'Dho -a 'gü -wɔn -ta

'Dho -a 'gü -wɔn -nu 'sëëdhɛ -ta

Kwa Zoova ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü zuʋ̈saadhɛ ˈka, zuʋ̈gblüdhi ˗yö kë kwa ˗gɔ

Kwa Zoova ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü zuʋ̈saadhɛ ˈka, zuʋ̈gblüdhi ˗yö kë kwa ˗gɔ

ˈˈTƲ̈Ŋ ˈö Zoova dho ˈwɔn yaa ˈˈpɛpɛ bho ˗a ˈka ˈˈshia kö ˗yö ˈwɔn ꞊gban kë ˗dɛɛ, ka ˈˈɲan ˗ya ˗gɔ ˗ee? (˗Dhɛ. 21:​1-5) ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ ka ˈˈɲan ˗ya ˗gɔ! ˈˈKɛɛ ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu -wa nu kwa -ta, Zoova ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗sü ˈö zuʋ̈saadhɛ ˈka bhë ˈyaa kë ˈˈplëëplë yi ꞊gban ˈka. Pë ˈbha ˈkwa˗ ˈˈdhiʋ̈ ˗gan ˈyaa nu ˗ni ˈgü, kwa ˈgü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ga.—Prov. 13:​12, ztw.

ˈKö ˗kë ˈˈdhʋ̈, Zoova ˗ya ˗pö ˈkwa ö ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan zuʋ̈saadhɛ ˈka kö ˈö ˈwɔn ˗nu kë ö ˈˈtʋ̈ŋ ˗bha. ˈMën ˗kë ˈö˗ pö ˈˈdhʋ̈? Kwa˗ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü, ˈmën dho kwa ˗takun kö kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗yö dhi?

ˈMËN ˗KË ˈÖ ZOOVA ˗YA PÖ ˈKWA Ö ˈˈDHIƲ̈ ˈˈGAN?

Bible ˗ya ˗pö: «Zoova ˗yö ö zuʋ̈ˈˈ ˗kë ˗saa ˈö ˗dhɛ ˈˈdhiʋ̈ ˗gan kö ˈö˗ ˗zɔn kwa ˗dhɛ ꞊dhɛ kwa ˗wëë ˗yö ö ˗kë ˈö dho kwa ˗bhawɔn ˈto, ˈyö sü ꞊dhɛ Zoova ˈö bhë ˗Zlan ˈö kpɛnŋdhö yö ˗mü. Mɛn ˗nu ˈwo˗ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü, ˗an ˗bha ˗yö ˗së.» (Is. 30:18) ˗Wo ˈö bhë Izai ˗ya ˗pö Zuifö ˗nu ˈwo kun ˗gɔgbɩɩdhɛ kë ˗ni ˈgü ˗an ˗dhɛ. (Is. 30:1) ˈˈKɛɛ mɛn ˈbha ˗nu ˗kun ˗an ꞊zinŋgü mü ˈö ˗wo ˈö bhë ˈö ˗an ˗bha ˗zoyödhe ˗gɛn ˗gban. ˗Kɔ ˈö bhë ˈyö Zoova ˗dhɔkëmɛn ˈwo ꞊dɛɛ ˗an ˗bha ˗zoyödhe ˗gɛn ˗gban ˗a ˈka.

ˈDhɛ ˈˈdhʋ̈, kwa dua ˗mü ˈpö kö ˈkwa ˗dhɛ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan zuʋ̈saadhɛ ˈka, ˈyö sü ꞊dhɛ Zoova ˗yö ˗dhɛ ˈˈdhiʋ̈ ˗gan zuʋ̈saadhɛ ˈka. ˗Ya ˈˈtʋ̈ŋ ˗ya kö ˈö ˈˈkpɔnŋtaadhɛ yaa ˈö yö ˗a ˈgü shiʋ̈ˈˈ, ˈö ˗dhɛ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü kö ˗a ˗dhɛkpaɔyi waa ˗a ˈˈlɛlɛ ˗wo ˗lo. (Mat. 24:36) ˈˈTʋ̈ŋ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈka, kwa ˗dho ˗a yö ˈkpakpadhö ꞊dhɛ ꞊sua ˈnën Dügɔmɛn ˗ya ˗kë Zoova waa ö ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˗an ˗bha. Zoova ˗dho Sɔtraan waa mɛn ˈˈpɛpɛ ˈwo bɔ ˗a ˈka ˗an bho ˈˈshia. ˈˈKɛɛ ˗yö ˗dho ˗a ˗zɔn ꞊dhɛ «kwa ˗wëë ˗yö ö ˗kë.»

