1-2. I vya ivingatwazwa ukuvwikisya vino Yeova akauvwa pa ufi uno satana wabefile?

 ELENGANYINI ukuti: muvwa umuntu umwi uno mwatemwa sana akulanda iviipe pali mwemwe. Nanti icakuti akubepa, antu yataila vino akulanda. Nupya yatandika ukunena antu pali vino yuvwile, nupya nayo kwene yataila vino yuvwa. Uzye munguvwa uli? Ukwaula nu kutwisika munguvwa uyi pa mulandu wakuti izina linu lingononeka nupya na antu yangamisula?—Mapi. 22:1.

² Ci cingatwazwa ukuvwikisya vino Yeova uvwile lino izina lyakwe litacindikwe. Lino wenga pali ya malaika wabefile ufi pali aliwe uku mwanaci wa kutandikilapo Eva. Nupya Eva wataile vino malaika wii walanzile. Ci calenzile avyazi itu akutandikilapo ukupondokela Yeova. Ci calenzile antu yonsi ukuyembuka nupya icalenga nu kuti yafwa. (Utan. 3:​1-6; Loma 5:12) Intazi zyonsi zino tukakwata ndakai kuli kuti imfwa inkondo alino nu kucula vyayako pa mulandu nu ufi uno Satana wabefile umu calo ca Edeni. Uzye Yeova akauvwa uyi pa ufi uno Satana wabefile alino na pa viipe ivyafumamo? Ukwaula nu kutwisika akauvwa uyi. Nomba Yeova atatusokela. Lelo watwalilila ukuya “Leza wa nsansa.”—1 Tim. 1:11.

3. I syuko ci lino twakwata?

³ Twakwata isyuko ilya kuulenga izina lyakwe Yeova ukucindikwa ukupitila umu kuvwila isunde ilyakuti “lumbanyini izina lyakwe Yawe.” (Masa. 113:1) Tukalumbanya izina lyakwe Yeova ndi cakuti tukunena antu yauze apa visuma vino akatucitila. Uzye mulalenga izina lyakwe Yeova ukulumbanyiziwa? Lekini tulande pa vintu vitatu ivingatwazwa ukulumbanya izina lyakwe Leza nu mwenzo witu onsi.

 TUKAZANZYA YEOVA NGA TUKUMULUMBANYA

4. U mulandu ci uno Yeova akauvwila ningo nga tukumulumbanya? Langililini. (Loliniko ni cikope.)

⁴ Tukazanzya Yeova nga tukumulumbanya. (Masa. 119:108) Uzye ci cikupiliula ukuti Leza wa maka yonsi waya wa antu aatamalilika akalonda yayalumbanya pakuti yateekeziwe? Awe foo. Lekini tulangilile. Elenganyini ukuti akakazyana kasimwilila ya isi nupya ka yakuukula nu kuyanena ukuti, “tata mwaya ningo sana nupya namutemwa.” Ukwaula nu kutwisika isi anguvwa ningo sana. Umulandu ci? Uzye tungelenganya ukuti isi ataya ningo nu kulanda ukuti umwana akucita vi pakuti auvwisye sile isi ningo? Awe. Lelo tungataila ukuti umwana akulanga ukutaizya kuli isi pali vino akalanga ukutemwa. Isi angamanya ukuti imiyele ii ilalenga umwanakwe ukuya ni nsansa nga wakula. Vikwene avino caya na kuli Yeova, akauvwa ningo sana ndi cakuti tukumulumbanya.

5. I vyani vino satana walanzile vino tukalanga ukuti ivya ufi lino tukulumbanya izina lyakwe Leza?

⁵ Nga tukulumbanya tata witu uwa kwi iyulu tukalanga ukuti Satana uwa ufi. Satana walanzile ukuti kusi alatwalilila ukucindika izina lyakwe Leza. Umuntu atanga atwalilila ukuya uwa cisinka nga weziwa. Nupya walanzile nu kuti antu yakaombela Yeova pa mulandu wakuti akayacingilila. (Yobo 1:​9-11; 2:4) Nomba Yobo walenzile cimanyikwe ukuti satana wabefile. Uzye mulatwalilila ukuya acisinka kuli Yeova? Swensi kwene twakwata isyuko ilya kulenga izina lyakwe tata witu uwa kwi iyulu ukucindikwa alino nu kumuombela na ucisinka. (Mapi. 27:11) Tukauvwa ningo sana nga tukucita vii.

