1. Tunde ku laza, vilinga vika via cili ve ku muesa vangamba va Yehova?

 VUNO mua haka seho ya kama ku vusamba vuenu na Yehova ni? Tuli na vusunga nguetu eyo! Kaha kati yenu lika. Vantu vavengi navo ve ku lihakela kapandi ngeci mueni. (Visa. 104:33, 34) Ve ku linga cose va pangele Yehova, na mutima uose. Kaha aka kakeko kapandi ka va kele na ku lihakela vaIsaleli va puile vaNazileu. Vuno veya honi va puile vaNazileu kaha vika tu lilongesa ku lungano luavo?

2. (a) Veya va puile vaNazileu? (Numelu 6:1, 2) (b) Omo lia vika vamo vaIsaleli va hanguile ku pua vaNazileu?

² Lizi “Nazileu” lia pua lia ciHevelu kaha lia lomboloka “Muntu i va Hangula,” “Muntu i va Hangununa” ni “Muntu i va Kundika Cipanga ca ku Lifuila.” Lizi liaco, lia lombolola vuino ntuima i va kele na ku muesa vaIsaleli, vaze va kele na ku lihana kuli Yehova mu ku mu pangela mu njila ya ku lifuila. Kaha Masiko a Mosesa a muesele ngecize, yala ni mpuevo ua pandele ku linga imo nkuminio kuli Yehova mu ku hangula ku yoya muono ua vuNazileu mu imo ntsimbu. a (Tandenu Numelu 6:1, 2.) Kaha kaIsaleli ue ku lingile nkuminio yaco, ikeye lika ua pande ku kava vimamuna viaco. Omo lia vika honi vamo vaIsaleli va hanguile ku pua vaNazileu? Cuma ca kele na ku va lingisamo, ca puile cilemo cavo kuli Yehova na ku muesa ku santsela ku viose via kele na ku Va lingila.—Ndeu. 6:5; 16:17.

3. Mu njila i ka vangamba va Njambi va pua ngue vaNazileu?

 ³ “Lisiko lia Kilistu” mu lia putukile ku panga, ka ca tondekele naua vangamba va Yehova va pue vaNazileu. (Ngal. 6:2; Loma 10:4) Na lelo lino, ngeci mua vaNazileu, vangamba va Yehova ve ku tualelelaha ku mu pangela na mutima uavo uose, na muono uavo uose na ngolo yavo yose. (Mako 12:30) Kaha tue ku lingamo mu ku lihana kuli Yehova na ku tu mbatiza. Vunoni linga tu hase ku puisamo nkuminio yetu, tua pande ku lihakela kapandi ka ku yoya muaya cizango ca Yehova. Omo tu hilula vati vaNazileu va kele na ku puisamo nkuminio yavo, tu talenu naua vika tu hasa ku lilongesaho. b (Mat. 16:24) Tu hilulenu amo malungano.

LIHAKELENU KAPANDI

4. Kuliya na Numelu 6:3, 4, kapandi kaka va lihakelele vaNazileu?

⁴ Tandenu Numelu 6:3, 4. VaNazileu ka va pandele kunua vuala ni kulia vusuka vua viniu cipue vene vua kuma. Vunoni vantu va lihatele navo ka va kele na ku livindika viuma viaco, muomu kuli vakevo ka ca puile vupi. Mbimbiliya nguayo: “Viniu [vie] ku zolesa mutima ua muntu,” muomu vua pua vuana vua ku tunda kuli Njambi. (Visa. 104:14, 15) Mua vusunga, vaNazileu va lihakelele kapandi ka ku viana viuma viaco, kati ku ntsindiye vunoni omo lia cilemo cavo kuli Yehova. c

5. Cihangula cika va lingile vaMadián na mukua ndzivo yendi kaha omo lia vika?

⁵ Ngeci mua vaNazileu, tua pande ku lihakela kapandi ka ku pangela Yehova na mutima uose. Tu talenu muzimbu ua vaMarcela d Ava va yala na mpuevo va kele na muono ua cili. Muanetu Madián ua kele na vipanga via cili kaha na ndzivo ya cili. Vunoni va tondele ku pangela Yehova mu njila ya ku lifuila. Kaha linga va hase ku linga cihangula caco, va pandele ku alulula vimo viuma. Ivene ngueni: “Tua pandele ku tepulula viuma via ku landa-landa. Tua nungulukilile mu imo ndzivo ya indende na ku landesa likalu lietu.” Vuno ca tondekele vene vaMadián na mukua ndzivo yavo, ku alulula viose evi ndi? Eyo, muomu ku lingamo ca va kuasele ku vueza ku ntuima yavo mu cipanga ca Yehova. Mua vusunga,  cihangula caco ce ku va vuisa ndzolela ya kama.

