Bibe̱l e malee̱ ná bwē ná Yehova e ná a bīse̱ ne̱ni kie̱le̱ ni maye̱ e me̱nde̱no̱ be̱. (Yes. 45:21) E si matele̱ye̱ mato̱ti masadisadi me̱se̱ jombwea mbadi na ponda a mabolano̱ nika, to̱ mo̱me̱ne̱ dime̱ne̱ la mambo a mapo̱so̱no̱ o bia. Di si maso̱ṅtane̱ so̱ mambo me̱se̱ jombwea ka ni dongame̱n ńa Yehova o bīse̱ kie̱le̱ ni maye̱. Nde to̱ na nika, mambo mō̱ me mena di bino̱.

Yehova a si be̱n myoyo to̱ mō̱ o sumo te̱ mi a te̱se̱ye̱no̱ mo̱me̱ne̱. Kana a be̱nno̱ dibie̱ dinde̱ne̱, e ná a bia oboso ba ponda nje ye̱se̱ a mapulano̱. (Rom. 11 :33) Nde kana a be̱nno̱ jalea la ńolo le ná ke̱nge̱nge̱, e pe̱ ná a po̱so̱ ná a si mabia nje e me̱nde̱ po̱.—Ombwa Yesaya 42:14.

Yehova a mabola ná jemea lao di bolane̱. Ne̱ni nika ńeno̱ mulatako na k’ao ni dongame̱n o bīse̱ kie̱le̱ ni maye̱ e? Yesaya 46:10 e matele̱ye̱ ná: “Na mase̱le̱ bīse̱ nate̱na o bebaedi nje e me̱nde̱ be̱, na oboso ba ponda pe̱ nje e si bedi bolane̱. Mba na: Mwano mam mu me̱nde̱ londa, na mabola to̱ nje na to̱ndino̱.”

Yehova e so̱ ná a bīse̱ kie̱le̱ ni maye̱ ońolana ka laboso a be̱n ngińa o bola ná mambo ma bolane̱. Yehova a si be̱n ná a se̱le̱ jombwa nje e me̱nde̱ bolane̱ o kie̱le̱ ni maye̱, ka nje te̱ di mabe̱no̱ jala langa su la kalati ponda iwo̱ ná di bie nje ye oboso. O diwengisan, Yehova e ná a domse̱ ná lambo diwo̱ di me̱nde̱ bolane̱ o ponda po̱ te̱nge̱, na mo̱ a bola pe̱ ná di bolane̱ ke̱ ni ponda e po̱i.—Bbu. 9:5, 6; Mat. 24:36; Bebolo 17:31.

Ońola nika nde Bibe̱l e mabolane̱no̱ byala ka “te̱se̱,” ‘dutea ońol’ao’ na ‘weka mwano,’ o tele̱ye̱ nje Yehova a mabolano̱ jombwea mambo mō̱ ma me̱nde̱ bolane̱ o kie̱le̱ ni maye̱. (2 Ki. 19:25; Yes. 46:11) Be byala be nde betukwedi ba eyal’a mbondo yena e be̱n mulemlem ma jo̱nge̱le̱ n’eyala e mapule̱ kwale̱ ná “mumbwe̱ lo̱ngo̱.” (Yer. 18:4) Ka nje te̱ mumbwe̱ lo̱ngo̱ ńa bwam eno̱ ná a no̱ngo̱ weya a po̱ngo̱ne̱ mo̱ ewa ya mpesa, Yehova pe̱ e ná a po̱ngulane̱ mambo to̱ yo̱mbise̱ mo̱ ná ma londise̱ jemea lao.—Efe. 1:11.

Yehova a mabola wonj’a bepo̱sedi edube. A si te̱se̱ oboso ba ponda nje e me̱nde̱ bolane̱ o longe̱ la moto te̱; a si matute̱le̱ pe̱ to̱ bato o bola mambo ma bobe. A mese̱le̱ ná moto te̱ a po̱se ńao ngea, nde a mome̱le̱ bato ná ba po̱se nde nge’a bwam.

Jombweye ben byembilan beba. Eyembilan a boso e mombwea nde bato ba Ninive. Yehova a ta a bīse̱ ná mu mundi mu me̱nde̱ bumbisabe̱ ońola bobe bao. Nde ponda baje̱ o mu mundi bate̱le̱no̱, Yehova “a timbise̱ jo̱nge̱le̱ ombusa ońola bobe a tano̱ a kakane̱ o bolane̱ babo̱, a si londise̱ nika.” (Yona 3:1-10) Yehova a tuko jo̱nge̱le̱ jombwea nje a tano̱ a mábīse̱ ońolana bato ba Ninive ba bolane̱ wonj’abu ńa bepo̱sedi o jate̱le̱ ombusa babo̱ senga mwe̱ndi mao.

Eyembilan e londe̱ beba ye nde edinge̱ e mombweye̱ mot’a bila mō̱ nu belabe̱ ná Kores, nu ta ńangame̱n te̱se̱ Bonayuda wonja na mikoma a bola pe̱ o̱da ná tempe̱l a Yehova e longabe̱ peńa. (Yes. 44:26–45:4) Kiṅ’a Persia Kores a londise̱ y’edinge̱. (Esra 1:1-4) Nde Kores a si ta a bolea Loba la mbale̱. Yehova a bolane̱ Kores o londise̱ y’edinge̱, nde a si ńakisane̱ mo̱ ná owe̱ mo̱.—Min. 21:1.

Ye mbale̱ ná man matoti me nde mō̱ oteten ma mena Yehova a mombweano̱ ke̱ a mabīse̱ kie̱le̱ ni maye̱. Mot’a benama to̱ mō̱ a titi pe̱ to̱ ná a bo̱le̱ so̱ṅtane̱ nje ye̱se̱ Yehova a mo̱nge̱le̱no̱ to̱ a mabolano̱. (Yes. 55:8, 9) Nde nje di bino̱ jombwea Yehova e mouse̱ dube̱ lasu ná a mabola nde nje e te̱nge̱n ponda ye̱se̱, to̱ ponda a mabīse̱no̱ kie̱le̱ ni maye̱.