1. Bo saŋa ka bana na zaa ba naŋ sɔ naaloŋ kãã na na do sazu?

 YUOMO yaga naŋ pare, Jehoova puorebiiri da maŋ sooreŋ ka, ‘Bo saŋa baŋ na de a Kristabiiri ba na sɔ naaloŋ kãã na baaraa soba do neŋ sazu?’ Te da maŋ teɛreŋ ka aminekaŋaŋ a Hammagedon zɔɔre puoriŋ, bana na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã na na be la a donɛɛ zuŋ kyɛ Paradiisi poɔŋ a kɔɔre fẽẽ sɛre kyɛ gɛrɛ sazu. Kyɛ July 15, 2013 A Kaakaara Ziduoruu zannoo da soŋ teŋ teŋ wa nyɛ ka bana na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã na zaa na do la sazu sɛre kyɛ ka Hammagedon zɔɔre na piili.​—Mat. 24:31.

2. Bo soorebiri la ka noba mine na baŋ soorɔ, ka bo yɛlɛ teŋ na zanne a zannoo ŋa poɔŋ?

² Kyɛ aminekaŋaŋ, te mine na sooreŋ ka: A ‘dɔgroŋ kpoŋ’ saŋa, boŋ na pɔge Krista ‘pikyɛlɛɛ’ na naŋ puoro Jehoova yelmennoŋ poɔŋ a donɛɛ zuŋ kyɛ na? (Gyn. 10:16; Mat. 24:21) Bana naŋ e a ‘pikyɛlɛɛ’ na mine teɛroŋ maŋ dɔnnɔ baŋ ka aminekaŋaŋ ka te yɔɔmine na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã naŋ wa gaa sazu baare, ba koŋ baŋ lɛ zaa ba naŋ na e bee neɛzaa koŋ lɛ bebe a korɔ te sowuli. Te nyɛ Baabole sɛgre ayi mine naŋ na baŋ vɛŋ ka ba teɛrɛ lɛ. A kyɛ lɛ zanne nyɛ ananso aŋ ba seŋ ka ba vɛŋ ka a yɛlɛ ŋa dɔnnɔ ba.

BO YƐLƐŊ KOŊ E?

3-4. Bo yɛlɛ la na baŋ dɔnnɔ noba mine teɛroŋ, ka ananso la wala?

³ Aminekaŋaŋ noba mine na zoree dabeɛ̃ ka a pikyɛlɛɛ na barɛɛ Jehoova puoruu, ka bana na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã naŋ e a Lantaa Zukaareba naŋ ba wa kyebe a na korɔ te sowuli. Aminekaŋaŋ yɛlɛ mine naŋ be a Baabole poɔŋ la na vɛŋ ka ba  taa a lɛ teɛroŋ ŋa. Te nyɛ yelmannee ayi mine. A dɛndɛŋ soba kyaarɛɛ Ŋmenpuore Wedeɛrɛ Gyɛhoiyada. O da eɛ yelmeŋɛ Naaŋmen puorebie. O neŋ o pɔge Gyɛhoosabiyat, da go la bidɔɔlee kaŋa yuori naŋ di Gyɛhowaz nyɔvore, a da somoo oŋ wa leɛ na-soŋ naŋ taa yelmennoŋ. Gyɛhowaz da tonɛɛ soŋ saŋa na Gyɛhoiyada naŋ da naŋ voorɔ na. Kyɛ saŋa na Gyɛhoiyada naŋ wa kpi na, Gyɛhowaz da piili erɛɛ yɛlɛ naŋ ba soma. O da kyɛlle woŋee a nabiiri naŋ da e neŋfaare na yɛlɛ, a da bare Jehoova puoruu.​—2 Tun. 24:2, 15-19.

⁴ A yelmannaa ayi soba na kyaarɛɛ a dɛndɛŋ Kristabiiri na naŋ da bebe a bitontonee kũũ puoriŋ na. A bitontona Gyɔɔn naŋ da e a bitontonee baaraa soba na da eɛ ewuli soŋ yaga zaa a ko a Kristabiiri yaga zie, saŋa na zaa oŋ da naŋ be nyɔvore poɔŋ na, o da sonnɛɛ a Kristabiiri yaga zie zaa baŋ naŋ puoro Jehoova yelmennoŋ poɔŋ. (3 Gyn. 4) Aŋa lɛ na Yezu bitontonee mine naŋ da e na, Gyɔɔn da mɔɔ la o mɔɔbo zaa ka o go a lantaapuoruu yi noba naŋ wulo zirii wuluu eŋɛŋ. (1 Gyn. 2:18; 2 Tɛs. 2:7) Kyɛ saŋa na Gyɔɔn naŋ wa kpi na, a lantaapuoruu noba yaga zie zaa da piili tuuree zirii wuluu. Yuomo awala puoriŋ, a Kristabiiri lantaapuoruu na da wulee zirii wulibo yoŋ a da tere sori ka noba meŋ erɛ yɛlɛ naŋ ba soma a lantaapuoruu poɔŋ.

5. Bo yɛlɛ la aŋ ba seŋ ka te teɛrɛ ana Baabole poɔ yɛlɛ ayi na zuŋ?

⁵ A Baabole sɛgre ŋa wuleeŋ ka, ka ba naŋ wa de bana na ba naŋ sɔ a naaloŋ kãã na do neŋ sazu, a pikyɛlɛɛ na na piili erɛɛ yɛlɛ naŋ ba soma aŋa Gyɛhowaz bee? Kyɛbee ba na wɛlɛɛ ba menne yi Jehoova puoruu eŋɛŋ aŋa lɛ na Kristabiiri yaga zie zaa naŋ da e a bitontonee kũũ puoriŋ na? A noɔre iribo eɛ ai peɛlaaŋ! Te na baŋ sagediŋ ka, ka bana na ba naŋ sɔ a naaloŋ kãã naŋ wa do sazu, Jehoova naŋ na kaarɛɛ o puorebiiri zu, ka ba naŋ puoruu sori naŋ seŋ neŋ poɔŋ. A yɛlɛ ŋa be la dɛlebo, ananso la wala?

JEHOOVA PUOREBIIRI NAŊ NA PUORUUŊ LƐ NA O NAŊ BOƆRƆ

6. Bo saŋa ata mine yɛlɛ la teŋ na zanne a yɛlɛ?

⁶ Bonso teŋ na baŋ taa sagediibu ka Jehoova puorebiiri naŋ na puoree Jehoova lɛ na o naŋ boɔrɔ haali a dɔgroŋ kpoŋ saŋa gba? A Baabole vɛŋɛɛŋ teŋ baŋ ka a takoreŋ Izerayɛl biiri saŋa na, neŋ a bitontonee kũũ puoriŋ saŋa na, ane te saŋa ŋa ba yi taa fẽẽ zaa. Azuŋ yɛ vɛŋ ka te peɛre a saŋa ata ŋa zaa yɛlɛ soŋ a nyɛ: (1) A takoreŋ Izerayɛl biiri saŋa na, (2) a bitontonee kũũ puoriŋ saŋa na, ane (3) te saŋa ŋa, “saŋa na a yɛlɛ zaa [naŋ na] . . . nyɛ eebo.”​—Tom. 3:21.

7. Ananso la wala aŋ da ba seŋ ka a Izerayɛl biiri naŋ da taa yelmennoŋ na teɛretɔ zaa baare, saŋa na ba namine ane a noba mine naŋ da zagre Jehoova puoruu na?

⁷ A takoreŋ Izerayɛl biiri saŋa na. Aŋ da kyɛre fẽẽ ka Moosis kpi na, o da yelko la a Izerayɛl biiri ka: “N baŋɛɛŋ ka N kũũ puoriŋ yɛ na sãã kpɛlɛŋkpɛlɛŋ. Yɛ na leɛ bali yi la sori na yɛlɛ maŋ ko yɛ noɔre na.” (Dut. 31:29) Moosis da la kpãã la a Izerayɛl biiri ka ka ba naŋ zagre Jehoova noɔre ba na wa nyɔge baŋ gaa gbaŋgbaaloŋ poɔ. (Dut. 28:35, 36) Moosis yelbie ŋa da nyɛɛ eebo bee? Ɛɛ. Ana yuomo yaga na zaa poɔŋ, a namine yaga zie zaa da erɛɛ yɛlɛ naŋ ba soma Jehoova nimitɔɔreŋ, ka a noba meŋ da tu ba puoriŋ a te puoro zirii ŋmema. A lɛ ŋa zuŋ Jehoova da dɔgrɛɛ a Izerayɛl neŋfaare na, o da ba lɛ vɛŋ ka namine dire naaloŋ kaara a Izerayɛl biiri zu. (Izik. 21:25-27) Kyɛ a Izerayɛl biiri na mine naŋ da naŋ taa yelmennoŋ na da nyɛɛ faŋa emmo yaga zaa saŋa na baŋ wa nyɛ ka yɛlɛ na zaa Jehoova naŋ yel nyɛrɛɛ eebo na.​—Aiz. 55:10, 11.

8. Aseŋ ka a e te nɔmãã a Krista lantaapuoruu naŋ bare Jehoova puoruu a bitontonee kũũ puoriŋ na bee? Wuli a muni.

 ⁸ A bitontonee kũũ puoriŋ saŋa na. Aseŋ ka a e te nɔmãã a Krista lantaapuoruu naŋ da bare Jehoova puoruu saŋa na a bitontonee naŋ wa kpi na bee? Ai. Yezu da yeleeŋ ka noba yaga na zagrɛɛ a Krista yelmeŋɛ puoruu. (Mat. 7:21-23; 13:24-30, 36-43) A bitontona Pɔɔl, Piita, ane Gyɔɔn zaa da yeleeŋ ka a Yezu daŋyelbo ŋa gba da piili nyɛrɛɛ eebo saŋa na baŋ da naŋ voorɔ. (2 Tɛs. 2:3, 7; 2 Pit. 2:1; 1 Gyn. 2:18) A bitontonee kũũ puoriŋ, a Krista lantaapuoruu na da barɛɛ Jehoova yelmeŋɛ puoruu na. Ba da zagrɛɛ a yelmeŋɛ puoruu kyɛ piili wulo zirii wuluu, a meŋ wa poɔ a Baabilɔŋ Kpoŋ naŋ e a donɛɛ zaa zirii puoruu na poɔŋ. Yezu daŋyelbo na da nyɛɛ eebo.

9. Bonso teŋ na baŋ yelka te saŋa ŋa ane a Izerayɛl biiri saŋa ane a bitontonee kũũ puoriŋ saŋa na ba yitaa?

⁹ “Saŋa na a yɛlɛ zaa [naŋ na] . . . nyɛ eebo.” Te saŋa ŋa ane a Izerayɛl biiri saŋa na ba yitaa, ane saŋa na zirii wuluu naŋ piili a bitontonee saŋa na meŋ ba yitaa. Wala baŋ boɔlɔ te saŋa ŋa? Gbɛɛ yaga te maŋ yeleŋ ka a donfaa ŋa “bebi-baaree saŋa.’’ (2 Tim. 3:1) Kyɛ a Baabole yeleeŋ ka wagre kaŋa naŋ e o yoŋ ane wagre kaŋa naŋ na kɔɔre yaga zaa laŋ piileeŋ. A lɛ saŋa ŋa na bebeŋ a te ta saŋa na Naaŋmen Naaloŋ naŋ na vɛŋ ka nensaaleba zaa pɛgeyi ka fẽẽfẽẽ fẽẽfẽẽ ka a teŋgane zaa wa leɛ paradiisi. A saŋa ŋa la baŋ boɔlɔ “saŋa na yɛlɛ zaa naŋ nyɛ eebo.” (Tom. 3:21) A saŋa piilee yuoni 1914. Boŋ da nyɛ eebo? Ana saŋa la ka Yezu di naaloŋ sazuŋ aŋa Naa. Jehoova da iree neɛ naŋ yi Deevid booree na poɔŋ oŋ are O gbɛbɔgriŋ aŋa Naa. Kyɛ a naaloŋ yoŋ naane ka Jehoova vɛŋ oŋ leɛ wa bebe. A lɛ saŋa na la ka Jehoova da vɛŋ ka yelmeŋɛ puoruu leɛ wa bebe! (Aiz. 2:2-4; Izik. 11:17-20) Ka lɛ yelmeŋɛ puoruu na lɛ sããŋeŋ bee?

10. (a) Boŋ ka a Baabole yelkyaare yelmeŋɛ puoruu te saŋa ŋa? (Aizeeya 54:17) (b) Ananso la wala ka a daŋyelbo yɛlɛ ŋa eŋnɛ faŋa yaga zaa?

