Go na content

Go na table of contents

Yu ben sabi a sani disi?

Yu ben sabi a sani disi?

Fu san ede son sani skrifi difrenti leisi na ini Bijbel?

SON LEISI te Bijbel skrifiman ben taki sani ete wan tron noso difrenti leisi, dan den ben e gebroiki den srefi wortu baka. Luku dri reide di ben kan meki taki den du dati:

A pisi ten di Bijbel ben skrifi. Na ini Israel fu owruten, furu sma no ben abi den eigi kopi fu a Wet. Furu tron sma ben e yere san skrifi na ini a Wet te den ben kon makandra na a tabernakel (Deut. 31:10-12). A musu de so taki sani ben kan puru den prakseri te den ben e tnapu e arki omeni yuru langa fa wan sma ben e leisi gi a bigi grupu sma di ben kon makandra (Neh. 8:2, 3, 7). Te a leisiman ben leisi den prenspari pisi ete wan tron noso difrenti leisi, dan a ben moro makelek gi a pipel fu memre Gado Wortu èn fu du san den yere. Te a leisiman ben leisi spesrutu wortu ete wan tron noso difrenti leisi, dan dati ben o yepi den sma fu memre den tra pisi fu den wet di Yehovah ben gi den.​—Lef. 18:4-22; Deut. 5:1.

A fasi fa Bijbel ben skrifi. Son pisi fu Bijbel na singi, soleki den buku Psalm, Singi fu Salomo, nanga Sari singi. Son leisi den singi disi ben abi wortu di sma ben musu singi ete wan tron noso difrenti leisi. Disi ben e yepi den arkiman fu ferstan san a singi ben e leri den èn a ben e yepi den fu memre den wortu. Fu eksempre, luku den wortu na ini Psalm 115:9-11: „Israel, frutrow na tapu Yehovah. En na a yepiman fu yu èn a de a skelt fu yu. Un sma fu Aron, frutrow na tapu Yehovah. En na a yepiman fu unu èn a de a skelt fu unu. Unu di abi lespeki gi Yehovah, frutrow na tapu Yehovah. En na a yepiman fu unu èn a de a skelt fu unu.” Te den sma ben e singi den wortu dati ibri tron baka, dan dati ben o meki den moi prakseri disi doro den ati.

Fu poti krakti tapu prenspari penti. Son leisi Bijbel skrifiman ben e taki prenspari sani ete wan tron noso difrenti leisi. Fu eksempre, di Yehovah ben taigi den Israelsma fu no nyan brudu, dan a meki Moses taki difrenti leisi fu san ede den no ben musu du dati. Gado ben wani sori den krin taki a libi fu wan sma noso fu wan meti de na ini a brudu. Sobun, brudu wani taki libi (Lef. 17:11, 14). Bakaten den apostel nanga den owruman na ini Yerusalem skrifi gi sortu sani Kresten musu wai pasi fu man plisi Gado. Di den du dati, dan den sori krin ete wan leisi o prenspari a de fu tan fara fu brudu.​—Tori 15:20, 29.

Aladi Bijbel e gebroiki son wortu moro leki wán leisi, tòg Yehovah no wani taki wi musu teki en leki wan gwenti fu gebroiki den srefi wortu ibri tron baka. Fu eksempre, Yesus ben taki: „Te yu e begi, no taki den srefi sani ibri leisi baka” (Mat. 6:7). Baka dati a kari wan tu sani di fiti fu aksi Gado na ini begi (Mat. 6:9-13). Sobun, aladi wi no e gebroiki den srefi wortu ibri tron baka te wi e begi, tòg wi mag tan begi gi den srefi tori ibri tron baka.​—Mat. 7:7-11.

Wi si taki bun reide de fu san ede son wortu noso sani skrifi difrenti leisi na ini Gado Wortu. Disi na wán fu den someni fasi fa wi Gran Leriman e leri wi fu kisi wini gi wisrefi.​—Yes. 48:17, 18.