Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Sanebimɔi Ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Mɛni Biblia lɛ hãa wɔleɔ yɛ bɔ ni Yehowa nyɛɔ etsɔɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ he?

Biblia lɛ feɔ lɛ faŋŋ akɛ, Yehowa nyɛɔ etsɔɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ. (Yes. 45:21) Shi egbalaaa gbɛ ni etsɔɔ nɔ efeɔ nakai, be ni efeɔ nakai, loo nibii abɔ ni ehalaa akɛ ebaale lɛ mli fitsofitso ehãaa wɔ. No hewɔ lɛ, wɔnyɛŋ wɔwie akɛ wɔle nɔ fɛɛ nɔ yɛ bɔ ni Yehowa feɔ eleɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ he. Shi naa nibii fioo komɛi ni wɔle yɛ he.

Yehowa baanyɛ ele nɔ fɛɛ nɔ ni baaba wɔsɛɛ, shi nibii ni esumɔɔ akɛ ele lɛ pɛ anɔ ekɛ ejwɛŋmɔ yaa. Yehowa hiɛ kã shi waa. Kɛ́ eetao ele nɔ ko ni baaba wɔsɛɛ lɛ, ebaanyɛ aahu. (Rom. 11:33) Shi akɛni enyɛɔ eyeɔ ehe nɔ be fɛɛ be yɛ nɔ fɛɛ nɔ mli hewɔ lɛ, jeee nɔ fɛɛ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ nɔ ekɛ ejwɛŋmɔ yaa.—Okɛto Yesaia 42:14 lɛ he.

Yehowa hãa esuɔmɔnaa nii baa mli. Te enɛ kɔɔ bɔ ni enyɛɔ etsɔɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ he ehãa tɛŋŋ? Yesaia 46:10 lɛ kɛɛ: “Mi mijɛɔ shishijee migbaa nibii ni baaba yɛ naagbee, ni mijɛɔ blema mijajeɔ nibii ni anako afee lɛ. Miikɛɛ akɛ, ‘Miyiŋkpɛɛ lɛ baama shi, ni mafee nɔ fɛɛ nɔ ni misumɔɔ.’”

Ŋmalɛ nɛɛ hãa wɔnaa akɛ, nɔ kome hewɔ ni Yehowa nyɛɔ etsɔɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ ji, enyɛɔ efeɔ nɔ fɛɛ nɔ ni esumɔɔ. Bei komɛi lɛ, kɛ́ wɔmiikwɛ sini lɛ, wɔnyɛɔ wɔyakwɛɔ sini lɛ naagbeegbɛ koni wɔle bɔ ni eyagbe naa ehã. Shi jeee nɔ ko nakai Yehowa feɔ koni ele nɔ ni baaba wɔsɛɛ. Moŋ lɛ, Yehowa nyɛɔ ekpɛɔ eyiŋ akɛ ebaahã nɔ ko aba be pɔtɛɛ ko, kɛkɛ lɛ, kɛ́ be lɛ shɛ lɛ, ehã nii lɛ eba lɛɛlɛŋ.—2 Mo. 9:​5, 6; Mat. 24:36; Bɔf. 17:31.

Enɛ hewɔ kɛ́ Biblia lɛ miiwie nibii komɛi ni Yehowa baahã eba mli wɔsɛɛ lɛ ahe lɛ, ekɛ wiemɔi tamɔ, “mito,” “mifee,” kɛ “mito miyiŋ” tsuɔ nii lɛ. (2 Maŋ. 19:25; shn.; Yes. 46:11) Hebri wiemɔ ni atsɔɔ shishi yɛ gbɛi srɔtoi nɛɛ anɔ lɛ kɛ Hebri wiemɔ ni atsɔɔ shishi akɛ “gbɛshɔ̃lɔ” lɛ yɛ tsakpaa. (Yer. 18:4) Bɔ ni gbɛshɔ̃lɔ ni he esa nyɛɔ eshɔ̃ɔ sũ kɛfeɔ gbɛ́ fɛfɛo lɛ, nakai Yehowa hu baanyɛ etsake nibii, loo kɛ́ wɔɔwie lɛ, eshɔ̃ nibii koni esuɔmɔnaa nii aba mli.—Efe. 1:11.

Yehowa ehã adesai fɛɛ hegbɛ ni amɛ diɛŋtsɛ amɛkpɛ amɛyiŋ yɛ saji ahe. Etsɔko hiɛ etoko nɔ ni wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ baafee yɛ shihilɛ mli, ekpakpa jio, efɔŋ jio, kɛ bɔ ni wɔbaayagbe naa wɔhã. Moŋ lɛ, eŋmɛ wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ gbɛ ni ehala bɔ ni ebaasumɔ ni ehi shi ehã, ni ewoɔ wɔ hewalɛ ni wɔfee nɔ ni ja.

Naa nɔkwɛmɔnii enyɔ ni kɔɔ sane nɛɛ he. Klɛŋklɛŋ nɔ lɛ kɔɔ Ninivebii lɛ ahe. Yehowa gba akɛ ebaakpãtã maŋ muu lɛ fɛɛ hiɛ yɛ nibii fɔji ni amɛfeɔ lɛ ahewɔ. Shi be ni amɛtsake amɛtsui lɛ, “etsake ejwɛŋmɔ yɛ amanehulu ni ekɛɛ ekɛbaaba amɛnɔ lɛ he, ni ekɛbaaa amɛnɔ.” (Yona 3:​1-10) Yehowa kpãtãaa Ninivebii lɛ ahiɛ tamɔ bɔ ni egba akɛ ebaafee lɛ, ejaakɛ be ni ebɔ amɛ kɔkɔ lɛ, amɛbo toi ni amɛtsake amɛtsui.

Nɔkwɛmɔnɔ ni ji enyɔ lɛ kɔɔ Koresh he. Yehowa gba akɛ, ebaatsɔ Koresh nɔ ehã aŋmɛɛ Yudafoi lɛ ahe koni amɛku amɛsɛɛ kɛba amɛmaŋ, ni agbɛnɛ hu, Koresh baafã ni ama Yehowa sɔlemɔ shĩa lɛ ekoŋŋ. (Yes. 44:26–45:4) Persia maŋtsɛ Koresh fee nibii fɛɛ ni Yehowa gba akɛ ebaafee lɛ, shi ejáaa Yehowa. (Ezr. 1:​1-4) Yehowa hu enyɛɛɛ enɔ ni ejá lɛ, ejaakɛ ele akɛ Koresh yɛ hegbɛ ni ehalaa mɔ ni ebaajá.—Abɛi 21:1.

Bɔ ni Yehowa nyɛɔ etsɔɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ he nibii fioo pɛ ahe wɔsusu nɛɛ. Adesa ko bɛ ni baanyɛ anu nibii fɛɛ ni Yehowa feɔ lɛ shishi ni ele nibii fɛɛ ni esusuɔ. (Yes. 55:​8, 9) Fɛɛ sɛɛ lɛ, nibii ni Yehowa ehã wɔle yɛ ehe lɛ hãa wɔnáa hemɔkɛyeli ni mli wa akɛ, kɛ́ eegba nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ jio, eefee nɔ kroko jio, efeɔ nɔ ni ja be fɛɛ be.