1. ¿Kʼusi spasojik talel li yajtuneltak Jeovae?

 ¿MI AKʼANOJ tajek li Jeovae? ¡Mase jech! Taje mu atukuk. Ti kʼu xa sjalil likem talel li kuxlejale, ta smiyonal xa noʼox krixchanoetik jech yaʼioj sbaik ek (Sal. 104:​33, 34). Epal krixchanoetike oy kʼusi spasojik ta stojolal Jeova, jech kʼuchaʼal li jnasareoetik ta voʼnee. Pe ¿buchʼu li jnasareoetike? Xchiʼuk ¿kʼusi xuʼ jchantik ta stojolalik?

2. 1) ¿Buchʼu li jnasareoetike? (Numeros 6:​1, 2). 2) ¿Kʼusi chtijbat-o yoʼonton junantik j-israeletik sventa xtunik ta jnasareoal?

² Li jpʼel kʼop nasareoe likem talel ta ebreo kʼop ti jaʼ skʼan xal ‹akʼbil› o ‹vokʼbil›. Li smelolal li jpʼel kʼop taje sta-o ti jech chichʼ albel li j-israeletike, yuʼun oy kʼusitik la spasik sventa xtunik ta stojolal Jeova. Li ta Smantal Moisese xuʼ xalbe ta jamal Jeova ti tskʼan chtun kʼuk sjaliluk ta nasareo jun vinik o junuk ants (kʼelo Numeros 6:​1, 2). a Kʼalal chlokʼ ta yoʼontonik spasel jech taje, skʼan xchʼunik junantik mantaletik ti muʼyuk tspasik li yan j-israeletike. ¿Kʼusi chtijbat yoʼontonik sventa xtunik ta jnasareoetike? Jaʼ ta skoj ti skʼanojik tajek li Jeovae xchiʼuk tskʼan tstojbeik ta vokol skotol li kʼusitik lek akʼbilik yuʼun Jeovae (Deut. 6:5; 16:17).

3. ¿Kʼusi xijkoʼolaj-o xchiʼuk li jnasareoetike?

 ³ Kʼalal lik yichʼ chʼunel «li smantal Kristoe», muʼyuk xa buchʼu xuʼ xtun ta jnasareo (Gal. 6:2; Rom. 10:4). Pe jech kʼuchaʼal la spas li jnasareoetike, li voʼotike ta jkʼan chijtunutik ta stojolal Jeova ta sjunul koʼontontik, ta sjunul jkuxlejaltik, ta sjunul jnopbentik xchiʼuk ta sjunul kipaltik (Mar. 12:30). Taje jech laj kalbetik ta jamal Jeova kʼalal laj kakʼ jkuxlejaltike. Sventa spas kuʼuntik taje, skʼan jpastik li kʼusi tskʼan yoʼonton Jeovae xchiʼuk ti oyuk kʼusi jpastik sventa xijtun ta stojolale. Avie ta jkʼeltik batel kʼuxi pas yuʼun jnasareoetik li kʼusi jamal laj yalbeik Jeovae xchiʼuk ta jkʼeltik batel kʼuxi xuʼ skoltautik sventa spas batel kuʼuntik ek li kʼusi laj kalbetik Jeovae (Mat. 16:24). b

OYUK KʼUSI JPASTIK SVENTA XIJTUN TA STOJOLAL JEOVA

4. Jech kʼuchaʼal chal Numeros 6:​3, 4, ¿kʼusi mu stakʼ spasik li jnasareoetike?

⁴ (Kʼelo Numeros 6:​3, 4). Li jnasareoetike mu stakʼ xuchʼik pox mi jaʼuk xuchʼik vino, mi jaʼuk stakʼ slajesik xtok li uva akʼo mi jaʼ to laj yichʼ tulel o mi takijem xa. Pe li yan j-israeletike xuʼ slajesik xchiʼuk xuchʼik taje, yuʼun muʼyuk kʼusi chopol. Jech xtok, li Vivliae chal ti vinoe jaʼ jun matanal yakʼoj Dios «sventa xmuyubaj yoʼonton li krixchanoe» (Sal. 104:​14, 15). Pe li jnasareoetike ta sjunul yoʼonton muʼyuk slajesik kotol taje. c

5. ¿Kʼusi la spasik Madián xchiʼuk Marcela sventa xtunik mas ta stojolal li Jeovae, xchiʼuk kʼu yuʼun?

