1. Kodi pivathawi iivi vevo ozoziwa kanazeathu kadowe udimu?

 CHAKA dinjinji mundulimu, athu a Yehova koovifuka ira, ‘Kodi ozoziwa omari-a unaza alandiwa alini dowa udimu?’ Vowambeela naganiza ira ozoziwa amo-iwa kanaza kakala m’Paradaiso vailambwela wathawi yoyeva vanduli va kondo ya Aramagedo. Koma mu Nsanja ya Olonda ya July 15, 2013, noofunjeda ira ozoziwa anayo kali vailambwela kanoza kalandiwe dowa udimu kondo ya Aramagedo ya-anaambeele. — Mat. 24:31.

2. Kodi athu amo-i kanakale na fuso liivi, nanga ninakambilana n’ni mukhanila?

² Komave fuso linokoza kala loi: Kodi chin’ni inaze iireele “khosa dimo-i” da Kiristu, dedo dinaze ditumikelenga Yehova mororomeleya vailambwela vathawi ya “chisauso ilukulu”? (Yoh. 10:16; Mat. 24:21) Athu amo-iwa kanokoza dandaulanga ira kanoza kaoneye ngati koo-iiwa kapena ira kali ekiwa abali na arongoliwa ozoziwa kaza kadowa udimu. Tiyemoni nione khani mbin’li da m’Baibulo dedo dinaapangi-e ganiza vyevi. Vanduli viwa ninokambilana vifukwa vyevyo vinapangi-e ira katidandaulenga.

KODI CHIN’NI INEYO KINAZA IIREYA?

3-4. Kodi athu amo-iwa kanokoza ganizanga vyan’ni, nanga chifukwa n’ni?

³ Athu amo-iwa kanokoza ganizanga ira Akiristu amo-iwa kanoza ka-iye tumikela Yehova, vyaza vikala ira kavali abali ozoziwa a m’Bungwe Lolamulela oyi kaasogolelenga. Aliwa kanokoza ganizanga eno chifukwa ya khani dimo-i dedo dili m’Baibulo. Tiyemoni nikambilane khani mbin’li mwa khani dedi. Khani yowambeela chiyokuza Ndimuwa wa Asembe Yehoyada.  Liye ali mtumiki ororomeleya wa Mulungu. Yehoyada na iyanae Yehosabati koomuteteza Yehoasi angali n’ng’onong’ono ndipo koomutandiza ira akale Mwene wapama na ororomeleya. Vathawi yetene ineyo Yehoyada aliliye na moyo, Yehoasi oopanga vyapama. Koma Yehoyada angakede khwa, Yehoasi oowambeela panga vyotakala. Liye oovwela malangizo a akalonga otakala ndipo oo-iya tumikela Yehova. — 2 Lim. 24:2, 15-19.

⁴ Isazo yanambili chi ya Akiristu anayo kakalile na moyo vathawi ineyo atumwi kaliathu kangakwile. Yohani, unoyo ali mtumwi omari-a, ali isazo yapama wa Akiristu anjinji ndipo oowatandiza ira katumikelenga Yehova mororomeleya. (3 Yoh. 4) Mofwanafwana na atumwi amo-iwa ororomeleya, wathawi yolapa, Yohani ooesaesa teteza pingo wu mpatuko unoyo wafala. (1 Yoh. 2:18; yerekezelani na 2 Ates. 2:7.) Komave Yohani angakwile, mpatukoyo oofalikela vinjinji. Vangakede vira chaka doyeva, athu ampatuko koofunji-a vyongo vinjinji vyonama koma teto koolola athu amakalelo otakala mupingo.

