1. ¿Jamüsü choʼujaaka nuʼunirüin Jehová wakuwaʼipa?

 MAAʼAWALE pia chaa wünaʼapü eere yüütüülin, eere eein wüchii jashichi, wüi jee eeshi süpüla pujutuuin suluʼu luwopu eekai keinoluin, ¿aashin aneerüin pümüin nükaalinjain pia wanee wayuu eekai niʼraajüin tia mmapaʼakat? Tü mma eere maaʼawain pia, müsü aka saaʼin nakuwaʼipa na manoujainsaliikana, eesüjaʼa mojeerüle wakuwaʼipa nümaa Jehová natuma. Nükaalinjapejeʼe waya Jehová chi anakai süpüla oʼuniraa wakuwaʼipa, nüküjain wamüin tü waaʼinrajatkat süpüla woʼttaainjanain suluʼu tü mma jeketükat, eeinjatüle katüin woʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa.

2. ¿Kasa naaʼinraka Jehová süpüla nuʼunirüin wakuwaʼipa?

² Nuʼunirüin wakuwaʼipa Jehová sükajee tü Bibliakat otta nakajee na wayuu nüneekakana. Nükajee «chi achepchiee oonookai jee kekiikai maʼin» naapüin wamüin tü anainjatkalü atuma wakuwaʼipa (Mat. 24:45). Nütütüleʼerüin waaʼin Jehová otta nüküjain wamüin tü waaʼinrajatkat soʼunnaa müliaa nakajee na wawalayuu alapalaakana waaʼu otta na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat. Talatüshii maʼin waya süka nükaalinjain waya Jehová nakajee süpüla noʼunirüin wakuwaʼipa soʼunnaa tü kaʼi kapüleekat maʼin. Sutuma naaʼinrüin tia, anasü wakuwaʼipa nümaa otta eʼreena waya kasa anasü mapeena.

3. ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?

³ Eesü kapüleere wamüin woonooin sümaa tü nümakat Jehová nakajee na wayuu nüneekakana, eesüjaʼa shiale sutuma nnojoluin kamalain wamüin tü namakat jee shiale sutuma müin nnojotkai choʼujaain saainjünüin tü namakat. Eesüjaʼa jülüjale waaʼin nnojolin niain Jehová kamajalain tia. Weʼitaainjatü maʼin waaʼin nünain Jehová soʼunnaa tia otta wayaawatüinjatü aaʼu nuʼunirüin nakuwaʼipa na aʼyataashiikana nümüin jee aneerüin wakuwaʼipa waaʼinrüle tü nümakat. Süpüla weʼitaain maʼin waaʼin nünain Jehová, wekirajaa sünain tü naaʼinrakat süpüla nuʼunirüin nakuwaʼipa na israelitakana sümaiwa, tü naaʼinrakat süpüla nuʼunirüin wakuwaʼipa  maaʼutpünaa otta tü kasa anasü weʼreetkat wooʼulaale nuʼunirüin wakuwaʼipa.

NUʼUNIRÜIN JEHOVÁ NAKUWAʼIPA NA ISRAELITAKANA

4, 5. ¿Kasa naaʼinraka Jehová süpüla natüjaain saaʼu na israelitakana niain Moisés nüneeküin süpüla nuʼunirüin nakuwaʼipa? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

⁴ Aneekünüshi Moisés nutuma Jehová süpüla niyuʼluin na israelitakana chaa Egiptojee. Wainma kasa ayaawatünaka akajee niain Moisés chi nüneekajalakai Jehová süpüla aaʼinraa tia. Wanee kasa naaʼinraka Jehová shia niʼitaain wanee siruma soʼukaiwai otta müsia wanee sikoʼu chuwatuuikai aipaʼawai (Éx. 13:21). Oʼunushi Moisés namaa na israelitakana eepünaale tü sirumakat jee tü sikoʼukat, müshiijeseʼe nantüin sotpaʼamüin tü palaa Ishosükat, ayoʼujaasü naaʼin na israelitakana süka malatujuin tü palaakat otta süka neʼrüin na surulaat egipciokana nachiiruajee. Niaya Moisés kasitka tia naaʼinruʼu süka niain kantiralain naya chamüin. Niapejeʼe Jehová oʼunirüin nukuwaʼipa Moisés süpüla nüntirüin naya chamüin (Éx. 14:2). Nuʼtteʼeraka naya sükajee wanee kasa pülasü (Éx. 14:26-28).