6. Lelo lino, omo lia vika Vakua Kilistu ve ku lihana? (Talenu naua cikupulo.)

⁶ Vakua Kilistu lelo lino, ve kuivua ndzolela ya kama omo lia kapandi ka ve ku lihakela ka ku vueza ku tuima yavo mu cipanga ca Yehova. (1 Kol. 9:3-6) Vunoni Yehova ke ku tu sindiya ku lingamo, muomu viuma via vingi vi tue ku seza ku nima, ka ca puile vupi ku kala navio. Vutuhu ngoco, vamo va hangula ku seza vipanga vi va lema, ndzivo ni vene ku hona ku kala na umo kasitu. Kaha vamo, ve ku hangula ku tualelelaho mu vuzike ni ku hona ku kala na vana. Vakuavo co, ve ku seza vavusoko na vavusamba linga va ka pangele kuze ku tondeka vukuasi. Mua vusunga, cingi cetu tue ku linga vihangula viaco, muomu tua tonda ku vueza ku ntuima yetu mu cipanga ca Yehova. Ngeci mukemuo, kalenu na vusunga ngecize Yehova ue ku haka seho ya kama ku kapandi ka mue ku lihakela ku viuma via vingi vi mue ku puisamo, cipue via vindende ni via kama.—VaHe. 6:10.

PUENU VA KU LISEZA NA VAKUENU

7. Visoti vika via kaluisile vaNazileu ku puisamo nkuminio yavo? (Numelu 6:5) (Talenu naua cikupulo.)

⁷ Tandenu Numelu 6:5. VaNazileu ka va kele na ku teta vinkambu viavo. Ku lingamo, ca muesele kuononoka cavo kuli Yehova na mutima uose. Muomu nga umo kaIsaleli ua hanguile ku pua kaNazileu, ua pandele ku ecelela vinkambu vieni kaha na vakuavo va pandele ku mona eci ku aluluka caco. Nga vakuavo va singimikile cihangula ceni na ku mu simpisa linga a tualeleho vuNazileu, eci ce ku mu kuasele ku litepa na vakuavo. Vunoni ca vusiua ku handeka nguetu, ku ntsimbu ize vantu va sembuluile vaNazileu, na ku viana ku va kuasa. Kaha ku ntsimbu ya kapolofeto Amose, vaIsaleli vakua ku alulukila vusunga va kele na ku hana “viniu ku vaNazileu,” mu ku seteka ku va sevuisisa linga va tsihe nkuminio yavo. (Amose 2:12) Ngeci mukemuo, va tondekele ku simpa mua kama linga va hase ku tualelelaho ku puisamo nkuminio yavo kaha na ku pua va ku lifuila.

8. Vati muzimbu ua Benjamin ua mi kaniamesa?

⁸ Na vukuasi vua Yehova, netu tu hasa ku simpa mu ku tualelelaho kupua va ku liseza na vakuetu, ambe vene nga tu vakua liova ni tua pua va ku holoka. Tu hilulenu muzimbu ua Benjamin ua pua Mukaleho ua Yehova mu miaka 10, ku Noruega. Omo lia ndzita ku Ucrânia, sikola yendi ya viukisile cilika ca likuata na pulitika mu ku muesa ngecize vali na ku kuasa vantu ku Ucrânia. Kaha va lombele vanike vembe muaso ua cifuti na ku  zala vuzalo vuli na mavala a lipandela lia mu cifuti ca Ucrânia. Vunoni Benjamin ua lihakelele kapandi ka ku viana ku likovelesa mu vilika via cifuti, mu ku kala ha laako na cihela kua kele na ku hitila cilika caco. Vunoni mulongisi uendi mua mu muene, ua mu tambakanene nguendi: “Iza kuno tua kuimbile hamo, tua ku vandamena!” Vunoni, Benjamin na ku simpa cose, ua sueneneko na ku leka mulongisi ueni nguendi: “Ka nje ku lihaka mu pulitika, vutuhu Vakaleho va Yehova vavengi va kala mu tumenga omo lia ku viana kuya mu ndzita.” Mu nima ya ku mu halakana, mulongisi ua mu lekele nguendi ka citondeka naua a kale ku cilika caco, kahaua mu tavesele kuya kuimbo. Vunoni vakuavo va mu hulile omo lia vika kembilile navo. Vutuhu Benjamin ua lilile oku ali na liova, vunoni ua lekeleko vakuavo mu vuihi via lekele kuli mulongisi. Mu nima yaco, Benjamin ua lekeleko visemi veni vati Yehova ua mu kuasele ku hakuila via tsiliela.