⁵ Jech kʼuchaʼal la spas li jnasareotike, li voʼotik eke oy kʼusitik ta jpastik sventa masuk to xijtun ta stojolal li Jeovae. Kalbetik skʼoplal Madián xchiʼuk Marcela. d Li nupultsʼakal ti likem ta Colombiae oy noʼox kʼusitik x-ayan yuʼunik. Li Madiane lek tajek tspas kanal, toj kʼupil sba li snaike. Akʼo mi jech, tskʼan chtunik mas ta stojolal Jeova, jaʼ yuʼun sventa spas yuʼunike oy kʼusitik la sjel ta xkuxlejalik. Xi chalike: «La jutukajeskutik li kʼusitik ta jmankutike, libatkutik ta naklej ta jun bikʼit na xchiʼuk la jchon li jkarokutike».  Mu persauk ox jech la spasik Madián xchiʼuk li Marcelae, pe la spasik ta skoj ti tskʼan chcholik mas mantale. Xmuyubajik tajek ta skoj ti jech kʼot ta nopel yuʼunike.

6. ¿Kʼu yuʼun oy junantik ermanoetik oy kʼusitik tspasik sventa masuk to xtunik ta stojolal li Jeovae? (Kʼelo xtok li lokʼole).

⁶ Li yajtuneltak Jeova avie lek chaʼiik ti oy kʼusi tspasik sventa masuk to xtunik ta stojolal li Jeovae (1 Kor. 9:​3-6). Li Jeovae muʼyuk tsujutik ti xkikta jnatik, kabteltik o jchonbolomtik sventa xijtun ta stojolale. Junantik ermanoetike muʼyuk to nupunemik o muʼyuk to chil yalab xnichʼnabik. Yantike chbat tunikuk ta yan lum sventa masuk to xcholik mantal akʼo mi xikta yutsʼ yalalik xchiʼuk yamigotakik. Li voʼotik eke oy ta koʼontontik ti oyuk kʼusi jpastik sventa masuk to xijtun ta stojolal li Jeovae. Jnaʼojtik ti tstoj ta vokol Jeova li kʼusi ta jpastik ta stojolale (Ebr. 6:10).

OYUK TA KOʼONTON TI JELELUTIKE

7. ¿Kʼu yuʼun vokol laj yaʼiik bakʼintik li jnasareoetik spasel li kʼusi jamal laj yalbeik Jeovae? (Numeros 6:5; kʼelo xtok li lokʼole).

⁷ (Kʼelo Numeros 6:5). Li jnasareoetike mu stakʼ set li sjolike, yuʼun jaʼ jech chakʼik ta ilel ti tstsakbeik ta mukʼ yabtel li Jeovae. Mi jal xa ox chtun ta jnasareoal li jun j-israele, ta xnatub li sjole, vaʼun ta anil chakʼik venta li yantike. Muʼyuk vokol chaʼiik ti chtunik ta nasareoal kʼalal tstsakatik ta venta xchiʼuk ti chkoltaatike. Oy onoʼox buchʼutik ti muʼyuk la stsakik ta venta li jnasareoetike. Jech kʼuchaʼal li ta skʼakʼalil Amose, li j-israeletik ti la svalopatinik komel mantale lik yakʼbeik yuchʼ vino li jnasareoetike. Taje jaʼ van sventa mu xa xkʼot ta pasel yuʼunik li kʼusi jamal laj yalbeik Jeovae (Amos 2:12). Bakʼintike, skʼan oyuk stsatsal yoʼontonik sventa jeleluk xvinajike.

8. ¿Kʼusi lek laj avil li kʼusi kʼot ta stojolal Benjamine?

⁸ Ta skoj ti tskoltautik li Jeovae, xuʼ me jun koʼonton chkaʼi jbatik akʼo mi jelelutik xchiʼuk li yantike xchiʼuk mi xijtsʼijet noʼoxe. Jkʼeltik kʼusi kʼot ta stojolal Benjamin ti jaʼ jun stestigo Jeova ta Noruega ti lajuneb sjabilale. Li ta s-eskuelae la stsob sbaik sventa oyuk kʼusi spasik ta stojolal Ucrania ta skoj li paskʼope. Li ololetike skʼan xkʼejinik xchiʼuk jech skoloral skʼuʼik jech kʼuchaʼal li vandera ta Ucraniae. Sventa mu stikʼ sba ta spasel Benjamin taje, nom noʼox vaʼal. Pe ilat yuʼun li smaestrae xchiʼuk xi albate: «¡Laʼ liʼe! ¡Sujo aba, yakal ta jmalaotkutik!».  Vaʼun, tsots yoʼonton nopaj batel ta stojolal li smaestrae xchiʼuk xi laj yalbee: «Muʼyuk ta jtikʼ jba ta politika. Avie epal stestigotak Jeova tikʼilik ta chukel ta skoj ti muʼyuk chbatik ta paskʼope». Laj yaʼibe smelolal li maestrae xchiʼuk muʼyuk xa la suj. Li xchiʼiltak ta chanune la sjakʼbeik ti kʼu yuʼun muʼyuk xkʼejine. Ch-okʼ xa ox yaʼi Benjamin ta skoj ti xiʼ tajeke. Akʼo mi jech tsots yoʼonton la xchaʼalbe li kʼusi laj yalbe xa onoʼox li smaestrae. Ta mas tsʼakale, laj yalbe stot smeʼ ti koltaat yuʼun Jeova sventa spakbe skʼoplal li kʼusi xchʼunoje.