5. Kodi kaninafuneya ganiza n’ni nawelenga khani mbin’li da m’Baibulodi?

⁵ Kodi khani mbin’li da m’Baibulodi dinatonyi-eda ira vyofwanafwana na vyevi vinoza viireele teto khosa dimo-i da Kiristu, ozoziwa kaza kadowa udimu? Kodi Vathawi ineyo, Akiristu kanoza kaambeele panga vyotakala ngati Yehoasi kapena teto ambeela mpatuko ngati Akiristu anayo kalivo vathawi ineyo atumwi kaliathu kangakwile? Yankho ti loi naari. Ninokoza kala osimikiza ira ozoziwa kaza kavenyavo vailambwela, akhosa dimo-i kanoza kapitilize tumikela Yehova mundila yofwanelela ndipo liye unoza apitilize asamalela. Chifukwa n’ni kaninafuneya kaikela vyevi?

LAMBELA OONA KUNAZA USOKONEZIWA

6. Kodi ninakambilana thawi taaru diivi?

⁶ Chifukwa n’ni ninakale osimikiza ira lambela oona kunaza usokoneziwa, ngakale vathawi yovuta ineyo inaza usogolowu? Ninaonga eno chifukwa Baibulo linofotokoza ira thawi ineyo ninakala iywela chiyo-iyana vinjinji na thawi ya Aizaraeli koma teto thawi ya Akiristu anayo kakalile na moyo atumwi kangakwile. Sopano tiyemoni nikambilane vyokuza thawi taarudi: (1) Thawi ya Aizaraeli, (2) thawi ineyo atumwi etene kaliathu kangakwile, koma teto (3) “thawi yoweli-eda vyongo vyetene” malambwano. — Vyo. 3:21.

7. Muthawi ya Aizaraeli, chifukwa n’ni athu anjinji ororomeleya katatatilile murima vevo mamwene na athu amo-iwa anjinji kasakulileathu panga vyotakala?

⁷ Thawi ya Aizaraeli. Mose anga-alile vang’ono khwa, ooawandela Aizaraeli ira: “Ndinoiziwa pama ira miyo ndakeda khwa, mookaikela munoza mupange vyongo vyotakala no-iya ndila ineyo ndaulamulileni miyo.” (Doto. 31:29) Liye oowachenjeza teto ira kaza ka-iya tumikela Mulungu, kanoza kalandiwe dowa wu ukapolo. (Doto. 28:35, 36) Kodi vyevi vyooireyadi? Ee. Vangakede vira chaka doyeva, mamwene anjinji koowambeela panga vyongo vyotakala ndipo koopangi-a teto ira athu a Mulungu ka-iye mutumikela. Vyevi vyoopangi-a ira Yehova aalange athu otakalayo ndipo kaalolile ira mamwene a Izaraeli kapitilize lamulela athwae. (Ezek. 21:25-27) Koma Aizaraeli ororomeleya katatatilile murima, koopitilizave tumikela Mulungu kangaonile ira vyevyo aongile liye vyookwakwaneli-ediwa. — Yes. 55:10, 11.

8. Chifukwa n’ni kaninafuneya dabwa ira atumwi atene kangakwile, mpatuko oovolowa mupingo? Fotokozani.

⁸ Thawi ineyo atumwi kaliathu kangakwile. Kaninafuneya dabwa voona ira atumwi etene kangakwile, mupingo wa Ikiristu  moowambeela mpatuko. Ninaonga eno chifukwa Yesu ali angaongile wale ira mpatuko ulukulu unoza uwambeele mupingo. (Mat. 7:21-23; 13:24-30, 36-43) Naaliwene teto atumwi monga Paulo, Petulo na Yohani koosimikizela ira ulosi wa Yesu wali ungaambeele kwakwaneli-ediwa muthawiwa. (2 Ates. 2:3, 7; 2 Pe. 2:1; 1 Yoh. 2:18) Atumwayo kangakwile, pingo wa Ikiristu woosokonezeya. Mpatuko oowambeela ndipo ookala mbali ilukulu ya Babulo Mulukulu, unoyo unaimelela vipembezo vyetene vyonyenga. Veva teto vyevyo Yesu aongile liye, vyali vikwakwaneli-ediwanga.

9. Kodi thawi ineyo ninakala iywela ina-iyana avi na thawi ya Aizaraeli koma teto thawi ineyo atumwi kaliathu kangakwile?

