Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA 7

NYIMBO 51 Tezipeleka kwa Mulungu!

Zatingaphunzile Kufumila Kuli Anazili

Zatingaphunzile Kufumila Kuli Anazili

“Yove ni mtuŵa kwa Yehova masiku onse a unazili wake.”NUM. 6:8.

ZATI TIPHUNZILE

Tiphunzile mwamene cisanzo ca Anazili cutiyavyila kutumikila Yehova na mzimu wozitana koma soti motang’a mtima.

1. Ni mzimu wotyani waaonesha atumiki a Yehova m’mbili yonse ya ŵanthu?

 KANSI mumukonda Yehova? Mosakaikila mumukonda! Ndipo ni mweo lini mweka. Kuyambila m’nthawi zakuvuli, ŵanthu anyinji ankhala akumvwa cimozimozi. (Sal. 104:​33, 34) Anyinji ankhala ozitana vinthu viyakine na colinga cakuti alambile Yehova. Izi niye zeenzocita Anazili a m’nthawi ya Aisiraeli. Kansi Anazili enze ŵani, ndipo tingaphunzilepo cinji pa cisanzo cao?

2. (a) Kansi Anazili enze ŵani? (Numeri 6:​1, 2) (b) Ndaŵa yanji Aisiraeli ayakine enzosankha kunkhala Anazili?

2 Mau akuti “Mnazili,” ofumila ku mau Aciheberi amene otanthauza “Wosankhiwa,” “Wopatuliwa” olo “Wopelekewa kuti acite utumiki wapadela.” Anazili enze Aisiraeli ozipeleka amene enzozitana vinthu viyakine na colinga cakuti atumikile Yehova m’njila yapadela. Cilamulo ca Mose cenzolola munalume olo munakazi kupanga lumbilo yapadela kwa Yehova mwa kusankha kunkhala Mnazili kwa kanthawi. a (Ŵelengani Numeri 6:​1, 2.) Lumbilo iyi kapena kuti lonjezo iyi, yenzoyangizhyilapo kukonkha malamulo amene Aisiraeli ayakine enzoyakonkha lini. Lomba ndaŵa yanji Mwiisiraeli enzosankha kunkhala Mnazili? Cuoneka kuti Mwiisiraeli woteti enzosonkhezelewa na cikondi cake pa Yehova koma soti ciyamikilo cake pa madaliso ŵake.—Deut. 6:5; 16:17.

3. Kansi atumiki a Yehova masiku ŵano olingana tyani na Anazili?

3 Makonzedwe a unazili yesila pamene Cilamulo ca Mose celoŵewa m’malo na “cilamulo ca Khristu.” (Aga. 6:2; Aro. 10:4) Olo n’tetyo, molingana na Anazili, atumiki a Yehova masiku ŵano opitilizhya kuonesha cifuno comutumikila na mtima wao wonse, moyo wao wonse, maganizo ŵao onse na mphamvu zao zonse. (Mko. 12:30) Mofunishisha, tupanga lumbilo iyi ngati tazipeleka kwa Yehova. Kuti tikwanishe kusunga lumbilo yasu, tufunika kucita cifunilo ca Yehova nozitana vinthu viyakine pomutumikila. Patuphunzila mwamene Anazili ekwanilishila lumbilo yao, tione zatingacite kuti tikwanishe kucita zinthu mokatizhyana na lumbilo yasu. b (Mat. 16:24) Lomba, tiyeni tione viyakine mwa vinthu veenzocita Anazili na vatingacite seo.