¹⁰ Kanne Aizeeya 54:17. Leɛteɛre a daŋyelbo ŋa yɛlɛ nyɛ: “Zɔɔzɔɔ bonzaa baŋ na de iri tuore ne yɛ koŋ are”! A daŋyelbo yelbie ŋa nyɛrɛɛ eebo zenɛ. A yelbie ŋa naŋ eŋnɛ faŋa yaga zaa na meŋ kyaarɛɛ te saŋa ŋa: “Jehoova na wulee ho biiri zaa, ka ho biiri laafeeloŋ e kpoŋ. Sontuubu poɔŋ baŋ na biŋ bo. . . . Ho neŋ dɔgroŋ na eɛ taa tɔɔre, bonso ho koŋ zoro dabeɛ̃.” (Aiz. 54:13, 14) A “donɛɛ ŋa  ŋmene,” Setaana koŋ baŋ vɛŋ ka a wulibo toma na Jehoova puorebiiri naŋ tonɔ na sãã. (2 Kor. 4:4) Yelmeŋɛ puoruu leɛ wa bebeŋ, o daŋ koŋ sãã zaa. O na be la be tegitegilɛ. Zɔɔzɔɔ bonzaa baŋ na de tuore ne te koŋ are!

BO YƐLƐŊ NA E?

11. Ka noba na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã naŋ wa do sazu, bonso teŋ na baŋ sagedi ka a pikyɛlɛɛ naŋ na puoree Jehoova yelmennoŋ poɔŋ?

¹¹ Ka ba naŋ wa de noba na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã na do ne sazu, bo yɛlɛŋ na e? Teɛre baŋ ka Yezu la te Pikyeenɛ. O na la a Kristabiiri lantaapuoruu zusoba. Yezu yeleeŋ ka: “Yɛ Wedeɛrɛ e la bonyeni, a Krista.” (Mat. 23:10) Te Naa Yezu naŋ dire naaloŋ sazu na kaara la o yelmeŋɛ potuuribo zu velaa zaa. Jehoova meŋɛ bidɔɔ naŋ wulo ba sori zuŋ, Krista potuuribo naŋ be a donɛɛ ŋa zuŋ ba seŋ ka ba zoro dabeɛ̃. Yelmeŋɛ la, te ba baŋ sori na Yezu naŋ na tu kyɛ wulo o potuuribo na zaa te baare ana saŋa na. Azuŋ yɛ vɛŋ ka te leɛ kaa sieree mine naŋ be a Baabole poɔŋ.

12. Sobuoŋ ka Jehoova da tu kyɛ kaara o noba zu (a) Moosis kũũ puoreŋ? (b) saŋa na Elaagya naŋ da nyɛ toŋ yobo mine na? (Kaa a foto meŋ.)

¹² Moosis da kpieŋ sɛre kyɛ ka a Izerayɛl biiri kpɛ a Noɔre Emmo Teŋgane na. Boŋ da pɔge Naaŋmen noba na? Ba da barɛɛ Jehoova puoruu Moosis naŋ da ba lɛ kyebe na zuŋ bee? Ai. Saŋa na zaa baŋ da dire yelmennoŋ korɔ Jehoova na, O meŋ da kaarɛɛ ba zu. Sɛre kyɛ ka Moosis na kpi na Jehoova da yelkooŋ ka o vɛŋ ka Gyoosua deɛrɛ a noba weɛ. Moosis da de la yuomo yaga a korɔ Gyoosua wuluu. (Yiib. 33:11; Dut. 34:9) Ane meŋ, dɔbɔ yaga naŋ kyile da bebeŋ naŋ deɛrɛ a noba weɛ—ba mine da eɛ noba turi zukaareba, noba kɔɔkɔɔ zukaareba, noba lezaayi neŋ pie zukaareba, ane noba pie meŋ gba zukaareba. (Dut. 1:15) Ba da kaarɛɛ Naaŋmen noba na zu soŋ zaa. Lɛ meŋ neŋ o zu la ka Elaagya meŋ da e. O da de la yuomo yaga a mɔɔ o moɔbo zaa ka o soŋ a Izerayɛl biiri ka ba puoro Jehoova. Kyɛ a da wa ta la saŋa kaŋa ka Jehoova da de o gaaneŋ zizaala kaŋa Gyuuda samun-duri seŋ. (2 Nam. 2:1; 2 Tun. 21:12) Noba naŋ da e a Izerayɛl bale pie na da barɛɛ Jehoova puoruu bee? Ai. Elaagya da de la yuomo yaga a korɔ Eliisa wuluu yaga zaa. Ka a “daŋyelba lammo dɔbɔ” na meŋ da bebe. Ba meŋ da taa la sakuu baŋ da maŋ korɔ ba wuluu. (2 Nam. 2:7) Azuŋ te na baŋ yeleŋ ka, dɔbɔ yaga naŋ kyile da bebeŋ a na soŋ Naaŋmen noba. Jehoova da naŋ vɛŋɛɛŋ ka o poboɔbo nyɛrɛ eebo, oŋ da kaara o yelmeŋɛ puorebiiri meŋ zu.