⁵ Niʼitaain naaʼin Moisés sünain niain Jehová oʼunirüin nakuwaʼipa na israelitakana sükajee tü sirumakat chaa isashiipaʼapünaa. a Müshijeseʼe nuʼunuin süchiirua soʼunnaa 40 juya. Eesü yalale tü sirumakat nutuma Jehová saaʼu tü piichi aʼwaajüleekat süpüla neʼrüin shia na israelitakana (Éx. 33:7, 9, 10). Aashajaashi Jehová nümüin Moisés saʼakajee tü sirumakat, nüküja nümüinjatia Moisés tü nümakat Jehová namüin na israelitakana (Sal. 99:7). Wainma kasa ayaawataka atuma niain Moisés nüneeküin Jehová süpüla nuʼunirüin nakuwaʼipa.

6. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu mojutuin namüin na israelitakana nuʼunirüin Jehová nakuwaʼipa? (Números 14:2, 10, 11).

⁶ Wainma na israelita mojutukana amüin Moisés, nnojotsü jamajatüin namüin tü kasa pülasü naaʼinrakat Jehová süpüla natüjaain saaʼu niain Moisés nüneeküin (paashajeʼera Números 14:2, 10, 11). Süka neʼrüliin wayumüin nümüin Moisés, nnojoishii naya nüntirüin Jehová suluʼumüin tü Mma Aapünakat namüin na israelitakana (Núm. 14:30).

7. ¿Jaralii na wayuu ooʼulaakana niain Jehová oʼunirüin nakuwaʼipa? (Números 14:24; piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

⁷ Eeshii na israelita oonookana sümaa tü nümakat Jehová maʼaka naaʼin Caleb. Müshi Jehová nüchiki: «Ayatüshi nia aʼyataain tamüin süka süpüshuaʼa naaʼin» (paashajeʼera Números 14:24). Anakuwaʼipaishi nia nutuma Jehová, nuuʼulaain nüneeküin tü mma eeinjachire kepiain nia chaa Canaán (Jos. 14:12-14). Müshiʼiya na wane israelita antakana suluʼumüin tü Mma Aapünakat namüin, nooʼulaain nuʼunirüin Jehová nakuwaʼipa. Kojutushi maʼin Josué namüin, chi wayuu nüneekakai Jehová süpüla niiʼirakainjachin nia Moisés (Jos. 4:14). Sutuma naaʼinrüin tia, naapüin Jehová naʼanasia namüin jee nuuʼulaain kepiain naya suluʼu tü Mma Aapünakat namüin (Jos. 21:43, 44).

8. ¿Kasa naaʼinraka Jehová süpüla nuʼunirüin nakuwaʼipa na israelitakana nakalioʼu na aluwataaliikana? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

⁸ Kakalia mapa niʼitaaka Maleiwa waneinnua wayuu süpüla noʼunirüin nakuwaʼipa na israelitakana. Mapa, nakalioʼu na aluwataaliikana saaʼu Israel, naaʼinrüin tia nakajee na nünüikimaajanakana. Na aluwataalii waneepiakana nümaa Jehová, oonooshii naya namaa na nünüikimaajanakana Maleiwa. Jamüshijaʼa David, chi aluwataashikai, naapaa amaalü tü nümakat Natán chi nünüikimaajachikai Maleiwa wanaa sümaa nüchiaain nia (2 Sam. 12:7, 13; 1 Crón.  17:3, 4). Jamüshijaʼa Jehosafat chi aluwataashikai, naaʼinrüin tü nümakat Jahaziel chi nünüikimaajachikai Maleiwa jee nüküjain namüin na kepiakana Judá jüüjüüinjanain naya namüin na nünüikimaajanakana Maleiwa (2 Crón. 20:14, 15, 20). Müshia Ezequías, achuntushi kaalinwaa nümüin Isaías chi nünüikimaajachikai Maleiwa soʼunnaa müliaa (Is. 37:1-6). Anasü nakuwaʼipa na aluwataaliikana naaʼinrapa tü nümakat Jehová nakajee na nünüikimaajanakana, saaʼujee tia naaʼinmajüin na israelitakana (2 Crón. 20:29, 30; 32:22). Atüjaana aaʼulu nuʼunirüin Jehová nakuwaʼipa na israelitakana nakajee na nünüikimaajanakana. Wainmapejeʼe na aluwataalii jee na israelita eʼrüliikana wayumüin namüin (Jer. 35:12-15).