9. Mu njila ika tu hasa ku zolesa mutima ua Yehova?

⁹ Mu tue ku hangula kuononoka Yehova, tue ku litepa na vaze ka ve ku mu pangela. Ce ku tondeka ku lihakela kapandi ka kama ka ku lisolola ku pua Vakaleho va Yehova ku vipanga ni ku sikola. Kaha omo vilinga via ku pihia via ano mavu viya na ku livuezelela, ci ka tondeka ku lihakela kapandi ka kama ka ku yoya muaya vitume via Yehova na kuambuluilako vakuetu muzimbu ua cili. (2 Tim. 1:8; 3:13) Ntsimbu yose, vulukeni ngecize tu hasa lika ku “zolesa mutima ua Yehova” mu ku simpa na ku litepa na vantu vaze ka ve ku mu pangela.—Visi. 27:11; Mal. 3:18.

TUAMEKENU YEHOVA MU MUONO UENU

10. Vati kuononoka lisiko li va tumbula ku Numelu 6:6, 7, ca puile ceseko ca kama kuli vaNazileu?

¹⁰ Tandenu Numelu 6:6, 7. VaNazileu ka va pandele ku suena ku civimbi. Omo lia vika? Linga tu hase kuivuisisa vuino, tu hilulenu kamandende muzimbu uaco. Ku laza, ca puile ceseko ca kama kuli kaNazileu, nga a tsisa umo kavusoko. Muomu nga muntu natsi, vavusoko va kele na ku kala mu hiehi na civimbi. (Yoano 19:39, 40; Vilinga 9:36-40) Omo lia nkuminio i va lingile, ka ya va tavesele ku vi linga. Ambe vene nga vavusoko va hitile mu cisoti caco, kaNazileu ua pandele ku muesa lutsilielo lua kama mu ku hakuila ku nkuminio yeni, na ku simpa cose. Vunoni Yehova ua kele na ku va simpisa mu va kele na ku pinda na visoti viaco.

11. Kapandi kaka na pande ku lihakela Mukua Kilistu, nga a linga cimo cihangula ca likuata na vavusoko vendi? (Talenu naua cikupulo.)

 ¹¹ Mu ku pua Vakua Kilistu, tua haka seho ya kama ku nkuminio yetu, ya ku lihana kuli Yehova. Kaha eci ce ku kuata ku vihangula na vilinga kaha na ku vavusoko vetu. Tue ku lihakela kapandi ka ku kuasa vavusoko vetu. Vunoni ka tue ku tavesa visoti via mu vusoko vi tu vindike ku linga vize via lavelela Yehova kuli yetu, ni nguetu ku haka Yehova ku mukulo. (Mat. 10:35-37; 1 Tim. 5:8) Kaha vintsimbu vimo, vihangula vietu vi ka liluisa na vavusoko vetu. Vunoni vi ka vuisa Yehova ndzolela.

12. Visoti vika ua hitile muanetu Alexandru, kaha vika ua lingile na vika ka lingile?

¹² Tu talenu muzimbu ua vaAlexandru na mukua ndzivo yavo vaDorina. Va lilongesa Mbimbiliya hamolika mu muaka ua mutuntu kaha mu nima yaco vaDorina va likelele na ku leka yaliavo neni a likele. Vunoni vaAlexandru, na civando cose va mu lekele nguavo va tualelelaho ku lilongesa. VaDorina ka va viukilile, ua setekele ku mu vindika. Vunoni vaAlexandru va handekele nguavo, vutuhu ka ca va puilile ca casi, vunoni va setekele kuivuisisa mukua ndzivo yavo na ku mona omo lia vika ua kele na ku mu lingilamo. Vintsimbu vimo ua kele na ku mu handeka mezi a mu vavalele, vunoni ka likelele ku lilongesa Mbimbiliya. Kaha vaAlexandru va tualeleleho ku tuameka Yehova mu muono uavo, na ku muesa kasingimiko na cilemo ca kama kuli mpueyavo. Omo lia lungano lueni lua cili mpueyeni ua putukile ku lilongesa naua Mbimbiliya. Kaha hano honi ua pua mukaleho ua Yehova.—Talenu video Alexandru na Dorina Văcar: ‘Cilemo ca Kala na Lukakatela na Ngozi’ mu jw.org ha mutamba “Vusunga vue ku Alulula Miono ya Vantu.”