MUKONKHALA OFUNISHISHA KUZITANA VINTHU VIYAKINE

4. Molingana na Numeri 6:​3, 4, kansi Anazili enzozitana cinji?

4 Ŵelengani Numeri 6:​3, 4. Anazili enzofunika kupewa kumwa walwa wa mtundu ulionse olo kulya vakulya monga mphesa zinana olo ziyumu. Ŵanthu ŵeenzonkhala nao, enzosangalala na vakulya ivi. Ndipo kucita izi kwenze lini kulakwa. Baibo yulaŵila kuti “vinyu ucitisha mtima wa munthu kusangalala” na kuti ni mphaso yofumila kwa Mulungu. (Sal. 104:​14, 15) Olo n’tetyo, Anazili enzonkhala ofunishisha kuzitana vinthu ivi. c

Kansi nimwe ofunishisha kuzitana vinthu viyakine monga ni mweenzocitila Anazili? (Onani ndime 4-6)


5. Kansi Madián na Marcela esankha kuzitana vinthu votyani, ndipo ndaŵa yanji?

5 Molingana na Anazili, nase tuzitana vinthu viyakine kuti titumikile Yehova mokwanila. Ganizilani cisanzo ca Madián na Marcela. d Banja iyi yenzosangalala na umoyo wapalulu. Madián enze na nchito ya ndalama zinyinji ndipo enzonkhala m’ng’anda yabwino. Olo n’tetyo, ove enzofuna kucita zinyinji potumikila Yehova. Kuti akwanilishe colinga ici, eganiza zocinja zinthu ziyakine pa umoyo wao. Elaŵila kuti: “Teyamba kucepeshako vinthu vogula, tekukila m’ng’anda itontho nogulisa motoka yasu.” Madián na Marcela enzofunika lini kuzitana vinthu ivi. Koma esankha kucita izi kuti akocita zinyinji potumikila Yehova. Ove ni okhutila koma soti osangalala cifukwa ca cosankha cecipanga.

6. Ndaŵa yanji Akhristu masiku ŵano ozitana vinthu viyakine? (Onani soti cithunzithunzi.)

6 Akhristu anyinji masiku ŵano, osangalala kuzitana vinthu viyakine na colinga cakuti akocita zinyinji potumikila Yehova. (1 Akor. 9:​3-6) Yehova otikakamizhya lini kuti tikozitana vinthu ivi, ndipo vinthu ivi paveka ni viipa lini. Mwacisanzo, ayakine osiya nchito, ng’anda olo vinthu viyakine vakukonda. Anyinji asankha kunkhala mbeta kwa kanthawi olo kusankhala na ŵana. Ayakine asankha kuyotumikila ku malo kwamene kufunikila ofalisa anyinji olo kuti izi zucitisha kuti ankhale kutali na okondeka ŵao. Anyinji a seo, mofunishisha tuzitana vinthu ivi cifukwa tufuna kupasa Yehova zonse zatingakwanishe. Nkhalani osimikizhya kuti Yehova oyamikila ngako vinthu vamuzitana pofuna kumutumikila, mosasamala kanthu kuti vinthu ivi ni vikulu olo vitontho.—Aheb. 6:10.

MUKONKHALA OFUNISHISHA KUNKHALA OSIYANA NA ŴANTHU AYAKINE

7. N’cinji cenzocitisha kuti nthawi ziyakine zinkhale zovuta kwa Mnazili kukwanilisha lumbilo yake? (Numeri 6:5) (Onani soti cithunzithunzi.)

7 Ŵelengani Numeri 6:5. Anazili enzolumbila kuti akogela lini sisi. Iyi yenze njila yooneshelamo kuti akomvwila Yehova na mtima wao wonse. Ngati Mwiisiraeli wankhala Mnazili kwa nthawi itali, sisi yake yenzokula ngako ndipo cenzonkhala cosavuta kwa ŵanthu ayakine kuona izi. Ngati ayakine omulemekeza nomulimbikisha kuti apitilizhye kucita zinthu mokatizhyana na lumbilo yake, cenzonkhala cosavuta kwa Mnazili. Koma n’zomvwisha cisoni kuti nthawi ziyakine m’mbili ya Aisiraeli, Anazili enzolemekezewa lini olo kucilikiziwa. M’nthawi ya mneneli Amosi, Aisiraeli ampatuko ‘enzopasa vinyu Anazili kuti amwe’ pofuna kuŵaphwanyisha lamulo yakuti ofunika kupewa kumwa vinyu. (Amo. 2:12) Nthawi ziyakine, Anazili enzofunika kunkhala otang’a mtima kuti apitilizhye kucita zinthu mokatizhyana na lumbilo yao koma soti kuti apitilizhye kuoneka osiyana na ŵanthu ayakine.

Mnazili wamene enzocita zinthu mokatizhyana na lumbilo yake, enzonkhala wofunishisha kunkhala wosiyana na ŵanthu ayakine (Onani ndime 7)


8. Kansi cisanzo ca Benjamin cakulimbikishani tyani?

8 Moyavyiwa na Yehova, nase tingakwanishe kunkhala osiyana na ŵanthu ayakine olo kuti nise a nsoni. Ganizilani cisanzo ca mkwasu Benjamin wa ku Norway wamene ali na vyaka 10. Cifukwa ca nkhondo ya ku Ukraine, sukulu yao yepanga cocitika coonesha kuti ocilikiza ŵanthu a ku Ukraine. Ŵana a sukulu esengewa kuti aimbe nyimbo apo n’kuti avwala vovwala vupanamila fulagi ya ku Ukraine. Pofuna kuti asatoleko mbali mu cocitika ici, Benjamin enkhalila patali. Koma atica ŵake pecimuona, emuuzhya kuti: “Wela. Tuyembekeza weo!” Motang’a mtima, Benjamin efwika peenze atica ŵake noŵauzhya kuti: “Nutolamo lini mbali, ndipo nucitako lini vioneselo vandale. Pano panukamba, a Mboni za Yehova anyinji ali m’jele cifukwa cokana kuluta ku nkhondo.” Atica ŵake ecimvwa veciŵafotokozela ndipo emulola kuti asatoleko mbali. Koma ŵana a sukulu ayake eyamba kumukonsha cifukwa cake aliyotoleko mbali. Benjamin enze ecita wowa cakuti enze esala patontho kuyamba kulila. Olo n’tetyo, motang’a mtima efotokozela ŵana a sukulu ayake veciuzhya atica ŵake. Pavuli pake, Benjamin euzhya makolo ŵake kuti ecimvwa kuti Yehova emuyavya kufotokoza za cikhulupililo cake.

9. Ni m’njila yotyani yatingakondweleshelemo mtima wa Yehova?

9 Cifukwa cakuti tusankha kumvwila Yehova, ŵanthu ayakine okwanisha kuona kuti nise osiyana na ove. Tufunika kunkhala otang’a mtima kuti tikwanishe kuuzhya ayasu a ku nchito olo ku sukulu kuti nise a Mboni za Yehova. Minkhalidwe na zocitika za m’calo cino pazuipilaipila, payakine tingacione kunkhala covuta kukonkha mfundo za m’Baibo nolalikila uthenga uweme ku ŵanthu ayakine. (2 Tim. 1:8; 3:13) Koma nthawi zonse tikokumbukila kuti ‘tukondwelesha mtima wa [Yehova]’ ngati motang’a mtima tunkhala osiyana na ŵanthu amene omutumikila lini.—Miy. 27:11; Mal. 3:18.

MUKOIKA YEHOVA PASOGOLO MU UMOYO WANU

10. Kansi kukonkha lamulo yufotokozewa pa Numeri 6:​6, 7 kwenzoika tyani Anazili pa ciyeso?

10 Ŵelengani Numeri 6:​6, 7. Anazili enzofunika lini kuluta pafupi na mtembo. Payakine mungaganize kuti uku kwenze lini kuzitana kukulu. Koma m’nthawi za m’Baibo kucita izi kwenzonkhala vuto ikulu kwa Mnazili ngati wabanja wake wamwalila. Mwambo wa malilo pa nthawi iyi wenzoyangizhyilapo kunkhala pafupi na citanda. (Yoh. 19:​39, 40; Mac. 9:​36-40) Olo n’tetyo, Mnazili enzofunika lini kukonkha miyambo yoteti. Olo pa vocitika vosiyanasiyana va pa malilo vokhuza banja, Mnazili enzoonesha kuti enze na cikhulupililo cotang’a mwa kupitilizhya kusunga lumbilo yake. Mosakaikila, Yehova enzoŵatang’isha kuti akwanishe kulimbana na mavuto aŵa.