NUʼUNIRÜIN JEHOVÁ NAKUWAʼIPA NA ANOUJASHII NAMAIWAJANAKANA

9. ¿Kasa naaʼinraka Jehová süpüla nuʼunirüin nakuwaʼipa na anoujashii namaiwajanakana? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

⁹ Süchikijee nüsoʼiraain aaʼin Jesús, niʼitaain Jehová sukuwaʼipa tü anoujaakat nünain Jesús. Süpüla nuʼunirüin nakuwaʼipa na anoujashiikana soʼu kaʼikat tia, niʼitaain wanee nekiipüʼü, nia Jesús (Éf. 5:23). Nnojotpejeʼe nüküjain Jesús namüin na anoujashiikana waneʼewai nakua tü naaʼinrajatkat. Nüneeküin na aluwataaushikana jee na laülaashii chajanakana Jerusalén süpüla noʼunirüin sukuwaʼipa tü naʼyataainkat nümüin Maleiwa (Aluw. 15:1, 2). Soʼu tia, suluʼupünaa tü outkajaaleekalüirua aneekünüshii laülaashii süpüla noʼunirüin nakuwaʼipa na anoujashiikana sünain tü naʼyataainkat nümüin Maleiwa (1 Tes. 5:12; Tito 1:5).

10. (1) ¿Jamüsü naaʼin na anoujashii namaiwajanakana saashajeʼennapa namüin tü pütchi aluwataanakat namüin? (Aluwataaushikana 15:30, 31). (2) ¿Jamüshii neʼrüliika wayumüin waneinnua wayuu namüin na nüneekakana Jehová? (Paashajeʼera tü pütchikat « ¿Jamüshii neʼrüliika wayumüin waneinnua wayuu namüin na nüneekakana Jehová?»).

¹⁰ Anashiisü namüin na anoujashii namaiwajanakana tü namakat na aluwataaushikana jee na laülaashiikana. Talatüsü maʼin naaʼin süka sütütülaain naaʼin sutuma tü pütchi aluwataanakat namüin (paashajeʼera Aluwataaushikana 15:30, 31). ¿Kasa naaʼinraka Jehová süpüla nuʼunirüin nakuwaʼipa na anoujashiikana maaʼulu?

NUʼUNIRÜIN JEHOVÁ WAKUWAʼIPA MAAʼULU

11. Püküja wanee kasa naaʼinraka Jehová süpüla nuʼunirüin nakuwaʼipa na wayuu nüneekakana maaʼulu.

¹¹ Nuʼunirüin wakuwaʼipa Jehová maaʼutpünaa  sükajee tü Bibliakat otta nükajee chi Nüchonkai, chi nekiipüʼükai na anoujashiikana. Ayatüsia nuʼunirüin wakuwaʼipa Jehová nakajee na wayuu nüneekakana. Jülüjataa waaʼin tü alatakat süchikijee 1870. Niyaawata aaʼulu Charles Taze Russell otta na nümaajanakana nuluwataainjachin Jesús chaa iipünaa soʼujee 1914 (Dan. 4:25, 26). Nayaawata aaʼulu tia süka nekirajaain sünain tü sümatüjütkalia tü Bibliakat süchiki tia. Nükaalinjain naya Jehová süpüla nayaawatüin saaʼu tia. Ayaawatünaa aaʼulu nuʼttuin Jesús sünain aluwatawaa chaa iipünaa soʼujee 1914 sutuma tü kasa alatakat saaʼu tü mmakat soʼujee tia juyakat. Anuu tü alatakat soʼujeʼereeya tia: oʼttusü tü atkawaa kanüliakat Primera Guerra Mundial, joutsü ayuulii, akutkujaasü tü mmakat otta aisü jamü (Luc. 21:10, 11). Wayaawata aaʼulu nükaalinjain Jehová na aʼyataashiikana nümüin nakajee naya wayuukana.

12, 13. ¿Kasa aainjünaka soʼunnaa tü kanüliakat Segunda Guerra Mundial süpüla süküjünüin pütchi jee shikirajünüin wayuu?

