1. N’nga ndi vahora iivi ozoziwa inofuna aliwa dhadhowa dhulu?

 VYAWA vinjinji vivirile ndulimu, atu a Yohova tanoovifuka ira, ‘N’nga ozoziwa ogomi-edha anodha tukuliwa e-lini dhowa dhulu?’ Voroma vene nathuulela ira ozoziwa enango anodha kala paradaizoni wavailambo yavathila wa hora yoyeva kondo ya Arumagedo yamala. Mbwenye Nsanja ya Namaing’anela ya 15 wa Julho wa 2013, natoofunjedha ira ozoziwa ali vailambo yavathila, anodha tukuliwa dhowa dhulu kondo ya Arumagedo ya-anarome.—Mat. 24:31.

2. N’nga atu enango anodha vifukanga yofuka iivi? N’nga ninotapanyanin’ni muyofunjedha yei?

² Mbwenye atu enango anodha vifukanga ira: N’nga chini inofuna dhaireela “mabila enango” a Kristu, enao anofuna dham’labelanga Yohova mororomeleya vailambo yavathila vahora ya “nyarwa ilukulu?” (Ju. 10:16; Mat. 24:21) Atu enango anodha vikumbanyedhanga thitho anodha onanga ira tato-iiwa venango ali okhene abaliwa ozoziwa tadha dhowa dhulu. Dhoweni nioneni myasa minli ya Bibilya inaniiri-e thuulelanga vyevyo. Namala ninotapanyani myasa dhedho dhinaniiri-e ira na-avikumbanyedhenga.

N’NGA CHINI YA-ANOFUNA DHAIREYA?

3-4. N’nga atu enango anodha thuulelanga vyan’ni? N’nga mwasiwa ngwan’ni anodha thuulelanga e-no?

³ Atu enango anodha thuulelanga ira Makristau enango anodha i-ya m’labela Yohova vailambo yavathila, va-akale abali ozoziwa na Gulu Lotonga ira laasogolelenga. Anodha thuulelanga ee-no namwasa wa myasa dhinango dhedho dhili Bibilyani. Dhoweni nitapanyeni minli mwa myasa dhedhi. Mwasa oroma ngwa ndimuwa waalimbo velela sembe Yehoyada. Liye ali rumiwi ororomeleya wa Nlungu. Yehoyada na i-yanee Yehosabati, tatom’barela  Yehoasi angali mwana thitho tatom’kami-a ira akale mwene waphama na ororomeleya. Vahora yothene Yehoyada vyana liye ingumi venango a-anakwe, Yehoasi anoira vyongo vyapahama. Mbwenye Yehoyada angakwide, Yohoasi atooroma irana vyongo vyothakala. Liye atoovwela malangi-o aanamasogolela amakalelo othakala, voi Yehoasi atoo-iya m’lambela Yohova.—2 Li. 24:2, 15-19.

⁴ Ifwanafwani-o yanambili njamakristau enao tana ingumi vahora arumiwi ororomelya a Yohova vya madhi aliwa wukwa. Juwau wenuo ali rumiwi omari-a, ali ifwanafwani-o yaphama wa Makristau anjinji thitho anowakami-a ira tam’lambelenga Yohova mororomeleya. (3 Ju. 4) Molandana na arumiwi enango ororomeleya, wa hora indendai Juwau atoovilimbi-edha barela pingo wa atu opanduwa vyainjiva aliwa. (1 Ju. 2:18; muone madhu achindo a 2 At. 2:7.) Mbwenye Juwau angakwide atu opanduwa tatoinjiva maningi. Vira wa vyawa vyoyeva atu opanduwa tanoofunji-a vyongo vinjinji vyonama thitho tanoorumeli-a atu amakalelo othakala kala mipingoni.

