1-2. Ngalon min lara Jehova kan, mun lo be se k’an dɛmɛ k’a lɔn o be min kɛ a la?

 MIIRI k’a filɛ: Mɔgɔ min koo ka gwɛlɛ i ma, o tigi ye ngalonba dɔ tigɛ ka la i kan. I b’a lɔn ko a ye min fɔ o tɛ tiɲɛn ye, nka mɔgɔ dɔw lara o la. Min yɛrɛ ka jugu, o ye ko u y’a daminɛ k’o fɔ mɔgɔ wɛrɛw ye ani mɔgɔ caaman lara o la. O be mun lo kɛ i la do? N’i t’a fɛ mɔgɔw ka koo jugu fɔ wala k’a miiri i koo la, o ngalon kuma bena digi i la kosɔbɛ, tiɲɛn tɛ?—Talenw 22:1.

² O koo b’an dɛmɛ k’a faamu Jehova tɔgɔ tiɲɛko be min kɛ a la. Mɛlɛkɛ dɔ kumana muso fɔlɔ Awa fɛ ka ngalonfin tigɛ ka la Jehova kan. Awa lara o ngalon kuma na. O y’a to ale ni Adama murutira Jehova ma. O lo ye jurumu ni saya lase adamadenw ma (Zɛnɛzi 3:1-6; Ɔrɔm. 5:12). Sutana y’a daminɛ ka ngalon min jɛnsɛn Edɛn nankɔ kɔnɔ, o lo nana n’an ka gwɛlɛyaw bɛɛ ye i n’a fɔ saya, marifakɛlɛw ani tɔɔrɔw. Yala o ngalon n’a nɔfɛkow be Jehova dusu kasi wa? Ɔnhɔn, siga t’o la. Nka o bɛɛ n’a ta, Jehova ma dimi mara a kɔnɔ. A bele ye “ninsɔndiyatigi Ala” ye.—1 Tim. 1:11, NW.

3. An be ni nɛɛma juman lo ye?

³ An be ni nɛɛma ye ka dɛmɛ don walisa ka Jehova tɔgɔ lafasa an kɛtɔ ka cikan nɔgɔman nin labato: “Aw ye Masaba tɔgɔ tanu.” (Zab. 113:1). An b’o cikan labato n’an be tiɲɛn fɔ mɔgɔw ye Jehova koo la. Yala i bena Jehova tɔgɔ tando wa? An ka koo saba lajɛ minw bena an lasun bɛrɛbɛrɛ ka an ka Ala tɔgɔ tando n’an dusu bɛɛ ye.

 N’AN BE JEHOVA TƆGƆ TANDO, O KA DI A YE

4. N’an be Jehova tɔgɔ tando, mun na o ka di a ye? Misali dɔ fɔ (jaa lajɛ fana).

⁴ N’an b’an sankolola Faa tɔgɔ tando, o ka di a ye (Zab. 119:108). Adamaden dafabaliw mako be tandoli la tuma o tuma walisa u hakili ka sigi. Nka yala tandoli ka di kojugu sebagayabɛɛtigi Ala ye i ko adamaden dafabaliw wa? Ayi. An ka misali dɔ lajɛ. Miiri denmuso fitinin dɔ koo la. A y’a bolo meleke a facɛ kaan na k’a yira a la ko a b’a kanu ani k’a fɔ a ye ko: “I ye facɛ ɲuman yɛrɛ lo ye, baba!” Facɛman be yɛlɛmisɛn kɛ, a ninsɔn diyara kosɔbɛ. Mun na do? Yala an bena a miiri ko o cɛɛ lanin t’a yɛrɛ la ani o kama a mako gwɛlɛ be a denmuso fitinin ka tandoli la wa? Ayi! An lanin b’a la ko faa setigi lo min dusu ka di k’a ye ko a denmuso b’a yirala ko a b’a kanu. A b’a lɔn ko n’a denmuso kɔrɔbayara, a bena ninsɔndiya sɔrɔ sabu a b’a ka kanuya n’a ka waleɲumanlɔn yira tɔɔw la. O cogo kelen na, n’an be an sankolola Faa Jehova tando, o ka di a ye.

