1, 2. ¿Imaynatan Jehová Dios sientekunman karqan paymanta llullakuspa mana allinta rimaqtinku? Juj ejemplota willay.

 KAYPI PIENSAY, ¿imaynan kawaq allinpaq qhawarisqayki runa, munakusqayki runa llullakuspa qanmanta millayta rimaqtin? Llullakuspaña rimanman chaypas yaqapaschá jujkunaqa paypa nisqanta creenkuman, jinaspa paykunapas chayta jujkunaman willayta qallarinkuman. Chhaynata qanmanta mana allinta rimasqankuta yachaspaqa sinchitachá llakikuwaq ¿riki? (Prov. 22:1.)

² Chhaynatan Jehová Diospa juj kaq wawanpas paymanta llullakuspa mana allinta rimarqan, payqa Satanasmi. Paypa llullakusqantan Evaqa creerqan, chhaynapin Adanwan kuska Jehová Dios contra juchallikurqanku. Paykunaq juchallikusqankuraykun juchayoq kanchis, tiempowantaq wañupunchis (Gén. 3:​1-6; Rom. 5:12). Satanaspa llullakusqanmantapachan kay pachapiqa imaymana sasachakuykuna kashan, tukuy ladopin rikukun guerrakuna, wañuy, onqoykuna ima. ¿Imaynan Jehová Dios sientekunman karqan Satanasta llullakusqanta uyarispa, kay pachapi llullakusqanrayku imaymana sasachakuykunata rikuspa? Maytachá payqa llakikurqan. Mana allintaña, llullakuspaña Jehová Diosmanta rimarqanku chaypas manan chaywanchu payqa phiñasqa renegasqa kashan. Aswanpas Bibliaq nisqan jina payqa “kusisqa Diosmi” (1 Tim. 1:11).

3. ¿Imatan llapanchispas ruwayta atisunman?

³ Noqanchisqa atisunmanmi Jehová Diospa sutinta jatunchayta ch’uyanchaytapas. ¿Imaynatan chayta ruwasunman? Bibliapi nisqan jina: “Paypa sutintan jatunchananchis” (Sal. 135:1). Chaypaqqa, chay sutita apaqmantan allinta rimananchis. ¿Munawaqchu Diospa sutinta alabayta? Kaypin yachasunchis  imakunan yanapawasunman Jehová Diospa sutinta tukuy sonqowan alabananchispaq chayta.

JEHOVÁ DIOSPA SUTINTA JATUNCHASPAQA PAYTAN KUSICHINCHIS

4. ¿Imaraykun Jehová Dios kusikun payta alabaqtinchis? Juj ejemplota willay, (qhaway kay parrafopaq fotota).

⁴ Jehová Diosqa janaq pacha taytanchismi, payqa munanmi payta jatunchananchista (Sal. 119:108). Chhaynaqa, ¿tukuy atiyniyoq Diosqa runakuna jinachu munan jatunchanata ajinapi allin sientekunanpaq? Manan. Chaypaq piensasun juj chicachapi, payqa taytanta abrazaykuspan nin: “¡Qan jina taytaqa manan pipas kanchu!”, nispa. Taytanqa kusikunmi chhaynata wawan munakusqanmanta, ichaqa chay taytaqa manan wawan chhaynata alabasqanraykullachu allin sientekun. Aswanpas chay taytaqa kusikun wawanta munakuq kasqanta rikuspan. Chaymantapas yachanmi wawanqa chhayna munakuq kasqanrayku wiñaspa kusisqa kananta. Chhaynallatataqmi Jehová Dios taytanchispas kusikun payta alabaqtinchis.

5. ¿Imatan sut’ita rikuchisun Jehová Diospa sutinta alabaspa?