13. Boŋ yɛlɛ naŋ be dɛlebo la be Hiburu 13:5b poɔŋ? (Kaa a foto meŋ.)

 ¹³ A yelmannee ŋa zaa te naŋ zanne na, boŋ hoŋ teɛre ka ana eŋ ka bana na ba naŋ sɔ a naaloŋ kãã baaraa sobaŋ wa do sazu? A ba seŋ ka te bonnɔ. A Baabole yeleeŋ peɛlaaŋ ka: Jehoova daŋ koŋ gyɛ o noba naŋ be a teŋɛzu bare zaa. (Kanne Hiburu 13:5b.) Aŋa Moosis ane Elaagya, a Gbaŋgba-bivelaa ne Yɛmbaŋna baŋɛɛ bon nanso aŋ e nimizeɛ ka ba de wuluu korɔ noba. Yuomo yaga la ŋa ka a Lantaa Zukaareba meŋ derɛ wuluu korɔ dɔbɔ naŋ poɔ a pikyɛlɛɛ poɔŋ baŋ derɛ a lantaapuoruu weɛ. Aŋa mannoo poɔŋ, ba maŋ sɛgrɛɛ sakue ka ba de wuluu ko a lantaapuoruu nembɛrɛ, gbandige zukaareba, Bɛɛtil Zukaareba, Bɛɛtil toma ziiri zukaareba, ane a taataa. A Lantaa Zukaareba menne maŋ derɛɛ wuluu korɔ te yɔɔdɔba naŋ sonnɔ a Lantaa Zukaareba komitiiri. Pampana ŋa gba, a Lantaa Zukaareba sonneba ŋa yi la yelmennoŋ poɔŋ a tonɔ toma yaga a lantaapuoruu poɔŋ. Ba narɛɛ ba menne soŋ zaa ka ba deɛrɛ Krista peere na weɛ.

14. Te zannoo ŋa yelnimizeɛ la boŋ?

¹⁴ A te zannoo yelnimizeɛ la ŋa: Ka anaŋ wa kyɛre fẽẽ lɛ ka a dɔgroŋ kpoŋ baare, ka bana na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã baaraa sobaŋ wa do sazu, Jehoova puorebiiri naŋ na puoruuŋ yelmennoŋ poɔŋ a donɛɛ zuŋ kyɛ. Ba koŋ kɔŋ bonzaa. Yelmeŋɛ la, te baŋɛɛŋ ka ana saŋa na, a paalonne laŋnoɔre a Baabole naŋ boɔlɔ Gɔg naŋ be Meegɔg na iri zɔɔrɔ neŋ la Jehoova puorebiiri. (Izik. 38:18-20) A wagre fẽẽ na poɔŋ baŋ na iri ka ba zɔɔ neŋ Jehoova puorebiiri na, ba na mɔɔ faaŋ, bonso ba koŋ baŋ pigi Jehoova puoruu sori. Jehoova na zɔɔ faa baŋ! A bitontona Gyɔɔn da nyɛ la “nembeɛoŋ” naŋ yi a Krista pikyɛlɛɛ poɔŋ yelnyɛ poɔŋ. Ba da yelko la Gyɔɔn ka a “nembeɛoŋ” ŋa la “yi a dɔgroŋ kpoŋ poɔ.” (Yel. 7:9, 14) Azuŋ te baŋɛɛŋ peɛlaaŋ ka Jehoova na zɔɔ faa baŋ!

15-16. Aŋa lɛ Yel-iriwulaa 17:14 naŋ yel na, boŋ ka bana na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã na na erɛ a Hammagedon zɔɔre na saŋa, ka ananso la wala aŋ eŋnɛ faŋa yaga zaa?

