1-2. Mbi bilenda tusadisa tusudika phila yo Yehova keta muena mu thangu beta vuezila dizina diandi?

 YINDULA buna: Mutu mosi weta kuzola tubidi mambu mambimbi mu bila kiaku. Zebi ti didi diambu di mayuya, vayi; bankaka balembo diwilukila. Dilutidi biva, balembo tatamana bue tuba mayuya mu bila kiaku, ayi bankaka balembo bawilukila. Bue mawu muena? Enati weta kitatikisa mu diambu di batu ayi mu diambu di bumutu buaku, kibuezi kio batudidi kilenda kuvanga phasi, buawu ko?​—Zin. 22:1.

² Kifuani beni kioki kilenda tusadisa tusudika phila yo Yehova kamuena mu thangu bavuezila bumutu buandi. Mu mambu mo mantadidi, wumosi mu bana bandi ba kipheve wuvuna nketo wutheti, Eva. Wukikinina bamvuna. Mayuya beni matula ti bambuta zieto batombukila Yehova. Diawu masumu ayi lufua bikotila mu dikanda di batu. (1 Mose 3:1-6; Loma 5:12) Mambu moso mo tulembo moni mu nza​—zipfuilu, mimvita, ziphasi—​mabima mu bila ki luvunu lo Satana katona tembikisa ku tsola yi Edeni. Yehova weta mona phasi mu bila ki kibuezi kio bantudila ayi mambu mo kitotula? Mu kondo finda phaka buawu buididi. Kadiambu ko buawu, Yehova kakala ko nganzi nganzi ayi kalundanga ko phe nganzi. Kutu, widi kaka “Nzambi yi zikhini.”​—1 Tim. 1:11.

3. Diluaku mbi tuidi?

³ Tuidi na diluaku di nungisa dizina di Yehova mu tumukina nsiku wo wukambulu phasi: ‘Zitisa dizina di Yehova’.  (Nku. 113:1) Matu butudila thangu tulembo tubila mambu mamboti mu diambu di nio vuidi dizina beni di busantu. Ngeyo phe mawu butudila? Tutadila buabu mayindu matatu mangolo mo makuiza tusadisa tuzitisa dizina di Nzambi’eto mu ntima woso.

TUETA YANGIDIKA YEHOVA MU THANGU TULEMBO ZITISA DIZINA DIANDI

4. Bila mbi zitisa Yehova kueta kunyangidikila? Vana kifuani. (Tala phe foto.)

⁴ Tueta yangidika Sieto di mazulu mu thangu tulembo zitisa dizina diandi. (Nku. 119:108) Yawu yinsundula ti Nzambi yinkua ngolo yoso widi banga batu bakambu duka bo beta tomba ti ba bazitisa mu diambu di ba bakikinina? Nana. Tutadila kifuani kimosi. Mua muana finketo tudidi mioko miandi mu mavangiti ma siandi ayi wunkembi ti “Bapapa babo mu nza yimvimba, ngeyo lutidi!” Disa yangididi buwombo, ayi disimbidi ntim’andi mu phila yo muan’andi kavangidi diambu beni. Bila mbi? Tulenda banzila ti widi mutu nioni widi phuila ti muan’andi kan’zitisa kaka muigi kakimona mboti? Nana. Kutu tufueti kikinina ti widi disa dingolo dio dieta yangalala mu phila yo muan’andi keta kummonisina luzolo ayi phutudulu matondo. Zebi ti mavanga beni momo mawu mela sadisa muan’andi kaba mu zikhini mu thangu kela yonzuka. Mu bibila bio bidedikini, Yehova, Tata dio dinneni, khini ziwombo keta mona mu thangu tueta kun’zitisa.

5. Mu thangu tulembo zitisa dizina di Nzambi, luvunu mbi matubuisa?

⁵ Mu thangu tulembo zitisa disa dieto di mazulu, yeta tusadisa tubika kikinina mayuya mo Satana keta tuba mu diambu di wumosi mosi mu beto. Satana keta tuba ti kuisi ko kadi mutu wela nungisa mu kuikama koso dizina di Nzambi. Keta bue tuba diaka kadi mutu mu beto lenda ba wukuikama kuidi Nzambi. Ayi weta bue tuba diaka ti tuela lembo sadila Nzambi beto dengana ziphasi. (Yobi 1:9-11; 2:4) Yobi nio wuba wukuikama, wumonisa ti Satana widi nkua luvunu. Bosi ngeyo? Wumosi mosi mu beto widi na diluaku dinungisa mu bukuikama boso dizina di Tat’eto ayi kunyangidika mu kunsadila mu kuikama koso. (Zin. 27:11) Luidi luzitu lunneni mu kubutudila.