5. N’nga kaninofwanela thuulelangan’ni na leri myasa milidhi?

⁵ N’nga myasa minli ya Bibilyanila, inothonyi-edha ira pyolandana na vinofuna dhaaireela thitho mabila enango a Kristu, ozoziwa tadha dhowa dhulu? N’nga vahora yeniyo Makristau anodha roma irangana vyongo vyothakala ninga vyate Yehoasi? Venango anodha roma panduwa ninga vyate Makristau enao tana ingumi vahora ya arumiwi ororomeleya a Yohova vyamadhi aliwa wukwa? Yowakula choi Kabe vyevyo kavinodha ireya vahora yeniyo. Ninooda kala osikimizela ira ozoziwa tadha dhowa dhulu, mabila enango anodha dhowanave m’labela Yohova mundhila yofwanelela thitho Yohova unodha dhowanave asamalela. Mwasiwa ngwan’ni kaninofwanela kaikelanga vyevi?

LAMBELA WA IMBARIMBARI KUNODHA DODOMI-IWAVE OKOKA

6. N’nga ninotapanyani vyoonga hora dhiraru dhiivi?

⁶ Mwasiwa ngwan’ni ninofwanela kala osikimizela ira lambela wa imbarimbari kunodha dodomi-iwave okoka, masiki vahora yorucha inodha sogolou? Ninoonga ee-no namwasa oi Bibilya linoonga ira hora ili i-yoi, njo-iyana maningi na hora ya Aisraeli thitho hora ya Makristau enao tana ingumi arumiwi ororomeleya a Yohova vyamadhi aliwa wukwa. Va-eeni dhoweni nitapanyeni vyoonga hora dhirarudhi: (1) Hora ya Aisraeli (2) Hora ya arumiwi othene vyamadhi aliwa wukwa na (3) “Hora yoweleli-edha vyongo vyothene.”—May. 3:21.

7. Mwasiwa ngwan’ni hora ya Aisraeli atu ororomeleya katafookile, vahora mamwene na atu enango vyasakunle aliwa irangana vyongo vyothakala?

⁷ Hora ya Aisraeli. Mose anga-adhi vang’ono wukwa, atoawandela Aisraeli ira: “Ndinoidhiwa phama ira ndakwa, mo-okaikela munodha iranga vyongo vyothakala nopanduwa thitho i-ya ndhila iuwandeleni miyo.” (Dot. 31:29) Mose atoawandela ira tadha-iya m’labela Nlungu, anodha tukuliwa dhowiwana udhaari. (Dot. 28:35, 36) N’nga vyevi vyatoireyadi? Ee. Vira wa vyawa, mamwene manjinji tatoira vyongo vyothakala maningi thitho tatoiri-a ira atu a Nlungu ta-iye m’lambela. Vyevi vyatoiri-a ira Yohova alange atu amakalelo othakalao thitho kaarumeli-idhe ira mamwene Aisraeli tadhowenave tonga atwee. (Zak. 21:25-27) Mbwenye Aisraeli ororomeleya katafookile, aliwa tatoodhowanave m’lambela Nlungu tangaoni ira vyongo vyothene vyaongile liye vyatookwakwanela.—Esa. 55:10, 11.

8. Mwasiwa ngwan’ni kaninofwanela dabwa ira arumiwi othene tangakwide, panduwa watooromeya pingoni? Muongemo.

⁸ Hora ya arumiwi vyamadhi aliwa wukwa. Kaninofwanela dabwa voona ira arumiwi othene tangakwide, mupingo wa Ikristau mwatooroma  fwanyeya atu opanduwa. Ninoonga ee-no namwasa oi Yesu atoongelatu ira panduwa ulukulu unodha roma pingoni. (Mat. 7:21-23; 13:24-30, 36-43) Naaliwene thitho rumiwi Paulo, Pedru na Juwau, tatoonisikimizela ira ulosi wa Yesu wali ungaromile kwakwaneli-edhiwa muhoriwa. (2 At. 2:3, 7; 2 Pe. 2:1; 1 Ju. 2:18) Arumiwao tangakwide, pingo wa Ikristau watoododomi-iwa. Vahora yeniyo panduwa watooroma thitho yali ikhundu ya Babulo nlukulu wenuo unoimelela mareligiau othene onama. Veva vyongo vyaongile Yesu, vyali vikwakwaneli-edhiwanga.