˗Yö dɔ kö ˈˈtʋ̈ŋ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗yö ˗lo, Zoova ˈti ˗dho ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu bho kwa ˗bha ˈˈtʋ̈ŋ ˈˈplɛ ˈka, ˈˈkɛɛ ˗yö kwa ˗zogban ꞊dhɛ kwa ˗dhɛ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü, kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗dhi. ꞊Dhɛ ˗kɔ ˈö Izai ˗ya pö ˗a ˈka ˗a ˈdhö, kwa ˈwɔn ˗së ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü, kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗dhi. (Is. 30:18) ˗Kɔ ˗kë ꞊dhɛ? Pë ˗yiishiö ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo kwa ˗takun, ˗kwa ˗an ˗ga.

KWA ˗DHƐ ˈˈDHIƲ̈ ˈˈGAN ˗NI ˈGÜ, ZUƲ̈GBLÜDHI ˗DHO KË KWA ˗GƆ ˗KƆ ˗KË ꞊DHƐ?

˗Kwa kwa ˈˈɲan ˗klu ˈwɔn ˗së ˗nu ˈwo kwa ˗ta ˗an ˗bha. ˈWɔn yaa ꞊va ˗wo ˗nu ˗gblüdë Davi ˗ta ˗a ˗bha ˗tosɛta ˈgü. (Ps. 37:35) ˈˈKɛɛ Davi ˗ya ˗pö: «˗Kwa dɔ kwa ˈˈtun Zoova ˈwëëdhö, ˈkwa˗ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan. Mɛn ˈbha ˈö ˈwɔn yaa kë ˗ni ˈgü, ˈwɔn ˈya ˗dho ˗shiö ü ˗dhɛ ˗a ˗bha.» (Ps. 37:7) Davi ꞊dede ˗yö ˗dhioo ˈö bhë ˗a ˗ya ꞊bhlëë ˈgü ˈö ö ˈˈɲan ˗klu ˈwɔn ˗së ˈö Zoova dho ˗a kë ˗a ˗dhɛ ˗dhɛkpaɔ dhiʋ̈ˈˈ ˈgü, ˗a ˗bha. ˗A ˈˈɲan ˗yö ˗kun ˈzü ˈwɔn ˗së ˗nu ˈö Zoova ꞊yaa˗ kë ˗a ˗dhɛ ˈsaadhö ˗an ˈˈpiʋ̈. (Ps. 40:5) Kwa ˗de ˈpö kö ˈkwa kwa ˈˈɲan ˗klu ˈwɔn ˗së ˗nu ˈwo kwa ˗ta ˗an ˗bha, ˈkwii ˗dhɛ ˗ga ˗a yaa ˗nu ˈˈpiʋ̈, Zoova ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗sü ˗dho kë kwa ˗kɔa ˈˈplëëplë.

˗Kwa Zoova ˈtɔ bhɔ ˗kplawo. Psaume 71 ˗bɛnzëmɛn Davi ˗ya ˗pö Zoova ˗bha ꞊dhɛ: «A ˗dho ˗dhɛ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗kplawo. A ˗dho ü ˈtɔ bhɔ ˈzü.» (Ps. 71:14) ˗Yö Zoova ˈtɔ ˗bhɔ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˗Yö Zoova ˗wɔn ˗blɛɛ mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˗dhɛ, ˈö ˗a ˈtɔ bhɔ ˈˈtan ˗nu ˈgü. (Ps. 71:​16, 23) ꞊Dhɛ Davi ˈdhö kwa Zoova ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü, kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗dhi. Kwa ˗zlanwopö ˗ni ˈgü mɛn ˗nu ˗dhɛ, kwa Zoova ˗wɔn blɛɛˈˈ ˗ni ˈgü kwa ˈˈtɔŋdë ˗nu waa kwa ˗bha ˈkɔdhigümɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈, ˗ya ˈgo mü kwa kwa ˗bha ˈˈtan ˗nu bho ˗ni ˈgü, kö kwa Zoova ˈtɔ bhɔ ˗ni ˈgü. ˈÖ sü ꞊dɛɛ ˗bha kwa kwa ˗bha ˈˈtan ˗nu bho ˗ni ˈgü, ˗kwa kwa ˗zota ˗së ˈka ˗wo ˗nu ˈwo ˗an ˈgü waa ˗kɔ ˈwo kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü dhi ˗a ˈka ˗an ˈgü.

