe kululu. (2 Pet. 1:1) Pamene apa, nivowonekelatu kuti Yehova ochitalini vinthu mwasankho na anakazi.

Yove omvwishila mapemphelo ŵawo. Yehova okhuziwa na mwakumvwila anakazi komasoti mavuto ŵakukumana nawo. Mwachisanzo, yove emvwishila mapemphelo a Lakele komasoti Hana nochitapo kanthu. (Gen. 30:22; 1 Sam. 1:10, 11, 19, 20) Yehova, eujilasoti olemba Baibolo kuti alembe nkhani za analume amene enzemvwishila maganizo ŵa anakazi. Mwachisanzo, Abulahamu ekonkheja malangizo ŵechimupasa Yehova akuti amvwile mwanakazi wake Sara. (Gen. 21:12-14) Mfumu Davide emvwila vechimuuja Abigael. Ndipo kulaŵila chendi, yove enzewona kuti Yehova niye etuma mwanakazi wamene uyu kuti akalaŵile naye. (1 Sam. 25:32-35) Yesu wamene enzewonesha luweme minkhalidwe ya Atata wake, emvwila mawu ŵechimuuja amayi ŵake Maria. (Yoh. 2:3-10) Visanzo vamene ivi, vuwonesha kuti njila imozi yakuwoneshela Yehova kuti olemekeza anakazi ni mwakuŵamvwishila.

Yove oŵadalila. Mwachisanzo, Yehova epasa mwayi Hava woyavya kusamalila chalo chonse. (Gen. 1:28) Mwakuchita vamene ivi, yove ewonesha kuti enzemuwonalini monga wosafunika kuli mwanalume wake Adamu, koma monga muyake womuyenelela. Yehova, epasasoti Aneneli achinakazi monga Debola na Hulida, ntchito yolangiza ŵanthu ŵake kupamikijapo woweluza na mfumu. (Ower. 4:4-9; 2 Maf. 22:14-20) Masiku ŵano, Yehova wapeleka mwayi kuli anakazi Achikhilisitu kuti akokata ntchito yake. Alongo okhulupilika amene aŵa otumikila monga ofalisa, apainiya, komasoti amishonale. Ove oyavya pa ntchito zopanga mapulani, zomanga, na zowamyasoti Ng’anda za Ufumu komasoti maofesi anthambi. Ayakine mwa alongo amene aŵa otumikila pa Beteli; ayakine otumikila mu maofesi omasulila mabuku. Alongo amene aŵa ali monga ni gulu ikulu ya nkhondo yamene Yehova oikatishila ntchito pochita chifunilo chake. (Sal. 68:11) Kulaŵila chendi, Yehova owonalini anakazi kunkhala ofoka olo osafunika.

KANSI ABALE ANGAPHUNZILE TYANI KUWONA ANAKAZI MONGA NI MWAKUŴAWONELA YEHOVA?

Abale, kuti tiziŵe keno tuwona alongo Achikhilisitu monga ni mwakuŵawonela Yehova, tufunika kulifufuza mofumila pansi pa ntima kuti tiziŵe mwatuganizila, komasoti mwatuchitila vinthu. Kuti tikwanishe kuchita vamene ivi, sewo tufunikila thandizo. Dokota angakatishile ntchito chipangizo pofuna kuwona keno ntima wa munthu uli luweme olo yayi. Molingana na vamene ivi, azishamwali aweme komasoti Mawu a Mulungu angatiyavye kuziŵa keno tuwona anakazi mwa njila yakukondwela nayo Mulungu olo yayi. Kansi tingachite tyani kuti tilondele thandizo yamene iyi?

Konshani nshamwali wanu muweme. (Miy. 18:17) Tingachite luweme kulaŵila na nshamwali wasu wodalilika wamene oziŵika na mbili yakuti ni muweme ntima ndipo oganiza luweme nomukonsha makonsho aŵa okonkhapo: “Kansi uganiza kuti newo nuŵawona tyani alongo? Kansi ove anganene kuti nuŵalemekeza? Kansi pali chinthu chiyakine chanufunikila kuchinja ponena za mwanuchitila vinthu na alongo?” Nshamwali wanu akanena njila zamufunikila kuchinja, mwewo mufunikila kupewa kukhumudwa. Mmalo mwake, nkhalani okonzeka kuchinja.

