1. Desde úuchjeakileʼ, ¿bix u yuʼubikuba u millonesil máakoʼob ikil u biskubaʼob yéetel Jéeoba?

 ¿MÁASAʼ jach ka apreciartik a biskaba yéetel Jéeoba? Seguroʼon de ke beyoʼ. Desde úuchjeakileʼ u millonesil máakoʼob bey u yuʼubikubaʼob xanoʼ (Sal. 104:​33, 34). Yaʼabeʼ ku beetik sacrificioʼob utiaʼal u meyajtikoʼob Jéeoba. Jach bey tu beetil le israelitaʼob tu beetaj u nazareoiloʼoboʼ. ¿Máax le nazareoʼoboʼ yéetel baʼax jeʼel k-kanik tiʼ letiʼobeʼ?

2. 1) ¿Máax le nazareoʼob kaʼachoʼ? (Números 6:​1, 2). 2) ¿Baʼax péeks jujuntúul israelitaʼob utiaʼal ka u beet u nazareoiloʼob?

² Le tʼaan nazareooʼ junpʼéel tʼaan ich hebreo u kʼáat u yaʼal «U Kʼubmuba» wa «Tsʼaʼan Junpáayil». Le tʼaanaʼ jach maʼalob u yeʼesik le bix meyajtaʼabik Jéeoba tumen jujuntúul israelitaʼob úuchjeakiloʼ. Le Ley tsʼaʼab tiʼ Moisésoʼ ku yaʼalik kaʼacheʼ juntúul xiib wa juntúul koʼoleleʼ jeʼel u páajtal u beetik junpʼéel voto tiʼ Jéeoba utiaʼal u beetik u nazareoil le bukaʼaj tiempo ken u yaʼaleʼ (xok Números 6:​1, 2). a Le máax  beetik le votoaʼ yaan baʼaxoʼob unaj u beetik kex le u maasil israelitaʼob maʼ tsaaj u beetkoʼoboʼ. ¿Baʼax péeksoʼob u beet u nazareoiloʼob? Letiʼe yaabilaj ku yuʼubikoʼob yoʼolal Jéeobaoʼ yéetel utiaʼal u tsʼáaikoʼob gracias tiʼ yoʼolal le bendiciónoʼob ku kʼamkoʼoboʼ (Deu. 6:5; 16:17).

3. ¿Bix jeʼel k-meyajtik Jéeoba jeʼex tu beetil le nazareoʼoboʼ?

³ Le ka jeelintaʼab le Ley tsʼaʼab tiʼ Moisés tumen «u ley Cristo[oʼ]», le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ pʼáat maʼ tu páajtal u beetik u nazareoiloʼob (Gál. 6:2; Rom. 10:4). Kex beyoʼ toʼoneʼ taak k-meyajtik Jéeoba jeʼex u beetik le nazareoʼob kaʼachoʼ, yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal, k-kuxtal, k-tuukul bey xan yéetel tuláakal k-muukʼ (Mar. 12:30). Lelaʼ letiʼe baʼax k-prometertik tiʼ Jéeoba kéen k-kʼub k-kuxtal tiʼoʼ. Utiaʼal k-béeykuntikeʼ kʼaʼabéet k-beetik baʼax uts tu tʼaan yéetel k-beetik sacrificioʼob. Koʼoneʼex ilik bix tu béeykuntil u voto le nazareoʼoboʼ utiaʼal k-ilik bix jeʼel k-béeykuntik xan le voto k-beetmoʼ (Mat. 16:24). b

BEET SACRIFICIOʼOB

4. Jeʼex u yaʼalik Números 6:​3, 4, ¿baʼax sacrificioil ku beetik kaʼach le nazareoʼoboʼ?

⁴ (Xok Números 6:​3, 4). Le nazareoʼoboʼ maʼ tu páajtal kaʼach u yukʼikoʼob baʼaloʼob ku káalkunajoʼob mix u jaantikoʼob baʼaloʼob beetaʼanoʼob yéetel uva. U maasil le máakoʼoboʼ suuk kaʼach u jaantikoʼob yéetel u yukʼikoʼob le baʼaloʼobaʼ tumen u jaajileʼ maʼ kʼaas u beetaʼaliʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le vinooʼ «ku kiʼimakkúuntik u yóol u puksiʼikʼal máak» (Sal. 104:​14, 15). Kex maʼ tu páajtal kaʼach u disfrutartik le nazareoʼob le baʼaloʼobaʼ kiʼimak u yóoloʼob yoʼolal le sacrificio ku beetkoʼoboʼ. c

5. ¿Baʼax sacrificioil tu beetaj Madián yéetel Marcela, yéetel baʼaxten tu beetoʼob?

