Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

MUTWE WA KUFUNDA 5

LWIMBO 27 Kusololwa kwa Baana ba Lesa

“Kechi Nkakulekelela Ne”!

“Kechi Nkakulekelela Ne”!

“[Lesa] waamba’mba: “Kechi nkakusha ne, kabiji kechi nkakulekelela ne.’”​—HEBE. 13:5b.

BYO TUSAKWISAMBAPO

Bantu ba Lesa baji pano pa ntanda byo bafwainwa kushiinwa’mba kechi bakebalekelela kimye bena Kilishitu bashingwa bonse bashalapo kyo bakebasenda kuya mwiulu ne.

1. Ñanyi kimye bashingwa bonse kyo bakaya mwiulu?

 PA MYAKA yavula yapitapo, bantu ba Yehoba beipwizhenga’mba: ‘Ñanyi kimye bena Kilishitu bashingwa bashalapo kyo bakebasenda kuya mwiulu?’ Twalangulukanga’mba bena Kilishitu bashingwa bamo bakashala pano pa ntanda pa kakimye kacheche panyuma ya nkondo ya Amagedonyi. Pano bino, mu Kyamba kya Usopa kya July 15, 2013, twafunjile kuba’mba bashingwa bonse bakiji pano pa ntanda bakebasenda kuya mwiulu nkondo ya Amagedonyi saka ikyangye kutendeka.​—Mat. 24:31.

2. Ñanyi bwipuzho atweba bamo bo twakonsha kwiipuzha, kabiji ñanyi bintu byo tusakwisambapo mu uno mutwe?

2 Nangwa byonkabyo, atweba bamo twakonsha kwipuzha’mba: “Ñanyi kintu kikamwekela mikooko ikwabo ya kwa Kilishitu ikengijilanga Yehoba mu bukishinka pano pa ntanda mu kimye kya “malwa akatampe”? (Yoa. 10:16; Mat. 24:21) Lelo jino, bamo bakonsha kwakamwa’mba bakebalekelela nangwa’mba kechi bakekala na muntu wa kwibakwasha kimye balongo ne banyenga bashingwa kyo bakebasenda kuya mwiulu ne. Twayai twisambe pa mashimikila abiji a mu Baibolo akonsha kwibalengela kulanguluka bino. Kabiji tusakwisamba ne pa ene mambo o bafwainwa kubujila kwakamwa.

ÑANYI KINTU KIKABULA KUMWEKELA MIKOOKO IKWABO?

3-4. Bantu bamo bakonsha kwakamwa ñanyi kintu, kabiji mambo ka?

3 Bamo bakonsha kwakamwa’mba ba mikooko ikwabo bakaleka kwingijila Yehoba kimye balongo bashingwa ba mu Jibumba Jitangijila kyo bakaya mwiulu. Kampe mashimikila amo a mu Baibolo akonsha kwibalengela kwakamwa mu jino jishinda. Twayai twisambe pa ano mashimikila abiji. Jishimikila jitanshi jaamba pa Ñanga Mukatampe aye Yehoyada. Wajinga mwanamulume waingijilanga Lesa mu bukishinka. Aye ne mukazhanji Yehoshabeata bazhikijile mwanabo wamulume aye Yehoashi ne kumukwasha kwikala mfumu wawama kabiji wa kishinka. Yehoashi watwajijile kwingijila Yehoba ne kuba byawama kimye shanji Yehoyada kyo akijinga mumi. Pano bino, Yehoyada byo afwile, Yehoashi watendekele kuba byatama. Waumvwijilenga byamubujilenga babinemanga batama kabiji kino kyamulengejile kuleka kwingijila Yehoba.​—2 Moba 24:2, 15-19.

