1-2. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũelewe ũndũ Yeova wĩwʼaa ĩũlũ wa kwanangĩwa ĩsyĩtwa yake?

 KWASŨANĨA ũndũ ũũ: Twasye mũndũ ũmũĩkĩĩe nĩwaweta ũndũ mũthũku mũno ĩũlũ waku. We nĩwĩsĩ ũsu nĩ ũvũngũ, ĩndĩ andũ amwe maiũĩkĩĩa. O na kũthũkya ũvoo, maĩũnyaĩĩkĩsya andũ angĩ aingĩ, na o namo mayambĩĩa kũũĩkĩĩa. We wĩwʼa ata? Ethĩwa nĩwendete ala angĩ na nũthĩnĩkĩaa kĩla meũsũanĩa, ũndũ ta ũsu no ũkũũmĩsye mũno, kana tiwʼo?—Nth. 22:1.

² Kĩu kĩtũtetheesya kũelewa ũndũ Yeova weewie yĩla waanangĩiwe ĩsyĩtwa. Mwana ũmwe wake wa veva nĩwatavisye mũndũ mũka wa mbee, Eva, ũvũngũ ĩũlũ wake. Nake Eva nĩwaĩkĩĩie ũvũngũ ũsu. Kĩu nĩkyatumie asyai maitũ ma mbee maleana na Yeova. Nũndũ wa ũu, naĩ na kĩkwʼũ nĩsyavikĩie andũ onthe. (Mwa. 3:​1-6; Alo. 5:12) Maũndũ onthe mathũku ala twonaa ĩũlũ wa nthĩ ũmũnthĩ, ta kĩkwʼũ, makaũ, na mathĩna, methĩĩtwe kwʼo nũndũ wa ũvũngũ ũla Satani wambĩĩisye mũũndanĩ wa Eteni. Ĩndĩ mo maũndũ asu nĩmamũũmĩasya Yeova? Tũi na nzika na ũndũ ũsu. O na vailye ũu, we ndekalaa e mũthatu kana akoveea woo ngoonĩ. Kĩvathũkanyʼo na ũu, we nĩ “Ngai mũtanu.”—1 Tim. 1:11.

3. Nĩ kĩanda kĩva twĩ nakyo?

³ Twĩ na kĩanda kya kũtetea ĩsyĩtwa ya Yeova kwa kũatĩĩa mwĩao ũũ wĩ laisi: “Taĩai syĩtwa ya Yeova.” (Sav. 113:1) Tũtaĩaa ĩsyĩtwa ya Yeova yĩla twatavya angĩ maũndũ maseo ĩũlũ  wake. We nĩwĩyũmbanĩtye kwĩka ũu? Ekai twone maũndũ atatũ matonya kũtwĩkĩa vinya mũno tũtaĩae ĩsyĩtwa ya Ngai witũ na ngoo yitũ yonthe.

NĨTŨMŨTANĨTHASYA YEOVA YĨLA TWATAĨA ĨSYĨTWA YAKE

4. Nĩkĩ Yeova ũtanaa yĩla twamũtaĩa? Nengane ngelekanyʼo. (O na ĩngĩ, sisya visa.)

⁴ Nĩtũmũtanĩthasya Ĩthe witũ wa ĩtunĩ yĩla twataĩa ĩsyĩtwa yake. (Sav. 69:​30, 31) Ĩndĩ yo kĩu kĩonanyʼa kana Ngai Mwene Vinya Wʼonthe no ta andũ ala mendaa angĩ mamataĩe nĩ kana mewʼe nesa kana mamekĩe vinya? Aiie. Kwasũanĩa ngelekanyʼo ĩno. Twasye ve kelĩtu kasemba vala ve ĩthe wako kamũkumbatĩa na kamwĩa, “Nue Tata ũla mũseo vyũ ĩũlũ wa nthĩ!” Ĩthe wako ndaema kũtanĩthwʼa mũno nĩ ũndũ ũsu. Nĩkĩ? Yo no tũsũanĩe endaa kamwĩkĩe vinya na kaimũtaĩa? Aiie. Vandũ va ũu, tũĩkĩĩa kana ĩthe wako nũkendete na nũkũtana nũndũ o nako nĩkeũmwonyʼa kana nĩkamwendete na nĩkeũmũtũngĩa mũvea. O na nĩwĩsĩ nguma isu niũkatetheesya keane ke katanu. Maũndũ ta asu nomo matumaa Ĩthe witũ mũnene, Yeova, atana yĩla twamũtaĩa.