¹⁵ Boŋ ka a bana na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã na na e ka ba naŋ wa gaa sazu? A Baabole iree a  soorebiri ŋa noɔre ko te. O yeleeŋ ka, a donɛɛ ŋa namine na “zɔɔ neŋ la a Pelee.” Kyɛ ba koŋ zɔɔtoɔ̃ a zɔɔre ŋa poɔŋ. A Baabole yeleeŋ ka: “A Pelee na zɔɔtoɔ̃ baŋ.” Ka nemboboŋ na somoo? A noɔre iribo be la a sɛgre poɔŋ. “Noba ba naŋ boɔle, a kaa iri, baŋ e yelmeŋɛ deme na.” (Kanne Yel-iriwulaa 17:14.) Ba na la nembobo? Ba na la noba na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã baŋ nyɛ kũũ leɛ-iruu na! Azuŋ ka a naŋ wa kyɛre fẽẽ lɛ ka a dɔgroŋ kpoŋ baare, ka noba na ba naŋ sɔ naaloŋ kãã baaraa sobaŋ wa do sazu, ba toŋ dɛndɛŋ kaŋa baŋ na toŋ la ka ba zɔɔ zɔɔre. A toma ŋa na eɛ toŋ tegroŋ yaga zaa baŋ na toŋ! A Kristabiiri na mine ba naŋ sɔ naaloŋ kãã na da eɛ zɔɔzɔɔreba sɛre kyɛ baŋ wa leɛ Jehoova Sieree Deme. Ba mine gba da eɛ sogyare a donɛɛ ŋa poɔŋ. Kyɛ ba da wa leɛ la Kristabiiri, a zanne lɛ baŋ na baŋ taa emmaaroŋ neŋ ba taaba. (Gal. 5:22; 2 Tɛs. 3:16) Ba barɛɛ zɔɔre yɛlɛ zaa. Kyɛ, ka ba naŋ wa seŋ ba ka ba iri do sazu, ba na te poɔ la Krista ane o maleke sonne na poɔŋ, ka ba zɔɔ neŋ Naaŋmen dɔndɔnne a zɔɔ baaraa na poɔŋ.

¹⁶ Kyɛ hooŋ leɛteɛre a yɛlɛ ŋa nyɛ! Kristabiiri na mine ba naŋ sɔ naaloŋ kãã na eɛ dɔɔ nyaane a ba taa faŋa meŋ. Kyɛ ka ba naŋ wa do sazu baare, ba na taa la faŋa yaga zaa a e noba naŋ koŋ baŋ kpi ka te koŋ baŋ de te nimie nyɛ ba meŋ, ba na laŋ neŋ la a Zɔɔzɔɔ Naa, Yezu Krista a zɔɔ zɔɔre. Ka a Hammagedon zɔɔre naŋ wa baare, ba neŋ Yezu na laŋ toŋɛɛ toma a soŋ nensaaleba zaa ka ba wa pɛgeyi. Nɔkpeɛne zaa kyebe ka lɛ na vɛŋeŋ ka ba toɔ̃ soŋ ba yɔɔmine yaga zaa saŋa na baŋ na be sazuŋ, a gaŋ saŋa na baŋ da be a donɛɛ zuŋ kyɛ a e nensaaleba naŋ ba pɛgeyi na!

17. Wala teŋ e baŋ ka Naaŋmen puorebiiri zaa na nyɛ la faabo Hammagedon zɔɔre saŋa?

¹⁷ Ho meŋ poɔ la a pikyɛlɛɛ na poɔŋ bee? Boŋ aŋ seŋ ka ho e a Hammagedon zɔɔre na saŋa? A yɛlɛ ŋmaaŋmaa la ka: Dɛle Jehoova, a kyɛ tuuro o sowuli. Wala ka lɛ wuli? A Baabole yelee sukyiri dii yɛlɛ mine ka: “Yɛ kpɛ yɛ [deri pooreŋ], a pɔge yɛ denoɛ eŋ yɛ menne. Yɛ sɔgle beɛlɛ a waana saŋa a suuri naŋ na wa pare.” (Aiz. 26:20) Naaŋmen puorebiiri zaa naŋ be sazuŋ ane a donɛɛ zuŋ na nyɛ la faabo a lɛ saŋa na. Aŋa a bitontona Pɔɔl, te baŋɛɛŋ ka “gɔmenantere kyɛbee boma naŋ bebe pampana kyɛbee boma naŋ na wa . . . [koŋ] baŋ wɛl te yi Naaŋmen nɔmmo . . . eŋɛŋ.” (Uro. 8:38, 39) Maŋ teɛre baŋ ka: Jehoova nɔŋ boŋ, o daŋ koŋ gyɛ bo bare zaa!