6. Uzye tungakolanya uli Devedi alino na Ina Levi? (Neemiya 9:5)

⁶ Ukutemwa Leza kukalenga twamulumbanya nu mwenzo onsi. Umwene Devedi walemvile ukuti: “We mwenzo wane lumbanya Yawe! Nani kwene wensi kandumbanye izina lyakwe ilyamuzilo.” (Masa. 103:1) Devedi wamanyile ukuti ukulumbanya izina lyakwe Yeova icili cimwi nu kumulumbanya. Nga tuvwa izina lyakuti Yeova cikalenga twaelenganya pali aliwe, vino waya, alino na vino akacita. Devedi walondanga izina lyakwe Isi ukuya ilya muzilo nu kulilumbanya. Walondanga ukulacita vii insita zyonsi nupya nu mwenzo wakwe onsi. Vikwene avino na Ina Levi yali pa nkoleelo umu kulumbanya Yeova. Yaicefizye nu kulanda ukuti kutali amazwi yano yali nu kuomvya pa kulumbanya izina lyakwe Yeova ilya muzilo. (Belengini Neemiya 9:5.) Tusikutwisika ukuti ukuicefya kwa musango  uu kwalenzile umwenzo wakwe Yeova ukuya nu luzango.

7. Uzye tungalumbanya uli Yeova lino tukusimikila na lino tukuomba imilimo yuze sile?

⁷ Ndakai tungalanga ukuti tukataizya Yeova lino tukulanda pali vino twamutemwa. Lino tukuomba umulimo wa kusimikila cino tukalonda sana ukwazwa antu ukupalama kuli Yeova alino nu ukulalola Tata witu wakwe vino tukamulola. (Yako. 4:8) Tukauvwa ningo lino tukulondolwela antu ukuomvya Baibo pa miyele isuma ino Yeova wakwata wakwe ukutemwa, umulinganya, amano, amaka, alino ni miyele yuze isuma. Tukalumbanya Yeova alino nu kwezya na maka itu ukumukolanya. (Efes. 5:1) Nga twacita vii tutalaya wa antu amu nsi. (Mate. 5:​14-16) Lino tukuombela pamwi nayo tukakwata isyuko ilya kuyalondolwela umulandu uno tusicitilako ivintu vimwi vino yakacita. Ci cikalenga yamwi ukutandika ukulondesya ukupalama kuli Yeova. Ndi cakuti tukulumbanya Yeova umu nzila ii tukalenga umwenzo wakwe ukuzanga .—1 Tim. 2:​3, 4.

LINO TUKULUMBANYA IZINA LYAKWE YEOVA TUKAZANZYA YESU

8. Uzye Yesu wacindike uli izina lyakwe Yeova?

⁸ Kusi uwamanya ningo Yeova ukucila Yesu. (Mate. 11:27) Yesu watemilwe sana Isi nupya wisile sana amano ukukulumbanya izina lyakwe. (Yoa. 14:31) Umwi pepo lino Yesu wapefile kuli isi usiku lino atatala wafwa, walanzile pali vino waomvile umulimo wa kusimikila lino watile: “Imanyisya antu yaa izina lyako.” (Yoa. 17:26) Uzye Yesu walenzile uli izina lyakwe Yeova ukumanyikwa?

9. Uzye Yesu waomvizye uli icilangililo pa kwazwa antu ukumanya vino Isi waya?

⁹ Yesu atanenanga sile antu ukuti izina lyakwe Leza a Yeova. A Yuda yano Yesu wasambilizyanga yamanyile mpiti izina lyakwe Leza. Nomba pa mulandu wakuti Yesu waya umupiipi sana na Yeova wayalondolwelanga ningo sana. (Yoa. 1:​17, 18) Wakwe malembo yakalondolola ukuti Yeova wakwata uluse ni cikuuku. (Kufu. 34:​5-7) Yesu wazwile antu ukuvwikisya lino walanzile pa cilangililo ca mwana umuponge alino na isi. Nga twabelenga pali vino isi wasimwilile umwana ala “acili apatali,” na vino wamuvwilile uluse, nu kumwelela nu mwenzo onsi, tukalola vino Yeova waya nu luse alino nu kutemwa. (Luka 15:​11-32) Yesu walondolwile isi vi vikwene vino waya.

10. (a) Uzye twamanya uli ukuti Yesu waomvyanga izina lyakwe Isi nupya walondanga na yauze kulaliomvya? (Mak. 5:19) (Loliniko ni cikope.) (b) I vyani vino Yesu akalonda twacita ndakai?