4 Jishimikila ja bubiji jaamba pa bena Kilishitu ba mu myaka kitota kya bubiji. Mutumwa Yoano wapeleleko kufwa pa batumwa bonse wakwashishe bena Kilishitu bavula kuchinchika ne kutwajijila kwingijila Yehoba. (3 Yoa. 4) Byonka byaubile batumwa bakwabo ba kishinka ba kwa Yesu, Yoano waingijilenga na ngovu bingi kuzhikijila kipwilo ku bantu bajinga na byubilo byatama kabiji bafunjishanga mafunjisho a bubela. (1 Yoa. 2:18; monai kulumbulula byambo biji pa 2 Tesa. 2:7.) Yoano byo afwile, bunsatuki bwafikenejiletu kukumbana mu bipwilo. Byo papichile myaka, bano bansatuki batendekele kufunjisha mafunjisho a bubela ne kuswisha byubilo byatama mu bipwilo byonse.

5. Mambo ka o twakonsha kwambila’mba bintu byo baambapo mu mashimikila abiji kechi bikamwekela mikooko ikwabo ya kwa Kilishitu ne?

5 Nanchi ano mashimikila a mu Baibolo amwesha’mba bino bintu byo twaambapo byo bikamwekela ne mikooko ikwabo ya kwa Kilishitu kimye bashingwa kyo bakebasenda kuya mwiulu nyi? Pa kyokya kimye, nanchi bena Kilishitu bonse ba kishinka bakekala pano pa ntanda bakaleka kulondela byo babena kwibafunjisha byonka byaubile Yehoashi nangwa kusatuka byonka byasatukile bena Kilishitu bavula ba mu myaka kitota kya bubiji C.E. nyi? Ine, kechi byo byo bakoba ne. Twafwainwa kushiinwa’mba kimye bashingwa kyo bakebasenda kuya mwiulu, mikooko ikwabo ikatwajijila kupopwela Yehoba kabiji naye ukatwajijila kwibata muchima. Mambo ka o twafwainwa kushiinwa’mba kino kine kikobiwa?

BUPOPWESHI BWA KINE KECHI BAKEBUTAMISHA NE

6. Ñanyi bimye bisatu byo tusakwisambapo?

6 Mambo ka o twafwainwa kushiinwa’mba bupopweshi bwa kine kechi bakebutamisha nangwatu mu bimye bya malwa biji kulutwe ne? Ke na mambo a bintu byo twafunda biji mu Baibolo byaamba pa kimye kyo tubena kwikalamo. Kino kimye kyapusana bingi na kimye kyajingako bena Isalela ba kala ne kimye kya bena Kilishitu ba mu myaka kitota kya bubiji. Onkao mambo, twayai twisambe pa bino bimye bisatu: (1) Kimye kyajingako bena Isalela ba kala, (2) kimye batumwa saka bafwa kala ne (3) kimye kya kubwezha bintu “byonse byo byajinga patanshi.”​—Byu. 3:21.

7. Mu kimye kyajingako bena Isalela ba kala, mambo ka bantu ba kishinka o babujijile kuleka kwingijila Lesa kisaka kya bena Isalela ne mafumu abo kyo baubilenga bintu byatama?

7 Kimye kyajingako bena Isalela ba kala. Mosesa byo ajinga pepi kufwa, waambijile bena Isalela amba: “Nayuka namba umvwe nafwa, mukoobanga bintu byatama ne kusendukamo mu jishinda jo nemukambizha.” (Mpitu. 31:29) Kabiji Mosesa wajimwineko bena Isalela amba inge basatuka, bakebatwala mu buzha. (Mpitu. 28:35, 36) Nanchi bino byambo byafikile nyi? Ee byafikile. Pa myaka yavula, bamfumu bavula batendekele kuba bintu byatama ne kulengela bantu ba Lesa nabo kuba byatama. Na mambo a kino, Yehoba wakambwile bena Isalela baubilenga byatama kabiji walekeshe bamfumu ba bena Isalela kulama bantu banji pano pa ntanda. (Ezi. 21:25-27) Byo bamwene’mba byambo byaambile Lesa byafikile, kino kibatundaikile kutwajijila kwingijila Lesa mu bukishinka.​—Isa. 55:10, 11.

8. Nanchi twafwainwa kukumya kuba’mba kipwilo kya bena Kilishitu ba mu myaka kitota kya bubiji kyasatukile nyi? Lumbululai.

8 Kimye batumwa saka bafwa kala. Nanchi twafwainwa kukumya kuba’mba kipwilo kya bena Kilishitu ba mu myaka kitota kya bubiji kyasatukile nyi? Ine. Yesu waambijile jimo amba bunsatuki bukavula bingi. (Mat. 7:21-23; 13:24-30, 36-43) Batumwa abo ba Paulo, Petelo ne Yoano baambile’mba bintu byaambilepo Yesu mu bungauzhi bwanji byatendekele kufika mu myaka kitota kitanshi C.E. (2 Tesa. 2:3, 7; 2 Pe. 2:1; 1 Yoa. 2:18) Mu myaka kitota kya bubiji C.E., kipwilo kya bena Kilishitu kyasatukile. Kabiji bantu basatukile baikele ke lubaji lwa Babilona Mukatampe, ko kuba’mba bupopweshi bwa bubela bwa ntanda yonse. Kino nakyo kyamwesheshenga’mba bungauzhi bwaambilepo Yesu bwafikilenga.

9. Kimye kyo tujimo kyapusana byepi na kimye kyajingako bena Isalela ba kala ne kimye kyajingako kipwilo kya bena Kilishitu mu myaka kitota kya bubiji?

9 Kimye kya kubwezha “bintu byonse byo byajinga patanshi.” Kimye kyo tujimo kyapusana na kimye kyajingamo bena Isalela ba kala ne kimye bunsatuki kyo bwavujile bingi mu myaka kitota kya bubiji C.E. Nga kimye kyetu kyo tujimo bekitela’mba ka? Javula tutela kino kimye’mba “moba akupelako” a buno bwikalo bwatama. (2 Timo. 3:1) Baibolo umwesha’mba moba akupelako ne kimye kikwabo kyalepa byatendekele pa kimye kimo. Kino kimye kikatwajijila kufikatu ne kimye Bufumu bwa Bumesiasa kyo bukalengela bantu pano pa ntanda kwikala balumbuluka ne kuwamisha ino ntanda kwikala Paladisa. Kino kimye bekitela’mba kimye kya kubwezha “bintu byonse byo byajinga patanshi.” (Byu. 3:21) Kino kimye kyatendekele mu 1914 C.E. Pano ñanyi bintu byabwezhiwe pa kyokya kimye? Yesu bamwikezhe pa Bufumu mwiulu. Onkao mambo, Yehoba waikele jikwabo na Mfumu wakumwimenako, waswaine Mfumu wa kishinka aye Davida. Nangwa byonkabyo, Bufumu kechi kyo kintu kyonka Yehoba kyo abwezhezhe ne. Palutwe kacheche, Yehoba watendekele ne kubwezha bupopweshi bwa kine. (Isa. 2:2-4; Ezi. 11:17-20) Nanchi buno bupopweshi bwa kine bakebutamisha jikwabo nyi?

10. (a) Baibolo waambijile jimo amba ka pa bupopweshi bwa kine mu kino kimye kyetu? (Isaya 54:17) (b) Mambo ka buno bungauzhi o bwitutekenesha?

10 Tangai Isaya 54:17. Akilangulukai pa buno bungauzhi bwaamba’mba: “Kafwako kyela nangwa kimo kyo bakabunda kya kukulwishako kikengila ne.” Abino byambo bya bungauzhi bibena kufika lelo jino. Kabiji byambo bya lutekenesho byalondelapo byaamba pa kimye kyetu kyo tujimo amba: “Kabiji baana bobe bonse bakebafunjisha kwi Yehoba, ne mutende wa baana bobe ukavula bingi. Obewa bakakukosesha na mambo a bololoke. . . . Kafwako kintu kyo ukachina ne, kabiji kafwako kikakulengesha moyo ne, mambo kechi bikakufikila ne.” (Isa. 54:13, 14) Nangwatu “Lesa wa buno bwikalo” aye Satana, kechi uji na bulume bwa kulekesha mwingilo wa kufunjisha ubena kwingila bantu ba Yehoba ne. (2 Ko. 4:4) Yehoba wabwezha bupopweshi bwa kine kabiji kechi bakebutamishapo jikwabo ne. Bukatwajijila kwikalako myaka ne myaka. Kafwako kyela nangwa kimo kya kwitulwishako kikengila ne.

ÑANYI BINTU BIKAMWEKA?

11. Ñanyi kintu kitulengela kushiinwa’mba jibumba jikatampe kechi bakejilekelela kimye bashingwa kyo bakebasenda kuya mwiulu ne?

11 Ñanyi bintu bikamweka kimye bashingwa kyo bakebasenda kuya mwiulu? Vulukainga’mba Yesu ye Kafunga wetu. Ye mutwe wa kipwilo kya bena Kilishitu. Yesu walumbulwile’mba: “Mujitu na Ntangi umo, aye Kilishitu.” (Mat. 23:10) Mfumu wetu ubena kulama mwiulu kechi ukakankalwa kwingila mwingilo wanji ne. Na mambo a kuba’mba Kilishitu ukebatangijilanga, baana banji ba bwanga pano pa ntanda kechi bakomvwa moyo ne. Nangwa byonkabyo, kechi twayuka bishinka byonse byaamba pe Yesu byo akatangijilanga bantu banji pa kyokya kimye ne. Onkao mambo, twayai twisambe pa bantu bamo bo baambapo mu Baibolo byo bakonsha kwitutekenesha.

12. Yehoba watwajijile kutangijila byepi bantu banji (a) Mosesa byo afwile? (b) Elaija byo bamupele mwingilo mukwabo? (Monai kipikichala.)

12 Mosesa wafwile bena Isalela saka bakyangye kutwela mu Ntanda ya Mulaye. Pano ñanyi kintu kyamwekejile bantu ba Lesa? Nanchi Lesa walekele kutangijila bantu banji uno mwanamulume wa kishinka byo afwile nyi? Ine. Yehoba watwajijile kwibakwasha mambo batwajijile kwikala ba kishinka. Mosesa saka akyangye kufwa, Yehoba watongwele Yoshua kutangijila bantu banji. Mosesa wafunjishenga Yoshua pa myaka yavula saka akyangye kufwa. (Lupu. 33:11; Mpitu. 34:9) Kununga pe Yoshua, kwajinga banabalume bakwabo bafikilamo batangijilenga, ko kuba’mba bakulumpe ba pa biumbi, bakulumpe ba pa bitota, bakulumpe ba pa makumi atanu ne bakulumpe ba pa makumi. (Mpitu. 1:15) Bantu ba Lesa batwajijile kwibatangijila. Kabiji twayai twambe ne pe Elaija. Waingijile pa myaka yavula kukwasha bena Isalela kupopwela Yehoba. Pano bino kimye byo kyafikile, Yehoba wamutwajile kuya na kwingijila ku kabeta ka ku bulenge mu Yuda. (2 Mfu. 2:1; 2 Moba. 21:12) Nanchi bantu ba kishinka ba mu bufumu bwa mikoka jikumi bwa bena Isalela bebasankijilepo nyi? Ine. Elaija wafunjishe Elisha pa myaka yavula. Kabiji kwajinga ne “jibumba ja bangauzhi” bo bafunjishepo mingilo imo. (2 Mfu. 2:7) Onkao mambo, kwajinga banabalume ba kishinka bavula ba kutangijila bantu ba Lesa. Yehoba watwajijile kufikizha kyaswa muchima wanji ne kukwasha bantu banji kutwajijila kumupopwela.

