Aphangi ako a mala akudile mu mafundo anyi mala avula anago guzula akhetu nu ndando. Ha gufezegesa, phangi Hans udi mutadi muwendji gu Bolivie, udi muzuela egi: “Mala ako akudile mu mafundo anyi athu ana sunzula mala ha gukalagala ndaga nu lulendo luagasue; mala ene ana mona gifua adi abalega akhetu, anago nji guanemesa.” Phangi Shengxian udi mukulu gu Taïwan, udi muzuela egi: “Fundo ngana jinga, mala avula ana tangiza egi akhetu ashigo naye guhana matangi awo mu midimo idi mutshita mala. Gula yala mumoshi wazuelela matangi amuhanyi mukhetu mu ndaga imoshi ngenyi, mala ako ajiyilego gumunemesa.” Uvi gudi nu ndaga mala ana tshita jinyi jiana monesa egi anago gunemesa akhetu. Ha gufezegesa, ana zuela ilelesa inyi yanago gunemesa akhetu.

Yadiago, ikhale yala wakudile mu kutime ya luholo lutshi, wajiya gusombegesa. Wajiya gusombegesa matangi enji anyi athu ako ana tangiza egi yala wabalega mukhetu. (Ef. 4:22-24) Gula phangi wa yala udi mulandula gifezegeselo gia Yehowa, wajiya gusombegesa luholo luenji lua gukalegela aphangi a akhetu ndaga. Longo edi, diza mumonesa luholo Yehowa wana kalegela akhetu ndaga, nu luholo aphangi a mala ajiya gulandula gifezegeselo gia Yehowa mu ndaga yene. Tuza nji mumona luholo akulu ajiya guhana gifezegeselo giabonga mu ndaga yatadila gunemesa aphangi a akhetu.

LUHOLO LUTSHI YEHOWA WANA KALEGELA AKHETU NDAGA?

Yehowa wana hana gifezegeselo giabonga mu ndaga yatadila gukalegela akhetu ndaga. Udi Tata wazala pha nu khenda, wana zumba an’enji agasue. (Yone 3:16) Aphangi a akhetu ana gusha gutshigina gudi muene, adi gifua an’enji a akhetu ana zula muene nu ndando. Tutadilenu ndaga eji jialandula jidi mumonesa egi Yehowa wana zumba nu wana nemesa akhetu.

 Mukut’awo agasue wana guazula luholo lumoshi. Yehowa wafugile mala nu akhetu mu gifuanesa gienji. (Gis. 1:27) Gafugilego mala nu gutema guavula nga nu ndunge gubalega akhetu; wana guazumba mukut’awo agasue luholo lumoshi. (2 Gudi. 19:7) Waafugile nu ndunge jia luholo lumoshi jia gukotelesa giamatshidia gidi mu Biblia nu gulandula makalegelo enji abonga. Yehowa wana zula nji nu ndando mala nu akhetu anyi ana sha gutshigina gudi muene; mukut’awo agasue waahanele luendu lua gujinga mayilago mu phaladiso ha mavu nga felela dia gubua mafumu nu nganga-nzambi mu dilu. (2 Phet. 1:1) Idi yadiago egi Yehowa gana tangijilago akhetu ndaga jiabola.

Wana guategelela. Yehowa wana gudisha ha fundo dia akhetu nu wana jiya ndaga ana tagana najio. Ha gufezegesa, wategelele isambu ya Rashele nu Ana, gungima waahanele mvutu. (Gis. 30:22; 1 Sam. 1:10, 11, 19, 20) Yehowa wakuatesele athu anyi asonegele Biblia ha gusonega mene jia mala ategelele mbimbi jiaawambelele akhetu. Ha gufezegesa, Abalahama watshiginyile ndaga jiamuwambelele Yehowa ha gutegelela mukaji’enji Sara. (Gis. 21:12-14) Fumu Davidi nji wategelele ndaga jiamuwambelele Abigayile. Davidi wadivile gifua Yehowa watumine Abigayile ha gumuwambela ndaga jiene. (1 Sam. 25:32-35) Yesu wategelele gin’enji Madiya handaga walanduile muabonga makalegelo a Yehowa. (Yone 2:3-10) Ifezegeselo eyi idi gutukuatesa ha gukotelesa ndaga iko yana monesa egi Yehowa wana nemesa akhetu mu luholo luana guategelela muene.

