Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

Anao ma Man̈ano Karaha Jehovah, ke Man̈isy Fôtiny Man̈angy?

Anao ma Man̈ano Karaha Jehovah, ke Man̈isy Fôtiny Man̈angy?

MANAN̈A tombony atsika fôtony atsika miaraka manompo Jehovah amy man̈angy maro manam-pinoan̈a. Irô ranabavy aby io mazoto miasa sady tsy mivadiky amy Jehovah koa. Tiantsika ndreky hankasitrahintsika aby irô tsiaraikiaraiky! a Ke atsika rahalahy mifen̈y ho tsara fan̈ahy ndreky han̈ano ny rariny amindrô, aviô han̈aja irô. Fa atsika io olombelon̈o tsy lavorary, ke ndraikindraiky mety ho sarotro amintsika han̈ano zen̈y. Misy antony hafa koa mahavy rahalahy sasany mety ho sahiran̈a vo hahavita zen̈y.

Misy rahalahy sasany, be tamy kolontsain̈y tia man̈ambanimbany viavy. Karaha ty, ohatra, raha nivolan̈in’i Hans, piandraikitrin’ny faritry a Bolivie: “Lelahy sasany be tamy kolontsain̈y mandrisiky lelahy hihevitry ain̈inany ho faran’ny raha. Ke irô lelahy aby io mieritreritry fa irô an̈abon̈abo tozay viavy, ke matetiky irô tsy man̈isy fôtiny man̈angy foeky.” Mivolan̈a karaha ty koa Shengxian, anti-pan̈ahy baka Taïwan: “Amy tany ipitrahako, lelahy maro mieritreritry fa viavy tsy mahazo mikoran̈a hevitrindrô amy lelahy. Tsy hajain’ny namany lelahy araiky izikoa izy man̈ampody hevitry nikoran̈in’ny man̈angy araiky.” Misy fomba hafa koa an̈aboahan’ny lelahy sasany fa irô tsy man̈isy fôtiny man̈angy. Ohatra, irô man̈ano volan̈a mampitokiky, kanefa man̈ambany viavy.

Nakiry izy, lelahy afaka miova fo, ndray ino ndray ino kolontsain̈y nitarimian̈a izy. Ho vitany han̈adoso an̈aty jerinany fa lelahy an̈abon̈abo tozay viavy zen̈y. (Efes. 4:22-24) Hahavita zen̈y izy, izikoa mangala tahaka Jehovah. Hikoran̈intsika amy lahatsoratra ty akôry fomba itondrasan’i Jehovah irô man̈angy aby io, ino raha ianaran’ny rahalahy baka amy zen̈y, baka iô akôry an̈aboahan’ny anti-pan̈ahy fa irô môdely amy fan̈ajan̈a ranabavy.

AKÔRY FOMBA ITONDRASAN’I JEHOVAH IRÔ MAN̈ANGY ABY IO?

Jehovah môdely faran’ny tsara amy fomba fitondrasan̈a man̈angy. Izy Baba be hinakinaka, ke tiany aby zanany jiaby. (Jaona 3:16) Miran̈a fitiavan̈a zanaka man̈angy, fitiavany irô ranabavy manam-pinoan̈a aby io. Aleva onon̈o akôry an̈aboahan’i Jehovah fa izy tia ndreky man̈aja man̈angy.

Izy tsy man̈avakavaka irô. Na lelahy na man̈angy, samy nataon’i Jehovah miran̈a izy. (Gen. 1:27) Lelahy tsy nataony mahay raha na mahavita raha tsara mandilatra man̈angy, aviô samy tiany aby na lelahy na man̈angy. (2 Tan. 19:7) Irô samy nataony afaka mahay fahamarin̈ana an̈atin’ny Baiboly ndreky mangala tahaka toetrinany maro tsara. Samy valera aminany koa na lelahy na man̈angy mino izy. Ke irô samy namezany fan̈antinan̈a hiain̈y tsisy farany ambony tany eto, na han̈anten̈a hanjary mpanjaka ndreky mpisôron̈o andan̈itry an̈y. (2 Pet. 1:1) Hita baka amy zen̈y fa Jehovah tsy man̈avakavaka man̈angy ankitin̈y.

Tandrin̈esany irô. Jehovah ten̈a mijery raha tsapany viavy ndreky prôblemo mahavoa irô. Ohatra, nitandrin̈esany ndreky nivaliany vavakan’i Rahely ndreky Hana. (Gen. 30:22; 1 Sam. 1:10, 11, 19, 20) Nirahin’i Jehovah nisoratin̈y amy Baiboly ao koa tantaran’ny lelahy aby nitandren̈y man̈angy. Ohatra, Jehovah koa fa nan̈iraka Abrahama hitandren̈y Saraha vadiny, izy nan̈eky. (Gen. 21:12-14) Mpanjaka Davida nitandren̈y volan̈an’i Abigaila. Ndray Davida aby natoky fa Jehovah nan̈iraka Abigaila hikoran̈a taminany. (1 Sam. 25:32-35) Jesosy koa lavorary sady nitovy toetry tamy Babany, fa izy mbala nitandren̈y volan̈an’i Maria mamany. (Jaona 2:3-10) Irô ohatra aby io ahitan̈a fa an̈isan’ny fomba an̈aboahan’i Jehovah fa izy man̈aja viavy, izy mitandren̈y irô.

Izy matoky irô. Jehovah, ohatra, natoky fa ho vitan’i Eva hiaraka hiasa amy vadiny hikarakara tany ty. (Gen. 1:28) Naboakan’i Jehovah tamy zen̈y fa ten̈a naman̈a mahavita man̈ampy fahitany Eva, fa tsy andevon’i Adama vadiny. Jehovah koa natoky mpaminan̈ivavy Debora ndreky Holda, ke irô nirahiny han̈amia torohevitry vahoakanany, an̈isan’izen̈y mpitsara ndreky mpanjaka. (Mpits. 4:4-9; 2 Mpanj. 22:14-20) Amy ziôty koa, Jehovah matoky man̈angy kristianin̈y, ke man̈ambela irô han̈ano asanany. Misy amindrô ranabavy tsy mivadiky aby io mpitory, mpisava lalan̈a, aviô misionera. Sasany mitatahy amy fan̈anaovan̈a plany tran̈o, fan̈oren̈ana, aviô fikobabian̈a Tran̈o Fivorian̈a ndreky tran̈on’ny sampan̈a. Misy koa manompo amy Betela na amy birôn’ny fandikan-teny mitokan̈a. Irô ranabavy aby io mira tafiky maventy araiky ampiasain’i Jehovah han̈atanteraka sitrapônany. (Sal. 68:11) Zen̈y man̈aboaka fa tsy olo malemy na tsisy raha vita fahitan’i Jehovah irô.

INO RAHA IANARAN’NY RAHALAHY BAKA AMY JEHOVAH?

Rahalahy araiky koa tihahay asa mitovy amy fomba fitondrasan’i Jehovah irô ranabavy aby io ma fitondrasany irô sa tsy mitovy, mila dinihiny tsarabe toe-tsain̈inany ndreky raha ataony. Zen̈y ndraiky tsy vita manokan̈a fa ilàn̈a fan̈ampian̈a. Misy fitaovan̈a ampiasain’ny dôkotera, ahitan̈a asa salama sa marary fôn’olo araiky. Ambaka zen̈y koa, kamarady tsara ndreky Volan̈a Zan̈ahary hahaizantsika na mamparavoravo Jehovah fomba fiheverantsika irô man̈angy aby io, na tsy mamparavoravo izy. Ke ino raha mila ataontsika?

An̈ontania hevitrin’ny naman̈a. (Ohab. 18:17) Atsika mety man̈ontany kamarady araiky atokisan̈a, tsara fan̈ahy aviô mahay mandanjalanja karaha ty: “Akôry fahitanao fomba fitondrasako irô ranabavy aby io? Mba man̈aja irô edy fahitandrô zaho? Ino raha hitanao mbala mila hatsaraiko amy fomba itondrasako irô?” Izikoa misy raha sasany hitan’ny namanao mbala mila hatsarainao, aza miaro ten̈a fa mifen̈a han̈itsy raha tôkony hahitsy.

Ianara Volan̈a Zan̈ahary. Fomba faran’ny tsara ahaizantsika asa mety fomba itondrasantsika irô ranabavy aby io, atsika mila mampiasa Volan̈a Zan̈ahary handinihan̈a toe-tsain̈intsika ndreky raha ataontsika. (Heb. 4:12) Lera atsika mianatra Baiboly, ho hitantsika fa nisy lelahy sasany nan̈aja man̈angy, fa sasany ndraiky tsy karaha zen̈y. Ke afaka zahavantsika asa mira amy raha nataondrô raha ataontsika. Sôsoko zen̈y, atsika tôkony handiniky andinin-teny maromaro fa tsy araiky fo. Atsika koa man̈ano zen̈y, tsy hampiasa andinin-teny hanohan̈ana hevitry diso anan̈antsika momba viavy. Amy 1 Petera 3:7, lelahy irahin̈y han̈amia voninahitry vadiny fôtony man̈angy ‘malemy miran̈a vazy mora vaky.’ b Dikan’izen̈y ma man̈angy ambanimbany na tsy mahay raha, tozay lelahy? Tsy zen̈y foeky! Izikoa volan̈an’i Petera aby io ampitovisin̈y amy raha koran̈in’ny Galatianina 3:26-29, hitantsika fa na lelahy na man̈angy, samy nifidin’i Jehovah hiaraka hanjaka amy Jesosy an-dan̈itry an̈y. Ke izikoa atsika mianatra Volan̈a Zan̈ahary ndreky man̈ontany hevitrin’ny namantsika momba fahitany fomba fitondrasantsika viavy, ho haintsika akôry atao han̈aja tsarabe irô ranabavintsika aby io.