¹² Jülüjataa waaʼin tü aainjünakat soʼunnaa tü kanüliakat Segunda Guerra Mundial. Na wawalayuu oʼunirakana sukuwaʼipa tü waʼyataainkat, nekirajaa achiiruat tü sümakat Apocalipsis 17:8. Nayaawata aaʼu nnojoleerüin suʼttuin Armagedón sünainjee tia atkawaakat, eejeerüin jimataa aaʼin süchikijee tia jee jutateerüin nakuwaʼipa süpüla naküjain pütchi sainküin mma. Na wawalayuu akumajakana sukuwaʼipa tü waʼyataainkat, naikaleʼerüin shikii tü Ekirajaaleekat Galaad sutuma Watchtower mayaasüjeʼe müin nnojotkai saaʼin anain saainjünüin soʼutpünaa tia. Tia süpülajatü nekirajünüin na misioneerokana süpüla natüjain aküjaa pütchi jee ekirajaa wayuu süpüla naluwataanüin suluʼumüin waneirua mma. Eeshii waneinnua wawalayuu aluwataakana suluʼumüin waneirua mma soʼutpünaa tia atkawaakat. Chi achepchieekai nüikaleʼerüin shikii tü Ekirajawaa süpülajatkalü Aküjaa Pütchi. b Jalouisü maʼin tia namüin napüshuaʼa na wawalayuukana süpüla nekeraajüin tü aʼyatawaa naaʼinrajatkat.

¹³ Wayaawata aaʼulu niain Jehová oʼunirüin nakuwaʼipa na aʼyataashiikana nümüin soʼunnaa tia kasachikikat. Sajaʼttapa Segunda Guerra Mundial, na aʼyataashiikana nümüin Jehová aküjashii naya pütchi sümaa taashin nakuwaʼipa suluʼu wainma mma. Sünainjee tia, wainma na wayuu ekirajünakana nüchiki Jehová  otta aküjünüsü maaʼutpünaa tü pütchi anakat maʼin sainküinpünaa mmakat süpüshuaʼa.

14. ¿Jamüshii jüüjüüinjanaka waya namüin na wawalayuu oʼunirakana sukuwaʼipa waʼyataain otta na laülaashiikana? (Apocalipsis 2:1; piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

¹⁴ Na Laülaashii Jülüjakana Aaʼin na Aküjaliikana pütchi nooʼulaain niain Cristo oʼunirüin nakuwaʼipa. Keeʼireesü naaʼin pansaain tü pütchi naluwataakalü anain na wawalayuukana sümaa tü nüchekakat Jehová. Naluwataain tia pütchikat nakajee na wawalayuu alapalaakana waaʼu jee na laülaashiikana. c Na laülaashii aneekuushikana müshii najapuluʼukai naaʼin Cristo süka tü najapü nikiakat, akaʼaya na wane laülaashiikana (paashajeʼera Apocalipsis 2:1). Süka naleʼeruʼuin süchiki kaainjalaa na laülaashiikana, eesü noʼtchejaʼawaire sümaa wanee kasa maʼaka sülatüin nümüin Moisés, Josué otta na aluwataaushikana (Núm. 20:12; Jos. 9:14, 15; Roma 3:23). Watüjaapejeʼe saaʼu nuʼunirüin Jesús nukuwaʼipa chi achepchieekai jee na laülaashiikana. Ayateeria naaʼinrüin tia «sülüʼülaleepaʼa sükalia süpüla sajaʼttajatüin tü kasa alatakat sainküin mma» (Mat. 28:20). Anakalaka maʼin jüüjüüle waya namüin na wayuu nuʼunirakana akajee waya Jesús.

ANASÜ WAKUWAʼIPA SUTUMA WOOʼULAAIN NUʼUNIRÜIN JEHOVÁ WAKUWAʼIPA

15, 16. ¿Kasa pütüjaka nanainjee na wawalayuu ooʼulaakana niain Jehová oʼunirüin nakuwaʼipa?