11. Kansi Mkhristu ofunika kunkhala wokonzeka kucita cinji pa nkhani yopanga zosankha za banja? (Onani soti cithunzithunzi.)

11 Monga Akhristu, tuona lumbilo yasu ya kuzipeleka kwa Yehova kunkhala yofunika ngako. Izi zukhuza zosankha koma soti zocita zasu pa nkhani za m’banja. Tuseŵenza mwakhama kuti tisamalile zosoŵa za banja yasu. Koma tuika lini zofuna za a m’banja mwasu pasogolo pa zakufuna Yehova. (Mat. 10:​35-37; 1 Tim. 5:8) Pofuna kukondwelesha Yehova, nthawi ziyakine tingafunike kucita zinthu zamene zingakondweleshe lini abanja ŵasu.

Kansi nimwe ofunishisha kuika cifunilo ca Yehova pasogolo olo pa nthawi ya mavuto? (Onani ndime 11) e


12. Peenzokumana na mavuto a m’banja, kansi mkwasu Alexandru ecitanji, nanga n’cinji caaliyocite?

12 Ganizilani cisanzo ca Alexandru na mkazi wake, Dorina. Pavuli pakuti banja iyi yaphunzila Baibo kwa caka cimozi, Dorina eganiza kuti aleke kuphunzila Baibo ndipo enzofuna kuti nao alume ŵake aleke. Koma mofasa koma soti mwaulemu, Alexandru emuuzhya kuti yove apitilizhye kuphunzila. Dorina aliyokondwele na cosankha ca alume ŵake. Tetyo, eyesayesa kumukakamizhya kuti aleke. Alexandru elaŵila kuti eyesa kumvwisha cifukwa cake mkazi wake enzocita izi, koma kucita izi kwenze lini kupepu. Nthawi ziyakine ngati Dorina wamunyoza nomucitila nkhanza, Alexandru enzoganiza zoleka kuphunzila Baibo. Olo n’tetyo, epitilizhya kuika Yehova pasogolo. Ndipo pa nthawi imozimozi enzoonesha cikondi cikulu koma soti ulemu kuli mkazi wake. M’kuluta kwa nthawi, cisanzo cake ciweme cesonkhezela mkazi wake kuti ayambe soti kuphunzila Baibo, ndipo posilizhyila pake ebatizika.—Onani vidyo yakuti Alexandru na Dorina Văcar: “Cikondi n’Coleza Mtima Koma Soti n’Ciweme Mtima” pa jw.org pansi pa nkhani zakuti “Cendi Cusintha Miyoyo ya Ŵanthu.”

13. Kansi tingaoneshe tyani cikondi pa Yehova na abanja ŵasu?

13 Yehova niye epanga makonzedwe abanja, ndipo ofuna kuti tikonkhala na mabanja acimwemwe. (Aef. 3:​14, 15) Ngati tufuna kunkhala na cimwemwe ngacongaco, tufunika kucita zinthu zakufuna Yehova. Nkhalani osimikizhya kuti Yehova oyamikila ngako kuzipeleka kwamucita pomutumikila pamusamalila abanja ŵanu nocita nao zinthu m’njila ya cikondi koma soti mwaulemu.—Aro. 12:10.

MUKOLIMBIKISHANA KUNKHALA NA MZIMU WA UNAZILI

14. Ni ŵani makamaka ŵatufunika kuyesayesa kulimbikisha na mau ŵasu?

14 Onse amene osankha kulambila Yehova masiku ŵano, ofunika kunkhala ofunishisha kuzitana vinthu viyakine mosonkhezelewa na cikondi. Koma nthawi ziyakine kucita izi kunkhala lini kupepu. Lomba kansi tingalimbikishane tyani kuonesha mzimu woteti? Tingalimbikishane mwa mau ŵasu. (Yobu 16:5) Kansi muziŵako ayakine mumpingo mwanu amene oyesayesa kunkhala na umoyo wosalila zinyinji pofuna kucita zinyinji potumikila Yehova? Kansi muziŵako acilumbwana amene motang’a mtima onkhala osiyana na ŵanthu ayakine ku sukulu olo kuti kucita izi ni kupepu lini? Kansi paliko ophunzila Baibo olo okhulupilila ayanu amene ovutika kupitilizhya kunkhala okhulupilika cifukwa cosushiwa na abanja ŵao? Mukocita zonse zamungakwanishe kuti mulimbikishe ŵanthu oteti noŵauzhya kuti tuŵayamikila cifukwa ca kutang’a mtima kwao na zonse zakucita potumikila Yehova.—Fil. 4, 5, 7.