Mosesa (kipikichala kiji ku kipiko) ne Elaija (kipikichala kiji ku kilujo) bonse bafunjishe bakwabo bakatangijilanga bantu ba Lesa abo inge bafwa (Monai jifuka 12)


13. Kwesakana na Bahebelu 13:5b, ñanyi kintu Yehoba kyo etulaya? (Monai kipikichala.)

13 Kwesakana na bantu bo twisambapo, mwalanguluka’mba ñanyi bintu bikamweka kimye bashingwa bashalapo kyo bakebasenda mwiulu? Kechi twafwainwa kwakamwa ne, mambo Baibolo waamba byambo bya kine bitutekenesha bingi bya kuba’mba: Yehoba kechi ukalekelela bantu banji pano pa ntanda ne. (Tangai Bahebelu 13:5b.) Byonka byo kyajinga kwi Mosesa ne Elaija, jibumba jicheche ja bena Kilishitu bashingwa jayuka’mba kyanema bingi kufunjisha bakwabo mingilo. Pa myaka yavula, balongo ba mu Jibumba Jitangijila bafunjisha banabalume ba mu mikooko ikwabo kutangijila bantu ba Lesa. Banengezha masukulu a kufunjisha bakulumpe mu kipwilo, bakalama ba mwanzo, ba mu Tuvoto twa Musampi, bakalama ba madipatimenti pa Betele ne bakwabotu. Jibumba Jitangijila jatwajijila kufunjisha bankwasho babo ba mu tuvoto twapusana pusana twa Jibumba Jitangijila. Bano bankwasho babena kwingila mu bukishinka mingilo yavula bingi mu jibumba ja Lesa. Bebafunjisha kutwajijila kwingila bulongo ino mingilo ya kukwasha mikooko ya kwa Kilishitu.

Jibumba jitangijila jaingila bingi na ngovu kufunjisha bankwasho babo ne kunengezha masukulu a kufunjisha bakulumpe mu kipwilo, bakalama ba mwanzo, ba mu Tuvoto twa Musampi, bakalama ba madipatimenti pa Betele ne bamishonale mwaya ntanda yonse (Monai jifuka 13)


14. Ñanyi kishinka kine kyo tubena kwambapo?

14 Kishinka kine kyo tubena kwambapo ke kino: Kimye bashingwa bashalapo kyo bakebasenda kuya mwiulu kwipi na mpelo ya malwa akatampe, bupopweshi bwa kine bukatwajijila pano pa ntanda. Bapopweshi ba Yehoba bakatwajijila kumwingijila mu bukishinka mambo Yesu Kilishitu ukatwajijila kwibatangijila. Twayuka kuba’mba pa kyokya kimye, baketulukuka ku Gogi wa Magogi, ko kuba’mba bisaka bya bantu bikakwatankana. (Ezi. 38:18-20) Nangwa byonkabyo, kuno kwitulukuka kechi kukengila ne, mambo kechi kukalengela bantu ba Lesa kuleka kupopwela Yehoba ne. Aye ukebapokolola! Mu kimwesho, mutumwa Yoano wamwene “jibumba jikatampe” ja mikooko ikwabo ya kwa Kilishitu. Yoano bamubuujile’mba jino “jibumba jikatampe” jo ‘jafuma mu malwa akatampe.’ (Lum. 7:9, 14) Twashiinwa kuba’mba kine Yehoba ukebapulusha.

15-16. Kwesakana na Lumwekesho 17:14, ñanyi kintu bashingwa ba kwa Kilishitu kyo bakoba kimye kya nkondo ya Amagedonyi, kabiji mambo ka kino o kitutundaikila?