˗Kwa ˈˈwɩ kwa ꞊dhegblü ˗bha kwa ꞊faanmënsü ˗bha. ˈDhɛ Davi kun bɔ ˗ni ˈgü ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˈgü, ˗ya ˗pö Zoova ˗dhɛ: «A ˗dho n ˗zo yö ü ˗dhɛ ü ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˈˈɲan ˈˈdhiʋ̈.» (Ps. 52:9) Kwa ˗de ˈpö kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ꞊faanmëndhe ꞊slɔɔ kwa ꞊dhegblü ˗nu ˈˈpiʋ̈ kwa ˗bha ˗bhɔkwëë ˗nu waa kwa ˗bha ˗zlanwopösü ˈgü. Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈzü ˈkwa˗ ꞊slɔɔ kö kwa ˗niidadhe ˗nu kë ˗ni ˈgü kwa ˈko ꞊bhaa.—Wlɔ. 1:​11, 12.

˗Kwa kwa ˗bha ˗zoyödhe ˗gɛn ˗gban. Psaume 62:5 ˗ya ˗pö: «A ˗dɔ n ˈˈtun ˈa n ˈˈɲan to ˗Zlan ˗gɔ, ˗a ˗gɛn ˗mü ꞊dhɛ yö ˈnën ˈö ˗tɔ n ˗bha ˗zoyödhɛ ˗gɔ ˈgodhɛ.» ˗Zo ˗yö ˗dhɛkpaɔ dhiʋ̈ˈˈ ˗së ˗dhɛ ˗sü ˗gɛn ˗gban ˗sü ˈö bhë ˗a ˗wɔn ˗yö ˈˈgbɩɩ˗, ˈyö sü ꞊dhɛ ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗dɛɛ ˈyaa nu ˗ni ˈgü ˈˈvaandhö, kwa zuʋ̈ˈˈ ˗dho kë ˗saa ˗kplawo. ˈKö ˗kë ꞊dhɛ ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gblɛɛn ˗yö ˗ʒiö, kwa dua ˗mü kö ˗yö ga kwa ˈgü ꞊dhɛ pë ˗nu ˈö Zoova ˗yö ˗an ˈˈplüün bho, ˗wo ˗dho kë. Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa kwa ˗bha ˗zoyödhe ˗gɛn ˗gban ˗Zlan ˈˈDhiwo draanˈˈ ˗sü ˈka. ˗A ˈwɔnzuan do ˈnën ˗tɔ pë ˗nu ˈö Biblö ˗yö ˗an to ˈˈdhiʋ̈ ˈö˗ pö ˈö ˗wa yöködhiʋ̈ ˈsaadhö, ˗zota ˗an ˈgü ˗sü. ˗Kɔ ˈö Biblö ˗bɛnzëmɛn ˗nu ˗wo ˗yö ˗kë ˗a ˈka do waa ˈwɔn ˗nu ˈwo ˗gban Zoova yöö ꞊dede ˗a ˗bha bhë, kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa kwa ˗zota ˗an ˈgü ˈpö. (Ps. 1:​2, 3) Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈzü ˈkwa ‹bhɛaˈˈ ˗Zlan ˗dhɛ ˗a ˗bha ˈNii˗ ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗bha ˈgügbɩɩdhɛ ˈka› ˗kplawo kë ˈˈdhʋ̈ kö ˗mlɛɛn ˗së ˗yö kë kwaa˗ ˗nu kwa ꞊zinŋgü kö ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˈö˗ ˈˈplüün bho bhë, kwa˗ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü.—Zud. 20, 21.

꞊Dhɛ ˗gblüdë Davi ˈdhö, Zoova ˈˈɲan ˗yö mɛn ˗nu ˈwo˗ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü ˗an ˗bha kö ˈö Ö ˗bha ˗dhɔ ꞊dede ˗zɔn ˗an ˗dhɛ. (Ps. 33:​18, 22) Kwa kwa ˈˈɲan ˈto ˗ni ˈgü Zoova ˗gɔ zuʋ̈saadhɛ ˈka, ˗kwa kwa ˈˈɲan ˗klu ˈwɔn ˗së ˗nu ˈwo kwa ˗ta ˗an ˗bha, ˈkwa Zoova ˈtɔ bhɔ, ˈkwa ꞊ɲɔɔn kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗bha, ˗ya ˈgo mü ˈkwa kwa ˗bha ˗zo ˗yö ˗dhɛkpaɔ dhiʋ̈ˈˈ ˗së ˗dhɛ ˗sü ˗gɛn ˗gban.