1. Kemii lapor moko m’ubenyutho nia wacikara niworo Yehova calu Jatelwic mwa.

 KEPAR nia irwinyo i vunga moko. Ariti ma calu yedi mi lum, ukoko ma nyayu twoyo i kumjo, uboko m’adra n’i kumgi, man kidi, utieki gbur. Iromo bedo ku foyofoc lee mandha ka ng’atu moko m’ung’eyo vungane cuu n’i ng’eti, kan eng’eyo kaka m’ariti n’i iye man ebekonyi niurogi. Ng’om maeni urombo tap ku vunga maeno. Edhir kud ariti ma romo nyotho thenge mwa mi tipo. Ku lembe ma ber, watie ku Jatelwic ma pwe ma Yehova. Ebetelo wiwa kara waur aritine man watund kaka ma wabecidho i iye, niwacu nicinwang’u kwo ma rondo ku rondo i ng’om ma nyen.

2. Yehova telo wiwa nenedi?

² Yehova telo wiwa nenedi? Ku kwong’a, nikadhu kud i Biblia. Ento etiyo bende ku dhanu. Ku lapor, ebetiyo ku “jamiru mandha man ma riek” pi nimiyo iwa cam mi thenge mi tipo ma konyowa nimaku yub mi rieko. (Mat. 24:45) Yehova ubetiyo bende kud umego mange ma giromo pi nitelo wiwa. Ku lapor, juliew mi twodiri ku judong cokiri gimiyo iwa tielocwiny man telowic ma konyowa ninyego ku peko mwa. Wabefoyo Yehova lee mandha, kum ebetelo wiwa i ayi ma ber i kind nindo ma rac maeni mi kajik ceng’! Telowic pare ubekonyowa kara wamedara ninwang’u bero i wang’e man niwotho i yo mi kwo.

3. Wabiweco iwi lembang’o i thiwiwec maeni?

³ Kadok kumeno de, saa moko eromo bedo iwa tek niworo telowic pa Yehova, asagane tek dhanu ma gitie ku dubalaga re ma gibemiye. Pirang’o? Pilembe saa moko telowicne romo maku ngo wiwa. Kunoke waromo nwang’u nia telowic ma jumiyo iwa utie ngo telowic mi rieko man waparu  nia ve eai de ngo i bang’ Yehova. I saa ma kumeno, wacikara nibedo ku tegocwiny nia Yehova re m’ubetelo wi dhanu pare man nia niworo telowic pare miyo kwa mugisa. Kara wabed ku tegocwiny maeno, i thiwiwec maeni wabineno (1) kite ma Yehova utelo ko wi dhanu pare con, (2) kite m’ebetelo ko wiwa tin, man (3) bero ma wanwang’u ka wabemedara niworo telowic pare.

KITE MA YEHOVA UTELO KO WI THEK MIR ISRAEL

4-5. Yehova unyutho nenedi nia ebetiyo ku Musa pi nitelo wi Juisraeli? (Nen cal m’i ng’eye.)

⁴ Yehova ung’iyo Musa pi nitelo wi dhanu pare kara giwok kud i Misiri. Man eketho Juisrael gineno kamaleng’ nia ebetiyo ku Musa pi nitelo wigi. Ku lapor, emiyo igi mbegi mir afuru pi nitelo wigi ku dieceng’ man mbegi mi mac pi nitelo wigi ku diewor. (Ai 13:21) Musa ulubo tok mbegi maeno m’utelo wiye ku Juisrael ceke nitundo i dhu Nam ma kwar. Cwiny Juisrael uwok ucaku dhongo kinde ma giparu nia gin’i awic i kind nam kud udul mony mi Misiri m’uberiemo tokgi. Gigeno nia Musa uwondere kinde m’ekelogi i dhu Nam ma kwar. Ento egam ewondere ngo. Yehova ugam ung’eyo cuu nia pirang’o etelo wigi nitundo kakeca nikadhu kud i bang’ Musa. (Ai 14:2) I ng’eye, ebodhogi i ayi ma wang’u ic.—Ai 14:26-28.

⁵ Pi oro 40 i ng’eye, Musa umedere nibedo ku genogen nia Yehova ubetiyo ku mbegi mir afuru pi nitelo wi dhanu pare i langa. a Pi kare moko, Yehova ubed uketho mbegine iwi hema pa Musa, kaka ma Juisrael ceke gicopo nene kud i iye. (Ai 33:7, 9, 10) Ebed emiyo telowic ni Musa kud i mbegine, kan i ng’eye en de edok emiye ni lwak dhanu. (Zab. 99:7) Juisrael gibed gineno thwolo thwolo nia Yehova ubetiyo ku Musa pi nitelo wigi.

