Le Biblia kan chöj nuʼij chë Jehová nkowin nuʼij ri xtbʼanatäj chqawäch apü (Is. 45:21). Ye kʼa ma nuʼij ta achkë rubʼanik nuʼän riʼ, ajän nuʼän riʼ nixta jaruʼ ri xkebʼanatäj chqawäch apü nrajoʼ nutamaj. Rma riʼ, rma röj ma qataman ta jontir chrij reʼ, ma nqkowin ta nqaʼij achkë rubʼanik Jehová nuʼij ri xtbʼanatäj chqawäch apü. Ye kʼa kʼo jojun naʼoj ri qataman.

Jehová jontir nkowin nuʼän, ye kʼa kʼo mul kʼo jojun ri ma yeruʼän ta. Rma ryä kan kowan runaʼoj, nkowin nuʼij xa bʼa achkë ri xtbʼanatäj chqawäch apü (Rom. 11:33). Ye kʼa rma ryä retaman nuqʼät riʼ, nkowin chqä nuʼij ajän ma nrajoʼ ta nutamaj ri xtbʼanatäj chqawäch apü (tajnamaj rkʼë Isaías 42:14).

Jehová nuʼän chë nbʼanatäj ri nrajoʼ ryä. ¿Achkë rubʼanik nqrtoʼ ya reʼ rchë nqʼax chqawäch chë Jehová nkowin nuʼij ri xtbʼanatäj chqawäch apü? Isaías 46:10 nuʼij: «Rïn yibʼin achkë rubʼanik nbʼekʼis jun ri kʼa riʼ nchapatäj äl. Y kan ojer chik riʼ nbʼin pä ri kʼa majanä kebʼanatäj. Rïn riʼ ri yibʼin: ‹Ri nuraybʼal kan xtbʼanatäj, y kan xtinbʼän xa bʼa achkë nwajoʼ nbʼän›».

Rma riʼ, jun rma ri nkowin nuʼij Jehová ri xtbʼanatäj chqawäch apü, ya riʼ chë ryä kʼo ruchqʼaʼ rchë nuʼän chë nbʼanatäj ri nrajoʼ ryä. Jehová ma nuʼän ta achiʼel nqaʼän röj taq kʼo mul nqaʼän adelantar jun película rchë nqatamaj ri xtbʼanatäj pa rukʼisbʼäl, rma qataman chë ya xbʼan yän grabar. Ri nuʼän Jehová ya riʼ nuʼij ri xtbʼanatäj chqawäch apü, y taq nbʼeqä ri qʼij riʼ, ryä nuʼän chë nbʼanatäj (Éx. 9:5, 6; Mat. 24:36; Hech. 17:31).

Rma riʼ, Jehová xeruksaj ri tzij «xinchʼöbʼ» chqä «ri nchʼobʼon chë nbʼän» rchë xuʼij ri xtbʼanatäj chwäch apü (2 Rey. 19:25; nota; Is. 46:11). Chpan re textos reʼ pa chʼaʼäl hebreo nksäx jun tzij ri rukʼwan riʼ rkʼë ri tzij «ajbʼanöy bʼojoʼy» (Jer. 18:4). Achiʼel jun ajbʼanöy bʼojoʼy ri nuʼän jun jaʼäl bʼojoʼy rkʼë ilew, Jehová nkowin nuʼän chë nbʼanatäj ri nrajoʼ ryä (Efes. 1:11).

Jehová nuyaʼ qʼij chë röj nqchaʼö achkë nqajoʼ nqaʼän. Ryä ma rubʼin ta achkë xtbʼanatäj pa rukʼaslemal jun winäq chqä ma nuʼän ta chë ri ütz taq winäq kʼo jun nkiʼän ri xa pa kamïk xkerukʼwaj wä. Pa rukʼexel riʼ, ryä nukʼüt chqawäch achkë rubʼanik kʼaslemal más ütz nqakʼwaj y chrij riʼ nuyaʼ qʼij chë röj nqchaʼö achkë bʼey xtqakʼwaj.

Tqatzʼetaʼ kaʼiʼ tzʼetbʼäl. Ri naʼäy ya riʼ ri xbʼanatäj kikʼë ri winäq aj Nínive. Rma ri winäq rchë ri tinamït riʼ kowan wä itzelal yekiʼän, Jehová xuʼij chë xtchüp kiwäch. Ye kʼa rma ryeʼ xkitzolij kiʼ, Dios «ma xuʼän ta chik ri ruchʼobʼon pä chë nuʼän, y ma xkʼän ta pä chik ri kʼayewal pa kiwiʼ» (Jon. 3:1-10). Jehová xjäl ri xuʼij pa naʼäy. ¿Achkë rma? Rma ri winäq aj Nínive xkikʼoxaj ri xuʼij Jehová chkë chqä xkitzolij kiʼ.

Ri rukaʼn tzʼetbʼäl ya riʼ ri profecía xbʼix chrij Ciro, jun achï ri xkeruköl ri judíos chqä xtuʼij chë tyak chik jmul rutemplo Jehová (Is. 44:26-45:4). Re profecía reʼ xtzʼaqät chrij Ciro, ri qʼatöy tzij rchë Persia (Esd. 1:1-4). Ye kʼa Ciro ma nuyaʼ ta wä ruqʼij Dios. Kantzij na wä chë Jehová xksaj re achï reʼ rchë xtzʼaqät ri profecía, ye kʼa ma xuʼij ta che rä chë kʼo chë nuyaʼ ruqʼij ryä (Prov. 21:1).

Röj qataman chë kʼo nkʼaj chik naʼoj ri nkʼatzin nqatzʼët. Y nqkowin nqaʼij chë jun winäq ma nkowin ta nqʼax chwäch jontir ri nuquʼ chqä ri nuʼän Jehová, nixta achkë rubʼanik nuʼij ri xtbʼanatäj chqawäch apü (Is. 55:8, 9). Tapeʼ ke riʼ, ri qataman chrij Jehová nqrtoʼ rchë nqayaʼ chwäch qan chë ryä kan pa rubʼeyal nuʼän che rä jontir, yajün taq nuʼij ri xtbʼanatäj chqawäch apü.