⁹ “Thawi yoweli-eda vyongo vyetene.” Malambwano nili muthawi yo-iyana vinjinji na thawi ya Aizaraeli koma teto thawi ineyo mpatuko waambeelaathu atumwi etene kangakwile. Ndiye kodi thawi ineyo ninakala iywela inaromoliwa n’ni? Ninairomola ira “malambo omari-a” ailambo yotakalela. (2 Tim. 3:1) Koma Baibulo linotonyi-eda teto ira inela chi chiyambi ya thawi imo-iwa yavadela koma teto yolapa. Thawila inoza ipitilile mpakana vevo Umwene wa Mesiya unazeathu utandize athu ira kakale angwilo nawili koma teto koza ilambwela ira ikale Paradaiso. Inela inaromoliwa ira “thawi yoweli-eda vyongo vyetene.” (Vyo. 3:21) Thawila yaambeele mu 1914. Ndiye kodi chin’ni yaweli-ediwe vathawi inela? Yesu oo-eliwa kala Mwene udimu. Eno Yehova ookala na olamulela omuimelela, unoyo ali ovolowa m’malo mwa Davide unoyo ali Mwene ororomeleya. Koma Yehova kaakede weli-eda umwene oka unola. Vangavirile thawi yoyeva, lambela oona oowambeela nawili weli-ediwa. (Yes. 2:2-4; Ezek. 11:17-20) Kodi lambelawu unoza usokoneziwe nawili?

10. (a) Kodi Baibulo laongile n’ni vyokuza lambela oona muthawiila? (Yesaya 54:17) (b) Chifukwa n’ni maulosi anala kali olimbikisa?

¹⁰ Welengani Yesaya 54:17. Kaganizelani vyevyo ulosila unaongaathu: “Ida iliyetene ineyo inapangiwe ira iuporoche kinaza ikwaranya.” Ulosila unokwakwaneli-ediwa malambwano. Mawu olimbikisa o-arelala, kanofotokoza teto vya thawila ira: “A-imawo etene kanaza kafunji-iwanga na Yehova, ndipo murendele wa a-imawo unaza ukala oinjiva. Unoza ugarateye molimba muchilungamo. . . . Kunaza uova yongo ndipo kilivo iliyetene ineyo inaupangi-e mantha, chifukwa kilivo iliyetene yoopi-a ineyo inaze iuwandamele.” (Yes. 54: 13, 14) Ngakale Satana, unoyo ngu “mulungu wa thawi ila,” kan’na kopolo doi alepeli-e chito yofunji-a amo-iwa ineyo athu a Yehova kana-indaathu. (2 Akor. 4:4) Lambela oona ooweli-ediwa ndipo kunaza usokoneziwa, unoza ukalevo mpakana walewale. Kilivo ida iliyetene ineyo inapangiwe ineyo inaze ikwaranye.

KODI CHIN’NI INEYO INAZE IIREYE?

11. Chin’ni inanisimikizela ira a khamu lilukulu katinaza kakala ekiwa, ozoziwa kaza kadowa udimu?

¹¹ Kodi inaza iireya chin’ni ozoziwa kaza kadowa udimu? Niumbuwelenga ira Yesu ngu M’busi-u. Liye ngu muru wapingo wa Ikiristu. Yesu oowonga movweya pama ira: “Msogolelinyu ngu m’mo-i, Kiristu.” (Mat. 23:10) Yesu unoyo ngu Mwene olamulela udimu, kanaza a-iya samalela o-arelae. Voi Kiristu ngolamulela, o-arelae vailambwela katinaza kaova iliyetene. Pivyoona ira kaninaiziwa vyetene vyokuza mwemo Kiristu unazeliye asogolelenga athwae vathawiyo. Eno, tiyemoni nikambilane visazo vingasi vyene vya m’Baibulo vyevyo vinanilimbikise.

