1. Abakristo bosi abahirirweko amaghuta bakendisyahika elubula mughulu wahi?

 OMO myaka y’embere, abandu ba Yehova ibakayibulaya bati: ‘Omukristo w’omwiso w’oko Bakristo abahirirweko amaghuta akendisyaya elubula mughulu wahi?’ Kera, itukalengekanaya tuti, abaghuma b’oko bahirirweko amaghuta bakendisyasighala omo Paradiso oko katambi kake enyuma we Armagedoni. Aliwe, omo mwatsi w’erigha w’omo Kaleberyo k’Omuteya ak’ekiro 15 Omwisi 7, 2013 mutwigha ngoko embere evita ye Armagedoni yitsuke, Abakristo bosi abahirirweko amaghuta bakendisyabya ibabirihika elubula.​—Mat. 24:31.

2. Abaghuma b’okw’itwe banganayibulya eribulyo lyahi, kandi tukendikania okuki omo mwatsi ono?

² Aliwe, abaghuma b’okw’itwe banganayibulya bati: Omughulu ‘w’eryaghalwa rinene,’ bikendisyabya biti oko Bakristo ‘ab’esindi mbuli’ abakakolera Yehova butaleghula oko kihugho? (Yoh. 10:16; Mat. 24:21) Abaghuma b’oko sindi mbuli banganasagha bati alinga bakendisyasighanibwa omughulu abaghala n’abali betu banzwa abahirirweko amaghuta abosi bakendisyaya elubula. Muleke tulangire emyatsi ibiri eyikabanika omo Biblia eyangaleka ibalengekania batya. Neryo tukendilangira busanaki sibatolere erisagha.

NI KYAHI EKITENDISYAHIKIRA ESINDI MBULI?

3-4. Abandu balebe banganasaghaki, kandi busanaki?

³ Abandu balebe banganasagha bati alinga Abakristo b’oko sindi mbuli bakendisyaleka erikolera Yehova omughulu abaghala betu abahirirweko amaghuta ab’omo Kyaghanda Ekikasondola sibendisyabyaho erisondolabo. Kwa muhwa, banganayowa batya busana n’emyatsi milebe eyikanibweko omo Biblia. Muleke tukanaye oko eby’erileberyako b’ibiri. Eky’erimbere, kye ky’erileberyako ky’Omuhereri Mukulu Yehoyada. Abya mughombe mutaleghula ow’oMungu. Iye n’omukali wiwe ye Yosabeati mubateya  omulwana mughuma oyukahulawa mo Yoasi n’erimuwatikya eribya mwami mubuya kandi mutaleghula. Omo biro byosi ebyo Yehoyada abyaho, Yoasi mwakolera Yehova butaleghula n’erikola ebyuwene. Aliwe, Yehoyada abere abihola, Yoasi mwatsuka erikola ebituwene. Mwahulikirira amahano w’abami babi neryo amaleka erikolera Yehova.​—2 Emya. 24:2, 15-19.

⁴ Eky’erileberyako ky’akabiri, kye ky’Abakristo ab’oko mughulu w’enyuma w’abakwenda. Omukwenda w’omwiso erihola, abya Yohana. Omughulu wosi gho abya inyakineho, mwawatikya Abakristo erisighala bataleghula oko Yehova. (3 Yoh. 4) Ngoko abandi bakwenda banakola, omukwenda Yohana naye mwakola kutsibu eriteya endeko oko makangirirya w’amabehi n’emighendere eyituwene. (1 Yoh. 2:18) Omukwenda Yohana abere abihola, Abakristo bangyi mubayisamambula oko bwikirirya. Enyuma sy’emyaka milebe, abandu abo mubusulya amakangirirya w’amabehi omo ndeko n’erilekerania emighendere mibi y’omo ndeko.

5. Emyatsi ibiri eyi eyikanibweko omo Biblia, siyisondire eribugha yitiki?

⁵ Emyatsi ibiri eyikanibweko omo Biblia eyi, yinamasonda eribugha yiti enyuma sy’Abakristo abahirirweko amaghuta eriya elubula, Abakristo ab’esindi mbuli banganatsuka erikola emyatsi eyituwene ngoko Yoasi akola, kutse kandi bakendisyayisamambula ngoko abandi Bakristo bakola enyuma w’abakwenda erihola? Iyehe, sibendisyakola batya n’ahake! Twanganayiketera ngoko enyuma sy’Abakristo abahirirweko amaghuta bosi eriya elubula, Abakristo b’esindi mbuli bakendisyalola embere erikolera Yehova butaleghula. Naye sy’endisyabasighania n’ahake. Busanaki tukabugha tutya?