9. N’nga hora inokala i-yoi ino-iyana a-vi na hora ya Aisraeli thitho hora ya arumiwi vyamadhi aliwa wukwa?

⁹ “Hora yoweleli-edha vyongo vyothene.” Hora inokala i-yoi njo-iyana maningi na hora ya Aisraeli na hora yaromeile panduwa arumiwi othene vyamadhi aliwa wukwa. N’nga hora inokala i-yoi inoongiwa a-vi? Ninoionga ira “malambo omari-a” a ilambo yothakalila. (2 Ti. 3:1) Mbwenye Bibilya linothonyi-edha ira hora yen’na ndi maromelo a hora yavakhundu thitho indendai. Horila inodha dhowanave fiyedha vevo Umwene wa Mesiya vanofuna aliwa dha kami-a atu kala olongomana no saka-edha ilamboi ira ikale paradaizo. Hora yen’na inoitaniwa ira, “hora yoweleli-edha vyongo vyothene.” (May. 3:21) Hora yen’na iromile mu yawa ya 1914 EC. N’nga chini yaweleli-edhiwile vahora yen’na? Yesu atoo-eliwa kala Mwene wa dhulu. Voi ee-no Yohova atokaana otonga om’mwimelela, avolowele limburo la Davide wenuo ali Mwene ororomeleya. Mbwenye kaiira Yohova ate weleli-edha Umweneve baa-i. Vangavirile hora yoyeva, lambela wa imbarimbari watooroma weleli-edhiwa. (Esa. 2:2-4; Zak. 11:17-20) N’nga lambela wa imbarimbari unodha dodomi-iwa okoka?

10. (a) N’nga Bibilya laongeletu n’ni vyoonga lambela wa imbarimbari muhora ili i-yoi? (Esaya 54:17) (b) Mwasiwa ngwan’ni maulosala mbolimbi-a?

¹⁰ Muleri Esaya 54:17. Kathuulelani vyongo vinoonga ulosula: “Fwarameto iliyothene yosakanyiwa na mandha aatu ira iupei-e kinodha ganyali.” Ulosula unaakwakwaneli-edhiwa malamboano. Madhu olimbi-a o-arelala, anoonga vya hora inokala i-yoi: “A-imaa othene anodha funji-iwa na Yohova thitho a-imaa anodha kaana rendele oinjiva. Unodha kaathei-a longomano molimba. . . . Kunodha ova yongo iliyothene thitho kavali yongo iliyothene inauiri-e ova, namwasa oi kavanodha kala yongo iliyothene yoopi-a inofuna dha ukwivela.” (Esa. 54:13, 14) Angalive ira Satana ngu “nlungu wa malamboano,” kana kopolo yoimwanani-a basa yofunji-a atu linolaba atu a Yohova. (2 Ak. 4:4) Lambela wa imbarimbari watooweleli-edhiwa  thitho kunodha dodomi-iwave, unodha kalavo modhowa nodhowa. Kavali fwarameto iliyothene yosakanyiwa na mandha aatu inofuna dha ganyali.

N’NGA CHINI INOFUNA DHAIREYA?

11. N’nga chini inonisikimizeli-a ira mwinji nlukulu kunodha kala okene, ozoziwa othene tadha dhowa dhulu?

¹¹ N’nga chini inofuna dhaireya ozoziwa othene tadha dhowa dhulu? Nithuulelengani ira Yesu ngunamakumbizi-u. liye ngu muru wa pingo wa Ikristau. Yesu atoonga movweya phama ira: “Namasogolelinyu ngu mbo-i, Kristu.” (Mat. 23:10) Yesu wenuo uli Mwene unotonga dhulu, kanodha i-ya samalela anama-arelee. Vokala vambo-i na mwana wa Yohova ninga mweniwa, anama-arelee vailambo yothene yavathi katinodha ova yongo iliyothene. Pyaimbarimbari ira kaninoidhiwa vyongo vyothene vyokuza mwemo Kristu munofuna liye dha sogolelanga atwee vahora yeniyo. Va-eeni dhoweni nitapanyeni vifwanafwani-o vingasi vya Bibilyani vyevyo vinanilimbi-e.

12. N’nga Yohova asamalele a-vi atwee (a) Mose angakwide? (b) Eliya angava-iwile basa nʼnango? (Muone thitho iruthiruthi.)

¹² Mose akwide Aisraeli ta-anavolowe muilambo yolanyedhiwa. N’nga chini yaaireele atu a Nlungu? N’nga Yohova atoo-iya kami-a atwee, mutu ororomeleula angakwide? Kabe. Tadhowanave kala ororomeleya Yohova anowasamalela. Mose a-anakwe, Yohova atom’mwandela ira asakhule Yoswa ira asogolelenga atwee. Mose ali afunji-anga Yoswa wa vyawa vinjinji. (Eki. 33:11; Dot. 34:9) Wenjedhela vevo, vatookala alombwana anjinji enao tasogolela atu amagurupu 1000, 100, 50 thitho amagupu 10. (Dot. 1:15) Atu a Nlungu tatoodhowanave samaleliwa phama. Ndi vimbo-ive thitho vyaireile hora ya Eliya. Wa vyawa vinjinji liye atoosogolela lambela wa imbarimbari mu Israeli. Mbwenye hora inango Yohova atom’thami-edha mavirelo adhuwa awu Yuda ira amalabe urumiwee weo. (2 Ma. 2:1; 2 Li. 21:12) N’nga atu ororomeleya amuumwene wa Israeli amaziza 10 tali tanga-iiwile? Kabe. Eliya ali angamadhi m’funji-a Elisa wa vyawa vinjinji. Vatookala thitho “a-ima aanamaongela” enao anooneya ira tali tangamadhi funji-iwa phama. (2 Ma. 2:7) Ee-no vatookala alombwana anjinji ororomeleya enao tasogolela atu a Nlungu. Yohova atoodhowanave kwakwaneli-edha ifunelwee thitho anoosamalela arumiwee ororomeleya.

13. N’nga va lemba la Aebere 13:5b Yohova unonilanyedha n’ni? (Muone thitho iruthiruthi.)

¹³ N’nga nathuulelani vifwanafwani-o vitapanyileni i-yovi, munoona ira chini inofuna dhaireya ozoziwa ogomi-edha tadhatukuliwa dhowa  dhulu? Kaninofwanela vikumbanyedhanga. Bibilya linoonga likundo lovweya phama ira: Yohova kanodha i-ya atwee navang’onovene. (Muleri Aebere 13:5b.) Molandana na Mose na Eliya, Makristau ozoziwa enao anosogolela malamboano, anoidhiwa funeya ofunji-a atu enango. Abali a Gulu Lotonga takadhi tafunji-anga alombwana amabila enango ira tasogolelenga. Mofwanafwani-a, aliwa tatosaka-edha maxikola manjinji ofunji-a andimuwa avapingoni, anamaing’anela isa, abali amakomisau a tambi, anamaing’anela madipartamento ava Beteli na enango. Thitho takadhi tafunji-anga abali anokami-a mumakomisau o-iyana i-yana a Gulu Lotonga. Va-eeni abali anokami-ala, anolaba mororomeleya mabasa manjinji mugulu la Yohova. Abalala mbokozeeli-edhiwa phama dhowanave samalela mabila a Kristu.

14. N’nga likundo nlukulu la vyongo vitapanyileni i-yovi tivi?

¹⁴ Likundo nlukulu toi: Ozoziwa ogomi-edha tadhatukuliwa dhowa dhulu, lambela wa imbarimbari unodha dhowanave kalao vailamboi. Ee-no mosogoleliwa na Yesu Kristu, arumiwi a Nlungu anodha dhowanave m’lambela Yohova mororomeleya. Pyaimbarimbari ira vahora yeniyo ninodha dhimbinuweliwa na Gogi wa Magogi, wenuo uli vwelano wa vilambo. (Zak. 38:18-20) Mbwenye dhimbinuweliwa wa hora yoyevila, kunodha imwanani-a atu a Nlungu kalave ororomeleya. Yohova unodha avulumucha. Mumasopenya rumiwi Juwau atoona “mwinji nlukulu” wa mabila enango a Kristu. Juwau atoowandeliwa lemba ira “mwinji nlukulu” wenuo “ukumile munyarwa ilukulu.” (Apk. 7:9, 14) Ee-no kaninokaikela ira Yohova unodha abarela.