AKÔRY AN̈ABOAHAN’NY ANTI-PAN̈AHY FA IRÔ MAN̈AJA RANABAVY?

Hahavita han̈aja irô ranabavy aby io koa rahalahy amy fiangonan̈a, izikoa mangala tahaka modelin’ny anti-pan̈ahy be fitiavan̈a. Ke akôry an̈aboahan’ny anti-pan̈ahy fa irô môdely amy fan̈ajan̈a ranabavy? Ty sasany amy zen̈y:

Deraindrô irô. Apostoly Paoly nan̈ambela môdely tsara arehan’ny anti-pan̈ahy. Tamy taratasy nisoratiny tamy fiangonan̈a ta Roma, izy nidera ranabavy maromaro. (Rom. 16:12) Mba miniminia hely haravoan̈andrô ranabavy aby io, izikoa fa nivakin̈a tamy fiangonan̈a tao taratasin’i Paoly! Ambaka zen̈y koa, irô anti-pan̈ahy aby io tsy mavavy foeky midera irô ranabavy aby io amy toetry tsarandrô ndreky asa ataondrô niny Jehovah. Ke manjary hain’ny ranabavy aby io fa irô hajain’ny fiangonan̈a sady tiandrô. Mety efa volan̈a mankahery baka amin’ny anti-pan̈ahy araiky edy raha ilain’ny ranabavy aby io, amy zen̈y irô hahaitapa-kevitry tsy hivadiky amy Jehovah fo.​—Ohab. 15:23.

Midera

Tôkony ho voafaritry tsara sady baka amy fô teny fideran̈a ataon’ny anti-pan̈ahy. Nan̈ino? Karaha ty nambaran’ny ranabavy araiky kahian̈a Jessica: “Tsara ndraiky maharen̈y ranadahy mivolan̈a: ‘Tsara raha nataonao in̈y!’ Fa hahaikorazy fo zahay izikoa voafaritry tsara raha ideran̈a zahay io, karaha ataon’ny mampianatra zanakanay hahay hipetraka amy fivorian̈a na mangala pianatra Baiboly handeha hivory.” Izikoa voafaritry tsarabe raha ideran’ny anti-pan̈ahy irô ranabavy aby io, ho tsapandrô fa irô ten̈a ilain̈a sady valera amy fiangonan̈a.

Tandrin̈esandrô irô. Anti-pan̈ahy manetry ten̈a man̈eky fa tsy irô zaraiky fo mahita hevitry tsara. Ke ranabavy aby io koa mba ambelandrô mikoran̈a hevitrindrô, aviô tandrin̈esandrô tsara irô lera mivolan̈a. Fan̈anaovandrô zen̈y man̈amia korazy ranabavy aby io sady mahatsara irô anti-pan̈ahy aby io koa. Nan̈ino? Karaha ty ho Gerardo, anti-pan̈ahy manompo amy Betela: “Irô ranabavy aby io irahiko mikoran̈a hevitrindrô, fôtony zen̈y man̈ampy zaho hankatsara asanaka. Matetiky baka irô efa elaela nan̈anaovan̈a asa io tozay rahalahy sasany.” Amy fiangonan̈a koa, maro ranabavy man̈ano mpisava lalan̈a, ke irô ten̈a mahay tsarabe olo amy faritany. Karaha ty nivolan̈in’ny anti-pan̈ahy araiky kahian̈a Bryan: “Irô ranabavintsika aby io manan̈a toetry maro tsara ndreky fahaizan̈a ten̈a ilain’ny fandaminan̈a. Ke mahaiza man̈araraotro fahaizan̈andrô zen̈y!”

Mitandren̈y

Anti-pan̈ahy hendry vôn̈ono hitandren̈y hevitry baka amy ranabavy. Nan̈ino? Mivolan̈a karaha ty anti-pan̈ahy araiky kahian̈a Edward: “Hevitrin’ny ranabavy araiky afaka man̈ampy rahalahy araiky hahay tsarabe momba problemo araiky, sady han̈ampy izy hahay raha tsapan’olo hafa.” (Ohab. 1:5) Nata anti-pan̈ahy araiky tsy hampiasa hevitry baka amy ranabavy araiky, tsara ataony mersy fo izy tamin’ny hevitrinany ndreky nohon’izy nikoran̈a raha hainy.