6. Bue tulenda sokudila ntinu Davidi ayi Balevi? (Nehemia 9:5)

⁶ Luzolo mu diambu di Nzambi, lueta pusa bisadi bikuikama bazitisa dizina diandi mu ntim’awu woso. Ntinu Davidi wusonika ti: ‘Thidi zitisa Yehova; bibioso bidi mu minu bizitisa dizina diandi dinlongo.’ (Nku. 103:1) Davidi wusudika ti zitisa dizina di Yehova, yinsundula  zitisa Yehova niandi veka. Dizina di Yehova dieta monisa bumutu buandi, bikadulu biandi ayi mavanga mandi mamboti. Davidi wuzola tadila dizina di Siandi di busantu ayi ku dizitisa. Wuzola tula ti dizina di Nzambi diba “bibioso bio bidi mu niandi”​—yin’zola sundula ku dizitisa mu ntim’andi woso. Bobuawu phe, Balevi babaka diyindu dizitisa Yehova. Mu kukikulula koso bakikinina ti ziphova ziawu zilendi thumu zitisa ko dizina di busantu di Yehova mu bufuana. (Tanga Nehemia 9:5.) Mu kondo finda phaka, n’zitusu wu phila yoyi wu kukikulula ayi wo wukiedika wuyangidika ntima Yehova.

7. Bue tulenda zitisila Yehova mu kisalu kieto ki tsamununu ayi mu luzingu lueto lu lumbu ka lumbu?

⁷ Lumbu kiaki tulenda yangidika Yehova enati tulembo ntubila kuidi batu bankaka mu zanti, mu phutudulu matondo ayi mu luzolo. Mu thangu tuidi mu kisalu ki tsamununu, lukanu lueto lutheti theti luidi lusadisa batu baba pfika pfika ayi Yehova ayi bamona Disa dieto di luzolo banga beto phila tueta kummuena. (Zaki 4:8) Tueta yangalala monisa kuidi batu phila yo Bibila kisudikisidi Yehova, mu kubamonisa luzolo luandi, lunungu luandi, ndueng’andi, ngolo ziandi ayi mavanga mandi mankaka mamboti. Tueta zitisa Yehova ayi tueta kunyangidika mu thangu tulembo tudi ngolo mu kunsokudila. (Efe. 5:1) Beto kubutudila, buawu matu bela luviakunu ayi nza yayi yimbimbi. Batu balenda mona ti luviakunu tuidi ayi bawu ayi balenda tomba zaba bila mbi. (Mat. 5:14-16) Mu thangu tulembo bamonisina bikadulu bimboti kadika lumbu, tulenda ba bafuana mu kubasudikisa bila mbi tueta kubutudila. Yawu mayitula ti batu bankaka batomba ba pfika pfika kuidi Nzambi’eto. Beto zitisa Yehova mu phila beni yoyi, matuyangidika ntim’andi.​—1 Tim. 2:3, 4.

TUETA YANGIDIKA YESU MU THANGU TULEMBO ZITISA DIZINA DI YEHOVA

8. Bue Yesu kabakila diyindu dizitisila dizina di Yehova?

⁸ Buba bivangu binduenga bio bidi ku diyilu ayi bio bidi va mbata ntoto, kuisi ko kadi mutu nio lutidi zaba Tata viokila muan’andi. (Mat. 11:27) Yesu weta zola Siandi, ayi wubaka lukanu lu zitisa dizina di Yehova. (Yow. 14:31) Mu builu butsuka tuamina kafua, wutula lusambulu mu tubila mu bukhufi kisalu kio kasala va mbata ntoto mu ziphova ziazi: “Minu ndibazabikisa dizina diaku.” (Yow. 17:26) Mbi kazola tuba?

9. Bue Yesu kasadila kifuani kimosi muingi kasudikisa bumboti mboti phila buididi Siandi?

⁹ Yesu wuluta kamba batu ti dizina di Nzambi Yehova. Bayuda bo Yesu kalonga bakizabila dizina di Nzambi. Vayi Yesu wubaka lukanu luba ‘nzila. . . . ayi luzabikisa Disa diandi.’ (Yow. 1:17, 18) Mu kifuani, masonoko ma ki Ebelewo matumonisini ti Yehova widi Nzambi yinkua nlemvo ayi yi ntima kiadi. (2 Mose 34:5-7) Yesu wuluta monisa bumboti mboti kiedika beni kioki mu thangu katubila disolo di muana zimbala. Mu thangu tueta tanga disolo beni ti disa mueni muan’andi “muna wukhidi kielo”, nakuni ayi weku nyamba, ayi wunlemvukidi mu ntima woso, buawu tueta muena kifuani ki nlemvo ayi ki ntima kiadi wu Yehova. (Luka 15:11-32) Yesu wumonisa bumboti mboti phila buididi Siandi.

10. a) Bue tuzabidi ti Yesu wusadila dizina di Siandi ayi wutia ti bankaka phe babutudila? (Malako 5:19) (Tala phe foto.) b) Mambu mbi Yesu katidi tuvanga lumbu kiaki?

¹⁰ Yesu wuzola ti batu bankaka basadila dizina di Siandi? Buawu buididi. Bulendakana bapfumu zi mabundu bankaka mu thangu thama beba banzilanga ti dizina di Nzambi dilendi tangunu ko bila didi di busantu, vayi Yesu kasi bikila ko nzila ti malongi momo makambulu kuandi ma Bibila mankakidila kabika zitisa dizina di Siandi. Tutadila thangu kavukisa bakala  dimosi nio wuba na zipheve zimbimbi ku mbanza yi Ngalasa. Batu bamona tsisi yingolo ayi baleba Yesu kenda kabika bue vuanda ku mbanza beni. (Mlk. 5:16, 17) Kadiambu ko Yesu wedi katomba ti dizina di Yehova dizabakana ku mbanza beni. Diawu kavanina kiyeko kuidi bakala dio kabelusa kekambi batu mambu mo Yehova kamvangidi vayi bika mo Yesu kamvangidi. (Tanga Malako 5:19.) a Buawu phe katididi mu lumbu kiaki​—ti tuzabikisa dizina di Siandi mu nza yimvimba! (Mat. 24:14; 28:19, 20) Mu thangu tueta butudila tueta yangidika Ntinu’eto, Yesu.

11. Mbi Yesu kalonga kuidi balonguki bandi basambilanga ayi bila mbi dididi mfunu? (Yehezekieli 36:23)

¹¹ Yesu wuzaba ti lukanu lu Yehova luidi lutudisa dizina diandi ti diba dinlongo ayi kudivedisa mu mambu moso mambimbi beta kuditubila. Diawu Pfumu’eto kalongila balonguki bandi basambilanga ti: “Tat’eto widi ku diyilu bika dizina diaku diba dinlongo.” (Mat. 6:9) Yesu wuzaba ti diawu diambu dilutidi mfunu dio bivangu bioso bio bidi mu nza yayi bafueti tadila. (Tanga Yehezekieli 36:23.) Kuisi ko kadi vangu kidiela mu luyalanganu kio kiluta tudisa dizina di Yehova dinlongo banga phila Yesu katudila. Vayi, Yesu bo bankanga, mu disumu mbi bambeni ziandi bamfundila? Divuezila dizina di Nzambi! Yesu wuzaba ti sakinina voti vuezila dizina di busantu di Siandi didi disumu dilutidi dinneni. Dintatikisa buwombo mu phila yi disumu dio bamfundila. Bulendakana kiawu kioki bila Yesu kabela mu “tsisi yi khindu” tuamina bankanga.​—Luka 22:41-44.

12. Mu ziphila mbi zimfunu Yesu katudila ti dizina di Siandi diba dinlongo?

¹² Mu diambu di katudisa dizina di Siandi diba dinlongo, Yesu wumonisa mvibudulu mu zithatukusu, mu bifingu ayi mu mimvuezolo mio kadengana. Wuzaba ti wutumukina Siandi mu mambu moso diawu kabe muenanga ko tsoni. (Ebe. 12:2) Wuzaba diaka ti Satana niandi weba kunnuanisa mu thangu yo keba dengana ziphasi zingolo. (Luka 22:2-4; 23:33, 34) Satana wuba na lukanu lu bebisa kuikama ku Yesu; vayi, kasi nunga ko kadi fifioti! Yesu wumonisa ti Satana widi nkua mayuya ayi wumonisa diaka ti Yehova widi na bisadi bikuikama bio bieta simbidila kuikama kuawu buba mu thangu yi ziphasi zingolo!

13. Bue wulenda yangidikila Ntinu’eto nio wulembo yadi?

 ¹³ Mawu yangalala yangidika ntinu nio wulembo yadi? Tatamana zitisa dizina di Yehova mu sadisa batu bankaka ban’zaba bumboti mboti. Ngeyo kubutudila buawu mawu landikinina zithambi zi Yesu. (1 Pi. 2:21) Banga Yesu, mawu yangidika Yehova ayi mawu monisa ti Mbeni’andi Satana widi nkua mayuya!

TUETA BUELA MIOKO MU VUKISA MIELA MI BATU MU THANGU TULEMBO ZITISA DIZINA DI YEHOVA

14-15. Mambu mbi mamboti tulenda dengana mu thangu tulembo sadisa batu bazaba Yehova?

¹⁴ Mu thangu tulembo zitisa dizina di Yehova tueta buela mioko mu vukisa miela mi batu. Mu phila mbi? Kutu, Satana “wufuka diela diawu.” (2 Ko. 4:4) Yawu yitula ti bawilukila mayuya ma Satana ti: Nzambi kakala ko, kielo kadi, kakipanga ko batu, ntima mbimbi kadi, ayi weta monisa batu bambimbi phasi ku bulungi. Mayuya ma phila yoyi madi na lukanu lubebisa dizina di Yehova ayi bumutu buandi mu diambu di batu babika bue ba phuila yi kumfikama. Vayi beto kisalu kieto kidi kikakidila lukanu lu Satana. Diawu tueta longila batu kiedika kitadidi Disa dieto ayi zitisa dizina diandi di busantu. Mim’butu mbi yeta bimisa?

¹⁵ Kiedika ki Mbembo Nzambi kidi na luve lungolo. Tueta vanga diambu dimosi dimfunu mu thangu tueta longa batu mambu matadidi Yehova ayi kubasadisa ban’zaba bumboti mboti. Luvunu lu Satana malembi malembi lueta bundukila, ayi batu beta kuiza tona mona Sieto di mazulu banga beto phila tueta kummuena. Beta kummona tsisi yiwombo mu tadila zingolo zio kadi kazi sukanga ko. (Yes. 40:26) Ayi beta baka sikididi mu busonga buandi buduka. (5 Mose 32:4) Ndueng’andi yiphinda yeta kienzula meso mawu. (Yes. 55:9; Loma 11:33) Beta baka lukindusu mu zaba ti niandi widi luzolo. (1 Yow. 4:8) Beta kuiza baka vuvu kikiedika kizinga luzingu lu mvu ka mvu banga bana ba Yehova mu thangu balembo mfikama. Tuidi na diluaku dimboti disadisa batu bafikama Tat’eto! Beto kubutudila, Yehova maka tutadila banga bisadi “binsalanga vakimosi” ayi niandi.​—1 Ko. 3:5, 9.

16. Bue batu bankaka beta kuiza bela bawu zaba dizina di Nzambi? Vana kifuani.

¹⁶ Vatheti tulenda longa batu ti dizina di  Nzambi Yehova. Yawu yilenda balula luzingu lu mutu nio widi ntima wufuana. Mu kifuani, ntueni mosi wunketo nio widi mu dizina di Aaliyah b nio wuyonzukila mu dibundu diodi malongi mawu ma banga ko mu Bibila. Vayi keba monanga ko nguizani yikiedika yo kaba ayi dibundu voti ayi Nzambi. Wutona balula mayindu mandi mu thangu katona longuka Bibila ayi Bambangi zi Yehova. Ayi wuyiza tona tadila Nzambi banga nkundi’andi. Ayi wuyiza yituka mu zaba ti dizina di Nzambi dibotulu zikhumbu ziwombo mu Bibila ayi diyiza balulu mu zititre, banga Pfumu. Zaba dizina di Yehova kubalula luzingu luandi. Wutuba ti: “Nkundi’ama nio lutidi bakundi baboso dizina kakala!” Mim’butu mbi yibimisa? Wutuba ti: “Buabu ndidi na ndembama yiwombo mu ntim’ama. Ndiyiza tona mona ti batu bekuphana luzitu.” Bakala dimosi widi mu dizina di Steve wuba nyimbidi maluimbu mu dibundu di Bayuda. Wutatukila dibundu beni, bila batu bo badi mu dibundu beni beta sueka bumutu buawu bumbimbi. Diawu mu thangu kayiza fuilu mutu, wuyangalala kota mu ndongokolo yi Bibila yo yeba tuadusu kuidi Mbangi mosi yi Yehova. Zaba dizina di Nzambi kusimba buwombo ntim’andi. Wutuba ti: “Kadi khumbu ndizaba dizina di Nzambi.” Wubuela diaka ti: “Yawu yina khumbu yitheti ndisudika ti Nzambi widi! Ayi nditona kummona banga mutu. Ndiyiza zaba ti mbeki buabu Nkundi.”

17. Bila mbi wididi wukubama mu tatamana zitisa dizina di Yehova? (Tala phe foto.)

¹⁷ Mu kisalu kiaku ki tsamununu ayi kilonga, weta tubila dizina di busantu di Yehova, kuidi batu? Weta kubasadisa bazaba tsundu yi dizina di Nzambi? Ngeyo kubutudila, buawu mawu zitisila dizina di Nzambi. Mawu yangalala tatamana zitisa dizina di busantu di Yehova mu sadisa batu bazaba nio vuidi dizina beni. Ngeyo kubutudila, mawu vukisa miela miwombo. Ayi mawu sokudila kifuani ki Ntinu’eto Yesu Kristu. Ayi dilutidi mawu yangidika Sieto di luzolo, Yehova. Wulenda “zitisa dizina [diandi] mu zithangu zioso ayi mvu ka mvu”!​—Nku. 145:2.