ERIRAMYA LYERIRE SILYENDISYATSANDIBWA

6. Tukendikania oko mighulu isatu yahi?

⁶ Ekyangaleka itwayiketera ngoko eriramya eryuwene siryendisyatsandibwa nibya n’omo mighulu eyikalire eyinemwasira embere niki? Ni kundi eBiblia yikakanganaya ngoko omughulu ogho tulimo lino asighene kutsibu n’omughulu w’Abaisraeli, n’omughulu w’enyuma w’abakwenda erihola. Neryo, muleke tukanaye buli oko mighulu isatu eyi: (1) Omughulu w’Abaisraeli ba kera, (2) omughulu w’enyuma w’abakwenda erihola, na (3) ‘omughulu w’eritasyasubya emyatsi yosi mo mihya-mihya.’​—Emib. 3:21.

7. Busanaki Abaisraeli bataleghula ba kera mubatabunika-mutima omughulu abangyi ba kubo n’abami babo mubayisogha erikola ebituwene?

⁷ Omughulu w’Abaisraeli ba kera. Abere akasonda erihola, Musa mwabwira Abaisraeli ati: “Nyinasi enyuma wʼoluholo lwage mwasyayitsandya, nʼeribunukala oko nzira eyo nabiribahana.” (Ebih. 31:29) Kandi Musa mwabwirabo ati bamabiyisamambula ibakendisyatwalwa omo bunyewa. (Ebih. 28:35, 36) Ebinywa ebi mubyanabererera? Inga. Omo myaka mingyi, abami bangyi mubakola ebituwene omo meso wa Yehova n’abana be Israeli mubakwamabo omwiramya ly’amabehi. Busana n’ekyo Yehova mwasuyira ekihanda kye Israeli ekyayisamambula, kandi mwatalighira abami babo erilola embere eritabala kubo. (Ezek. 21:25-27) Abaisraeli abataleghula babere balangira ngoko ebyo oMungu abugha mubyabererera, ekyo mukyabahiramo omuhwa w’erilola embere erimukolera butaleghula.​—Isa. 55:10, 11.

8. Nina ky’eriswekya erilangira ngoko Abakristo b’oko mughulu w’enyuma w’abakwenda erihola mubatsanda? Kanaya.

⁸ Omughulu w’enyuma w’abakwenda erihola. Sikyangatuswekya erilangira ngoko endeko y’Abakristo b’oko mughulu w’enyuma w’abakwenda erihola muyatsanda. Busanaki? Ni busana Yesu abya iniabiribugha ati eriyisamambula ryasyakanyirira. (Mat. 7:21-23; 13:24-30, 36-43) Abakwenda Paulo, Petro, na Yohana mubakangania ngoko obuminyereri bwa Yesu obo bwabya ibwabiritsuka eribererera oko mughulu wabo. (2 Tes. 2:3, 7; 2 Pet. 2:1; 1 Yoh. 2:18) Enyuma w’abakwenda erihola, endeko y’Abakristo  muyatsanda. Abakristo abayisamambula, nabo mubabya b’oko Babiloni Mukulu, ni bugha ambu ebisomo byosi eby’amabehi. Kandi, ebinywa ebyo Yesu abugha, mubyabererera.