5. Nĩ ũvũngũ wĩva tũvuanasya yĩla twamũtaĩa Yeova?

⁵ Yĩla twamũtaĩa Ĩthe witũ wa ĩtunĩ, nĩtũtetheeasya kũĩkĩĩthya ũndũ ũngĩ ũte wa wʼo Satani wawetie ĩũlũ wa kĩla ũmwe witũ. Satani aisye kana vai mũndũ o na ũmwe wĩsa kũtetea ĩsyĩtwa ya Ngai e mũlũmu. O na aisye vai mũndũ wĩsa kũlũmanyʼa na wĩanĩu wake. Eka ũu, aisye kana ithyonthe no tũeke kũmũthaitha Ngai ethĩwa kwĩka ũu no kũtũune. (Yovu 1:​9-11; 2:4) Ĩndĩ Yovu ekalile e mũĩkĩĩku na nĩwaĩkĩĩthisye kana Satani nĩ mũkengani. Nata naku? Kĩla ũmwe witũ e na kĩanda kya kũtetea ĩsyĩtwa ya Ĩthe witũ na kũmũtanĩthya kwa kũmũthũkũma twĩ aĩkĩĩku. (Nth. 27:11) Kwa wʼo, kĩu nĩ kĩanda kya mwanya!

6. Tũtonya ata kũatĩĩa ngelekanyʼo ya Mũsumbĩ Ndaviti na ya Alivai? (Neemia 9:5)

⁶ Nũndũ andũ ala aĩkĩĩku nĩmamwendete Ngai, kĩu nĩkĩtumaa mataĩa ĩsyĩtwa yake na ngoo yonthe. Mũsumbĩ Ndaviti aandĩkie ũũ: “Mũtaĩe Yeova, we ngoo yakwa; na syonthe ila syĩ nthĩnĩ wakwa, taĩai syĩtwa yake ĩtheu.” (Sav. 103:1) Ndaviti nĩweesĩ kana kũtaĩa ĩsyĩtwa ya Yeova no ũndũ ũmwe na kũmũtaĩa ũ Yeova mwene. Yĩla tweewʼa ĩsyĩtwa ya Yeova, tũsũanĩaa ũndũ we ũilye, nguma syake syonthe, na maũndũ ma kũsengyʼa ala wĩkĩte. Ndaviti nĩwendaa kũtaĩa ĩsyĩtwa ya Ĩthe wake na kũyĩkalya yĩ ĩtheu. Endaa kwĩka ũu na ‘kyonthe kĩla kĩ nthĩnĩ’ wake, na ũu nĩ  kwasya, na ngoo yake yonthe. O namo Alivai maĩ mũsitalĩnĩ wa mbee nthĩnĩ wa kũmũtaĩa Yeova. Nĩmeesĩ nesa kana vayaĩ ndeto maĩ matonya kũtũmĩa makataĩa vyũ ĩsyĩtwa ĩtheu ya Yeova. (Soma Neemia 9:5.) Vate nzika, kũmũtaĩa Yeova menyivĩtye na meyumĩtye vyũ nĩkwamũtanĩthisye.