Wana guashila mutshima. Ha gufezegesa, Yehowa washidile Eva mutshima egi mbawukuatesa Adama ha gubamba mavu. (Gis. 1:28) Ndaga yene idi mumonesa egi Yehowa gakhalelego muzula Adama nu ndando yavula gubalega Eva, uvi wajiyile egi mbawukhala mukuateshi wabonga. Yehowa washidile nji profete Debora nu Hulda mutshima ha guhana malongo gudi akombeledi enji nu gudi fumu nu nzuji mumoshi. (Manz. 4:4-9; 2 Maf. 22:14-20) Mangino, Yehowa wana shila aphangi a akhetu anyi ana tshita mudimo wenji mutshima. Aphangi awa a akhetu ana zumba Nzambi, akhala alongeshi a lukuma luabonga, avundji a njila nu bamisionere. Ana hana mago mu mudimo wa gutunga Jinzo jia Ufumu, gujilonda nu gutshita midimo iko ya Ufumu. Ako ana tshita mudimo gu Betele; uvi ako mu mafundo ana balumuiwa mikanda. Aphangi ene a akhetu adi gifua masuta Yehowa wana kalegela ha gutshita gutshigina guenji. (Ngi. 68:11) Idi yadiago egi, Yehowa ganago gumona akhetu gifua athu a guleba nga ndo ashigo nu ngolo.

LUHOLO LUTSHI APHANGI A MALA AJIYA GUKALEGELA APHANGI A AKHETU NDAGA GIFUA LUHOLO YEHOWA WANA GUAKALEGELA?

Aphangi a mala, ha gujiya gula tuana kalegela aphangi a akhetu ndaga gifua muana guakalegela Yehowa, tudi naye gutadila muabonga matangi etu nu ndaga tuana guatshitshila. Ha guakalegela ndaga eji tuazuela, tudi naye gutoga ukuateshi. Munganga wajiya gukalegela ima yenji ya mudimo ha gujiya gula mutshima wa muthu udi mutshita muabonga nga ndo, luholo lumoshi nji mafuta abonga nu Mbimbi ya Nzambi yajiya gutukuatesa ha gujiya gula ndaga tuana kalegela aphangi a akhetu jiana suanguluisa Yehowa nga ndo. Itshi tuajiya gutshita ha guheta ukuateshi wene?

Toga ukuateshi gudi futa wabonga. (Ish. 18:17) Yajiya gukhala ndaga yabonga gula tuahula futa dietu tuana shila mutshima, munu wana jiyiwa egi wakhala muenya gisemo nu gakhalago muenya ndaga jiakola-kola; tuajiya gumuhula egi: “Luholo lutshi ngana kalegela aphangi a akhetu ndaga? Ndaga ngana guakalegela jiana monesa egi ngana guanemesa ba? Gudi nu gima ngajiya gusombegesa ha guatshitshila ndaga mu luholo luabonga ba?” Gula futa diaye waguwambela ndaga udi naye gusombegesa, ukhadigo gudibingisa. Uvi tshigina gusombegesa makalegelo aye.

Khala mulonguga Mbimbi ya Nzambi. Ndaga iko tuajiya gutshita ha gujiya gula tuana kalegela aphangi a akhetu ndaga muabonga, idi gulonguga Mbimbi ya Nzambi hagula itukuatese ha gujiya matangi etu nu makalegelo etu. (Heb. 4:12) Tangua tudi mu longuga Biblia, tuana jiya mene jia mala anyi akalegele akhetu ndaga mu luholo luabonga nu anyi a akalegelego ndaga mu luholo luabonga. Tuajiya gufuanesa ndaga mala ene akalegele nu jinyi tuana kalegela aphangi a akhetu. Luko, gufuanesa verse jia Biblia jiavula guajiya gutukuatesa ha gutuna guzuela ndaga jiabola mukunda nu akhetu gula tuakoteleselego verse imoshi ngenyi. Ha gufezegesa, mukanda wa 1 Phetelo 3:7, udi muzuela egi yala udi naye guhana mukhetu ginemua handaga udi gifua “bungu dialeba.” b Idi mukotelesa egi akhetu ashigo nu ndando nu anago gukhala nu ndunge jiavula nga ndo ajiyilego gutshita ndaga jiko jiana tshita mala ba? Ishigo ngenyi! Gula tuafuanesa mbimbi jia Phetelo nu ndaga jidi mu Galatiya 3:26-29, verse jiene jidi mumonesa egi Yehowa watombele mala nu akhetu ha guhinyina nu Yesu  mu dilu. Gula tualonguga Mbimbi ya Nzambi nu tuatoga longo gudi futa dietu ha gutuwambela gula luholo lutshi tuana kalegela akhetu ndaga, tuajiya gujiya luholo luabonga lua gunemesa aphangi’etu a akhetu.

LUHOLO LUTSHI AKULU ANA MONESA EGI ANA NEMESA APHANGI A AKHETU?

Aphangi a mala mu hungu ajiya gulonguga gukalegela aphangi a akhetu ndaga nu ginemua giagasue, gula adi mulandula gifezegeselo giabonga gia akulu. Luholo lutshi akulu ana hana gifezegeselo giabonga mu ndaga yatadila gunemesa aphangi a akhetu? Tutadilenu ndaga jiko ana tshita.

Akulu ana shimana aphangi a akhetu. Mupostolo Phaula wabembele gifezegeselo giabonga akulu adi naye gulandula. Washimanele aphangi a akhetu avula mu mukanda wasonegele muene gudi Aklisto a gu Roma. (Roma 16:12) Tangiza gusuanguluga aphangi akhetu akhalele naye guvua tangua atangele mukanda wa Phaula mu hungu! Luholo lumoshi nji, akulu ana shimana nu gisemo giagasue aphangi a akhetu mukunda nu makalegelo awo abonga nu mukunda nu mudimo ana kalegela Yehowa. Ndaga eyi yana kuatesa aphangi a akhetu ha gujiya egi aphangi a mu hungu ana guanemesa nu ana guazula nu ndando yavula. Gula mukulu wawambela aphangi a akhetu ndaga jidi guahana gikhesa, jiajiya guakuatesa ha gulandula gukombelela Yehowa nu gikhesa nu gujinginyina guagasue handaga matangua ako akhalele nu funu ya guvua mbimbi jiene.​—Ish. 15:23.

Tangua akulu adi mushimana aphangi a akhetu, adi naye guawambela nu giamatshidia giagasue ndaga jidi guatuma ha guashimana. Mukunda natshi? Phangi Jessica udi muzuela egi: “Yana khala ndaga yabonga gula aphangi a mala awambela phangi wa mukhetu egi ‘tuagushimana.’ Uvi tuana suanguluga muavula gula aphangi a mala atushimana mukunda nu ndaga imoshi tuakalagala, gifua luholo tuana longesa ana ha gukhala tedie mu gudibungisa gua mu hungu, nga luholo tuana zula tangua ha guya muzula muthu tuana longesa Biblia ha guza n’enji mu gudibungisa gua mu hungu.” Gula akulu adi mushimana aphangi a akhetu mukunda nu ndaga imoshi ngenyi akalagala, ana gudivua egi adi nu ndando mukatshi dia hungu.

 Akulu ana tegelela aphangi a akhetu. Akulu a gudibulumuisa ana jiya egi ishigo phamba ene ana khala nu matangi abonga. Akulu ene ana toga aphangi a akhetu ha guhana matangi awo, ana guategelela muabonga tangua adi mu zuela. Gula adi mutshita ngenyi, ana hana aphangi a akhetu gikhesa, ene hakhawo ana heta nji gubonga. Luholo lutshi? Phangi Gerardo udi mukulu, wana kalagala mudimo gu Betele, udi muzuela egi: “Ngana toga aphangi a akhetu ha guhana matangi awo handaga yana gungukuatesa ha gukalagala mudimo wami muabonga diago. Ngana tshita ngenyi handaga mbala jiavula, aphangi ene ana khala akalegele gale mudimo wene muavula gubalega aphangi a mala.” Aphangi a akhetu avula mu hungu ana khala avundji a njila, hene ana jiya ndaga jiavula jiatadila athu a mu terituare yawo. Phangi Bryan udi mukulu, udi muzuela egi: “Aphangi a akhetu ana khala nu ndaga jiavula jia gutshita mu ulondegi wa Yehowa. Hene tutshitenu ngolo ha guheta gubonga mu ba eksperianse awo!”

Akulu adi mumonesa gutema, ashigo naye guzula matangi a aphangi a akhetu gifua ashigo nu ndando. Mukunda natshi? Phangi Edward udi mukulu, udi muzuela egi: “Gulandula matangi a phangi wa mukhetu nu eksperianse yenji guajiya gukuatesa phangi wa yala ha gukotelesa ndaga imoshi muabonga diago, matangi enji ajiya nji gumukuatesa ha gukotelesa matangi a athu ako.” (Ish. 1:5) Ikhale matangua ako mukulu gatshiginyilego matangi a phangi wa mukhetu, uvi wajiya gumuhana mersi luholo luahanyi muene matangi ene nu luholo luakotelesa muene ndaga.