12. Kodi Yehova aasamalele avi athwae (a) Mose angakwile? (b) Eliya angava-iwe chito imo-iwa? (Onani teto ithuzithuzi.)

¹² Mose akhwile Aizaraeli ka-anavolowe mu Ilambo Yolonjeziwa. Ndiye kodi chin’ni yaireele athu a Mulungu? Kodi Yehova oowa-iya athwae Mose angakwile? Naari. Yehova oowasamalela kapitiliza kala ororomeleya. Mose a-anakhwe, Yehova oomuwandela ira amusakule Yoswa ira asogolelenga athwae. Mose ookala amufunji-anga Yoswa wa chaka dinjinji. (Ekis. 33:11; Doto. 34:9) Enjedela vevo, vookala alombwana anjinji anayo kali asogoleli a athu 1 000, 100, 50 koma teto ngakale athu 10. (Doto. 1:15) Athu a Mulungu koopitiliza samaleliwa pama. Pivyevyo teto vyaireile muthawi ya Eliya. Wa chaka dinjinji liye oosogolela lambela oona wu Izaraeli. Koma thawi imo-iwa Yehova oomutami-edela um’mwela wu Yuda ira adowe apange utumikae wewo. (2 Mam. 2:1; 2 Lim. 21:12) Kodi athu ororomeleya a mu Umwene wa Izaraeli wa mafuko 10 kali kanga-iiwe? Naari. Eliya ali angamufunji-ile Elisa wa chaka dinjinji. Vookala teto “a-ima a aneneri” anayo mwina kali kangafunji-iwe pama. (2 Mam. 2:7) Eno vookala alombwana anjinji ororomeleya anayo kasogolela athu a Mulungu. Yehova oopitiliza kwakwaneli-eda yolingae ndipo oosamalela atumikae aroromeleya.

13. Kodi va Aheberi 13:5b, Yehova unanilonjeza n’ni? (Onani teto ithuzithuzi.)

¹³ Naganizela visazo vyevyo nikambilanile  iyovi, kodi munaganiza ira chin’ni inaze iireye ozoziwa omari-a aza alandiwa dowa udimu? Kaninafuneya dandaula. Baibulo linofotokoza likundo lovweya pama la choonadi, ira: Yehova kanaza atatila athwae ngakale vang’ono. (Welengani Aheberi 13:5b.) Mofwanafwana na Mose koma teto Eliya, Akiristu ozoziwa anayo kanasogolela malambwano, anayo kali gulu la abali oyeva, kanoiziwa funeya wofunji-a athu amo-i. Wa chaka dinjinji, abali a m’Bungwe Lolamulela kookala kafunji-anga alombwana akhosa dimo-i ira kasogolelenga. Mwaisazo, aliwa koopanga masukulu anjinji ofunji-a andimuwa, oing’anela madela, abali a m’Makomiti a Tambi, oing’anela madipatimenti va Beteli koma teto amo-i. Kookala teto kafunji-anga abali anayo kanatandiza makomiti o-iyana-iyana a Bungwe Lolamulela. Panopa abali otandizala kookala ka-indanga chito dinjinji mugulu la Yehova. Abalala kookozeeli-iwa pama ira kapitilize samalela pama khosa da Kiristu.

14. Kodi likundo lilukulu la vyevyo nikambilanile iyovi ti loi avi?

¹⁴ Likundo lilukulu ti loi: Ozoziwa omari-a aza alandiwa dowa udimu umapeto wa chisauso ilukulu, lambela oona unoza upitilizeve vailambwela. Eno mosogoleliwa na Yesu Kiristu, atumiki a Mulungu kanoza kapitilize tumikela Yehova mororomeleya. Pivyoona ira vathawiyo ninoza niukeliwe na Gogi wawu Magogi, unoyo uli mgwilizano wa vilambo. (Ezek. 38:18-20) Koma ukeliwa wa thawi yoyeva wewu, kaunaza ulepeli-a athu a Mulungu kalave ororomeleya. Liye unoza aavulumuche. M’masompheya, mtumwi Yohani oowona “khamu lilukulu” la khosa dimo-i da Kiristu. Yohani oowandeliwa lemba ira leli ti “khamu lilukulu” lelo ‘lakumile mu chisauso ilukulu.’ (Chiv. 7:9, 14) Eno kaninakaikela ira Yehova unoza aateteze.

15-16. Mogwilizana na Chivumbuluso 17:14, kodi ozoziwa a Kiristu kanaza kapanganga n’ni vathawi ya kondo ya Aramagedo, nanga chifukwa n’ni vyevi vili vyolimbikisa?

¹⁵ Komave athu amo-iwa kanokoza fuka ira: ‘Chin’ni inaze iireele ozoziwa? Kodi kanaza  kapanganga n’ni kaza kavenyavo vailambwela?’ Baibulo linosomeda fuso leli mo-ovira m’mbali. Linotonyi-eda ira maboma ailambwela “kanoza kawane na Mwanawakhosa.” Komave aliwa katinaza kakwaranya. Ninawelengecha ira: “Mwanawakhosoyo unoza aagonji-e.” Kodi mbaani unoyo unaze amutandize Mwanawakhosa unola? Vesili linosomeda ira “mboitaniwa,” “osakuliwa mwavadela” koma teto “ororomeleya.” (Welengani Chivumbuluso 17:14.) Kodi athu anala mbaani? Anala mbozoziwa etene. Eno ozoziwa omari-a aza alandiwa dowa udimu vanduli va chisauso ilukulu, imo-i mwa chitwiwa yowambeela inaza ikala vaza kondo. Inela inaza ikala chito yavandela. Amo-i mwa Akiristu ozoziwa koowomeliwa kondo ka-anakale a Mboni da Yehova. Amo-i teto kali asilikali akondo muilambwela. Koma vanduli viwa kookala Akiristu ndipo koofunji-iwa ndila yamurendele. (Agal. 5:22; 2 Ates. 3:16) Aliwa koo-iyelaatu kondo koma teto vyachiwawa vilivyetene. Komave kaza kavenyi-iwa dowa udimu, aliwa kanoza ka-inde chito limo-i na Kiristu na angelwae owela vovaza kondo yomari-a yolimbana na adani a Mulungu.

¹⁶ Kakedani ganizela, kangali vailambwela, Akiristu amo-iwa ozoziwa kali ouluula koma teto o-okaana kopolo. Koma aliwa kaza kadowa udimu kanoza kakale vyolengiwa vyauzimu vyakopolo vyoi kavinakwa ndipo kanoza kavaze kondo limo-i na Mwene Wakondo Yesu Kiristu. Kondo ya Aramagedo yaza imala, aliwa kanoza ka-inde chito limo-i na Yesu votandiza athu ira kakale angwilo. Mo-okaikela, aliwa kanoza kaapangele abali na arongoliwa vyongo vyapama vinjinji kwaranya mwemo kapangelaathu kangali vailambwela.

17. Kodi ninaiziwa avi ira atumiki etene a Mulungu kanoza kakale otetezeya va kondo ya Aramagedo?

¹⁷ Kodi muli mugulu la khosa dimo-i? Ndiye kodi nyo munafuneya panga n’ni kondo yofuneya ya Aramagedo ya-anaambeele? Munafuneya roromela Yehova no-arela malangwizwae. Kodi vyevi vinapatikizavo n’ni? Baibulo linaonga ira: “Dowani mwavolowe m’masubinyu amuwari, ndipo mwa-eye visewo. Mwavitaale wathawi yoyeva mpakana uwali ungavirile.” (Yes. 26:20) Atumiki etene a Mulungu, kaya udimu kapena vailambwela, kanoza kakale otetezeya vathawila. Mofwanafwana na mtumwi Paulo, nili osimikiza murima ira ngakale “maboma, vyongo vyevyo vilivo, vyongo vyevyo vinaza usogolo . . . kavinaza vinimwalani-a na chikondi ya Mulungu.” (Arom. 8:38, 39) Thawi detene muumbuwelenga ira Yehova unoukondani, ndipo kanaza au-iyani ngakale vang’ono.