7. Tũtonya ata kũmũtaĩa Yeova twĩ ũtavanyʼanĩ na maũndũnĩ maitũ?

⁷ Ũmũnthĩ, no tũmũtanĩthye Yeova kwa kũtavya angĩ ũndũ tũmwendete mũno wĩana na ũndũ tũmũtũngĩaa mũvea. Yĩla twĩ ũtavanyʼanĩ, kĩeleelo kitũ kĩnene kĩthĩawa ne kũtetheesya angĩ methĩwe na ngwatanĩo nzeo na Yeova na mayĩthĩwa na woni ta witũ ĩũlũ wake. (Yak. 4:8) Nĩtũtanĩaa kwonyʼa andũ ũndũ Mbivilia ĩvuanĩtye nguma sya Yeova, ta wendo, ũsili wa katĩ, ũĩ, vinya, na nguma ingĩ. O na ĩngĩ, nĩtũmũtaĩaa Yeova na tũkamũtanĩthya yĩla tweeka kyonthe kĩla tũtonya tũatĩĩe ngelekanyʼo yake. (Aev. 5:1) Tweeka ũu, angĩ no mone kana twĩ kĩvathũkanyʼo na andũ ma nthĩ ĩno nthũku. (Mt. 5:​14-16) Yĩla tũkwĩka maũndũ ma kĩla mĩthenya twĩ vamwe namo, no tũmaelesye nĩkĩ twĩthĩawa twĩ kĩvathũkanyʼo. Kĩu nĩkĩtumaa ala me na ngoo nzeo mambĩĩa kũmũthaitha Ngai. Tweeka maũndũ asu, nĩtũmũtanĩthasya mũno.—1 Tim. 2:​3, 4.

NĨTŨMŨTANĨTHASYA YESŨ YĨLA TWATAĨA ĨSYĨTWA YA YEOVA

8. Nĩ kwa nzĩa yĩva Yesũ wĩthĩĩtwe mũsitalĩnĩ wa mbee nthĩnĩ wa kũtaĩa ĩsyĩtwa ya Yeova?

⁸ Vai kyũmbe o na kĩmwe ĩtunĩ na kũũ nthĩ kĩmwĩsĩ Yeova nesa ta Yesũ. (Mt. 11:27) Yesũ nũmwendete Ĩthe wake na eethĩĩtwe mũsitalĩnĩ wa mbee nthĩnĩ wa kũtaĩa ĩsyĩtwa yake. (Yoa. 14:31) Mboyanĩ ĩla wamũvoyie Ĩthe wake ũtukũ wa mũthya atanakwʼa, nĩwaeleisye ũndũ ũla wa vata vyũ weanĩĩtye wĩanĩ wa kũtavanyʼa e kũũ nthĩ. Aisye: “Nĩnĩmamanyĩthĩtye ĩsyĩtwa yaku.” (Yoa. 17:26) Ĩndĩ we oonanasya ata?

9. Yesũ atũmĩie ngelekanyʼo yĩva nĩ kana aelesye nesa vyũ ĩũlũ wa Ĩthe wake?

⁹ Yesũ ndaaĩka o kũtavya andũ kana ĩsyĩtwa ya Ngai nĩ Yeova. Ayuti ala wamanyĩasya nĩmeesĩ ĩsyĩtwa ya Ngai. Ĩndĩ nĩwaiie ngelekanyʼo nthĩnĩ wa “[kũelesya] ĩũlũ wake.” (Yoa. 1:​17, 18) Kwa ngelekanyʼo, Maandĩko ma Kĩevelania nĩmavuanĩtye kana Yeova e tei na e ĩnee yingĩ. (Kuma 34:​5-7) Yesũ nĩwaeleisye ũwʼo ũsu mũnango ngewanĩ ya ũla mwana kĩmaamai weelilĩte na ĩthe wake. Yĩla twasoma ũndũ ĩthe wa mwana ũsu wamwonie “e vaasa,” asemba makomane, amũkumbatĩa, na amũekea na ngoo yonthe, kĩu kĩtumaa tũkũna visa mũseo wa ũndũ Yeova wĩ tei na ĩnee. (Luka 15:​11-32) Yesũ nĩwatetheeisye ala angĩ kũelewa ũndũ Ĩthe wake ũilye.

10. (a) Twĩsĩ ata kana Yesũ nĩwatũmĩaa ĩsyĩtwa ya Ĩthe wake na nĩweendaa angĩ meke oou? (Maliko 5:19) (O na ĩngĩ, sisya visa.) (b) We Yesũ endaa twĩke ata ũmũnthĩ?