6. Juisrael ma pol gijolo telowic pa Yehova nenedi? (Wel 14:2, 10, 11)

⁶ Lembe mi can utie nia Juisrael ma pol gikwero niyiyo giranyutha m’ubecwaku nia Yehova ubetiyo ku Musa. (Som Wel 14:2, 10, 11.) Gijai wang’ udul nia ebetiyo ngo kude. Pi thelembe maeno re m’uketho Yehova ucerogi nimondo i Ng’om mi lembang’ola.—Wel 14:30.

7. Jukani ma giworo telowic pa Yehova? (Wel 14:24) (Nen bende cal.)

⁷ Ento Juisrael moko giworo telowic pa Yehova. Ku lapor, Yehova uyero nia ‘Kaleb . . . umedere nilubo toke ku cwinye ceke.’ (Som Wel 14:24.) Pieno emiyo sukulia ni Kaleb; eweko eng’ii de gire theng ng’om mi Kanan m’emito ebed i iye. (Yoc. 14:12-14) Juisrael ma gimondo i Ng’om mi lembang’ola bende giweko lapor ma ber i lembe m’uneno woro telowic pa Yehova. Kinde ma jung’iyo Yocuwa ubed jatela migi kaka Musa, “giwore lee i nindo mi kwo pare zoo.” (Yoc. 4:14) E kumeno, Yehova umiyo igi mugisa man eketho gimondo i ng’om m’eng’olo igi.—Yoc. 21:43, 44.

8. Kekor kite ma Yehova utelo ko wi dhanu pare i rundi mi jubim. (Nen bende cal.)

⁸ Oro ma dupa i ng’eye, Yehova ubed ung’iyo jupoklembe pi nitelo wi dhanu pare. I ng’ey kare i rundi mi jubim, ebed eketho jubila pi nitelo wigi. Jubim ma weg bedopwe giwinjo juk mi jubila. Ku lapor, ubimo Daudi ujolo ku jwigiri twiny ma jabila Nathan umiyo ire. (2 Sam. 12:7, 13;  1 Kei. 17:3, 4) Ubimo Yehocafath ujengere iwi jabila Yahaziel pi ninwang’u telowic man ekwayu dhanu mi Yuda nia ‘gibed ku yiyoyic i jubila pa Mungu.’ (2 Kei. 20:14, 15, 20) Kinde m’ubimo Hezekia ubino i ariti ma lee, ekwayu kony i bang’ jabila Isaya. (Isa. 37:1-6) Saa ceke ma jubim gibed giworo telowic pa Yehova, gibed ginwang’u mugisa man thek migi de ubed ubedo agwoka. (2 Kei. 20:29, 30; 32:22) E kumeno dhanu ceke gibed gineno kamaleng’ nia Yehova ubetiyo ku jubila pare pi nitelo wi dhanu pare. Ento jubim ma pol gibed giwinjo ngo jubila pa Yehova.—Yer. 35:12-15.

KITE MA YEHOVA UTELO KO WI JUKRISTU MI RUNDI MA KWONG’A

9. Yehova utiyo ku jukani pi nitelo wi Jukristu i rundi ma kwong’a? (Nen bende cal.)

⁹ Yehova ucaku the cokiri mi Jukristu i rundi ma kwong’a i N.N.Y. Etelo wi Jukristu ma kwong’ane nenedi? Eketho Yesu ni wic mi cokiri. (Efe. 5:23) Re Yesu ubed uweco ngo i bang’ jalub pareman acel acel pi ninyutho ire gin m’ukwayu etim; etiyo ku jukwenda man judong cokiri mi Yeruzalem pi nitelo wi cokiri ceke. (Tic. 15:1, 2) Jubed juketho bende judong cokiri pi nitelo wi cokiri ma tung’ tung’.—1 Thes. 5:12; Tito 1:5.

10. (a) Jukristu ma dupa mi rundi ma kwong’a gibed gijolo telowic ma ginwang’u nenedi? (Tic mi Jukwenda 15:30, 31) (b) Pirang’o dhanu moko ma con gibed gijai i kum ju ma Yehova ubetiyo ko pi nitelo wigi? (Nen sanduku ma thiwiye tie, “ Pirang’o jumoko gikwero giranyutha ma kamaleng’i?”)

¹⁰ Jukristu mi rundi ma kwong’a gijolo yub maeno nenedi? Dupa m’i kindgi gibed giworo telowic ma ginwang’u kud anyong’a. I andha, “anyong’a [ubed] unegogi lee pi tielocwiny” ma jubed jumiyo igi. (Som Tic mi Jukwenda 15:30, 31.) Dong’ i rundi mwa eni ke Yehova ubetelo wi dhanu pare nenedi?

KITE MA YEHOVA UBETELO KO WIWA TIN

11. Kemii lapor moko m’ubenyutho nia Yehova ubino telo wi umego ma gi jutelwic i rundi mwa.

¹¹ Yehova ubemedere nitelo wi dhanu pare tin bende. Ebetimo kumeno nikadhu kud i Biblia man i bang’ Wode m’utie wic  mi cokiri. Nyo lembe moko unuti de m’ubenyutho nia Yehova ubemedere nitiyo ku dhanu pi nitelo wi jutic pare tini? Eyo. Wakewec iwi lembe m’utimere i ng’ey oro 1870. Charles Taze Russell ku juwodhe gicaku nyang’ nia oro 1914 bibedo oro ma pire tek lee pi pong’o mi lembila mi Biblia m’uweco iwi nindo ma Ker pa Mungu bicaku bimo i iye. (Dan. 4:25, 26) Pi nitundo i kum paru maeno, gijengiri zoo iwi lembila mi Biblia. Nyo Yehova ubino telo wigi i sayusac ma gitimo? Unen kamaleng’ nia ebino telo. I oro 1914, lembe m’utimere iwi ng’om unyutho nia Ker pa Mungu ucaku nibimo. Lwiny mi kwong’o mi ng’om zoo utuk; thong’om, digidi man ndru ulube. (Luka 21:10, 11) Yehova ubino tiyo andha ku juponj Biblia mandha maeno pi nikonyo dhanu pare.

12-13. Umego ma gi jutelwic gimaku yub ma kani i saa mi lwiny mir ario mi ng’om zoo pi nimewo tic mi lembanyong’a?

¹² Wakewec bende iwi lembe m’utimere i saa pa lwiny mir ario mi ng’om zoo. I ng’ey m’umego ma gi jutelwic i kabedo ma dit ging’iyo i Lembanyutha 17:8, ginyang’ nia lwinyne biterojo ngo i Armagedon, ento i nindo ma kwiyocwiny moko bibedo nuti i iye man ma tic mi rweyo lembanyong’a bimew i iye. Pieno kadok ebino nen ungo ni lembe mi rieko i saa maeca de, re dilo pa Yehova ucaku the Somo mi gilead pi niponjo (nitendo) jumisioner pi nitimo tic mi rweyo lembanyong’a man mi ponji i wang’ ng’om ngung’. Juoro jumisionerne de kud i kind lwiny eno. M’umedo maeno, jamiru mandha uyiko pi Ponjiri mi tic mi theokrasi b pi niponjo ng’atuman mi cokiri udok jarwey man japonji ma tek. I ayi maeno, jubino lilo dhanu pa Mungu pi tic m’ubekurogi.

¹³ Tin ka wabeparu pi lembe m’ukadhu, wacopo neno kamaleng’ nia Yehova utelo wi dhanu pare i saa ma tek maeno. Niai i saa mi lwiny mir ario mi ng’om zoo, dhanu pa Yehova mi kabedo ma dupa girweyo ku kwiyocwiny man bedagonya i kadhiri moko. Ticne de ucego nyinge lee mandha.

14. Pirang’o ukwayu wagen telowic ma dilo pa Yehova ubemiyo man mi judong cokiri ma tipo ma leng’ ung’iyo? (Lembanyutha 2:1) (Nen bende cal.)

¹⁴ Tin umego mi Guriri m’utelowic gibemediri nilokiri i bang’ Kristu pi nisayu telowic. Gibemito nia telowic ma gibemiyo ni umego uromb ku kite ma Yehova giku Yesu gineno ko lembe. Gin ke gitiyo ku juliew mi twodiri man judong cokiri pi nimiyo telowicne ni cokiri ma tung’ tung’. c Judong cokiri ma juwiro, man bende judong cokiri ceke m’i cokiri ma tung’ tung’, gin’i ‘cing’ Kristu mir acwic.’ (Som Lembanyutha 2:1.) I andha, judong cokiri maeno ceke gitie ku dubalaga man gitimo kosa. Saa moko Musa giku Yocuwa de gibed gitimo kosa, kadok jukwenda bende. (Wel 20:12; Yoc. 9:14, 15; Rum. 3:23) Re ubenen kamaleng’ nia Kristu ubetelo wi jamiru mandha ku judong cokiri ma tipo ma leng’ ung’iyo, man ebimedere nitimo kumeno “i nindo ceke nitundo i kajik mi ng’om.” (Mat. 28:20) Pieno wacikara kende kende nigeno telowic m’ebemiyo nikadhu kud i bang’ ju ma gibetelo wi tic.