9. Omughulu wetu asighene ati n’omughulu w’Abaisraeli ba kera, n’omughulu w’enyuma sy’erihola ly’abakwenda?

⁹ ‘Omughulu w’eritasyasubya emyatsi yosi mo mihya-mihya.’ Omughulu wetu asighene n’omughulu w’Abaisraeli ba kera, kandi asighene n’omughulu w’eriyisamambula rinene owabya enyuma w’abakwenda erihola. Omughulu wetu, akahulawamoki? Tubeghere eryahula omughulu wetu ono, mo “biro by’enduli” by’ekihugho kibi kino. (2 Tim. 3:1) Kandi, eBiblia ikakanganaya ngoko omughulu w’omughaso kandi muli, nagho mwatsuka oko biro by’enduli ebyo. Omughulu oyo akendisyahwa omughulu obutabali bwa Masiya bukendisyasubulirya abandu erihika-hikana n’eritasyayira ekihugho mo paradiso. Omughulu oyo akahulawa mo, ‘omughulu w’eritasyasubya emyatsi yosi mo mihya-mihya.’ (Emib. 3:21) Omughulu oyo mwatsuka oko 1914. Neryo, ekyasubibawa buhya niki? Yesu mwasingikwa mo Mwami elubula. Neryo, Yehova mwatasyabya n’omundu oyowangatabala omo mwanya wiwe, oyukaluira omo kihanda ky’omutaleghula wiwe, Omwami Daudi. Nomo bine, si b’obutabali obo busa bo Yehova asubaya buhya. Hake enyuma w’aho, eriramya ry’erire nalyo mulyasubibwa! (Isa. 2:2-4; Ezek. 11:17-20) Eriramya rihya eryo linemwendisyasyatsanda?

10. (a) EBiblia muyabughaki okw’iramya lyerire ly’oko mughulu wetu? (Isaya 54:17) (b) Busanaki obuminyereri obuli ng’obo bukasubaya mutima?

¹⁰ Soma Isaya 54:17. Talengekanaya oko buminyereri obu: “Sihali kindu kyʼamalwa ekikahesawa erilwa nawe ekikandisyagasa”! Ebinywa ebi, ebyasondolawa n’ekirimu binemubererera munabwire. N’ebinywa bindi ebi, ebikasubaya-mutima, nabyo binemubererera oko mughulu wetu: “Nʼabagala bawe bosi basyakangiriribwa [na Yehova], nʼobuholo bwʼabagala bawe bwasyabya bungi. Wasyahanganibwa omo litunganene. . . . Siwendisyubaha. Wasyabya hali okwʼiubahya, siryendisyahika hakuhi nawe.” (Isa. 54:13, 14) Nibya “Omungu w’ekihugho kino,” ye Sitani, iyuwene-wene, syali n’obutoki bw’erimania omubiiri w’erikangirirya abandu oko Yehova, ogho abandu ba Yehova banemukola munabwire. (2 Kor. 4:4) Eriramya ly’erire ly’abiritasyasubibwa buhya, kandi silyendisyasyatsandibwa n’ahake. Likendisyabyaho kera na kera! Sihali ekyamano eky’amalwa ekikahesawa busana netu ekikendisyatoka.

EKIKENDISYABYA NIKI?

11. Abahirirweko amaghuta bakendisyabya baya elubula, ekikaleka itwayiketera ngoko endeko nene siyendisyasyasighanibwa niki?

¹¹ Omughulu Abakristo abahirirweko amaghuta  bakendisyaya elubula, ekikendisyabya niki? Twibuke ngoko Omulisya wetu ni Yesu. Iye yukimanira endeko y’Ekikristo. Yesu mwabugha ati: “Omusondoli wenyu ni mughuma, ye Kristo.” (Mat. 23:10) Omwami wetu oyukatabala elubula, syendisyataluka oko mubiiri wiwe ow’eriteya abaghombe biwe bataleghula. Kundi Kristo yukendisy’imanira emyatsi, Abakristo abakendisyabya oko kihugho sibatolere erisagha omwatsi wosi-wosi. Oko kwenene, sitwasi emyatsi yosi eyo Kristo akendisyakola erisondola abandu biwe oko mughulu oyo. Neryo, tukanaye oko eby’erileberyako bilebe eby’omo Biblia ebyangatuwatikya eritendisagha.

12. (a) Musa abere abihola, Yehova mwateya ati abandu biwe? (b) Eliya abere abihabwa oghundi mubiiri, Yehova mwateya ati abandu biwe? (Ulebaye n’epitsa.)

¹² Musa mwahola Abaisraeli isibalibingira omo Kihugho Ekyalaghawa. Neryo, ekyahikira abandu b’oMungu niki? Yehova mwanaleka eriwatikya abandu biwe omughombe wiwe mutaleghula abihola? Iyehe. Yehova mwalola embere eriwatikyabo, omughulu babya bakayikasa erisighala bataleghula. Musa abere akasonda erihola, Yehova mwamubwira ati asombole Yoshua mo musondoli w’abandu biwe. Musa mwabegherya Yoshua omo myaka mingyi. (Eril. 33:11; Ebih. 34:9) Kandi habya n’abandi balume bangyi ababya bakawatikya okw’isondola, ng’abasondoli bʼamaelfu, nʼabasondoli bʼamamia, nʼabasondoli bʼamakumi atanu, nibya nʼabasondoli bʼerikumi. (Ebih. 1:15) Abandu b’oMungu mubateyibwa ndeke. Ekindi ky’erileberyako ky’ekya Eliya. Omo myaka mingyi mwakola kutsibu eriwatikya Abaisraeli eriramya Yehova. Aliwe enyuma, Yehova mwamutuma eriyakolera ehandi omo luhande lw’Endina lwe Yuda. (2 Abam. 2:1; 2 Emya. 21:12) Eliya abere aghenda, abaghombe bataleghula ab’omo bwami bw’ebihanda ikumi bye Israeli mubanasighanibwa? Iyehe. Eliya abya inyabiribegherya Elisha omo myaka mingyi. Kandi habya ihane ‘abagala bʼabaminyereri,’ ababya ibabiribegheribwa. (2 Abam. 2:7) Kwesi, habya abalume banene bataleghula abangawatikirye erisondola abandu b’oMungu. Yehova mwalola embere eriberererya erisonda liwe n’eriteya abaghombe biwe bataleghula.

13. Yehova akatulaghaki omo Abaebrania 13:5b? (Ulebaye n’epitsa.)

¹³ Erikwamana n’eby’erileberyako ebyo twamabikaniako ebi, ukalengekanaya uti hakendisyabyaki Omukristo w’omwiso w’oko abahirirweko amaghuta abiya elubula? Siritolere itwasagha. EBiblia ikatubwira omwatsi ono ow’eriyiketera: Yehova syendisyasighania n’ahake abandu biwe abakendisyabya oko kihugho. (Soma Abaebrania 13:5b.) Nga Musa na Eliya, akakuto kake ak’abalume abahirirweko amaghuta, akakasondola abandu b’oMungu munabwire, banasi omughaso w’eribegherya abandi.  Omo myaka mingyi abaghala betu ab’omo Kyaghanda Ekikasondola banemubegherya abalume balebe ab’oko sindi mbuli, eriminya erisondola. Ng’eky’erileberyako, banemukola ehilasi hingyi ehy’erikangirirya abasyakulu, abalebya b’emitimbo, ab’omo Katunga k’Ebeteli, abakimanira emibiiri mbiriri-mbiriri oko Beteli, abamisyonere n’abandi. Ekyaghanda Ekikasondola kinemubegherya abawatikya bakyo omo hitunga mbiriri-mbiriri. Lino, abawatikya bataleghula abo, banemukola emibiiri minene mingyi omo ndondeka ya Yehova. Banemuteghekanibwa ndeke batoke erisyateya ndeke esyombuli sya Kristo.

14. Enzumwa ngulu eyo twamalusya omo mwatsi ono ni yahi?

¹⁴ Enzumwa ngulu y’omo mwatsi wetu ono y’eno: Omughulu omundu w’omwiso ow’oko Bakristo abahirirweko amaghuta akendisyaya elubula, eryaghalwa rinene rikasonda erihwa, abandu b’oMungu bakendisyalola embere eriramya Yehova oko kihugho butaleghula. Kundi Yesu Kristo yukendisyasondolabo, abandu b’oMungu sibendisyaleka erikolera Yehova butaleghula. Kandi, tunasi ngoko oko mughulu oyo, ekikuto ky’ebihanda, ekyo eBiblia ikahula mo Gogu wa Magogu, kyasyayibambira oko bandu b’oMungu. (Ezek. 38:18-20) Aliwe, sibendisyatoka erikakirya abandu b’oMungu eriramya Yehova. Tuyiketere ngoko Yehova akendisyabasabula! Omo nzoli nguma, omukwenda Yohana mwalangira “endeko nene” y’esindi mbuli sya Kristo. Mubabwira Yohana ngoko “endeko nene” “bakalua omw’ighalwa rinene.” (Erib. 7:9, 14) Ekyo kikakanganaya ngoko Yehova akendisyabasabula!

15-16. Ngoko kiri omo Eribisulirwa 17:14, Abakristo abahirirweko amaghuta, bakendisyakola omubiiri wahi omughulu w’amalwa we Armagedoni, kandi ekyo kikasubaya-mutima kiti?

¹⁵ Aliwe, abandi banganayibulya bati: ‘Neryo ibwa, n’abahirirweko amaghuta bakendisyakolaki babiya elubula?’ EBiblia yikasubiraya oko ribulyo eryo ko ndeke-ndeke. Yikabugha yiti abatabali b’ekihugho kino “bakendisyalwa n’Ekyana ky’Embuli.” Aliwe, sibendisyasinga. EBiblia yikabugha yiti: “Ekyana ky’Embuli . . . kikendisyabasinga.” Abakendisyawatikya Ekyana ky’Embuli ni bahi? Erisako rikabugha liti: B’abandu “ababirikirawa,” “abasombolawa,” “n’abateleghula.” (Soma Eribisulirwa 17:14.)  Neryo bo bahi? Bo Bakristo abahirirweko amaghuta, ibabirilubukibwa! Kwesi, omughulu Omukristo w’omwiso w’oko Bakristo abahirirweko amaghuta, akendisyatwalwa elubula, eryaghalwa rinene rikasonda erihwa, omughuma w’oko mibiiri y’erimbere eyo bakendisyakola ry’erilwa. Omubiiri wabo oyo akaswekaya! Abaghuma b’oko Bakristo abahirirweko amaghuta babya basi erilwa embere babye Bimiri ba Yehova. Nibya n’abandi ba kubo babya basuda. Aliwe babere babya Bakristo b’ekwenene, bamigha eribya buholo n’abandi. (Gal. 5:22; 2 Tes. 3:16) Mubaleka amalwa. Aliwe, bakendisyabya bahika elubula, bakendisyakola kughuma na Kristo n’abamalaika biwe babuyirire erilwa amalwa w’omwiso aw’eritoghotya esyonzighu sy’oMungu.

¹⁶ Terilengekania oko kino: Abaghuma b’oko Bakristo abahirirweko amaghuta ni basyakulu kandi nibya ni bolo-bolo. Aliwe, bakendisyabya balubuka n’eriya elubula, bakendisyabya n’amaka kandi bakendisyabya mirimu eyitehola, n’erihabwa omubiiri ow’erilwa kughuma n’Omulwi Munene, Yesu Kristo. Amalwa we Armagedoni akendisyabya abihwa, bakendisyakola kughuma na Yesu erisubya abandu omwihika-hikana. Bakendisyabya n’obutoki bw’eriwatikya abaghala n’abali babo banzwa ab’oko kihugho kulenga ngoko bangawatikiryebo ibakine bandu abatahika-hikene!

17. Tukaminya tuti ngoko abaghombe ba Yehova bosi bakendisyabya buholo omughulu w’amalwa we Armagedoni?

¹⁷ Naghu une b’oko sindi mbuli? Kyamabya kitya, ighukendisyasabwa erikolaki omughulu amalwa we Armagedoni akendisyatsuka? Ekyo ukendisyakola kya kino: Eriyiketera Yehova n’erikwama obusondoli bwiwe. Alinga ekyo kikendisyasaba ab’oko sindi mbuli erikolaki? EBiblia ikabugha yiti: “Mwingire omo manyumba wenyu, mukinge esyonyuyi syenyu enyuma wenyu. Muyibise oko katambi kake, erihika aho erihitana lyamabilabira.” (Isa. 26:20) Abaghombe bataleghula bosi b’oMungu, abali oko kihugho n’abali elubula, bakendisyabya buholo oko mughulu oyo. Ng’omukwenda Paulo, netu tuyiketere ngoko sihali “abatabali, emyatsi ya lino kutse eyikendisyasa . . . sihali n’ekindu n’ekighuma ekyangaleka oMungu iniatulusyako olwanzo” lwiwe. (Rom. 8:38, 39) Mughulu wosi, ubye ukibuka ngoko: Yehova akwanzire, kandi syendisyakusighania n’ahake!