¹⁰ We Yesũ nĩwendaa ala angĩ matũmĩe ĩsyĩtwa ya Ĩthe wake? Ĩĩ, vate nzika. Nĩvatonyeka atongoi amwe ma ndĩni makethĩwa maĩkĩĩaa kana kyaĩ kĩvũthya kĩnene kũtamũka ĩsyĩtwa ya Ngai, ĩndĩ Yesũ ndaaĩtĩkĩlya syĩthĩo isu itosanĩte na Maandĩko itume alea kũtaĩa ĩsyĩtwa ya Ĩthe wake. Kwasũanĩa ĩvinda yĩla wavoisye mũndũũme walikĩtwe nĩ ndaimoni kĩsionĩ kya Kelasene. Andũ nĩmalikilwe nĩ wia na mamwĩsũva aume kũu, na kwoou ndaaendeea kwĩkala kĩsionĩ kĩu. (Mko. 5:​16, 17) O na vailye ũu, Yesũ nĩwendaa ĩsyĩtwa ya Yeova  yĩmanyĩke kĩsionĩ kĩu. Kwoou nĩwakũlilye mũndũũme ũsu atavye andũ kĩla Yeova wamwĩkĩte, ĩndĩ ti kĩla ũ Yesũ mwene wamwĩkĩte. (Soma Maliko 5:19.) a O na ũmũnthĩ, endaa tũmanyĩthanyʼe ĩsyĩtwa ya Ĩthe wake ĩũlũ wa nthĩ yonthe! (Mt. 24:14; 28:​19, 20) Yĩla tweeka ũu, nĩtũmũtanĩthasya Mũsumbĩ witũ, Yesũ.

11. Yesũ amanyĩisye aatĩĩi make mavoyae ĩũlũ wa kyaũ, na nĩkĩ ũndũ ũsu nĩ wa vata? (Esekieli 36:23)

¹¹ Yesũ nĩweesĩ kana kĩeleelo kya Yeova nĩ kũthesya ĩsyĩtwa yake, kana kwa ndeto ingĩ, kũyĩvetea ũthũku wʼonthe. Nĩkyo kĩtumi wamanyĩisye aatĩĩi make mavoyae ũũ: “Asa waitũ ũla wĩ ĩtunĩ, ĩsyĩtwa yaku yĩtaĩwe.” (Mt. 6:9) Na nĩweesĩ ũsu nĩwʼo ũndũ ũla mũnene vyũ ũkonetye syũmbe syonthe. (Soma Esekieli 36:23.) Vai kyũmbe kĩngĩ o na kĩva ĩtunĩ kyaataĩa ĩsyĩtwa ya Yeova ta Yesũ. Ĩndĩ yĩla wakwatiwe, amaitha make mamwilĩĩile mavĩtyo ma kwĩthĩwa e mũumi wa Ngai. Vate nzika, Yesũ nĩweesĩ kana yaĩ naĩ nene kũuma kana kũneenea naĩ ĩsyĩtwa ĩtheu ya Ĩthe wake. Kwoou kũmanya kana mavĩtyo asu nĩmo ũkũsikatĩwa kwamũũmĩisye mũno. Kĩu nĩkĩtonya kwĩthĩwa nekyo kyatumie ethĩwa na “thĩna mũnene ngoonĩ” masaa mavũthũ atanakwatwa.—Luka 22:​41-44.