5. N’an be Ala tɔgɔ tando, an be ngalon kuma juman lo bɔ kɛnɛ kan?

⁵ N’an be an sankolola Faa tando, an be ngalon kuma dɔ bɔ kɛnɛ kan min ɲɛsinna an yɛrɛ ma. Sutana ko adamaden si tɛna Ala tɔgɔ lafasa kantigiya la. Ale fɛ, an si tɛ kantigi ye. A ko an bɛɛ bena an kɔɔ di Ala ma n’an y’a ye ko o lo b’an nafa (Zɔbu 1:9-11; 2:4). Nka, cɛɛ kantigi Zɔbu y’a yira ko Sutana ye ngalontigɛla lo ye. Ele do? Nɛɛma dira an kelen kelen bɛɛ ma ka an sankolola Faa tɔgɔ lafasa kantigiya la ani k’a ninsɔn diya an kɛtɔ k’a sago kɛ n’an dusu bɛɛ ye (Talenw 27:11). O ye kunkɔrɔta yɛrɛ lo ye an fɛ!

6. An be se ka masacɛ Dawuda ni Levitew ladegi cogo di? (Neemi 9:5).

⁶ Ala sagokɛlaw be a kanu minkɛ, o b’u lasun k’a tɔgɔ tando n’u dusu bɛɛ ye. Masacɛ Dawuda y’a sɛbɛ ko: “Ne be barika la Masaba ye. Ne be Ala barika ni n dusu bɛɛ ye.” (Zab. 103:1). Dawuda tun y’a faamu ko ka Jehova tɔgɔ tando, o kɔrɔ ko ka Jehova yɛrɛ tando. N’an ye Jehova tɔgɔ mɛn, o b’an hakili jigi a ye mɔgɔ sifa min ye ani an be miiri a ka jogo ɲumanw n’a ka kɛwale ɲumanw na. Dawuda tun b’a fɛ k’a Faa Jehova tɔgɔ jati tɔgɔ senuman ye ani k’a tando. A tun b’a fɛ k’o kɛ n’a “dusu bɛɛ ye.” Levitew fana kɛra ɲɛyirali ɲumanw ye o koo la. U  sɔnna a ma ni majigilenya ye ko Jehova tɔgɔ senuman ka kan ni tandoli min ye, u tɛ se k’o lase a ma bɛrɛbɛrɛ u dalakumaw fɛ (Neemi 9:5 kalan). U ye u yɛrɛ majigi ka Jehova tando ni u dusu bɛɛ ye minkɛ, siga t’a la o diyara a ye.

7. An be se ka Jehova tando cogo di waajuli la ani an ka loon o loon ɲɛnamaya kɔnɔ?

⁷ Bi, an be se k’an koo diya Jehova ye an kɛtɔ ka kuma a koo la cogo dɔ la min b’a yira ko an b’a waleɲuman lɔn ani ko an b’a kanu kosɔbɛ. Waajuli kɛtɔ, an b’a to an hakili la ko an ka laɲinita jɔnjɔn ye ka mɔgɔw dɛmɛ u k’u magwɛrɛ an Faa kanutigi Jehova la ani u k’a kanu i ko an b’a kanu cogo min na (Zaki 4:8). Bibulu be min fɔ Jehova koo la, a ka di an ye k’o yira mɔgɔw la. A be kuma Jehova ka kanuya, tilenninya, hakilitigiya, setigiya ani a ka jogo ɲuman wɛrɛw koo la. An be Jehova tando fana ani k’an koo diya a ye n’an b’an seko bɛɛ kɛ k’a ladegi (Efɛz. 5:1). K’an to duniɲa juguman nin kɔnɔ n’an b’o kɛ, mɔgɔw bena o kɔrɔsi ani u bena a ɲini k’a lɔn fɛɛn min kama an be dan na tɔɔw la (Mat. 5:14-16). N’an be n’u ye loon o loon, an be se ka sababuw sɔrɔ k’a ɲɛfɔ u ye fɛɛn min kama an be dan na. O cogo la, mɔgɔ kɔnɔgwɛw bena a ɲini k’u magwɛrɛ an ka Ala la. N’an be Jehova tando o cogow la, an b’a dusu diya.—1 Tim. 2:3, 4.