¹⁰ Uzye Yesu walondanga antu yaomvya izina lyakwe isi? Ee. Intunguluzi zimwi izya mapepo zyalolanga ukuti ukulumbula izina lyakwe Leza umusaalula nomba Yesu atalesile ivintu vii ivitalemvilwe umu malembo ukumulenga ukukana cindika izina lyakwe Isi. Elenganyini vimwi ivyacitike lino Yesu wafumizye iciwa umu monsi umwi umu mpanga ya Gelaza. Antu yuvwile intete nupya yapaapasile Yesu ukuti afume umu mpanga ya Gelaza. (Mako. 5:​16, 17) Nomba Yesu walondanga izina lyakwe Leza ukumanyikwa. Fwandi wanenyile umonsi uno wapozizye ukuti anena antu pali vino Yeova wa mucitile. (Belangini Mako 5:19.) a Vikwene avino akalonda na ndakai ukuti izina lyakwe leza limanyikwe umu nsi yonsi. (Mat. 24:14; 28:​19, 20) Ngatukuleenga izina lyakwe Leza ukumanyikwa tukazanzya Umwene witu Yesu.

11. I vyani vino Yesu wanenyile alondezi yakwe ukulapepelapo, nupya umulandu cii uno cacindamila ukucita vino walanzile? (Ezek. 36:23)

 ¹¹ Yesu wamanyile ukuti Yeova walondanga ukulenga izina lyakwe ukumanyikwa pakuti antu yangamanya ukuti Satana uwa ufi. Ali mulandu uno wanenyile alondezi yakwe ukupepa ukuti: “Tata witu uwa kwi yulu, leka izina lyako licindikwe.” (Mate. 6:9) Yesu wamanyile ukuti umulandu uu wakuma iviumbwa vyonsi. (Belengini Ezekelo 36:23.) Kusi uwalenga izina lyakwe Leza ukucindikwa wakwe Yesu. Lino Yesu yamulemile uku yalwani yakwe umulandu ci uno yamupeezile? Yamupeezile umulandu wa kukana cindika izina lyakwe Leza. Yesu wamanyile ukuti ukupontela izina lyakwe Leza wali umulandu ukalamba sana. Fwandi uvwile uyi sana ukuti yamupeezile umulandu wa kupontela izina lyakwe Leza. Fwandi uli mulandu uno Yesu “uvwile sana uyi” Lino kwasyazile panono ukuti yamuleme.—Luka 22:​41-44.

12. Uzye Yesu walenzile uli izina lyakwe Isi ukucindikwa umu nzila iiyele?

¹² Yesu walenzile izina lwakwe isi ukucindikwa asi mulandu yamucuzyanga, ukumutuka, alino nu kumubepezya ufi. Wamanyile ukuti uvwilanga Isi muli vyonsi nupya kutali ni cali nu kumulenga ukuvwa insonyi. (Aeb. 12:2) Wamanyile ukuti Satana uwalenzile ukuti iviipe vyonsi vyamucitikila. (Luka 22:​2-4; 23:​33, 34) Satana walondanga ukuti Yesu ate ukuya uwa cuvwila nomba wafizilwe. Yesu walenzile cimanyikwe ukuti Satana uwa ufi nu kuti Yeova wakwata aomvi yakwe aakatwalilila ukuya acisinka kuli aliwe nanti yali ni intazi.

13. Uzye tungacita uli pakuti twazanzya umwene?

¹³ Uzye mukulonda ukulazanzya Umwene? Twalililini ukulalumbanya izina lyakwe Yeova nu kwazwa yauze ukumanya Leza wacumi. Nga tukucita vii ala tukukolanya Yesu. (1 Pet. 2:21) Wakwe Yesu, mulalenga Yeova ukuya nu luzango nu kulanga ukuti Satana uwa ufi.

TUKAOMBAKO UMULIMO WA KUPUSUSYA LINO TUKULUMBANYA IZINA LYAKWE YEOVA

14-15. I visuma cii ivikacitika nga tukwazwa antu ukumanya Yeova?

¹⁴ Tukaombako umulimo wa kupususya lino tukulumbanya izina lyakwe Yeova. Kwene Satana “wapafuzya amelenganyo” ayantu aatataila. (2 Kol. 4:4) Naci calenga yataila ufi uno satana akakabepa wakwe: Kutaya Leza, Leza  waya ukutali naswe nupya asitusakamala, Umunkalwe nupya akatwalilila ukoca antu akacita iviipe umu moto. Satana akalanda vyonsi vii pakuti azewanye izina lyakwe Yeova na pakuti antu yalola ukuti yatanga yapalame kuli aliwe. Nomba tukasimikila uku antu pakuti yamanye ukuti vino Satana akalanda ivya ufi. Tukasambilizya antu api zina lyakwe Yeova nupya tukacindika izina lyakwe. I vyani ivikacitika nga tukucita vii?

¹⁵ Izwi lyakwe Leza lyakwata sana amaka. Likalenga antu ukumanya Yeova na vino waya nupya likalenga twamanya ivintu ivicindame. Antu yata ukutaila ufi wakwe Satana pa mulandu wakuti yatandika ukulola ivisuma vino Yeova akayacitila. Ivintu ivisuma vino yakaipakizya vyavula sana. (Eza. 40:26) Antu aingi yamutaila pa mulandu wakuti waya nu mulinganya. (Malan. 32:4) Yakasambililako ivintu ivingi uku mano yano wakwata. (Eza. 55:9; Loma 11:33) Nupya yakateekeziwa nga yamanya ukuti waya nu kutemwa. (1 Yoa. 4:8) Lino yakupalama kuli Yeova, upaalilo wao uwa kwikala amanda pe ukakulilako. Isyuko sana ukuombako umulimo uu wakwazwa antu ukupalama kuli Yeova. Ndicakuti tukucita vii Yeova alatulola ukuti “tukaombela pamwi” nawe.—1 Kol. 3:​5, 9.

16. Uzye yamwi yasenuka uli pa cisila ca kusambilila Baibo? Langililini.

¹⁶ Apa kutandika tungazwa antu ukumanya izina lyakwe Leza. Ukumanya izina lyakwe Yeova kungazwa sana umuntu ukwalula umi wakwe. Wakwe ya Aaliyah b lino yakulanga yayanga uku cilongano ca mapepo icitaomvyanga Baibo pa kusambilizya antu. Yatatemilwe imipepele yao nupya yuvwanga ukuti yali ukutali sana na Leza. Izile yata ukuvwa vino yuvwanga lino yatandike ukusambilila Baibo na ya Nte Yakwe Yeova. Yatandike ukulola ukuti Yeova acuza wao. Nupya cayapezizye sana amano ukumanya ukuti izina lyakwe Leza lyafumiziwa muli Baibo nu kupyanikiziwapo na malumbo wakwe Umwene. Ukumanya izina lyakwe Yeova cali icintu icicindame sana umu umi wakwe ya Aaliyah. Yalanzile ukuti: “Fwandi cuza wane wakwata izina!” i vyani ivyacitike? Yatiile: “Naya nu  mutende wa cumi lyene. Nkauvwa ukuti nacindikwa.” Ya Steve imbanga inyimbo nupya yakulile umu lupwa lwa ya Yuda. Yatalondanga ukuya umu kaungwe akali konsi aka mapepo pa mulandu wakuti yalolanga vino usomvi wavuzile. Nomba lino ya nyina yafwile yatandike ukusambilila Baibo na ya Nte Yakwe Yeova. Yuvwile ningo sana lino yamanyile izina lyakwe Leza. Yalanzile ukuti: “ntamanyile izina lyakwe Leza.” Nupya yalanzile nu kuti: “Uu wali umuku wa kutandikilapo uku manya ukuti Leza uwa cumi cumi. Nizile manya ukuti akuno waya. Lyene namanya ukuti nakwata cuza.”

17. Icani cio mukulondela ukutwalilila ukulumbanya izina lyakwe Yeova?(Loliniko ni cikope.)

¹⁷ Lino mukusimikila uzye mukanena antu api izina lyakwe Yeova ilya muzilo? Uzye mukayazwa ukumanya vino Leza waya? Nga mukacita vivyo ale mukalumbanya izina lyakwe Leza. Twalilini ukulumbanya izina lyakwe Yeova ilya muzilo ukupitila umukunena antu api zina lyakwe. Ukucita vivyo kulalenga mupususye antu aingi sana. Mulalaanga nu kuti mukakolanya Umwene Klistu Yesu. Nupya ni cicindamisye mulalumbanya izina lyakwe Tata witu Yeova. Mwatwalilila “kulumbanya izina” lyakwe amanda pe!—Masa. 145:2.