⁵ Satanasqa llapanchismantan llullakuspa rimarqan. Paypa nisqanman jinaqa, pipas sinchi sasachakuypi tarikuspaqa manas atinmanchu Diospaq junt’aq kayta ni sutintapas defiendeyta. Jinaspapas paypa nisqanman jinaqa, llapa runas Diospa contranpi sayarisunman kausayninchista salvananchisrayku (Job 1:​9-11; 2:4). Jobmi ichaqa sut’ita rikuchirqan Satanás llulla kasqanta. ¿Imaynatan noqanchispas Satanás llulla kasqanta rikuchisunman? Jehová Diospa sutinta alabaspan. Noqanchispaqqa Jehová Diospa sutinta alabaymi, pay sonqo kaymi imamantapas aswan allinqa, chaywanmi payta kusichisun (Prov. 27:11).

6. ¿Imata ruwaspan Davidpa ejemplonta Leví runakunaq ejemplontapas qatikusunman? (Nehemías 9:5).

⁶ Diosta munakuqkunaqa tukuy sonqomantan paypa sutinta alabayta munanku. Rey Davidmi qelqarqan: “Tukuy kausayniywanmi Jehová Diosta jatunchasaq, tukuy sonqoywanmi Diosniypa ch’uya sutinta alabasaq”, nispa (Sal. 103:1). Davidpaqqa Jehová Diospa sutinta alabaypas, Dios kikinta alabaypas kaqllan karqan. Diospa sutinmanta rimaspaqa rimashanchis imayna Dios kasqanmantan, tukuy imata kamasqanmantawanmi. Davidqa taytan Jehová Diospa sutintan ch’uyanchayta alabayta ima munarqan. Tukuy kausayninwanmi chaytaqa ruwayta munarqan. Leví runakunapas paykunallamantan Jehová Diosta alabarqanku. K’umuykukuspan paykunaqa  sut’ita rikuchirqanku ima jatunchaymantapas ima alabanzamantapas Jehová Diospa sutin aswan jatunchasqa kananta (leey Nehemías 9:5). ¡Paykunaq tukuy sonqomanta alabasqankuta uyarispaqa, may kusisqachá Jehová Diosqa karqan!

7. ¿Imaynatan Diospa sutinta alabasunman paymanta willaq rispa otaq ima ratupipas?

⁷ Noqanchisqa Jehová Diosta alabasunman paymanta munayta, sumaqta rimaspan. Chaymantapas runakunaman Diosmanta willaspaqa paykunapas Diosman qayllaykunankuta munaspan chaytaqa ruwanchis (Sant. 4:8). May kusikunapaqmi Jehová Diosqa, munakuq, chanin Dios, ancha yachayniyoq, tukuy atiyniyoq kasqanta Bibliawan yachachiyqa. Chaymantapas Jehová Diostaqa alabasunman, sonqontapas kusichisunman paypa ejemplonta qatikuspan (Efes. 5:1). Chayta ruwasun chayqa runakunaqa reparanqakun jujniray kasqanchista jinaspa tapukunqaku imarayku chhayna kasqanchista (Mat. 5:​14-16). Ima ratupipas runakunamanqa willasunmanmi imarayku jujniray kasqanchista. Allin sonqoyoq runakunaqa reqsiytapunin munanqaku paytaqa. Chaykunata ruwaspa Jehová Diosta alabasun chayqa sonqontan kusichisunchis (1 Tim. 2:​3, 4).

JEHOVÁ DIOSPA SUTINTA ALABASPAQA JESUSTAN KUSICHINCHIS

8. ¿Imaynatan Jesús Jehová Diospa sutinta alabarqan?

⁸ Jesusllan taytan Jehová Diostaqa allinta reqsin (Mat. 11:27). Jesusqa maytan Taytanta munakun chaymi sutinta jatunchayta qallarirqan (Juan 14:31). Chaymi wañunanpaq pisillaña faltashaqtinpas taytanmanta mañakushaspa nirqan: “Paykunamanmi noqaqa sutiykita reqsichini”, nispa (Juan 17:26). ¿Imaynatan chayta ruwarqan?

9. ¿Imatan Jesús willarqan imaynachus Jehová Dios kasqanta rikuchinanpaq?

⁹ Jesusqa manan runakunamanqa Jehová Diospa sutillantachu yachachirqan. Chay tiempopi Judío runakunaqa yacharqankuñan Diospa sutintaqa. Aswanpas Jesusqa imaynachus Jehová Dios chaytan yachachirqan (Juan 1:​17, 18). Hebreo rimay qelqakunapiqa willashanmi Jehová Dios khuyapayakuq, sumaq sonqo kasqanmanta (Éx. 34:​5-7). Chhaynapuni Taytan kasqanta rikuchinanpaqmi Jesusqa chinkakuq waynamanta willarqan. Jesuspa willasqanman jinaqa chay waynaq “taytanqa karullapiraq kashaqtinmi payta rikurqan, jinaspa mayta khuyapayaspa payman phawarirqan, abrazaykuspataq much’aykurqan”. Chaypin sut’ita reparanchis Jehová Diosqa khuyapayakuq, sumaq sonqo kasqanta (Luc. 15:​11-32). Chhaynatan Jesusqa runakunaman yachachirqan imayna Jehová Dios kasqanta.

10. a) ¿Imaraykun nisunman “Jesusqa Diospa sutinmantaqa rimaqpunin, jujkunamanpas yachachiqmi chayta” nispa? (Marcos 5:19). (Qhaway kay parrafopaq dibujota). b) ¿Ima ruwananchistan munan Jesús?

¹⁰ Jesusqa munarqanmi jujkunapas taytan Jehová Diosta sutinmanta wajakunankuta. Yaqapaschá chay tiempopi religionpi umalliqkunaqa piensaqku Diospa sutin ch’uya kasqanrayku chay sutita mana rimarinapaq. Ichaqa chhayna piensasqankuqa manan Bibliaq nisqanman jinachu karqan. Chaymi Jesusqa mana jinallachu karqan, aswanpas tukuy tiempon taytanpa sutinta jatuncharqan. Juj kutinmi Jesusqa Gerasa llaqtapi supaykunaq junt’aykusqan runata qhaliyachirqan. Chayta rikuspan runakunaqa mancharikurqanku jinaspa Jesusta nirqanku chaymanta ripunanpaq (Mar. 5:​16, 17). Ichaqa Jesusqa munarqanpunin runakuna taytanpa sutinta yachanankuta, chaymi manaraq ripushaspa chay runata nirqan Jehová Dios paypaq imachus ruwapusqanta jujkunaman willananpaq (leey Marcos 5:19). Noqanchispas llapa runakunamanmi Jehová Diospa sutinta yachachimunanchis, chayta ruwananchistan  Jesusqa munan (Mat. 24:14; 28:​19, 20). Chayta ruwaspaqa reyninchis Jesustan kusichisun.

11. ¿Jesuspa nisqanman jinaqa, ¿imapaqwanmi qatikuqninkunaqa mañakunanku karqan? ¿Imaraykun chay ancha allinpuni karqan? (Ezequiel 36:23).

¹¹ Jesusqa allintan yacharqan imaynas Jehová Diosqa sutin ch’uyanchasqa kananta, limpiasqa kananta munasharqan chayta. Chaymi qatikuqninkunatapas nirqan: “Qankunaqa khaynatan mañakunkichis: Taytayku janaq pachapi kaq, sutiyki ch’uyapaq jap’isqa kachun”, nispa (Mat. 6:9). Chaymantapas Jesusqa allintan yacharqan imaynas tukuy imamantapas Diospa sutin ch’uyanchasqa kanan aswan importante chayta (leey Ezequiel 36:23). Chaychá Jesusqa tukuy atisqanta kallpachakurqan Diospa sutin ch’uyanchasqa kananpaq. Manapunin pipas pay jinaqa chaytaqa ruwarqanchu. Chaywanpas payta jap’ishaspankuqa Diospa sutinta pisichaqmantan Jesustaqa tumparqanku. Arí, Diospa sutinta qhellichaqmantan tumparqanku. Chaywanqa payqa sinchi millay juchatapas ruwashanman jinachá qhawarikurqan. Manaraq jap’ishaqtinkupas llakisqañan Jesusqa kasharqan chhayna jucha ruwaqmanta jina tumpasqa kananta yachaspa. Chaychus jina Jesustaqa imamantapas mastaqa llakichishanman karqan, arí, chayraykuchus jina “sinchi llakisqa kashanman” karqan (Luc. 22:​41-44).