⁵ Jeʼex le nazareoʼoboʼ toʼon xaneʼ jeʼel u páajtal k-beetik sacrificioʼob utiaʼal k-meyajtik Jéeobaeʼ. Koʼox ilik baʼax tu beetaj sukuʼun Madián yéetel Marcela, u yatan. d Letiʼob kaʼacheʼ yaan u modoil u kuxtaloʼob. Madiáneʼ chan yaʼab u náajal kaʼachi yéetel jach jatsʼuts u yotochoʼob. Chéen baʼaleʼ  taakchaj u maas meyajtikoʼob Jéeoba, le oʼolal tu chʼaʼtukloʼob u kʼexkoʼob jujunpʼéel baʼaloʼob ichil u kuxtaloʼob. Ku yaʼalikoʼob: «T-ilaj maʼ k-sen xuup, binoʼon kajtal tiʼ junpʼéel naj maas chichan, tsʼoʼoleʼ t-konaj k-coche». Mix máak obligartoʼob u beetoʼob le baʼaloʼobaʼ, pero tu beetoʼob tumen taak u maas meyajtikoʼob Jéeoba. Letiʼobeʼ jach kiʼimak u yóoloʼob yoʼolal le decisión tu chʼaʼajoʼoboʼ.

6. ¿Baʼaxten yaan Testigoʼobeʼ ku beetkoʼob sacrificioʼob? (Ilawil xan le dibujooʼ).

⁶ Yaʼab Testigoʼobeʼ ku beetkoʼob sacrificioʼob utiaʼal u maas meyajtikoʼob Jéeoba (1 Cor. 9:​3-6). U jaajileʼ maʼ Jéeoba aʼalik ka k-beet le sacrificioʼobaʼ yéetel le baʼaxoʼob k-pʼatkoʼ maʼ baʼaloʼob kʼaastakiʼ. Por ejemploeʼ yaneʼ utiaʼal u maas meyajtik Jéeobaeʼ ku pʼatik le meyaj uts tu yich u beetkoʼ, minaʼan u yotoch wa minaʼan mix tak u yalakʼ baʼalcheʼ. Yaan xaneʼ ku chʼaʼtuklik maʼ u jáan tsʼoʼokol u beeloʼob wa maʼ u jáan antal u paalaloʼob. Uláakʼoʼobeʼ ku binoʼob tuʼux maas kʼaʼabéet áantaj, kex yaan hora ku kʼaʼabéettal u náachtaloʼob tiʼ u familiaʼob yéetel tiʼ u amigoʼob. Toʼoneʼ k-beetik le sacrificioʼobaʼ tumen taak k-tsʼáaik u maas maʼalobil tiʼ Jéeoba. Kex nojoch wa chichan le sacrificio k-beetkoʼ Jéeobaeʼ ku valorartik (Heb. 6:10).

MAʼ A SAJAKTAL A WEʼES MAʼ IGUALECH YÉETEL U MAASILIʼ

7. ¿Baʼaxten maʼ chéen chʼaʼabil u tsʼoʼokbesik kaʼach u voto le nazareoʼoboʼ? (Números 6:5; ilawil xan le dibujooʼ).