13. Vati tu hasa ku muesa cilemo kuli Yehova na ku vusoko vuetu?

¹³ Yehova ikeye ua tumbikile vusoko. Ngeci ua tonda masoko ose a yoye mu ndzolela. (Efe. 3:14, 15) Kaha linga tu kale na ndzolela ya vusunga, tua pande kuononoka Yehova. Vulukenu ngecize, Yehova ua haka seho ku kapandi ka mue ku lihakela mu ku mu pangela. Kaha na viose vi mue ku lingila vusoko vuenu, mu ku va muesa cilemo na kasingimiko.—Loma 12:10.

LIKANIAMESENU UMO NA MUKUAVO KU TAMBULUISA VANAZILEU

14. Veya tua pande ku kaniamesa cikuma-kuma?

¹⁴ Lelo lino, vose ve ku hangula ku pangela Yehova, cilemo cikeco ca pande ku pua luvula lua viose vi ve ku linga. Vunoni vintsimbu vimo, ku lingamo ku ca puile ca casi. Vati  honi tu hasa ku likuasa umo na mukuavo ku muesa cilemo? Tu hasa ku lingamo ku hitila mu mezi etu. (Yombi 16:5) Vuno mu cikungulukilo cenu, kuli umo a tonda ku asiuisa muono ueni a vueze ku ntuima yeni mu cipanga ca Yehova ni? Vuno mu cikungulukilo cenu muli vakuendze na vahumbe ve ku lihakela kapandi ka ku pua va ku liseza na vakuavo ku sikola, vutuhu ca pua ca cikalu ku lingamo ni? Vuno kuli vandongesi va Mbimbiliya na vamuanetu vali na ku tualelelaho ku pangela Yehova vutuhu ve ku va luisa ku vavusoko ni? Nga mukemuo, lingenu cose mu va kaniamese na ku va leka ngecize mue ku komoka ku simpa cavo na viose vi ve ku linga, mangana vaye Yehova ku mutima.—Film. 4, 5, 7.

15. Vati vamo va kuasele vaze va kala mu cipanga ca ntsimbu yose?

¹⁵ Vintsimbu vimo, mu hasa ku kuasa vamuenetu vali mu cipanga ca ntsimbu yose. (Visi. 19:17; VaHe. 13:16) Evi vikevio via tondele ku linga umo ndumbuetu ua kasinakazi ua kala ku Sri Lanka. Mu ku linga va vuezele ku fueto yeni ku vipanga, ngeci ua tondele ku kuasa vandumbuetu vavali va puile va pioneiro linga va tualeleho mu cipanga caco, vutuhu muono mu cifuti ua kaluuile. Ngeci ngonde ku ngonde, ndumbuetu ua kele na ku va hana kamo kambongo linga va hase ku landa saldo ni airtime. Mua vusunga, ou ndumbuetu ua muesele cilemo mu vilinga!

16. Vika tu hasa ku lilongesa ku vaNazileu?

¹⁶ Mua vusunga, tu hasa ku lilongesa viuma via seho ku lungano lua cili lua vaNazileu! Muomu nkuminio yavo, i tu longesa via vingi ku tuala hali Tatetu ua muilu, Yehova. A tantekeya ngecize tu tonda ku lihakela kapandi linga tu puisemo vi tua likuminia. Yehova ue ku tu singimika mu ku tu hana vukovelelo vua ku mu muesa cilemo. (Visi. 23:15, 16; Mako 10:28-30; 1 Yoa. 4:19) Nkuminio ya ku pua kaNazileu, ya muesa ngecize Yehova ue ku mona kapandi ka tue ku lihakela ka ku mu pangela. Ngeci mukemuo, tu tualelenuho ku linga viose-ovio vi tu hasa mu ku pangela Yehova na mutima uose.