Ampiofan̈indrô irô. Anti-pan̈ahy mahay mandiniky, mitady fomba hampiofan̈ana ranabavy. Ohatra, irô mety mampianatra ranabavy karakôry atao mitariky fivorian̈a alohan’ny fanompoan̈a, amy zen̈y izikoa sendra tsisy rahalahy vita batisa ao, irô efa von̈ono. Ranabavy aby io koa afaka ampiofan̈indrô hahay hampiasa fitaovan̈a na lamasiny ampiasain̈y amy tetik’asa fan̈oren̈ana, amy zen̈y irô mahavita man̈ampy, lera misy tetik’asa fan̈oren̈ana na fikobabian̈a ataon’ny fandaminan̈a. Irô ranabavy amy Betela an̈y koa ampiofan̈indrô piandraikitry aby io han̈ano raha isan-karazany, karaha ataony fikobabian̈a, fivangan̈a entan̈a, kônty, famoron̈ana prôgramony ôrdinatera, ndreky raha hafa koa. Izikoa irô anti-pan̈ahy aby io mampiofan̈a ranabavy, aboakandrô fa olo mahavita raha sady mafatoky fahitandrô irô ranabavy aby io.

Mampiofan̈a

Maro ranabavy mampiasa fampiofan̈ana nazondrô baka tamin’ny anti-pan̈ahy han̈ampian̈a olo hafa. Sasany amindrô, ohatra, mampiasa fampiofan̈ana nazondrô tamy tetik’asa fan̈oren̈ana, han̈ampian̈a irô olo tatran’ny antambo aby io han̈amboatra tran̈ondro. Ranabavy sasany ndraiky mampiasa fampiofan̈ana nazondrô mikasiky fitorian̈a amy tany maro olo, han̈ampian̈a ranabavy hafa amy karazan̈a fanompoan̈a araiky io koa. Akôry fahitandrô ranabavy aby io irô anti-pan̈ahy aby nampiofan̈a irô in̈y? Karaha ty ho ranabavy Jennifer: “Tamy zaho niasa tamy tetik’asa fan̈oren̈ana Tran̈o Fivorian̈a, nisy anti-pan̈ahy zay nanokan̈a fotoan̈a hampiofan̈ana zaho. Hitany asa nataoko ke zaho niderainy. Tiako niaraka niasa taminany, fôtony zaho nahatsapa nisy valera sady natokisan̈a.”

ATAOVA KARAHA HAVANAO IRÔ

Karaha Jehovah, tiantsika mare irô ranabavy manam-pinoan̈a aby io! Ke ataova karaha fianakavian̈anao irô. (1 Tim. 5:1, 2) Tiantsika ndreky mamparavoravo atsika miaraka miasa amindrô. Ravoravo mare atsika izikoa haindrô fa tiantsika irô sady atsika manohan̈a irô. Nivolan̈a karaha ty ranabavy Vanessa: “Man̈ano mersy Jehovah zaho, fôtony an̈isan’ny fandaminan̈anany misy ranadahy maro nankahery zaho.” Karaha ty ndraiky ho ranabavy araiky baka a Taiwan: “Ravoravo mare zaho mahay fa Jehovah ndreky fandaminan̈anany mankasitraka man̈angy sady man̈aja fihetseham-pôndrô. Raha zen̈y mankafatatra finoan̈anaka sady mahavy zaho mahairavoravo fo fôtony an̈isan’ny fandaminan̈an’i Jehovah.”

Ravoravo mare Jehovah mahita lelahy kristianin̈y manam-pinoan̈a sady tia ndreky man̈aja viavy, karaha ataony. (Ohab. 27:11) Benjamin, anti-pan̈ahy baka a Ekosy nivolan̈a: “Ankamarozan’ny lelahy amy donia ty tsy man̈isy fôtiny man̈angy foeky. Ke tiantsika ho tsapandrô ranabavy aby io lera irô avy amy Tran̈o Fivorian̈a an̈y fa irô tian̈a ndreky hajain̈a.” Irarian̈a atsika hifen̈y hangala tahaka Jehovah, ke ho tia ndreky han̈aja irô ranabavintsika aby io, erakany tôkony ho izy!​—Rom. 12:10.

a Tsy olo kibo araiky amintsika “ranabavy” koran̈in’ny lahatsoratra ty fa ranabavy kristianin̈y.

b Izikoa tianao hahazo fan̈azavan̈a momba ‘vazy malemy mora vaky’ io, zahava lahatsoratra “Sarobidy ‘ny Fanaka Malemy Kokoa’” amy Tilikambo Fiambesan̈a 15 May 2006 (Malagasy), ndreky “Tari-dalana Feno Fahendrena ho An’ny Mpivady” amy Tilikambo Fiambesan̈a 1 Marsy 2005 (Malagasy).