N’AN BE JEHOVA TƆGƆ TANDO, O KA DI YEZU YE

8. Mun na Yezu lo ye ɲɛyirali ɲuman ye an fɛ Jehova tɔgɔ tandoli koo la?

⁸ Mɛlɛkɛw ni adamadenw cɛma, mɔgɔ si tɛ Jehova lɔn ka ɲɛ ka se Yezu ma (Mat. 11:27). Yezu b’a Faa kanu ani a ye ɲɛyirali min to an ye a Faa tɔgɔ tandoli koo la, o ɲɔgɔn tɛ yen (Zan 14:31). A ka cidenya baara tuma na, min tun kɔrɔtanin lo a fɛ kosɔbɛ, a y’o fɔ a Faa ye delili la a ka suu laban na dugukolo kan. A ko: “Ne y’i koo fɔ.” (Zan 17:26). O kɔrɔ ko di?

9. Yezu ye ntalen juman lo la walisa k’a Faa cogo lakali ka ɲɛ?

⁹ Yezu tun t’a fɔ mɔgɔw ye dɔrɔn ko Ala tɔgɔ ko Jehova. A tun be kumana Yahutu minw fɛ, u tun be Ala tɔgɔ lɔn ka ban. Nka, Yezu ye ɲɛyirali ɲuman to an ye a kɛtɔ ka “Ala cogo yira an na.” (Zan 1:17, 18). Misali la, Eburukan sɛbɛninw b’a yira ko Jehova ye makaritigi ani hinɛbaga Ala ye (Ɛkiz. 34:5-7). Yezu y’o tiɲɛn kuma yira ka gwɛ tuma min na a ye ntalen la deen tununin n’a faa koo la. O ntalen na, dencɛman nimisara. Tuma min na a facɛ y’a natɔ ye “yɔrɔjan,” a bolila ka taga a kunbɛn, ka meleke a la ani ka yafa a ma n’a dusu bɛɛ ye. N’an y’o ntalen kalan, an b’a faamu bɛrɛbɛrɛ ko Jehova be makari ani a be hinɛ kosɔbɛ (Luka 15:11-32). Yezu y’a yira Jehova ye Ala sugu min ye tigitigi.

10. a) An b’a lɔn cogo di ko Yezu ye a Faa weele a tɔgɔ la ani ko a tun b’a fɛ tɔɔw fana k’o kɛ? (Mariki 5:19; jaa lajɛ fana). b) Bi, Yezu b’a fɛ an ka mun lo kɛ?

¹⁰ Yezu b’a fɛ tɔɔw fana ka a Faa weele a tɔgɔ la wa? Ɔnhɔn, siga t’o la. Diinan ɲɛmɔgɔ dɔw b’a miiri ko ka Ala weele a tɔgɔ la, o tɛ bonya la a kan. Nka, o landako bɛnnin tɛ ni Ala ka Kuma ye ani Yezu m’a to o k’a bali ka bonya la a Faa tɔgɔ kan. An k’a filɛ min kɛra tuma min na a ye jinatɔ dɔ kɛnɛya Gadare mara la. Mɔgɔw siranna kosɔbɛ fɔɔ u ye Yezu deli ko a ka bɔ u ka mara la (Mariki 5:16, 17). Hali ni Yezu bɔra yen, a tun b’a fɛ o yɔrɔ  mɔgɔw ka Jehova tɔgɔ lɔn. O kama, a ye cɛɛ min kɛnɛya, a ko a ka taga a lakali mɔgɔw ye ko ale Yezu lo m’a kɛnɛya, nka Jehova lo (Mariki 5:19 kalan). a O kelen lo bi. Yezu b’a fɛ an k’a Faa tɔgɔ fɔ mɔgɔw ye duniɲa faan bɛɛ la! (Mat. 24:14; 28:19, 20). N’an b’o kɛ, an koo be diya an ka Masacɛ Yezu ye.