BERO MA WANWANG’U TEK WABEMEDARA NIWORO TELOWIC PA YEHOVA

15-16. Lembe ma ju ma gigam giworo telowic pa Yehova ginwang’iri ko, ubemiyo iri ponji ma kani?

¹⁵ Ka wabemedara niworo telowic pa Yehova, wanwang’u bero kadok kawoni. Ku lapor, umego Andy giku Rose d ma min ot pare gitiyo ku juk ma jamiru umiyo iwi kwo m’umbe ku giki mi kum dupa. (Ebr. 13:5) E kumeno, giwodhiri pi nidikiri i tic mi giero udi Ker ku udi mange mi Jumulembe pa Yehova. Rose uyero kumae: “Saa moko wabed wakwo i udi ma diny lee, ma mafika de mbe i igi. Man ugam ukwayu alwor jamtic dupa m’abed atiyo ko pi nimaku cal, ma ke eno utie tic m’amaru lee. Alworogi ku pii wang’a. Ento calu Sara ma dhaku p’Abraham, akeco nineno yor i wang’a, yor i ng’eya re ngo.” (Ebr. 11:15) Nyo Andy giku min ot pare gitimo ng’iyong’ic m’umaku piny? Rose umedo kumae: “Watie kud anyong’a lee ning’eyo nia wabemiyo piny mwa ceke ni Yehova. Ka wabetimo tic pare, wabilo kite ma kwo bibedo ko i ng’om ma nyen.”  Andy de ucwaku lembuno, eyero kumae: “Watie kud anyong’a nitiyo ku saa man tego mwa ceke i tic mi Ker.”

¹⁶ Wanwang’u bero mange ma kani ka wabemedara niworo telowic pa Yehova? I ng’ey ma nyamego Marcia unwang’u diplom mi sekonder, ebino kud ava mi tiyo ku juk m’ubekwayu nia watim lee i tic pa Yehova. (Mat. 6:33; Rum. 12:11) Eyero kumae: “Jukwaya nia acidh asom somo mi iniversite mananu pi oro ang’wen. Ento abino mito atund i kum lembakeca mi tipo. Pieno ang’iyo niponjo tic moko mi cing’ pi nibenwang’u sente ma copo konya i tic pa jayab yo. Ebino yub ma ber akeca. Kawoni abenwang’u anyong’a lee mandha i tic pa jayab yo ma nja, man calu m’aneno de an nia atii ku saa para nenedi, abekonyo bende i tic mi Bethel man abetimo lembe mange dupa ma beco i tic pa Yehova.”

17. Wanwang’u bero mange ma kani ka wabemedara niworo telowic pa Yehova? (Isaya 48:17, 18)

¹⁷ Saa moko wanwang’u juk ma gwokowa i kum ariti ma calu maru giki mi kum man timo tic ma copo ketho waturo cik pa Mungu. I lembe ma kumeno bende wanwang’u mugisa ka wabeworo telowic ma Yehova bemiyo. Wagwoko pidocwiny ma leng’ man wauro adieng’acwiny m’akeca. (1 Tim. 6:9, 10) E kumeno, wabedo ku copo mi medara nitimo ni Yehova kud adundewa ceke. Lembuno miyo iwa anyong’a man kwiyocwiny ma yawe mbe.—Som Isaya 48:17, 18.

18. Pirang’o ikeco ku cwinyi zoo nia ibimediri niworo telowic pa Yehova?

¹⁸ M’umbe jiji, Yehova bimedere nitiyo ku dhanu pi nimiyo telowic i saa mi masendi ma dit man mi Bimobim mi oro elufu acel. (Zab. 45:16) Nyo wabimedara niworo telowic maeno kadok kinde ma bikwayere nia watim gin ma wamaru ngo de? Lembe bibedo iwa yot tek tin de wacuku woro telowic pa Yehova m’umbe gul ic. Pieno, wek wan ceke wawor telowic pare, eno ke kadok m’ebemiyo nikadhu kud i bang’ dhanu m’eketho ukur wiwa. (Isa. 32:1, 2; Ebr. 13:17) Wacopo woro Jatelwic mwa ma Yehova ku tegocwinywa, pilembe ebetelo wiwa kara waur ariti man watund kaka ma wabecidho i iye, niwacu nicinwang’u kwo ma rondo ku rondo i ng’om ma nyen.