12. Nĩ kwa nzĩa yĩva nene Yesũ wamũtaĩie Ĩthe wake?

¹² Yesũ nĩwoomĩĩisye maũndũ me woo ta kũthĩnwʼa, kũumwa, na kũneenewa maũndũ ma ũvũngũ nĩ kana athesye ĩsyĩtwa ya Ĩthe wake. Nĩweesĩ kana nĩwamwĩwʼĩte Ĩthe wake maũndũnĩ onthe, na kwoou ndaĩ na ũndũ wa kwĩwʼĩa nthoni. (Aevl. 12:2) O na nĩweesĩ Satani nĩwe ũkũmũkita ĩmwe kwa ĩmwe mavindanĩ asu momũ. (Luka 22:​2-4; 23:​33, 34) Satani eendaa Yesũ aeke kũlũmanyʼa na wĩanĩu wake, ĩndĩ oonie ta ndoto! Ĩndĩ we oonanisye nesa vyũ kana Satani nĩ mũkengani na kana Yeova e na athũkũmi aĩkĩĩku, ala malũmanasya na wĩanĩu woo o na yĩla me matatwanĩ momũ vyũ.

13. Ũtonya kũmũtanĩthya Mũsumbĩ waku ata?

¹³ We nũkwenda kũtanĩthya Mũsumbĩ waku? Endeea kũtaĩa ĩsyĩtwa ya Yeova kwa kũtetheesya angĩ mamũmanye nesa. Weeka ũu, ũkeethĩawa ũatĩĩe ngelekanyʼo ya Yesũ. (1 Vet. 2:21) Na o take, ũkamũtanĩthya Yeova na ũyonanyʼa kana mũmaitha wake, Satani, nĩ mũkengani mũnene.

 NĨTŨTANGĨĨAA MATHAYŨ YĨLA TWATAĨA ĨSYĨTWA YA YEOVA

14-15. Nĩ maũndũ meva maseo matonya kwĩkĩka yĩla twamanyĩsya angĩ ĩũlũ wa Yeova?

¹⁴ Yĩla twataĩa ĩsyĩtwa ya Yeova, nĩtũtangĩĩaa mathayũ. Twĩkaa ũu ata? Satani nĩwĩkĩĩte “mbindu ilĩko sya ala mate etĩkĩli.” (2 Ako. 4:4) Kĩu kĩtumĩte mambĩĩa kũĩkĩĩa movũngũ amwe ma Satani ta: Kũi Ngai, Ngai e vaasa vyũ naitũ na ndalũnganaa na andũ, Ngai nĩ mũngʼendu na athĩnasya eki ma naĩ tene na tene. Satani aneenaa movũngũ asu nĩ kana amwanangĩe Yeova ĩsyĩtwa yake ĩseo na aituma andũ matethĩwa na ngwatanĩo nzeo nake. Ĩndĩ yĩla twatavanyʼa, nĩtũsiĩĩaa Satani ndakeanĩsye kĩeleelo kyake. Nĩtũtaĩaa ĩsyĩtwa ĩtheu ya Ngai witũ kwa kũmanyĩsya angĩ ũwʼo ĩũlũ wake. Tweeka ũu, vaendaa ata?

¹⁵ Ũwʼo ũla wĩ Ndetonĩ ya Ngai wĩ vinya mũno. Yĩla twamanyĩsya andũ ĩũlũ wa Yeova na nguma syake, nĩtwonaa maũndũ maseo. Andũ nĩmaekaa kũlindwa ilĩko nĩ movũngũ ma Satani, na kĩu kĩituma mambĩĩa kwona nguma sya Ĩthe witũ. Nĩmasengʼawʼa mũno nĩ vinya wake ũte maela. (Isa. 40:26) Nĩmemanyĩasya kũmũĩkĩĩa nũndũ wa ũsili wake wa katĩ. (Kũt. 32:4) Ũĩ wake mwingĩ nũtumaa mamanya maũndũ maingĩ. (Isa. 55:9; Alo. 11:33) Na nĩmakiakiawʼa kũmanya kana Ngai nĩ wendo. (1 Yoa. 4:8) O ũndũ mamũthengeea Yeova, nowʼo wĩkwatyo woo wa kwĩkala tene na tene me syana syake ũlũlũmĩlaa. Mwa nĩ kĩanda kĩnene mũno kwĩthĩwa tũtonya kũtetheesya andũ methĩwe na ngwatanĩo nzeo na Ĩthe woo! Na tweeka ũu, Yeova atũtalaa ta “atethya ma wĩa vamwe” nake.—1 Ako. 3:​5, 9.

16. Amwe mewʼaa ata ĩtina wa kwĩmanyĩsya ĩsyĩtwa ya Ngai? Nengane ngelekanyʼo.

¹⁶ Mwambĩĩonĩ, no tũmanyĩsye andũ kana ĩsyĩtwa ya Ngai nĩ Yeova. Ĩndĩ kĩu kĩ kyoka no kĩvĩndũe thayũ wa ũla wĩ na ngoo nzeo. Kwa ngelekanyʼo, mũndũ mũka ũmwe wa mũika wĩtawa Aaliyah b eanĩie mũsyĩnĩ ũte wa Aklĩsto. Ĩndĩ ndeewʼaa e mwĩanĩe e ndĩninĩ ĩla waendaa na ndeewʼaa e na ngwatanĩo  nzeo na Ngai. Ĩndĩ maũndũ nĩmavĩndũkie ambĩĩa kwĩmanyĩsya na Ngũsĩ. Nĩwambĩĩie kũmwona Ngai ta Mũnyanyae. O na nĩwamakiwʼe nĩ kũmanya kana ĩsyĩtwa ya Ngai nĩyaumĩtwʼe Mbivilianĩ mbingĩ, na vandũ vayo vakekĩwa masyĩtwa ma ũnene, ta Mwĩaĩi. Kwĩmanyĩsya ĩsyĩtwa ya Yeova nĩkwavĩndũie thayũ wake. Aisye ũũ e mũtanu, “Mũnyanyawa e ĩsyĩtwa!” Kũmanya kĩu kwatumie ewʼa ata? Aĩtye: “Yu nĩnĩthĩawa na mũuo wa ngoo. Nĩndanĩaa mũno kwĩthĩwa namanyie ĩsyĩtwa ya Yeova.” Ngelekanyʼo ĩngĩ nĩ ya mũndũũme wĩtawa Steve wakũnaa wathi na wumĩte kĩsionĩ andũ makwatĩĩaa syĩthĩo sya Kĩyuti mũno. Ndendaa kũwetanĩwʼa na ndĩni o na ĩmwe nũndũ wa wanganganyʼa mwingĩ ũla woonete. Ĩndĩ ĩtina wa inyia wake kũkwʼa, nĩweetĩkĩlile kwĩthukĩĩsya mũnyanyae ũmwe waĩ Ngũsĩ aimanyĩsya Mbivilia. Nĩwakiitiwe ngoo mũno amanya ĩsyĩtwa ya Ngai. Aĩtye, “Ndyaĩ naamanya ĩsyĩtwa ya Ngai.” Aendeee kwasya: “Kwa ĩvinda ya mbee nĩnamanyie kana Ngai e kwʼo. Noonie ndonya kũmũĩkĩĩa. Nĩnamanyie kana kwa wʼo, nĩnakwata mũnyanya.”

17. Nĩkĩ ũtwʼĩte kũendeea kũtaĩa ĩsyĩtwa ya Yeova? (O na ĩngĩ, sisya visa.)

¹⁷ Yĩla ũũtavanyʼa na kũmanyĩsya, we nũtavasya angĩ ĩsyĩtwa ĩtheu ya Ngai, Yeova? Nũmatetheeasya kũmanya nguma sya Ngai witũ? Weeka ũu, wĩthĩawa ũitaĩa ĩsyĩtwa yake. Mwa endeea kũtaĩa ĩsyĩtwa ĩtheu ya Yeova kwa kũtetheesya angĩ mamũmanye nesa. Kĩu kĩkatuma ũkatangĩĩa mathayũ. Ũkeethĩwa ũiatĩĩa ngelekanyʼo ya Mũsumbĩ waku, Klĩsto Yesũ. Na ũndũ ũla mũnene vyũ nĩ kana ũkamũtanĩthya Ĩthe waku, Yeova, ũla ũkwendete mũno. Endeea ‘kũtaĩa ĩsyĩtwa yake tene na tene’!—Sav. 145:2.