⁷ (Xok Números 6:5). Le nazareoʼob kaʼachoʼ maʼ unaj u kʼoʼosol u tsoʼotsel u pooloʼobiʼ tumen bey u yeʼeskoʼob ku respetarkoʼob u autoridad Jéeobaoʼ. Wa ku xáantal táan u beetik u nazareoil juntúul israelitaeʼ ku sen chowaktal u tsoʼotsel u pool. Lelaʼ maʼ jelaʼan u yilaʼal tumen le máaxoʼob ku apoyarkoʼob le jatsʼuts meyaj ku beetkoʼ. Chéen baʼaleʼ junpʼéel tiempoeʼ xuʼul u respetartaʼal le nazareoʼob tu kaajil Israeloʼ. Tu kʼiiniloʼob le profeta Amósoʼ le israelitaʼob apóstataʼoboʼ tu tsʼáajoʼob u yukʼ vino le nazareoʼob utiaʼal maʼ u tsʼoʼokbeskoʼob le voto u beetmoʼoboʼ (Amós 2:12). Yanchaj súutukiloʼob tuʼux kʼaʼabéetchaj u yeʼeskoʼob maʼ saajkoʼob ka ilaʼakoʼob jelaʼanoʼob tiʼ u maasiliʼ.

8. ¿Baʼax maas utschaj ta wich tiʼ u experiencia Benjamin?

⁸ Jéeobaeʼ ku yáantkoʼon xan utiaʼal k-eʼesik jelaʼanoʼon tiʼ u maasil kex yaan kʼiin jach ku difíciltaltoʼon. Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ Benjamin, letiʼeʼ juntúul u testigo Jéeoba de 10 años kajaʼan Noruega. Tu escuelaeʼ organizartaʼab junpʼéel baʼal utiaʼal u apoyartaʼal Ucrania yoʼolal le guerraoʼ. Aʼalaʼabeʼ yaan u  kʼaay le mejen paalaloʼoboʼ yéetel le nookʼ ken u tsʼáaʼoboʼ ka yanaktiʼ u coloresil u banderail Ucrania. Benjamineʼ utiaʼal maʼ u táakpajal tiʼ le baʼax ku beetaʼaloʼ náachchaj teʼ tuʼux yaan le u maasil paalaloʼoboʼ. Pero juntúul maestraeʼ tu yileʼ ka tu yaʼalajtiʼ desde náachil: «¡Koʼoten! ¡Séebkunte, táan k-páaʼtkech!». Benjamineʼ náatsʼeʼ ka tu yaʼalaj tiʼ le maestraoʼ: «Teneʼ maʼ tin táakpajal tiʼ le baʼaloʼobaʼ mix tiʼ política. Yaʼab u testigoʼob Jéeobaeʼ kʼalaʼanoʼob cárcel tumen maʼ tu binoʼob guerra». Le maestraoʼ tu yuʼubaj le baʼax tu yaʼaloʼ, le oʼolal maʼ seguernaj u yaʼaliktiʼ mix baʼaliʼ. Pero u yéet xookoʼobeʼ tu sen kʼáatoʼobtiʼ baʼaxten maʼ tu kʼaay tu yéeteloʼob. Benjamineʼ jach nerviosochaji ka taakchaj u yokʼol, kex beyoʼ maʼ sajakchaj u yaʼal xan tiʼ u yéet xookoʼob le baʼax tu yaʼalaj tiʼ le maestraoʼ. Benjamineʼ ka kʼuch tu yotocheʼ tu tsikbaltaj tiʼ u papáʼob bix úuchik u yáantaʼal tumen Jéeoba u defendert baʼax ku creertik.

9. ¿Bix jeʼel k-kiʼimakkúuntik u yóol Jéeobaeʼ?

⁹ Como k-beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeobaeʼ jach chíikaʼan u yilaʼal jelaʼanoʼon tiʼ u maasil. Maʼ unaj k-sajaktal k-aʼal u testigoʼon Jéeoba teʼ tuʼux k-meyajoʼ wa teʼ tuʼux k-xookoʼ. U modos le máakoʼob yéetel le baʼax ku beetkoʼoboʼ táan u bin u maas kʼastal, le oʼolal maʼ chéen chʼaʼabil k-beetik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ mix k-tsikbaltik tiʼ uláakʼ máakoʼob le baʼax ken u beet u Reino Diosoʼ (2 Tim. 1:8; 3:13). Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ k-kiʼimakkúuntik u yóol Jéeoba kéen k-eʼes jelaʼanoʼon tiʼ le máaxoʼob maʼ tu adorarkoʼoboʼ (Pro. 27:11; Mal. 3:18).