15-16. Movwelana na lemba la Apokalipse 17:14, n’nga Makristau ozoziwa anodha irangan’ni vahora ya kondo ya Arumagedo? N’nga mwasiwa ngwan’ni vyevi pyolimbi-a?

¹⁵ Mbwenye atu enango anooda fukanga ira: ‘N’nga chini inofuna dhaireela atu ozoziwa? N’nga anodha irangan’ni tadha dhowa dhulu?’ Bibilya linowakula vyofukavi mo-ovira kundu. Bibilya linothonyi-edha ira maguverno ailambwila anodha “koma kondo na Mwana libila.” Mbwenye aliwa katinodha ganyali. Ninoleri ira: “Mwana libiluo unodha agonji-a.” N’nga mbaani anofuna dham’kami-a Mwana libiluo? Lembali linowakula ira, mbaatu “aitaniwile,”  “osakuliwa mwavakundu,” thitho “ororomeleya.” (Muleri Apokalipse 17:14.) N’nga atu aongiwile va lembali mbaani? Atu enala mbaatu othene ozoziwa. Ee-no ozoziwa ogomi-edha tadhatukuliwa dhowa dhulu vasogolo va nyarwa ilukulu, basa linofuna aliwa roma dha lilaba linodha kala koma konda. Yen’na inodha kala basa yavakundu maningi. Enango mwa Makristau ozoziwala, tanoodhiveliwana wani-a maningi ta-anakale Amboni dha Yohova. Enango mwaaliwa tali anyakondo ailamboi. Moi ee-no tatookala Makristau aimbarimbari nofunjedha ndhila ya rendele. (Agl. 5:22; 2 At. 3:16) Aliwa tatoo-iyelatu koma kondo thitho vyongo vyauwalanga vilivyothene. Mbwenye tadha venyathi-iwa nodhowa dhulu, anodha laba basa vambo-i na Kristu naangelwee ochena vokoma kondo yogomi-edha volimbanana amwidani a Nlungu.

¹⁶ Kathuulelani vi, tangali vailamboi Makristau enango ozoziwa tali oulula thitho katana kopolo. Mbwenye tadha dhowa dhulu nokala vyopanduchiwa vyauzimu vya kopolo, katinodha wukwa thitho anodha koma kondo vambo-i na Mwene wa kondo Yesu Kristu. Kondo ya Arumagedo yamala, aliwa anodha laba basa vambo-i na Yesu vokami-a atu ira takale olongomana. Mo-okaikela, aliwa anodha irela vyongo vyaphama maningi abali naarongoliwa kwaranya mwemo mwairecha aliwa tangali vailambo yavathila.

17. N’nga ninoidhiwa a-vi ira arumiwi othene ororomeleya anodha kala obareleya va kondo ya Arumagedo?

¹⁷ N’nga muli mugulu la mabila enango? N’nga nyo munodha iran’ni kondo ya Arumagedo yadharoma? Mudham’nyindele Yohova thitho mudha-arelenga malangi-o anauva-e liye. N’nga vyevi vinothangani-avon’ni? Bibilya linoonga ira: “Mudhowe mwavolowe makwartuni mwinyu thitho mufunge suwo. Mumavithale wa hora yoyeva fiyedha nyanyuwa ungamadhi.” (Esa. 26:20) Arumiwi ororomeleya a Nlungu, akala mba dhulu venango vailambo yavathila, anodha kala obareleya vahora yeniyo. Molandana na rumiwi Paulo, nili osikimizela rima ira masiki “maguverno, vyongo vilivo, vyongo vinodha sogolou . . . kavinodha mali-a udhiveli-u na Nlungu.” (Aro. 8:38, 39) Hora dhothene muthuulelenga ira: Yohova unoudhiveliwanani thitho kanodha u-iyani navang’onvene!