9. ¿Kʼuxi xuʼ xmuyubaj kuʼuntik li Jeovae?

⁹ Kʼalal ta jchʼunbetik smantal li Jeovae, chakʼik venta krixchanoetik ti jelelutike. Skʼan oyuk stsatsal koʼontontik sventa xkakʼtik ta ilel ta kabteltik o ta j-eskuelatik ti jaʼutik stestigo Jeovae. Ta skoj ti mas xa tsok batel stalelal li krixchanoetike, mas xa vokol chkaʼitik xchʼunel li beiltaseletik ta Vivliae xchiʼuk ti jcholtik mantale (2 Tim. 1:8; 3:13). Teuk ta joltik ti xmuyubaj kuʼuntik Jeova kʼalal muʼyuk chijxiʼ ti jelelutik xchiʼuk li yantike (Prov. 27:11; Mal. 3:18).

JAʼUK TSOTS SKʼOPLAL XKILTIK LI KʼUSI TSKʼAN YOʼONTON JEOVAE

10. ¿Kʼu yuʼun vokol laj yaʼi jnasareoetik ta xchʼunel li mantal ta Numeros 6:​6, 7?

¹⁰ (Kʼelo Numeros 6:​6, 7). Li jnasareoetike mu stakʼ xnopajik ta stojolal li animaetike. Yileluke mu toj tsotsuk ta chʼunel li mantal taje. Pe li jnasareoetike mu kʼunuk laj yaʼiik mas to mi jaʼ cham junuk yutsʼ yalalike. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun sventa spasik li kʼusitik nopem xaʼiik spasele, skʼan xnopajik ta stojolal li animae (Juan 19:​39, 40; Ech. 9:​36-40). Jaʼ yuʼun, mu stakʼ spas jnasareoetik li kʼusi nopem xaʼiik spasel li j-israeletike. Skʼan xakʼik ta ilel ti tsots xchʼunel yoʼontonik sventa spasik li kʼusi yalojbeik ta jamal li Jeovae akʼo mi kʼux li kʼusi yakal tsnuptanike. Pe mu stukuk iktaat yuʼun li Jeovae, yuʼun akʼbat onoʼox yipalik.

11. ¿Kʼusi skʼan jpʼeluk ta koʼontontik kʼalal oy kʼusi chkalbetik skʼoplal xchiʼuk kutsʼ kalaltike? (Kʼelo xtok li lokʼole).

¹¹ Li yajtsʼaklomutik Kristoe tsots skʼoplal chkiltik li kʼusi laj kalbetik Jeova kʼalal laj kakʼ jkuxlejaltik ta stojolale. Taje te chvinaj kʼalal oy kʼusi ta jnop ta jpastike xchiʼuk kʼalal oy kʼusi chkalbetik  skʼoplal xchiʼuk kutsʼ kalaltike. Chkakʼtik onoʼox persa yakʼbel kʼusi chtun yuʼunik li kutsʼ kalaltike, pe jaʼ mas tsots skʼoplal chkiltik ti jaʼ jpastik li kʼusi tskʼan Jeovae (Mat. 10:​35-37; 1 Tim. 5:8). Bakʼintike, sventa lekuk xilutik li Jeovae, xuʼ van jaʼ xa mu lekuk xkil jbatik xchiʼuk li kutsʼ kalaltike.

12. ¿Kʼusi la spas Alexandru kʼalal oy kʼusi la snuptan ta yutsʼ yalale?

¹² Kalbetik skʼoplal Aleksandru xchiʼuk Dorina. Kʼalal jun xa ox jabil chichʼik estudioe, li Dorinae laj yikta xchanel, oy ox ta yoʼonton ti jechuk spas li Aleksandru eke. Pe li Aleksandrue ta slekil yoʼonton laj yalbe yajnil ti mu skʼan xikta li s-estudioe. Muʼyuk lek laj yaʼi li Dorinae, jaʼ yuʼun la suj sventa xikta xchanel li Vivliae. Akʼo mi la stsak ta venta ti kʼu yelan chaʼi sba li yajnile, mu kʼunuk laj yaʼi. Bakʼintike, li Dorinae chchopol kʼopta xchiʼuk chilbajin. Jutuk xa mu chibaj li Aleksandrue. Akʼo mi jech, jaʼ onoʼox la spas li kʼusitik lek chil Jeovae xchiʼuk ta slekil yoʼonton la skʼopon li yajnile, jech xtok laj yichʼ ta mukʼ. Ta mas tsʼakale, ta skoj li slekil talelale, lik xchan Vivlia yan velta li yajnile xchiʼuk och ta mantal. (Kʼelo li video ta jw.org Alexandru xchiʼuk Dorina Vacar: «Li kʼanelale xmalaj yuʼun xchiʼuk lek yoʼonton» xuʼ te xata ti bu chal: «Tsjelbe xkuxlejal krixchanoetik li kʼusi melele»).

13. ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik Jeova xchiʼuk li kutsʼ kalaltike?

¹³ Li Jeovae jaʼ la slikes li utsʼ alalile xchiʼuk oy ta yoʼonton ti xmuyubajikuke (Efes. 3:​14, 15). Mi ta jkʼan chijmuyubajutike, skʼan jpastik li kʼusi chalbutik Jeovae. Li stuke yiloj xchiʼuk ep sbalil chil li kʼusi ta jpastik sventa xijtun ta stojolale, ti ta jchabi li kutsʼ kalaltike, ti chkakʼtik ta ilel slekil koʼontontik ta stojolalike xchiʼuk ti chkichʼtik ta mukʼe (Rom. 12:10).

JKOLTA JBATIK SVENTA JECHUK XIJTUN KʼUCHAʼAL LI JNASAREOETIKE

14. ¿Buchʼutik ti skʼan jpatbetik yoʼontonike?

¹⁴ Skotol li buchʼutik tskʼan chtunik ta stojolal Jeova avie skʼan oy kʼusi xlokʼ ta yoʼontonik spasel ta skoj ti skʼanojike. Bakʼintike mu kʼunuk ta pasel. ¿Kʼuxi xuʼ jkoltatik yantik sventa oyuk kʼusi spasik sventa xtunik mas ta stojolal li Jeovae? Jaʼ ti oyuk kʼusi xkalbetike (Job 16:5). ¿Mi oy buchʼu ta atsobobbail ti yakal tsjutukajes kʼusitik oy yuʼun sventa xtun  mas ta stojolal Jeovae? ¿Mi xavojtikin junuk kerem o tseb ti tsots yoʼonton chakʼ ta ilel ti jelel stalelal kʼuchaʼal li xchiʼiltak ta chanune akʼo mi tsots chaʼi? ¿Mi xavojtikin junuk ermano o junuk buchʼu ti naka to chchan Vivlia ti chkontrainat yuʼun yutsʼ yalal ta skoj ti tukʼ chakʼ sba ta stojolal li Jeovae? Mi oy jech aviloje, patbo me yoʼonton ta kʼusuk noʼox ora xchiʼuk albo ti ep sbalil ti tsots yoʼonton chakʼ ta ilele xchiʼuk li kʼusitik tspas sventa xtun ta stojolal li Jeovae (Filem. 4, 5, 7).

15. ¿Kʼusi spasojik junantik ermanoetik sventa skoltaik li buchʼutik chtunik ta tsʼakal orae?

¹⁵ Bakʼintike, xuʼ van oy kʼusi stakʼ jpastik sventa jkoltatik li ermanoetik ti chtunik ta tsʼakal orae (Prov. 19:17; Ebr. 13:16). Taje jaʼ jech la spas jun ermana ti oy xa sjabilal ti te nakal ta Sri Lankae. Ta skoj ti mas xa ep ch-akʼbat stakʼin yuʼun li ajvalile, lokʼ ta yoʼonton skolta chaʼvoʼ ermanaetik sventa jechuk-o xtunik ta prekursora, yuʼun chil svokolik ta takʼin. Jaʼ yuʼun, jujun u ta xchʼak jutebuk stakʼin sventa skoltaan ta stojel li sresivoal stelefonoike. ¡Toj kʼupil sba li kʼusi la spas li ermanae!

16. ¿Kʼusitik la jchantik ta stojolal li jnasareoetike?

¹⁶ ¡Ep kʼusi la jchantik ta stojolal li jnasareoetike! Pe oy kʼusi la jchantik ta stojolal li Jtotik Jeova eke. Li stuke snaʼoj ti ta jkʼan chijtun ta sjunul koʼontontike xchiʼuk ti oy tajek ta koʼontontik spasel li kʼusi jamal laj kalbetik kʼalal laj kakʼbe jkuxlejaltike. Jech xtok, yakʼojbutik to yorail sventa xkakʼbetik ta ilel ti jkʼanojtik tajeke (Prov. 23:​15, 16; Mar. 10:​28-30; 1 Juan 4:19). Li kʼusi la spas li jnasareoetike chakʼ kiltik ti Jeovae yakʼoj venta li kʼusi ta jpastik sventa xijtun ta stojolale xchiʼuk ep sbalil chil. Jaʼ yuʼun, jechuk-o me xijtun ta stojolal Jeova xchiʼuk jpastik ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntike.