Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

Ana Akusiŵawona Achakongwe Mpela Mwakusiŵawonela Yehofa?

Ana Akusiŵawona Achakongwe Mpela Mwakusiŵawonela Yehofa?

TUKWETE upile wakutumichila yimpepe ni achakongwe ŵakulupichika. Mwamti tukusitwanonyela soni kwayamichila jemanjaji ligongo lyakulipeleka soni kulupichika kwawo. a Myoyo, kwende abale tulinjelinjeje kwanonyela soni kwachimbichisya achakongweŵa. Nambope ligongo lyakuti tuli ŵangali umlama, ndaŵi sine mpaka yitusawusyeje kutenda yeleyi. Nambosoni abale ŵane akusasimana ni chakusawusya chine chachikusichatendekasya kuti alajeje kwachimbichisya achakongwe.

Ŵandu ŵane akusakulila mu ndamo syasikusalimbikasya kwawona achakongwe kuŵa ŵangasosekwa mnope. Mwachisyasyo, jwakulolela dela jwine jwa ku Bolivia lina lyakwe Hans jwatite, “Ŵandu ŵane ŵakulile mu ndamo jajikusijalimbikasya achalume kuliwona kuŵa ŵakusosekwa mnope. Mwamti ndaŵi syejinji ŵangachimbichisyaga achakongwe ligongo akusiŵawona kuŵa ŵangasosekwa mnope.” Jwamkulungwa jwa mumpingo jwine jwa ku Taiwan lina lyakwe Shengxian jwatite, “Kudela jangusatamaga, achalume ŵajinji akusayiwona kuŵa yangakamuchisya kuti achakongwe ŵasalileje yakutenda. Mwamti naga jwamlume akulondesya kuti atesile yineyakwe pakuya nganisyo sya jwamkongwe, achimjakwe akusamwona kuŵa jwakuloŵela.” Nambosoni achalume ŵane akusatenda yindu yangachimbichisya achakongwe mmatala gane. Mwachisyasyo, jemanjaji mpaka aŵecheteje ngwelegulo syakwanyosya achakongwe.

Chakusangalasya chili chakuti, jwamlume mpaka akombole kuchenga kaganisye keleka mwangajigalila ndamo jakulile. Mwamti mpaka akombole kumalana ni nganisyo syakwawona achakongwe kuŵa ŵangasosekwa. (Aef. 4:​22-24) Yeleyi mpaka yikomboleche mwakumsyasya Yehofa. Munganiji, chitukambilane yakusati Yehofa pakwawona achakongwe, yampaka atende abale pakusyasya chisyasyo cha Yehofachi, soni yampaka atende achakulungwa ŵa mumpingo pakulosya chisyasyo chambone pakwachimbichisya alongo.

ANA YEHOFA AKUSIŴAWONA CHAMTULI ACHAKONGWE?

Yehofa jwapeleche chisyasyo chambone mnope pakwamba ya mwatukusosechela kwawonela achakongwe. Ligongo lyakuti Yehofa ali jwachanasa, jwalakwe akusiŵanonyela ŵanache ŵakwe wosope. (Yoh. 3:16) Mwamti alongo ŵakulupichika ali mpela ŵanache ŵachakongwe ŵakusosekwa mnope kwa jwalakwe. Kwende tulole yakusati Yehofa pakwanonyela soni kwachimbichisya achakongwe.

Jwalakwe akusiŵawona achakongwe mpela mwakusiŵawonela achalume. Yehofa ŵapanganyisye achalume soni achakongwe m’chiwanichisyo chakwe. (Gen. 1:27) Jwalakwe nganiŵapanganya achalume kuti aŵe ŵalunda mnope kwapunda achakongwe. Nambosoni jwanganonyelaga mnope achalume kwapunda achakongwe. (2 Mbi. 19:7) Mmalomwakwe, jwalakwe jwapanganyisye achalume ni achakongwe m’litala lyakuti wosope akomboleje kulijiganya Maloŵe gakwe soni kusyasya ndamo syakwe syambone. Yehofa akusachiwonasoni chikulupi cha achalume ni achakongwe kuŵa chakulandana chinga akwembecheya kutama mu paladaiso pachilambo chapasi pano kapena kuja kulamulila mpela mayimwene soni ŵakutaga mbopesi kwinani. (2 Pet. 1:1) Yeleyitu yikulosya kuti Yehofa jwangawona achakongwe kuŵa ŵakutuluka.

Jwalakwe akusiŵapikanila achakongwe. Yehofa akusasamala yakusawusya yakusasimana nayo achakongwe. Mwachisyasyo, jwalakwe jwapikanile soni kutendapo kandu pa yindu yaŵaŵendile Lakele soni Hana. (Gen. 30:22; 1 Sam. 1:​10, 11, 19, 20) Yehofa jwalongolelesoni ŵandu ŵaŵalembile Baibulo kulemba ngani syakusala ya achalume ŵaŵapikanile achakongwe. Mwachisyasyo, Abulahamu jwakuyiye malangiso gaŵampele Yehofa gakuti ŵapikanile ŵamkwakwe ŵaŵaliji Sala. (Gen. 21:​12-14) Mwenye Daudi jwampikanile Abigelo. Mwamti Daudi jwamanyilile kuti Yehofa ni juŵamtumile Abigelo kuti aŵechetane ni jwalakwe. (1 Sam. 25:​32-35) Nombe Yesu juŵajigalile ndendende ndamo sya Atati ŵakwe, ŵampikanile Maliya juŵaliji mamagwe. (Yoh. 2:​3-10) Yisyasyo yeleyi yikulosya kuti litala limo lyakusalosya Yehofa kuti akusiŵachimbichisya achakongwe lili kwapikanila pakusala nganisyo syawo.

Jwalakwe akusiŵadalila achakongwe. Mwachisyasyo, Yehofa ŵamsalile Hawa kuti ŵakamuchisye ŵamkwakwe pakuchisamalila chilambochi. (Gen. 1:28) Mwakutenda yeleyi, Yehofa jwalosisye kuti nganamwonaga jwalakwe kuŵa jwakutuluka pameso pa ŵamkwakwe ŵaŵaliji Adamu, nambo kuti jwaliji jwakusosekwa mnope kwa ŵamkwakwe. Yehofa ŵamsalilesoni jwakulochesya Debola soni Hulida kuti apeleche malangiso kwa ŵandu ŵakwe kupwatikapo jwakulamula soni mwenye. (Ŵak. 4:​4-9; 2 Ayi. 22:​14-20) Masiku aganosoni, Yehofa ŵapele achakongwe ŵa Chiklistu masengo gakuti akamuleje. Alongo ŵakulupichikaŵa akusatumichila mpela ŵakulalichila, apayiniya, soni amishonale. Jemanjaji akusakamuchisya pakupanganya mapulani, kutaŵa soni kusamalila Nyumba sya Uchimwene, nyumba sya pa Beteli nambosoni yindu yine. Ŵane mwa jemanjaji akusatumichilaga pa Beteli, pele ŵane akusatumichila ku maofesi gagopolela mabuku. Alongoŵa ali mpela gulu jekulungwa ja asilikali ŵakwakamulichisya masengo Yehofa pakwanilisya yakusaka yakwe. (Sal. 68:11) Yeleyitu yikulosya kuti Yehofa ngakusiŵawona achakongwe kuŵa ŵakulepela.

ANA ABALE MPAKA ATENDE ULI KUTI ŴAWONEJE ACHAKONGWE MPELA MWAKUSATENDELA YEHOFA?

Kuti abale amanyilile naga akusiŵawonaga alongo ŵa Chiklistu mpela mwakusiŵawonela Yehofa, akusosekwa kuwungunya mwakusamala nganisyo soni yitendo yawo. Kuti tukombole kutenda yeleyi, mpaka tusosekwe kuti ŵane atukamuchisye. Mpela mwayikusaŵela kuti machini gakulolela ya mkati mwa chilu cha mundu gakusakombola kumanyilila ulwele wakwete mundu, mjetu jwambone soni Maloŵe ga Mlungu mpaka yitukamuchisye kumanyilila nganisyo syakusakala syatukwete syakwamba achakongwe. Ana tukusosekwa kutenda chichi kuti tupochele chikamuchisyo chelechi?