TSʼÁA TÁANIL JEEOBA ICHIL A KUXTAL

10. ¿Baʼaxten maʼ chéen chʼaʼabil tu beetil le nazareoʼob le baʼax ku yaʼalik Números 6:​6, 7?

¹⁰ (Xok Números 6:​6, 7). Le nazareoʼob kaʼachoʼ maʼ unaj u náatsʼloʼob yiknal juntúul kimeniʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel k-tuklikeʼ chéen chʼaʼabil u beetaʼal leloʼ, pero utiaʼal le nazareoʼoboʼ maʼ beyiʼ maases kéen kíimik juntúul u láakʼtsiloʼob. ¿Baʼaxten? Tumen úuchjeakileʼ le máakoʼoboʼ suuk kaʼach u pʼáatloʼob naatsʼ tiʼ le kimenoʼ (Juan 19:​39, 40; Hech. 9:​36-40). Lelaʼ maʼ tu páajtal kaʼach u beetik le nazareoʼoboʼ. Teʼ súutukiloʼob beyaʼ jach kʼaʼabéetchaj u chúukpajal u yóoloʼob utiaʼal u béeykuntkoʼob le voto u beetmoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ áantaʼaboʼob xan tumen  Jéeoba, tu tsʼáaj u muukʼil tiʼob utiaʼal u tsʼoʼokbeskoʼob le promesa u beetmoʼoboʼ.

11. ¿Baʼax unaj k-beetik kéen úuchuk wa baʼax ichil k-familia? (Ilawil xan le dibujooʼ).

¹¹ Toʼoneʼ k-ilik k-tsʼoʼokbesik le voto t-beetaj tiʼ Jéeoba le ka t-kʼubaj k-kuxtal tiʼoʼ. Lelaʼ ku chíikpajal tiʼ le decisiónoʼob k-chʼaʼikoʼ bey xan tiʼ le baʼax k-beetik kéen úuchuk wa baʼax ichil k-familiaoʼ. K-ilik k-tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ k-familia, pero k-ilik k-tsʼáaik táanil baʼax u kʼáat Jéeoba, maʼ le baʼax u kʼáatoʼob letiʼoboʼ (Mat. 10:​35-37; 1 Tim. 5:8). Yaan kʼiineʼ utiaʼal k-beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeobaeʼ ku kʼaʼabéettal k-chʼaʼik decisiónoʼob maʼ uts tu tʼaan k-familiaiʼ.

12. ¿Baʼax tu beetaj Alexandru le ka yanchaj problemas ichil u familiaoʼ yéetel baʼax maʼ tu beetiʼ?

¹² Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ Alexandru yéetel Dorina, u yatan. Tsʼoʼok u máan junpʼéel año táan u tsʼaʼabal xook tiʼob yéetel le Biblia ka tu yaʼalaj Dorina yaan u pʼatik u xookoʼ yéetel tu yaʼalaj xan tiʼ Alexandru ka u pʼate. Pero letiʼeʼ yéetel jatsʼuts modos tu yaʼalajtiʼ taak u seguer u xook. Dorinaeʼ kʼuuxilnajeʼ ka taakchaj u obligartik u yíicham ka u pʼat u xook. Alexandrueʼ taak kaʼach u naʼatik baʼaxten bey u yuʼubikuba u yatanoʼ. Yaan kʼiineʼ le kéen aʼalaʼak baʼal tiʼ yéetel le kéen tratartaʼak kʼaasil tumen Dorinaeʼ ku taaktal kaʼach u pʼatik u xook. Kex beyoʼ seguernaj u tsʼáaik táanil Jéeoba, u tratartik yéetel yaabilaj u yatan bey xan u respetartik. Yoʼolal le jatsʼuts modos tu yeʼesaj Alexandruoʼ Dorinaeʼ káaj u xook tu kaʼatéen. (Ilawil le video Alexandru yéetel Dorina Vacar: ‹Máax yaan u yaabilajeʼ ku yeʼesik paciencia yéetel yutsil›, tiaʼan teʼ jaats «Tu kʼexaj u kuxtaloʼob», teʼ jw.org).

13. ¿Bix jeʼel k-eʼesik k-yaabiltmaj Jéeoba bey xan k-familiaeʼ?