11. Yezu ko a ka kalandenw ka delili kɛ mun lo koo la, ani mun na o kɔrɔtanin lo? (Ezekiyɛli 36:23).

¹¹ Yezu tun b’a lɔn ko Jehova sagonata ye k’a yɛrɛ tɔgɔ saniya, o kɔrɔ, k’a yira ko u ye ngalon lo la ale kan. O lo kama an Matigi ko an ka delili kɛ ko: “An Fa min bɛ sankolo la, i tɔgɔ ka saniya.” (Mat. 6:9, Bible senuma). Yezu y’a faamu ko a Faa tɔgɔ saniyako ye koo kɔrɔtaninba ye, min ɲɛsinna danfɛnw bɛɛ ma (Ezekiyɛli 36:23 kalan). A ye min kɛ walisa k’a Faa tɔgɔ saniya, mɛlɛkɛw ni adamaden si m’o ɲɔgɔn kɛ. Nka tuma min na Yezu juguw nana a minɛyɔrɔ, u y’a jalaki mun lo la? U ko a ye Ala tɔgɔ tiɲɛ! Siga t’a la Yezu fɛ, k’a Faa nɛni wala k’a tɔgɔ senuman tiɲɛ, o ye jurumuba yɛrɛ lo ye. U kɛtɔ k’a jalaki o la, o y’a tɔɔrɔ yɛrɛ le! N’a sɔrɔ o lo y’a to lɛri damanin ka kɔn a minɛtuma ɲɛ, a “nii tɔɔrɔnin tun bɛ.”—Luka 22:41-44.

12. Yezu sɔnna ka mun lo kɛ walisa k’a Faa tɔgɔ saniya?

¹² Walisa k’a Faa tɔgɔ saniya, Yezu ye tɔɔrɔ, nɛnini ani tɔgɔtiɲɛko sugu bɛɛ muɲu. A tun b’a lɔn ko a ye mɛnni kɛ a Faa fɛ koo bɛɛ la ani ko foyi tɛ yen min be se ka maloya bila a la (Eburuw 12:2). A tun b’a lɔn fana ko Sutana lo b’a kɛlɛla o wagati gwɛlɛw na (Luka 22:2-4; 23:33, 34). Sutana tun b’a seko bɛɛ kɛra walisa ka Yezu ka kantigiya nagasi. Nka a ma se k’o kɛ fewu! Yezu y’a yira ka gwɛ ko Sutana ye ngalonfin lo la Jehova kan ani ko Jehova sagokɛlaw cɛsirinin lo ka to kantigiya la a ye hali gwɛlɛyabaw tuma na!

13. I be se k’i ka Masacɛ ninsɔn diya cogo di?

¹³ I b’a fɛ k’i ka Masacɛ ninsɔn diya wa? N’o lo, to ka Jehova tɔgɔ tando ani to ka tɔɔw dɛmɛ u ka tiɲɛn lɔn an ka Ala koo la. N’i b’o kɛra, i be tugura Yezu sennɔ lo kɔ (1 Piyɛri 2:21). I ko Yezu, i be Jehova  dusu diyara ani i b’a yirala a jugu Sutana na ko a ɲɔgɔn ngalontigɛla tɛ yen!

N’AN BE JEHOVA TƆGƆ TANDO, AN BE TƆƆW DƐMƐ U KA KISI

14-15. N’an be tɔɔw kalanna Jehova koo la, kabako jumanw lo be se ka kɛ?

¹⁴ N’an be Jehova tɔgɔ tando, an be tɔɔw dɛmɛ u ka kisi. Mun na do? Sabu “minw te la Ala la, . . . Sutana ye olu hakili dibi.” (2 Kor. 4:4). O kama, u lara Sutana ka ngalon kalanw na. O kalan dɔw ye ko Ala tɛ yen, a yɔrɔ ka jan an na kojugu, a t’a janto adamadenw na, a ka fari ani ko a be kojugukɛlaw tɔɔrɔ kudayi. O ngalon kalanw kuun ye dɔrɔn ka Jehova tɔgɔ tiɲɛ walisa mɔgɔw kana a ɲini k’u magwɛrɛ a la. Nka, an ka waajuli baara be Sutana bali a k’a sago dafa. An be mɔgɔw kalan u ka tiɲɛn lɔn an sankolola Faa koo la ani an b’a tɔgɔ senuman tando o cogo la. Nafa juman lo be sɔrɔla o la?

¹⁵ Fanga barikaman be Bibulu ka tiɲɛnkalanw na. N’an be mɔgɔw kalanna u ka tiɲɛn lɔn Jehova koo la, an b’a ye ko kabako dɔ be kɛ. Sutana ka ngalon kalan minw tun be u ɲɛɛ dibi, o be bɔ dɔɔni dɔɔni ani u b’a daminɛ k’an sankolola Faa ye i ko an b’a yera cogo min na. N’u y’a faamu ko daan tɛ a ka setigiya la, u dabali be ban (Ezayi 40:26). U b’a daminɛ ka la a la sabu a be koow kɛ tilenninya la cogo dafanin na (Deter. 32:4). A ka hakilitigiyaba b’u dɛmɛ ka koo caaman faamu (Ezayi 55:9; Ɔrɔm. 11:33). N’u y’a lɔn ko Ala ye kanuya lo ye, o be u dusu saalo yɛrɛ le (1 Zan 4:8). U kɛtɔ k’u magwɛrɛ Jehova la, u be ni jigiya min ye ka kɛ a deenw ye ani ka ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada, o barika be bonya. Ka mɔgɔw dɛmɛ u k’u magwɛrɛ u Faa la, o ye nɛɛmaba yɛrɛ lo ye! N’an b’o kɛ, Jehova b’an jati a “baarakɛɲɔgɔnw ye.”—1 Kor. 3:5, 9.

16. Dɔw mana Ala tɔgɔ lɔn, o be mun lo kɛ u la? Misali dɔw fɔ.

¹⁶ A daminɛ na, n’a sɔrɔ an be mɔgɔw kalan ko Ala tɔgɔ ko Jehova. O yɛrɛ dama be se ka nɔɔ kabakoman to mɔgɔ kɔnɔgwɛw kan. Misali la, muso dɔ tɔgɔ  ko Aaliyah b ani a ma lamɔ kerecɛn denbaya kɔnɔ. A ka diinan tun t’a wasa ani a magwɛrɛnin tun tɛ Ala la. Nka yɛlɛmani donna koow la tuma min na a ye bibulukalan daminɛ ni Jehova Seerew ye. A y’a daminɛ ka Ala jati a Teri ye. Tuma min na a bɔra a kala ma ko Bibulu caaman kɔnɔ u ye Ala tɔgɔ yɛrɛ yɛrɛ bɔ yen ani ka bonya tɔgɔw bila a nɔɔ na i n’a fɔ Matigi, o y’a kabakoya. Tuma min na a y’a lɔn ko Ala tɔgɔ ko Jehova, o ye nɔɔba to a kan. A ko: “Tɔgɔ be n’ Teri sɔbɛ la!” Mun lo sɔrɔla o la? A y’a ɲɛfɔ ko: “N’ dusu lafiyanin lo sisan cogo min na, a tɛ se ka fɔ. O kɛra kunkɔrɔta ye n’ fɛ yɛrɛ le!” Cɛɛ dɔ tun ye dɔnkililabaga ye ani a tɔgɔ ko Steve. A lamɔna Yahutu diinan dɔ la. Nka, diinanw ka filankafoya kosɔn a tun y’a seen bɔ diinankow la. Wagati min na a ka mɔgɔ kanulen dɔ sara, a sɔnna ka sigi ka lamɛnni kɛ tuma min na Jehova Seere dɔ tun be bibulukalan kɛra ni dɔ ye. A y’a mɛn ko tɔgɔ be Ala la ani o y’a dusu sɔrɔ kosɔbɛ! A ko: “N’ tun ma deli k’a mɛn ko Ala be ni tɔgɔ ye.” A y’a fɔ fana ko: “N’ siɲɛ fɔlɔ tun lo k’a faamu ko Ala be yen tiɲɛn tiɲɛn na! A tun be i ko mɔgɔ yɛrɛ yɛrɛ ne ɲɛɛ na sisan ani n’ y’a faamu ko n’ ye Teri sɔrɔ.”

17. Mun na i cɛsirinin lo ka to ka Jehova tɔgɔ tando? (jaa lajɛ fana).

¹⁷ N’i be waajuli kɛra ani ka mɔgɔw kalan, i be Ala tɔgɔ senuman Jehova fɔ mɔgɔw ye wa? Yala i b’u dɛmɛ k’a faamu Ala be cogo min na tigitigi wa? N’i b’o kɛ, i be Ala tɔgɔ tandora le. To ka Jehova tɔgɔ senuman tando, i kɛtɔ ka mɔgɔw dɛmɛ u k’a lɔn a ye Mɔgɔ min ye tigitigi. O la, i bena mɔgɔw niin kisi ani i bena an ka Masacɛ Yezu Krista ladegi. Min yɛrɛ kɔrɔtanin lo, o ye ko i koo bena diya i Faa kanutigi Jehova ye. O kama, to k’a tɔgɔ “tanu tuma bɛɛ”!—Zab. 145:2.