Amwusyeje mjawo jwampaka jwasalile mwakuwona mtima. (Mis. 18:17) Mpaka tutende chenene kumwusya yiwusyo yakuyichisyayi mjetu jwatukusamdalila soni jwampaka atusalile yisyesyene: “Ana une ngusatenda yindu mwamtuli ni alongo? Ana alongo akusayiwona kuti ngusinachimbichisya? Ana ngusosekwa kongolela yangusati pakakunguluche ni jemanjaji?” Naga mjawojo ali ŵasalile yindu yakusosekwa kongolela, aŵambaleje kuliŵichila kunyuma. Mmalomwakwe, aŵeje ŵakoseka kongolela yiŵasalileyo.

Alijiganyeje Maloŵe ga Mlungu. Litala lyambone mnope lyampaka litukamuchisye kumanyilila nganisyo soni yitendo yetu naga tukusitwawona alongo mpela mwakusiŵawonela Yehofa lili kulijiganya Maloŵe ga Mlungu. (Aheb. 4:12) Patukulijiganya Baibulo tukusamanyilila ya achalume ŵaŵachimbichisyaga soni achalume ŵanganiŵachimbichisyaga achakongwe. Mpaka tukamulanye yisyasyo yeleyo ni mwatukusatendela ni alongo. Konjechesya pelepa, kulandanya ndime sya m’Baibulo mpaka kutukamuchisye kuti tuŵambaleje kukamulichisya masengo Malemba mwakulemwecheka. Mwachisyayo, mwakamulana ni lilemba lya 1 Petulo 3:​7, tukusasosekwa ‘kwachimbichisya achakongwe mpela yiŵiga yangakaŵa kasika.’ b Ana yeleyi yikugopolela kuti achakongwe ali ŵangali lunda pakulandanya ni achalume? Iyayi. Alandanye maloŵe ga Petuloga ni maloŵe gagali pa Agalatiya 3:​26-29 gagakusasala yakuti Yehofa asagwile achakongwe soni achalume kuti akalamulile ni Yesu kwinani. Patukulijiganya Maloŵe ga Mlungu ni kumwusya mjetu jwampaka atusalile mwakuwona mtima yatukusati katende yindu ni achakongwe, mpaka yitukamuchisye kuti twachimbichisyeje achakongwe.

ANA ACHAKULUNGWA ŴA MUMPINGO MPAKA ALOSYE CHAMTULI KUTI AKWACHIMBICHISYA ALONGO?

Abale mpaka alijiganyesoni kwachimbichisya alongo pakujigalila chisyasyo cha achakulungwa ŵa mumpingo ŵachinonyelo. Ana achakulungwa ŵa mumpingo akusalosya chamtuli kuti akwachimbichisya alongo? Kwende tukambilane yine mwa yindu yakusatendaga.

Akusiŵayamichila alongo. Ndumetume Paulo ŵapeleche chisyasyo chambone chakuti achakulungwa ŵa mumpingo ajigalileje. M’chikalata chakwe chaŵawulembele mpingo wa ku Loma, jwalakwe jwayamichile alongo ŵajinji. (Alo. 16:12) Kusala yisyene alongoŵa ŵasangalele mnope paŵapikene mena gawo gali mkukolanjidwa pachaŵalanjidwaga chikalatachi pameso pa mpingo wosope. Mwakulandanamo, achakulungwa ŵa mumpingo akusiŵayamichila alongo kutyochela pasi pa mtima ligongo lya ndamo syawo syambone soni masengo gawo gambone gakusatenda pakumtumichila Yehofa. Yeleyi yikusiyatendekasya alongo kulipikana kuti akupochela uchimbichimbi soni kuyamichilidwa. Maloŵe gakulimbikasya gakusaŵecheta achakulungwaŵa ni gagakusigakamuchisya alongoŵa kupitilisya kumtumichila Yehofa mwakulupichika.—Mis. 15:23.

Kuyamichila

Achakulungwa ŵa mumpingo pakwayamichila alongo akusosekwa kukolanga yindu yisyesyene yakuyamichilayo. Ligongo chichi akusosekwa kutendaga yeleyi? Mlongo jwine lina lyakwe Jessica jwatite, “Yikusaŵa chenene abale kwasalila alongo kuti ‘mkutenda chenene.’ Nambope tukusayamichila mnope naga abale akukolanga chindu chisyesyene chakuyamichilacho, mpela kwakamuchisya ŵanache ŵetu kuti akasingangaga pali pamisongano kapena patukwajigalila ŵakulijiganya Baibulo ŵetu kumisongano.” Naga achakulungwa ŵa mumpingo akwayamichila alongo mwakukolanga yindu yisyesyene yakutenda chenene, yikusiyakamuchisya alongoŵa kulipikana kuti ali ŵakusosekwa mumpingo.

Akusiŵapikanilaga alongo. Achakulungwa ŵa mumpingo ŵakulinandiya akusamanyilila kuti nganaŵa jemanja pejo ŵakusamanyilila chenene yindu. Achakulungwaŵa akusawusya nganisyo kwa alongo soni akusiŵapikanilaga mwakusamala pakusala nganisyo syawosyo. Yeleyi yikusiyalimbikasya alongoŵa nambosoni kwapindulikasya achakulungwaŵa. Mwamtuli? Jwamkulungwa jwa mumpingo jwakusatumichila pa Beteli, lina lyakwe Gerardo jwatite, “Nayiweni kuti kuwusya nganisyo kwa alongo yingamuchisye kuti ndendeje chenene pa utumiki wangu. Kaŵilikaŵili yikusaŵa kuti alongo ni ŵatesile utumiki kwandaŵi jelewu kulekangana ni abale ŵajinji.” Mumpingo, alongo ŵajinji akusatumichila mpela apayiniya, mwamti akusiŵamanyilila chenene ŵandu ŵa mudela jakutama. Jwamkulungwa jwa mumpingo jwine lina lyakwe Bryan jwatite, “Alongo ŵetu akwete ndamo syambone syejinji soni akusatenda chenene yindu yejinji yayikusakamuchisya m’gulu ja Yehofa. Myoyo, tulijiganyeje yejinji kutyochela kwa jemanjaji.”

Kupikanila

Achakulungwa ŵalunda ngakusawutuchila kusiwona nganisyo sya alongo kuŵa syangakamuchisya. Ligongo chichi? Jwamkulungwa jwa mumpingo jwine lina lyakwe Edward jwatite, “Nganisyo soni yindu yayimanyi mlongo mpaka yimkamuchisye m’bale kujipikanichisya ngani josope nambosoni kupikanichisya mwakupikanila ŵane mumtima.” (Mis. 1:5) Atamose yili yakuti jwamkulungwa jwa mumpingo ngakamulichisya masengo nganisyo syapeleche mlongo, nambope akusosekwa kumyamichila soni kumwona kuti ali jwakusosekwa.

Akusiŵajiganya alongo. Achakulungwa ŵa mumpingo ŵalunda akusalinganya yakwajiganya alongo. Mwachisyasyo, mpaka ŵajiganye alongo kutendesya misongano jakosechela kulalichila naga pangali m’bale jwam’batisidwe. Akusiŵajiganya kukamulichisya masengo yida yine kuti akamuchisyeje nawo pa masengo ga yakutaŵataŵa m’guluji. Ŵakulolela pa Beteli akusiŵajiganya alongo mautumiki gakulekanganalekangana kupwatikapo kulinganya yindu, kusuma, kusamalila mbiya, makompyuta soni yindu yine. Naga achakulungwa ŵa mumpingo akwajiganya alongo, akusalosya kuti akusiŵawona kuŵa ŵakusosekwa soni ŵakudalilichika.

Kwiganya

Alongo ŵajinji akusakamulichisya masengo yindu yalijiganyisye kwa achakulungwaŵa pakwakamuchisya ŵane. Mwachisyasyo, alongo ŵane akusakamulichisya masengo yindu yaŵalijiganyisye pa masengo ga yakutaŵataŵa pakwakamuchisya ŵane mwakwataŵila nyumba syawo syasijonasiche pangosi syachilengedwe. Alongo ŵane akusakamulichisya masengo maluso gaŵalijiganyisye pa masengo gakulalichila pakwajiganya alongo ŵajinji kuti nombenawo atendejesoni chenene pakulalichila. Ana alongo akusiŵawona chamtuli achakulungwa ŵa mumpingo ŵaŵajiganyisye yeleyi? Mlongo jwine lina lyakwe Jennifer jwatite, “Panakamulaga nawo masengo gakutaŵa Nyumba ja Uchimwene jine, m’bale juŵalolelaga masengoga jwapataga ndaŵi jakunjiganya soni kuyamichila pa yindu yanakombolaga kutenda. Nasangalalaga kukamula masengo yalumo ni m’baleju ligongo nalipikanaga kuti ndili jwakusosekwa soni kuti ŵandalilaga.”

UMBONE WAWUKUSAPAGWA LIGONGO LYA KWACHIMBICHISYA ALONGO

Tukusitwanonyela alongo ŵetu ŵakulupichikaŵa mpela yakusati Yehofa pakwanonyela jemanjaji. Myoyo tukusatenda nawo yindu mwakwachimbichisya. (1 Tim. 5:​1, 2) Jemanjaji ali ŵakusosekwa mnope m’guluji, myoyo tukusasangalala kukamula nawo masengo. Tukusaŵa ŵakusangalalasoni jemanjaji pakulipikana kuti tukwanonyela soni tukwakamuchisya. Mlongo jwine lina lyakwe Vanessa jwatite, “Ngusinamyamichila mnope Yehofa pakungunda kuŵa m’gulu jakwe jajigumbele ni abale ŵakusanimbikasya mnope.” Mlongo jwine jwa ku Taiwan jwatite, “Ndili jwakuyamichila mnope kuyiwona kuti Yehofa soni abale akusachimbichisya soni kwawona achakongwe kuŵa ŵakusosekwa mnope. Yeleyi yikusalimbisya chikulupi changu soni yikusandendekasya kuŵa jwakuyamichila mnope upile wangu wakuŵa mu gulu ja Yehofa.”

Kusala yisyene, Yehofa akusasangalala pakwawona achalume ŵakulupichika ŵa Chiklistu ali mkulingalinga kwawona achakongwe soni kutenda nawo yindu mpela mwakusatendela jwalakwejo. (Mis. 27:11) Jwamkulungwa jwa mumpingo jwine jwa ku Scotland lina lyakwe Benjamin jwatite, “Achalume ŵa kuchilamboku ngakusiŵachimbichisya achakongwe. Myoyo achakongwe payiche ku Nyumba ja Uchimwene akusosekwa akuwoneje kulekangana ni mwakusatendela achalume ŵa kuchilamboku.” Kwende wosope tulinjelinjeje kutenda yampaka tukombole pakumsyasya Yehofa mwakwanonyela soni kwachimbichisya alongo ŵetu ŵakunonyelwaŵa.—Alo. 12:10.

a Munganiji, liloŵe lyakuti “alongo” likwimila alongo ŵa Chiklistu, ngaŵa ulongo wakupagwana.

b Kuti apikane yejinji yayikugopolela pa maloŵe gakuti “yiwiga yangakawa kasika” alole ngani syakuti “Mtengo wa ‘Chotengera Chochepa Mphamvu’” mu Sanja ja Mlonda ja Chichewa ja Meyi 15, 2006, soni “Malangizo Anzeru kwa Okwatirana” mu Sanja ja Mlonda ja Chichewa ja Malichi 1, 2005.