¹³ Jéeoba beet u yantal le familiaoʼ, le beetik u kʼáat ka kiʼimakchaj u yóoloʼob (Efe. 3:​14, 15). Wa k-kʼáat ka kiʼimakchajak k-óoleʼ kʼaʼabéet k-beetik baʼax u kʼáat Jéeoba. Letiʼeʼ ku yilik tuláakal le sacrificioʼob k-beetik ikil k-meyajtikoʼ bey xan ikil k-kanáantik k-familia yéetel yaabilaj (Rom. 12:10).

LÍIʼS U YÓOLOʼOB UTIAʼAL U BEETKUBAʼOB JEʼEX LE NAZAREOʼOBOʼ

14. ¿Máaxoʼob unaj k-líiʼsik u yóoloʼob?

¹⁴ Tuláakal máax meyajtik Jéeobaeʼ ku beetik sacrificioʼob. Pero lelaʼ maʼ fácil u beetaʼaliʼ. ¿Bix jeʼel k-áantik u maasil utiaʼal ka u beetoʼob sacrificioʼobeʼ? Yéetel le baʼaxoʼob k-aʼalikoʼ (Job 16:5). ¿Yaan wa máax ta múuchʼulil táan u kuxtal chéen yéetel baʼax  kʼaʼabéettiʼ utiaʼal u maas yantal tiempo tiʼ u meyajtik Jéeoba? ¿Yaan wa juntúul táankelem a kʼaj óol maʼ sajak u yeʼes teʼ escuela jelaʼan tiʼ u yéet xookoʼoboʼ? ¿A kʼaj óol wa juntúul sukuʼun wa juntúul máax ku tsʼaʼabaltiʼ xook pʼektaʼan tumen u familia ikil u xokik le Bibliaoʼ? Wa beyoʼ ilawil a líiʼsik u yóoloʼob, aʼaltiʼob ka apreciartik le sacrificio ku beetkoʼoboʼ (File. 4, 5, 7).

15. ¿Baʼax ku beetik jujuntúul sukuʼunoʼob utiaʼal u yáantkoʼob le máaxoʼob táan u yilik u maas meyajtikoʼob Jéeobaoʼ?

¹⁵ Wa ku páajtaleʼ áant le máaxoʼob u chʼaʼtukultmoʼob u maas meyajtikoʼob Jéeobaoʼ (Pro. 19:17; Heb. 13:16). Jach bey tu beetil juntúul kiik yaan u jaʼabil kajaʼan Sri Lankaoʼ. Como chan naʼaksaʼab u pensióneʼ tu chʼaʼtuklaj u yáantik kaʼatúul precursoraʼob maʼ jach yaan u modoil u kuxtaloʼobiʼ. Cada meseʼ le kiikoʼ ku separartik junpʼíit taakʼin utiaʼal u boʼotik le bukaʼaj ku xupik le precursoraʼob tiʼ u teléfonoʼoboʼ. ¡Jach jatsʼuts baʼax tu beetaj le kiikaʼ!

16. ¿Baʼax k-kanik tiʼ u ejemplo le nazareoʼoboʼ?

¹⁶ Jach yaʼab baʼax tsʼoʼok k-kanik tiʼ u ejemplo le nazareoʼoboʼ yéetel jach yaʼab baʼax tsʼoʼok k-kanik tiʼ Jéeoba. Letiʼeʼ u yojel taak k-beetik baʼax uts tu tʼaan yéetel taak k-beetik sacrificioʼob utiaʼal k-tsʼoʼokbesik le voto t-beetaj le ka t-kʼubaj k-kuxtal tiʼoʼ. Jach kiʼimak k-óol tumen u tsʼaamajtoʼon u páajtalil k-eʼesiktiʼ k-yaabiltmaj (Pro. 23:​15, 16; Mar. 10:​28-30; 1 Juan 4:19). U ejemplo le nazareoʼoboʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ jach ku valorartik le sacrificioʼob k-beetik utiaʼal k-adorarkoʼ. Le beetkeʼ koʼoneʼex meyajtik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal, koʼoneʼex tsʼáaik u maas maʼalobil tiʼ.