Phunzilani Mawu a Mulungu. Njila iweme ngako yoziŵila mwatuchitila vinthu na alongo ni kukatishila ntchito Mawu a Mulungu kuti atiyavye kufufuza maganizo komasoti vochita vasu. (Ahe. 4:12) Tikophunzila Baibolo, tuziwa za analume amene enzewona anakazi mwa njila iweme komasoti amene enzeŵawonalini moyenelela. Pavuli pake, sewo tingayelekezele vinthu venzechita ove na vatuchita sewo. Kuyangijila pamene apo, kulinganija mavesi a m’Baibolo kungatiyavye kupewa kukatishila ntchito mavesi mophoniyeka pofuna kuti akatijane na maganizo ophoniyeka ŵatili nawo ponena za anakazi. Mwachisanzo, molingana na 1 Petulo 3:7, mwanakazi owamila kupasiwa “ulemu monga ni chiya chosatang’a.” b Kansi vesi yamene iyi yuwonesha kuti yove ni wonyozeka—munthu aliye nzelu olo wosafunika—mosiyana na mwanalume? Kutali-tali! Yelekezelani mawu a Petulo na mawu ali pa Agalatiya 3:26-29, amene owonesha kuti Yehova wasankha anakazi komasoti analume ayakine kuti akalamulile pamozi na Yesu kululu. Tikophunzila Mawu a Mulungu nosenga azishamwali aweme kuti atiuje mwatuchitila vinthu na anakazi, sewo tingaphunzile kuwonesha ulemu woyenelela kuli alongo ŵasu.

KANSI AKULU OWONESHA TYANI KUTI OLEMEKEZA ALONGO?

Abale mumpingo angaphunzilesoti kuchita vinthu molemekeza alongo mwakukonkheja chisanzo cha akulu okondewa amumpingo. Kansi akulu opeleka tyani chisanzo chiweme pankhani yolemekeza alongo? Onani ziyakine mwa njila zakuwoneshela ulemu.

Akulu olaŵila mawu otembeja pa vakuchita alongo. Mtumwi Paulo epeleka chisanzo chiweme changakonkheje akulu. Yove etembeja alongo anyinji patuŵa mu kalata yake yechilembela mpingo waku Roma. (Alo. 16:12) Kansi mwewo mungakwanishe kuwona mmaganizo mwanu chisangalalo chenze nacho alongo amene awo kalata ya Paulo peyenzeŵelengewa kumpingo? Akulu otembeja alongo mofumila pansi pa ntima chifukwa cha minkhalidwe yawo iweme komasoti ntchito yakuchitila Yehova. Mawu otang’isha ofumila kuli nkulu angankhale chendi ofunikila kuli alongo amene aŵa kuti apitilije kutumikila Yehova mokhulupilika.—Miy. 15:23.

Kutembeja

Polaŵila mawu otembeja kuli alongo, akulu olaŵila mofumila pansi pa ntima komasoti mosapita mmbali. Ndaŵa yanji? Mulongo muyakine zina yake Jessica enena kuti: “Vunkhala luweme abale akauja mulongo kuti ‘muchita luweme.’ Koma tukondwela ngako abale akatitembeja pachinthu chiyakine mosapita mmbali monga chifukwa chophunzisa ŵana ŵasu kuti osati akoyenda-yenda misonkhano ili mkati, olo chifukwa chakuyatola munthu watuphunzila naye Baibolo kuti amvwishile misonkhano.” Akulu akotembeja alongo mosapita mmbali, ochitisha alongo amene awo kulimvwa kunkhala ofunika komasoti apadela mumpingo.

Akulu omvwishila alongo akolaŵila. Akulu olichefya, oziŵa kuti ni ovelini ŵeka angankhale na malingalilo aweme nthawe zonse. Akulu olichefya, osenga alongo kuti alaŵile maganizo ŵawo ndipo omvwishila mwatchelu alongo amene awo akolaŵila. Mwakuchita vamene ivi, akulu olimbikisa alongo ndipo nawosoti opindula. Mwanjila yotyani? Nkulu muyakine zina yake Gerardo, wamene otumikila pa beteli, enena kuti: “Newo nukonsha alongo kuti alaŵilepo maganizo ŵawo chifukwa vamene ivi vuniyavya kuti nikate luweme ntchito yangu. Nthawe zinyinji, alongo onkhala kuti akata ntchito yamene iyo kwa nthawe itali kupambana abale.” Mumpingo, alongo anyinji otumikila monga apainiya, tetyo ove oziŵa vinyinji ponena za ŵanthu am’dela yawo. Nkulu muyakine zina yake Bryan enena kuti: “Alongo ŵasu ali na minkhalidwe inyinji iweme komasoti maluso amene ofunikila m’gulu yasu. Tetyo, phunzilani kufumila kuli alongo!”

Kumvwishila

Akulu anzelu ofunika lini kuwaya-waya malingalilo ŵa alongo. Ndaŵa yanji? Nkulu muyakine zina yake Eduard enena kuti: “Malingalilo ŵangapeleke mulongo angayavye m’bale kumvwisha luweme nkhani iyakine, komasoti kumvwisha luweme mwakumvwila ŵanthu ayakine.” (Miy. 1:5) Olo kuti nkulu owona malingalilo awapeleka mulongo angayavyelini ngako, yove angamutembeje chifukwa cholaŵilapo malingalilo ŵake, chiziŵisho chake, komasoti kumvwisha kwake vinthu.

Akulu ophunzisa alongo. Akulu anzelu opeza mipata kuti aphuzise alongo. Mwachisanzo, ove angaphunzise alongo mwangasogojele misonkhano yokonzekela utumiki wakumunda pakankhala kuti paliye m’bale wobatizika. Ove angaŵaphunzise kuti akokwanisha kukatishila ntchito vipangizo viyakine olo mashini, kuti akokwanisha kukata ntchito yomanga nowamyasoti vinthu m’gulu yasu. Pa beteli, osogolela ankhala ophunzisa alongo kuti akokata ntchito zosiyana-siyana, kupamikijapo kuwamya vinthu, kugula vinthu, kuŵelengela ndalama, kupanga mapulogilamu apa kompiyuta, na vinthu viyakine.

Kuphunzisa

Alongo anyinji okatishila ntchito maphunzilo ŵakuphunzisiwa na akulu poyavyako ayakine. Mwachisanzo, alongo ayakine okatishila ntchito maphunzilo avomanga-manga poyavyasoti ŵanthu ayakine kuwamyasoti ng’anda zawo pavuli pa masoka am’chilengedwe. Alongo ayakine okatishila ntchito maluso ŵechiphunzisiwa pa ntchito yolalikila mmalo opezeka ŵanthu anyinji, poyavya alongo anyinji kuti ayangijile luso yawo yolalikila. Kansi alongo oŵawona tyani akulu amene eŵaphunzisa? Mulongo muyakine zina yake Jennifer enena kuti: “Panthawe yetenzekata ntchito yomanga Ng’anda ya Ufumu iyakine, wosogolela muyakine epatula nthawe kuti aniphunzise. Yove enzewona ntchito yenenzekata ndipo enitembeja chifukwa cha ntchito yamene iyo. Newo nenzekonda kukata naye ntchito pamozi chifukwa nenzeliwona kunkhala munthu wofunika komasoti wodalilika.”

MAPINDU ŴATUFWANA CHIFUKWA CHOWONA ANAKAZI AMUMPINGO MONGA AZILONGOSI ŴASU

Sewo tuŵakonda alongo ŵasu okhulupilika monga ni mwakuchitila Yehova! Tetyo, tuchita nawo vinthu monga nimwatuchitila na ŵanthu am’banja mwasu. (1 Tim. 5:1, 2) Sewo tuŵakonda ndipo tusangalala kukata nawo ntchito pamozi. Komasoti tukondwela tikaziŵa kuti ove owona kuti sewo tuŵakonda na kuŵayavya. Mulongo muyakine zina yake Vanessa enena kuti: “Newo numutembeja ngako Yehova chifukwa chonkhala m’gulu yake yamene ni yozula na abale amene onilimbikisa ngako.” Mulongo muyakine waku Taiwan enena kuti: “Newo nutembeja ngako Yehova komasoti gulu yake chifukwa owona kuti anakazi ni apadela ngako ndipo olemekeza ngako maganizo ŵawo. Vamene ivi vutang’isha chikhulupililo changu, ndipo vunichitisha kutembeja ngako mwayi wanili nawo wonkhala m’gulu ya Yehova.”

Yehova omekela ngako akawona kuti analume okhulupilika owonesha chikondi komasoti ulemu kuli anakazi! (Miy. 27:11) Nkulu muyakine waku Scotland zina yake Benjamin enena kuti: “Analume anyinji masiku ŵano, olemekezalini anakazi na patontho kumo. Tetyo, mwanakazi akaloŵa mu Ng’anda ya Ufumu sewo tufuna kuti akolimvwa mosiyana.” Tiyeni tonse tichite vonse vatingakwanishe pokonkheja Yehova mwakuchita vinthu mwachikondi na alongo ŵasu okondewa komasoti kuŵapasa ulemu wakufunikila.—Alo. 12:10.

a Munkhani ino, mawu akuti “alongo” otanthauza alongo ŵasu Achikhilisitu osati achibale ŵake a munthu.

b Kuti mumvwe vinyinji pa “chiya chosatang’a”, onani nkhani yamutu wakuti Ntengo wa chotengela chochepa mphamvu mu Nsanja ya Olonda ya 15 Meyi 2006, na nkhani yamutu wakuti Malangizo anzeru kwa okwatirana mu Nsanja ya Olonda ya 1 Malichi 2005.