15. Kansi ayakine ocita cinji kuti ayavye ŵala ali mu utumiki wanthawi zonse?

15 Nthawi ziyakine tingakwanishe kuyavya Akhristu ayasu amene ocita utumiki wanthawi zonse. (Miy. 19:17; Aheb. 13:16) Izi niye zeenzofunishisha kucita kalongosi muyakine wacikulile wamene onkhala ku Sri Lanka. Yove elandila ndalama zinyinji za penshoni, ndipo enzofuna kuyavya azilongosi acilumbwana aŵili amene ni apainiya kuti apitilizhye kucita utumiki wao, mosasamala kanthu za vuto ya zacuma. Tetyo, mwezi ulionse enzoŵayavya kulipila ndalama za telefoni. Kulaŵila cendi, kalongosi uyu oonesha mzimu uweme ngako poyavya ŵanthu ayakine.

16. Kansi tuphunzilapo cinji pa makonzedwe a unazili?

16 Tingaphunzile zinyinji kufumila pa cisanzo ca Anazili. Olo n’tetyo, lumbilo ya Anazili yutiphunzisa soti mfundo ziyakine ponena za Ausuwasu akululu, Yehova. Yove oziŵa kuti tufuna kumukondwelesha na kuti tufunishisha kuzitana vinthu viyakine na colinga cakuti tikocita zinthu mokatizhyana na lumbilo yasu ya kuzipeleka. Otilemekeza mwa kutipasa mwai woonesha kuti tumukonda aliyense payeka. (Miy. 23:​15, 16; Mko. 10:​28-30; 1 Yoh. 4:19) Makonzedwe a unazili, oonesha kuti Yehova oziŵa kuzipeleka kwatucita ndipo oyamikila zatucita pomutumikila. Tetyo, tiyeni tinkhale osimikizhya kupitilizhya kutumikila Yehova nonkhala ofunishisha kumupasa zabwino zonse zatingakwanishe.

KANSI MUNGAYANKHE TYANI?

  • Ni m’njila zotyani mwamene Anazili eoneshela kuti enze ozitana koma soti otang’a mtima?

  • Kansi tingalimbikishane tyani kuti tikoonesha mzimu wozitana monga ni Anazili?

  • Kansi makonzedwe a unazili otiphunzisa cinji ponena za Yehova?

NYIMBO 124 Tinkhale Okhulupilika Nthawi Zonse

a Olo kuti Anazili ayakine atontho ecitosankhiwa na Yehova, anyinji mwa Aisiraeli enzozipeleka ŵeka kuti atumikile monga Anazili.—Onani kabokosi kakuti “ Anazili Amene Esankhiwa na Yehova.”

b Nthawi ziyakine, zofalisa zasu zulinganizhya Anazili na ŵala ali mu utumiki wanthawi zonse. Olo n’tetyo, m’nkhani ino tilaŵizhyane mwamene ŵala onse amene ezipeleka kwa Yehova angaoneshele mzimu monga ni wa Anazili.

c Cuoneka kuti Anazili enzeve maudindo oyangizhyilika monga kucita nchito ziyakine kuti akwanilishe lumbilo yao.

d Onani nkhani yakuti “Tinasankha Kukhala Moyo Wosalira Zambiri” pa jw.org m’Chichewa pansi pa nkhani zakuti “Zochitika pa Moyo wa a Mboni za Yehova.”

e MAU OFOTOKOZA CITHUNZITHUNZI: Paali pa mtenje wa ng’anda, Mnazili oonelela mwambo wa malilo wa wokondeka wake. Pofuna kusunga lumbilo yake, yove otolako lini mbali pa mwambo uyu.