15 Nangwa byonkabyo, bamo bakonsha kwipuzha’mba: ‘Nga bashingwa kikekala byepi? Ñanyi kintu kyo bakoba inge bebasenda kufuma pano pa ntanda kuya mwiulu?’ Baibolo wakumbula buno bwipuzho kwakubula kupita ne mu mbaji. Walumbulula bingi bulongo kuba’mba makafulumende a pano pa ntanda akalwa na “Mwana Mukooko.” Pano bino, ano makafulumende kechi akashinda ne. Tutanga amba: “Mwana mukooko ukebashinda.” Kabiji bañanyi bakamukwasha? Kyepelo kyakumbula bingi bulongo amba aba “baitwa,” ne “kusalwa” “kabiji ba kishinka.” (Tangai Lumwekesho 17:14.) Pano bano bo bañanyi? Bano ke bashingwa bo basangula. Onkao mambo, kimye bashingwa bashalapo baji pano pa ntanda kyo bakebasenda kuya mwiulu kwipi na mpelo ya malwa akatampe, mwingilo mutanshi ye bakengila ke wa kulwa nkondo. Uno ke mwingilo wanema bingi. Bena Kilishitu bashingwa bamo balwanga nkondo saka bakyangye kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba. Bamo bajinga ne bashilikale mu mazhita a pano pa ntanda. Bino palutwe kacheche baikele ke bena Kilishitu ba kine ne kufunda kwikala mu mutende na bakwabo. (Nga. 5:22; 2 Tesa. 3:16) Basankijilepo kulwa makondo. Pano bino inge bebasangula kuya mwiulu, abo pamo ne Kilishitu ne bamalaika banji bazhila bakalwa nkondo ikapelako na balwanyi ba Lesa.

16 Akilangulukai pa kino. Bena Kilishitu bashingwa bamo bakiji pano pa ntanda bakoma kala kabiji bulume bwabo bubena kuya na kupwa. Pano bino inge bebasangula kuya mwiulu, bakekala bilengwa bya mupashi biji bingi na bulume bibula kufwa, kabiji bakalwa nkondo pamo na Kilobo Mfumu wabo aye Yesu Kilishitu. Inge nkondo ya Amagedonyi yapwa, bakengijila pamo ne Yesu kukwasha bantu kwikala balumbuluka. Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, byo bakekala mwiulu, bakobila balongo ne banyenga pano pa ntanda bintu byavula byawama bingi byo babujile kwibobila kimye kyo bajinga pano pa ntanda saka baji bambulwa kulumbuluka.

17. Twayuka byepi kuba’mba bakalume ba Lesa bonse bakazhikijilwa mu kimye kya nkondo ya Amagedonyi?

17 Nanchi mwi ba mikooko ikwabo nyi? Inge ibyo, ñanyi kintu kyo mukoba inge nkondo ya Amagedonyi yatendeka? Mukoba kino: Kuketekela mwi Yehoba ne kulondela lutangijilo lwanji. Kino kyavwangamo kuba ka? Baibolo waamba’mba: “Twelai mu mazubo enu a mukachi, ne kushinka binzhilo byenu. Mukafyamemo pa kakimye kacheche posotu ne bukaji byo bukapita.” (Isa. 26:20) Bakalume ba Lesa bonse ba kishinka, baji mwiulu ne pano pa ntanda bakazhikijilwa pa kyokya kimye. Byonka byo kyajinga kwi mutumwa Paulo, ne atweba twashiinwa kuba’mba “makafulumende nangwa bintu bijipo luno nangwa bintu bikeya . . . kechi byakonsha kwitwabanya na butemwe bwa Lesa” ne. (Loma 8:38, 39) Vulukainga kimye kyonse kuba’mba Yehoba wimutemwa bingi kabiji kechi ukemulekelela ne.

KIMYE BENA KILISHITU BASHINGWA BASHALAPO KYO BAKEBASENDA KUYA MWIULU,

  • ñanyi kintu kikabula kumwekela mikooko ikwabo?

  • mambo ka o twafwainwa kushiinwa’mba bupopweshi bwa kine kechi bakebutamisha ne?

  • mambo ka o twafwainwa kuketekela’mba Yehoba ukatwajijila kutangijila bantu banji?

LWIMBO 8 Yehoba ye kya Kufyamamo Kyetu