Akulu ana hana aphangi a akhetu formasio. Akulu ana monesa gutema, ana kamba maluholo a guhana aphangi a akhetu formasio. Ha gufezegesa ajiya gulongesa aphangi a akhetu luholo lua gutuameza gudibungisa gua mudimo wa gulongesa, gula mu gudibungisa guene gushigo nga nu phangi wa yala wabatijiwe gale. Ajiya guahana formasio ha gujiya luholo lua gukalegela ikadigilo ya mudimo nga bamashine ako, ngenyi ajiya guhana mago mu mudimo wa gulondega nu gutunga Jinzo jia Ufumu nga mu midimo iko ya mu ulondengi wetu. Gu Betele, aphangi ana tuameza midimo ahanele aphangi a akhetu formasio ha gutshita midimo ya gudisha gifua maintenance, gusumba ima, comptabilité, informatique, nga ndaga jiko. Gula akulu adi muhana aphangi a akhetu formasio, ana monesa egi adi atagana ha gutshita mudimo nu ajiya diago guashila mutshima.

Aphangi a akhetu avula ana kalegela formasio yene yaahanele akulu ha gukuatesa athu ako. Ha gufezegesa, aphangi a akhetu ako, ana kalegela formasio inyi yaahanewe mu mudimo wa gutunga Jinzo jia Ufumu ha gukuatesa athu ako ha gulondega jinzo jiawo gula ndaga imoshi ya lamba yaabuila. Uvi ako alongugile ndaga jiajiya guakuatesa ha gulongesa mu mafundo a athu avula, ana kalegela formasio yene ha gukuatesa aphangi a akhetu avula hagula egi ene nji ajiya gulongesa. Luholo lutshi aphangi a akhetu ana tadila akulu anyi a ahanele formasio? Phangi wa mukethu Jennifer udi muzuela egi: “Tangua ngakhalele mutshita mudimo wa gutunga Jinzo jia Ufumu, mutuameji wa mudimo wene wakhalele muzula tangua dia gunguhana formasio. Wakhalele mumona mudimo ngakhalele mutshita nu wakhalele gungushimana mukunda nu mudimo wene. Ngakhalele musuanguluga gukalagala n’enji handaga ngakhalele gudivua egi ngudi nu ndando nu wakhalele gungushila mutshima.”

GUBONGA TUAJIYA GUHETA GULA TUDI MUKALEGELA APHANGI A AKHETU NDAGA GIFUA ENYA FAMI YETU

Tuana zumba aphangi a akhetu ana zumba Yehowa gifua luholo muene wana guazumba! Hene tuana guakalegela ndaga gifua enya fami yetu. (1 Tim. 5:1, 2) Tuana guazula nu ndando, tuana suanguluga nji gutshita nawo mudimo hamoshi. Tuana khala nu gusuanguluga gula adi mujiya egi tuana guazumba nu tuana guakuatesa. Phangi Vanessa udi muzuela egi: “Ngudi muhana Yehowa mersi avula luholo ngana khala mu ulondegi wenji, handaga ulondegi wene udi wazala nu aphangi a mala ana gunguhana gikhesa giavula.” Phangi wa mukhetu mumoshi gu Taïwan udi muzuela egi: “Ngudi muhana Yehowa mersi avula luholo ulondegi wenji wana zula aphangi a akhetu nu ndando nu wana guanemesa. Ndaga yene yana kolesa gutshigina guami, yana gungusuanguluisa nji muavula luholo ngahetele luendu lua gukhala mu ulondegi wa Yehowa.”

Yehowa wana khala nu gusuanguluga tangua diana mona muene aphangi a mala muzumba aphangi a akhetu nu guatshitshila ndaga gifua luholo muene wana guatshitshila! (Ish. 27:11) Phangi Benjamin udi mukulu, wana khala gu Écosse; udi muzuela egi: “Mangino ha mavu awa, mala avula anago gunemesa akhetu. Hene gula aphangi a akhetu adi gu Inzo ya Ufumu, tuana tshigina adivue egi tuana guanemesa nu tuana guazumba.” Tudi mutshigina egi mukut’etu agasue tutshite ngolo ha gulandula gifezegeselo gia Yehowa gia gutshitshila aphangi a akhetu ndaga nu guzumba nu ginemua tudi naye guahana.​—Roma 12:10.