12. ¿Imatan Jesús ruwarqan papanpa sutinta ch’uyanchananpaq?

¹² Jesusqa imaymanakunatan pasarqan Diospa sutinta ch’uyanchananpaq, paytaqa ñak’arichirqanku k’amirqanku iman, chaymantapas yanqan imaymanamanta tumparqanku. Chaykunataña ruwarqanku chaypas manan payqa imamantapas p’enqakuqchu (Heb. 12:2). Chaymantapas payqa allintan yacharqan chaykunaqa Satanasmanta jamusqanta (Luc. 22:​2-4; 23:​33, 34). Satanasqa Jehová Diosmanta Jesús t’aqakunantan munasharqan ichaqa manan t’aqanachiyta atirqanchu, aswanmi Jesusqa sut’ita rikuchirqan imaynas Satanasqa llulla chayta, imaynas Diosta serviqkunaqa imapiña rikukuspapas mana paymantaqa t’aqakunkuchu chaytawan.

13. ¿Imatan ruwananchis reyninchis Jesusta kusichinanchispaq?

¹³ ¿Munawaqchu reyninchis Jesucristota kusichiyta? Munanki chayqa Jehová Diospa sutinta jatunchay jujkunamanpas willay imaynas Jehová Dios chayta. Chayta ruwanki chayqa  Jesustan qatikunki (1 Ped. 2:21). Chaymantapas Jesús jinan Jehová Diosta kusichinki, sut’itataq rikuchinki Satanasqa llulla kasqanta.

DIOSPA SUTINTA JATUNCHASPAQA JUJKUNATAN YANAPANCHIS LIBRASQA KANANKUPAQ

14, 15. ¿Iman pasan runakunawan Jehová Diosmanta yachachiqtinchis?

¹⁴ ¿Imaraykun nisunman “Diospa sutinta jatunchaspaqa jujkunatan librashanchis” nispa? “Mana iñiqkunaq” yuyaynintan kay pacha kamachikuq “tutayachipun” (2 Cor. 4:4). Chaymi runakunaqa imaymana cuentokunapi creenku, wakinqa “Diosqa manan cheqaqchu” ninkun, wakintaq “Diosqa manan runakunapiqa piensanchu” ninku, wakintaq ninku: “Diosqa millaymi mana kasukuqkunatan ñak’arichin”, nispa. Chhaynata rimaspan runakunaqa Diospa sutinta qhellichanku. Arí, mana allintan payta qhawarichinku chhaynapitaq mana pipas paymanqa qayllaykuyta munanchu. ¿Imatan ruwasunman runakuna Diosmanta cheqaq kaqta yachanankupaq? Kallpachakunanchismi predicananchispaq, Diosqa munakuq papanchis kasqanta willananchispaq. Chayta ruwasun chayqa manan Satanaspa munaynillanchu imapas kanqa, aswanmi Diosninchispa sutinpas alabasqa kanqa.

¹⁵ Diospa siminqa ancha atiyniyoqmi. Pipunichus Jehová Dios chayta yachaspan runakunaqa mana piensay ruwaykunataraq ruwanku. Sinchi laqhamantapas lloqsimushankuman jinan Satanaspa yanqa yachachikuyninkunamanta lloqsinku, Diosmanta yachasqankuman jinataq paykunaqa Diostaqa papankuta jina rikunku. May atiyniyoqchus kasqanta yachaspan paykunaqa admirasqa kanku (Isa. 40:26). Chaymantapas chanin Dios kasqanta yachaspan paykunaqa thaj kanku (Deut. 32:4). Anchatan admirakunku Diosqa may yachayniyoq kasqanta yachaspapas (Isa. 55:9; Rom. 11:33). Anchatan kusikunku munakuyqa Diosmanta paqarimusqanta yachaspapas (1 Juan 4:8). Llapa chaykunata yachaspankun paykunaqa allinta reparanku imaynas paykunapas Diospa wawankuna kankuman chayta. May munaypunin runakunata Diosta reqsinankupaq yanapayqa. Chaymantapas chayta ruwaspaqa Diospa “llank’aqmasinkunan” kashanchis (1 Cor. 3:​5, 9).

16. ¿Imaraykun nisunman “Diospa sutinta yachayqa allinpunin” nispa? Juj ejemplota willay.

 ¹⁶ Piwanpas Diosmanta rimaspaqa yaqapaschá ñaupaqtaqa sutillanta willasunchis. Wakin allin sonqo runakunaqa Diospa sutinta yachaspallan vidankuta cambianku. Chaypaq Alicia a sutiyoq hermanamanta yachasun, payqa manas cristiano nisqa mayqen religionmantapaschu kasqa. Ichaqa ima religionpichus kasharqan chaypiqa manas kusisqachu kaq. Diosmantaqa karupipas kashanman jinas kaq. Testigokunawan estudiaqtinsi ichaqa jujniray imapas kasqa. Bibliata estudiaspas payqa yachasqa imaynas Diostaqa juj sutikunawan sutiyaqku chayta, imaynas wakinqa “Señor” nispalla niqku chaytapas. Chaykunata yacharuspaqa manas payqa creeytapas atisqachu. Diosta sutinmanta reqsispas ichaqa paytaqa amigonta jina rikusqa. Admirasqas nisqa: “Ancha munasqa amigoyqa sutiyoqmi”, nispa. Paymi willakun: “Payta reqsispan kusisqa kani, may munaymi chayqa noqapaqqa”, nispa. Esteban sutiyoq hermanomanta yachallasuntaq payqa musicon, judío familiamantan. Paypa reqsisqan religionpiqa iskay uyas runakuna kasqaku, chaysi payqa nisqa: “Manan ima religionmanpas jaykuymanchu”, nispa. Jujnin familian wañupuqtinsi ichaqa Bibliamanta yachachisqankuman risqa, chaypiqa juj Testigos yachachisqa. Diospa sutinta yachaspas payqa mayta kusikusqa, sonqonmansi chayasqa chay yachasqan. Paymi nin: “Manan jayk’aqpas piensarqanichu Dios sutiyoq kananpaqqa”, nispa. Payqa nillantaqmi: “Chayraqmi Diostaqa cheqaq Diosta jina rikuni, kunanmantaqa amigoymi payqa kapun”, nispa.

17. ¿Imaraykun munawaq tukuy tiempo Diospa sutinta alabayta? (Qhaway kay parrafopaq fotota).

¹⁷ Predicaspapas jujkunaman yachachispapas, ¿willankichu Diospa sutinta, imayna Dioschus pay chaytapas? Chaytachus ruwashanki chayqa Diosninchispa sutintan jatunchashanki. Yanapashallasun jujkunata Diosninchis Jehová Diosta allinta reqsinankupaq, chhaynapi paykunapas sutinta alabanankupaq. Chayta ruwaspaqa jujkunatan librasunchis, reyninchis Jesucristotan qatikusunchis, astawanqa ancha munakuq taytanchis Jehová Diostan kusichisunchis. Salmo librota qelqaq jina nisun: “Sutiykitan wiñay-wiñaypaq alabasaq”, nispa (Sal. 145:2).