¹⁵ Anasü wakuwaʼipa sutuma wooʼulaain niain Jehová oʼunirüin wakuwaʼipa. Jamüshijaʼa Andy sümaa Robyn, tü nuʼwayuusekat, anasü nakuwaʼipa sutuma naaʼinrüin tü sümakat tü Bibliakat süchiki nnojoluin kachiiruain naaʼin washirüü (Heb. 13:5). Sutuma naaʼinrüin tia, akaalinjashii naya sünain akumajaa miichi eeinjachire nuʼwaajünüin Jehová. Müsü Robyn: «Kepiapuʼushii waya suluʼu miichi joʼuuchon, eesü nnojotpuʼule eeinjanale waʼlakajaain. Kamalainsü tamüin ayujaa ayaakuaa, toikapejeʼe tü cámara tamaʼanajatkat sümaʼaleeya waneirua kasa. Mojusü taaʼin sutuma toiküin tia. Süpüla tashatüin sukuwaʼipa Sara, tü nuʼwayuusekat Abrahán, nnojotsü jülüjakuʼu müin taaʼin tia» (Heb. 11:15). ¿Jamüsü naaʼin sutuma tü naaʼinrakat? Anuu sünüiki Robyn: «Talatüshii maʼin waya süka waʼyataain nümüin Jehová süka süpüshuaʼa waaʼin. Sutuma tü aʼyatawaa waainjakat nümüin Jehová, jülüjasü waaʼin aneerüin maʼin wakuwaʼipa suluʼu tü Paʼaraiisükat». Wanaawasü naaʼin Andy sümaa tü nuʼwayuusekat, müshi nia: «Nnojotsü eein wanee aʼyatawaa  anaʼleeka maʼin suulialeʼeya waʼyataain nümüin Jehová».

¹⁶ Eesü wane kasa weʼraka sutuma wooʼulaain nuʼunirüin Jehová wakuwaʼipa. Jülüja waaʼin tü saaʼinrakat tü wawalakat Marcia. Sükanajapa tü bachilleratokot, pürekutsootsü shia (Mat. 6:33; Roma 12:11). Anuu sünüiki: «Aapüneesü tamüin wanee beca süpüla tekirajaain suluʼu wanee universidad soʼu pienchi juya. Tayoutuin tia sutuma taaʼinmaain taʼyataain nümüin Jehová, ekirajaasüjeseʼe taya sünain wanee kasa süpüla tayaʼlajüin tü choʼujaakat tamüin jee süpüla pürekutsoolüin taya. Anasü maʼin tü taneekakat. Maaʼulu yaa pürekutsoot rekulaat taya, aʼyataasü taya suluʼu Weteet soʼu waneirua kaʼi otta taaʼinrüin waneirua aʼyatawaa nümüin Jehová».

17. ¿Kasa amaa weʼreetka wooʼulaale nuʼunirüin wakuwaʼipa Jehová? (Isaías 48:17, 18).

¹⁷ Naküjawalin wamüin na wawalayuukana tü waaʼinrajatkat süpüla eejüin waaʼin suulia kachiiruain waaʼin washirüü jee suulia waaʼinrüin waneirua kasa mojuka nümüin Maleiwa. Waaʼinrüle tü nümakat Jehová süchiki tia, aneerü waaʼin otta nnojoleena waya müliain saaʼujee waainjala (1 Tim. 6:9, 10). Waaʼinmaajeetkalaka tü waʼyataainkat nümüin Jehová. Nnojotsü eein wanee aʼyatawaa makalü aka saaʼin tü waaʼinrakat nümüin Jehová, shia tü talatakalü atuma waaʼin jee tü jimatakalü atuma waaʼin (paashajeʼera Isaías 48:17, 18).

18. ¿Jamüsü keeʼireeka paaʼin puuʼulaain nuʼunirüin pukuwaʼipa Jehová?

¹⁸ Ayateeria nuʼunirüin Jehová wakuwaʼipa nakajee na wayuu nüneekakana soʼunnaa tü müliaa keemakat maʼin otta soʼunnaa tü miit juya nuluwataainjatkalü oʼu Cristo (Sal. 45:16). ¿Jüüjüweenache waya sümüin tü münakat wamüin soʼu kaʼikat tia mayaainjeʼe nnojoluin shiain tü keeʼireekat waaʼin? Jüüjüüle waya maaʼulu sümüin tü münakat wamüin, mapüleejeerü wamüin jüüjüüin waya mapeena. Ayataʼaya wooʼulaain nuʼunirüin wakuwaʼipa Jehová nakajee na wayuu nüneekakana süpüla naaʼinmajüin waya (Is. 32:1, 2; Heb. 13:17). Wainma tü kasa weʼitaakalü atuma waaʼin nünain Jehová, chi oʼunirakai wakuwaʼipa, chi aaʼinmajakai wanoula otta chi antirüinjanakana waya suluʼumüin tü mma jeketükat eeinjanale katüin woʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa.