1. Kii lôk kéé ihogi i nôgda i ngéda i mpam le i kwel ni bôt bape i nson u ñañ nlam? (Béñge yak titii.)

 BÉS bagwélél ba Yéhôva di ñañle bôt bape ñañ nlam, inyule di ngwés Tata wés Nungingii, di gwé ki ngôñ le bôt bés ba libôk ba yi nye. Ngandak batéé likalô i nlôôha ngwés nson u ñañ nlam. Ndi bape ba nlôôha bé ba maséé i gwel nson u. Inyuki? Bahogi ba yé nsut, ba nhoñol le ba nyi bé niiga. Bape hala a ntômbôl bé bo i ke kwel ni bôt ba ba naña bé bo i mambai map. Bahogi ba nkon woñi le ba ga tjél emble bo. Bape ba bi niiga bo i keñgle mindañ ni bôt bape. To hala kiki i lôk kéé i bôlôm i ni i bôda i, i ngwés Yéhôva ngandak, i añle bôt bape ñañ nlam i yéne bo jam li nlet ngandak. Ndi i lôk kéé i i nyi le nson ñañ nlam u nlôôha ba nseñ, ni le ba nlama gwel wo hiki ngéda. Yéhôva a nlôôha ba maséé ni bo!

2. Ibale ngim mangéda u ta bé maséé i gwel nson u ñañ nlam, inyuki u nlama bé tomb?

² Baa yak we ngim mangéda i yé i ba we ndutu i ba maséé nson u ñañ nlam inyule u nôgda kiki bo? Ibale hala, u ntomb bañ. Ibale u nôgda le u nla bé yônôs nson u, hala a nla unda le u yé suhulnyuu ni le u gwé bé ngôñ le ba lôôha bok mis i ngii yoñ, hala a nla ki unda le u ngwés bé jôp i ngandak minkaa ni bôt bape. Ni le mut nye ki nye a ngwés bé i ngeñ ba yahal nye, téntén i ngéda a nyéñ bôñôl bôt bape loñge. Tata woñ Nungingii a nyi mandutu u mboma, a gwé ki ngôñ i lôl we mahôla.  (Yésaya 41:13) Munu yigil ini, di ga tehe maéba matan ma ma nla hôla bés i yémbél i jam li, ni i ba maséé i nson likalô.

NWAS LE BAÑGA I NYAMBE I LÉDÉS WE

3. Kii i bi hôla mpôdôl Yérémia i tééne bôt bape likalô?

³ Yak i ngéda kôba, Lipôdôl li Nyambe li bi lédés bagwélél bé i ngéda ba bééna nson u u nlet i yônôs. Di yoñ hihéga hi mpôdôl Yérémia. A bé kon woñi i ngéda Yéhôva a bi ti nye nson i téé likalô. Yérémia a kal le: “Me ngi yii mañge, me nyi bé hop.” (Yérémia 1:6) Kii i bi ti nye makénd i pot? Lipôdôl li Nyambe li bi ti nye ngui. A kal le: “Li bi yila kiki hié ikété bihés gwem, me bé ha bé le me tééda jo.” (Yérémia 20:​8, 9) To hala kiki mabôga ma likalô ma Yérémia ma bé ndutu ngandak, nwin a bé lama legel u bi ti nye ngui i bé béda nye i gwel nson wé.

4. Kii yé i bôña i ngéda di ñañ Bibel, di ôdôk ki pék mu yom di ñañ? (Kôlôsé 1:​9, 10)

⁴ Bañga i Nyambe i nti bikristen ngui. I ngéda a bé tilna bikristen bi Kôlôsé, ñôma Paul a kal le bañga yi i ga tinde lôk kéé “i boñ mam i nya i kôli ni Yéhôva” kiki ba mba ba ke ni bisu “i num matam ikété hiki loñge nson.” (Añ Kôlôsé 1:​9, 10.) Yak ñañ nlam u yé loñge nson. Jon i ngéda di ñañ Bañga i Nyambe, di ôdôk ki pék mu yom di ñañ, hala a nlédés hémle yés inyu Yéhôva, di ntibil ki tehe mahee ma ñañ nlam u Ane.

5. Lelaa di nla tibil ôt nseñ ni lisoñgol li Bibel, yak ni yigil yés?

⁵ Inyu tibil ôt nseñ ni bañga i Nyambe, di nlama bé pabla i ngéda di ñañ, di nigil tole di soñda yo. Yoñ yaga ngéda yoñ. Ibale u nsoñgol nlôñ u Bibel u u nok bé loñge, u lela bañ wo. Maselna ni hala, u nla gwélél Ñéga inyu nyiña u bikaat bi Mbôgi Yéhôva inyu léba ndoñi i nlôñ u. I ngeñ u mpabla bé i ngéda u nigil, u ga ba nkwoog nkaa le i yom Bibel i nkal i yé toi maliga. (1 Tésalônika 5:21) Kiki u nke ni bisu i ba nkwoog nkaa ni i yom u nigil, hala nyen w’a kônde ba maséé i añle yo bôt bape.

KÔÔBA LOÑGE INYU ÑAÑ NLAM

6. Inyuki di nlama kôôba loñge inyu añal ñañ nlam?

⁶ Ibale u nkôôba loñge inyu nson likalô, bebek le u ga lôôha bé kon woñi  i kwel ni bôt bape. Yésu a bi hôla banigil bé i kôôba ilole a ñom bo nson ñañ nlam. (Lukas 10:​1-11) Inyule ba bi bii i yom Yésu a bi niiga bo i bisélél, banigil ba bi kon maséé ngandak inyu mam malam ba bi pam i yônôs.​—Lukas 10:17.

7. Lelaa di nla kôôba inyu añal ñañ nlam? (Béñge yak titii.)

⁷ Lelaa di nla kôôba inyu nson ñañ nlam? Di nlama ôt pék inyu yi lelaa di nla añle bôt ñañ nlam ni bibuk gwés. Bisu bi ngéda, di nlama ki hoñol mambadga tole maboñok ima tole maa ma bôt bés ba libôk, di hoñlak ki lelaa di ga boñ ibale jam jada mu li mpémél bés. I mbus, i ngéda di nke i boma bôt inyu kwel ni bo di nlama bé kañ su, ndi di nlama nwemla, di bak ki minyaô.

8. Inyuki bikristen bi yé kiki biébél bi biték ñôma Paul a mpôdôl mu hihéga hié?

⁸ Inyu pôdôl i yom di mboñ i nson likalô, ñôma Paul a kal le: “Ndi di gwééne lisôô li nkus lini ikété biébél bi biték.” (2 Korintô 4:7) Kii i yé lisôô li nkus? Li yé bôlô i i ntohol biniñ bi bôt, i añal ñañ nlam u Ane. (2 Korintô 4:1) Kii i yé biébél bi biték? Biébél bi biték bi yé bagwélél ba Nyambe ba ba ñañle bôt bape ñañ nlam. I dilo di Paul, bôt ba nyuñga ba bé béna gwélél biébél bi biték inyu ha gwom bi mahee, kiki bo bijek, wai, ni moni. Nlélém, Yéhôva a mbééga bés nwin u mahee, won u yé ñañ nlam. Ni mahôla ma Yéhôva, di nla bana i ngui i mbéda bés inyu añal ñañ nlam ibabé waa.

SOOHE INYU BANA ÑEM NGUI

9. Lelaa di nla yémbél woñi u bôt tole woñi le ba ga tjél emble bés? (Béñge yak titii.)

⁹ Ngim mangéda di nla bana woñi u bôt tole di nla kon woñi le ba ga tjél emble bés. Lelaa di nla yémbél i jam li? Di wan masoohe ma baôma i ngéda ba bi téé bo mbén le ba téé ha bañ likalô. Iloole woñi u yoña bo, ba bi soohe Yéhôva le a hôla bo i “kônde añal bañga [yé] ni makénd momasôna.” Ibabé i lep ngéda, Yéhôva a bi timbhe masoohe map. (Minson mi baôma 4:​18, 29, 31) Ibale ngim mangéda, woñi i mut binam u ntééñga bés, yak bés di nla  soohe Yéhôva le a hôla bés. Bat Yéhôva le a hôla we le gwéha u ngwés bôt u yémbél woñi u mut binam.

10. Lelaa Yéhôva a nhôla bés i ba Mbôgi yé? (Yésaya 43:​10-12)

¹⁰ Yéhôva a bi pohol bés le di ba Mbôgi yé, a mbôn yak le a ga hôla bés i bana ñem ngui. (Añ Yésaya 43:​10-12.) Di wan manjel ma-na a ngwélél inyu hôla bés. Pog, Yésu a yé ni bés hiki ngéda di ñañal ñañ nlam. (Matéô 28:​18-20) Iba, Yéhôva a bi boñ le biañgel bi ba ha inyu hôla bés. (Masoola 14:6) Aa, Yéhôva a bi ti bés mbuu wé mpubi le u hôla bés i hoñol i mam di bi nigil. (Yôhanes 14:​25, 26) Ina, Yéhôva a bi ti bés lôk kéé i bôda ni i bôlôm inyu éga bés. Ni mahôla ma Yéhôva, ni ma lôk kéé i i ngwés bés, di gwé i mam momasôna ma mbéda bés inyu yônôs nson u.

U BA BAÑ NDÉÑ NDÉÑ, BANA LITEHGE LILAM LI MAM

11. I ngéda u yé likalô, kii u nla boñ inyu boma ngandak bôt? (Béñge yak titii.)

¹¹ Baa u yé u tomb i ngéda u ñada ndigi ndék bôt mambai map? U nla badba le: ‘Hee bôt ba libôga jem ba yé ba ba i ngeñ ini?’ (Minson mi baôma 16:13) ‘Baa ba yé i bôlô, tole i bôm?’ Ibale hala, baa u yé le u boñ likalô i minloñ? Mankéé wada le Joshua a nkal le, “Me bi léba pôla i boma ngandak bôt i ngéda me nke bibôm, i homa bisabe ni bahoma bape i het limut li yé.” Nye ni nwaa, Bridget, ba mbéna koba bôt mambai i ngéda ba nkoode bo kôkôa, yak i kel sonde i mbus kosi.​—Éfésô 5:​15, 16.

12. Lelaa di nla yi i mam bôt ba nhémle, tole i mam ma ntééñga bo?

¹² Ibale bôt ba ngwés bé emble nwin wés, di noode yi i mam ba nhémle, tole i mam ma ntééñga bo. Joshua bo Bridget ba mbéna gwélél i mbadga i yé i lipep li bisu li bitrakt inyu jubus nkwel. Kiki hihéga, ibale ba ngwélél i trakt ini le Lelaa u ntehe Bibel? ba yé ba nkal le: “Bôt bahogi ba ntehe Bibel kiki kaat i nlôl ni Djob, ki le bape ba nhoñol bé hala. We u nhoñol lelaa?” Hala nyen nkwel u yé u bôdôl.

13. Inyuki di nlama kon maséé ni likalô jés to ibale bôt ba nleege bé bés? (Bingéngén 27:11)

 ¹³ I ngéda di ñañal ñañ nlam, bés di nyônôs njômbi yés to ibale bôt ba nleege bé bés. Inyuki? Inyule di mboñ i yom Yéhôva ni Man wé ba ngwés le di boñ, i bok mbôgi. (Minson mi baôma 10:42) To ibale di nléba bé mut bés ni nye di nkwel, tole ba ntjél emble bés, di nla ba maséé inyule di nlémél Tata wés Nungingii.​—Añ Bingéngén 27:11.

14. Inyuki di nla ba maséé i ngeñ ntéé likalô numpe a nléba mut nu a ngwés ñañ nlam i libôga jés?

¹⁴ Yak bés di nla ba maséé i ngeñ ntéé likalô numpe a nléba mut nu a ngwés ñañ nlam i libôga jés. Nkum Ntat a bi unda le nson wés u yé kiki i ngéda ba nyéñ mañge nu a nimil. Ngandak bôt yon i nyéñ i mañge nu, ba nyéñ nye ni mbok yosôna. I ngeñ ba nléba nye, bobasôna ba nkon maséé, he ndik bé i nwet a nléba nye. Nlélém ni nson wés i yilha bôt banigil, bilôk bikéé gwobisôna ikété likoda bi nha woo. Di gwé ngôñ ni lôk kéé yosôna inyu tihba libôga jés jolisôna li likalô, bésbobasôna di yé ki maséé i ngéda mut wada a mbôdôl lo i makoda.

KÔNDE GWÉS YÉHÔVA NI MUT WOÑ LIBÔK

15. Lelaa i noñ maéba ma mpémél i kaat Matéô 22:​37-39 i nla hôla bés i kônde bana makénd i nson likalô? (Béñge yak i lipep li bisu.)

¹⁵ Di nla kônde bana makénd i nson likalô i ngéda di nkéñbaha gwéha yés inyu Yéhôva lôñni mut wés libôk. (Añ Matéô 22:​37-39.) Di hégda lelaa Yéhôva a yé maséé i ngéda a ntehe bés di ngwel nson u, ni lelaa bôt ba ga ba maséé i ngéda ba mbôdôl nigil Bibel! Di hoñol ki tohi i mbem i bôt ba neebe ñañ nlam.​—Yôhanes 6:40; 1 Timôtéô 4:16.

16. Lelaa di nla ba maséé ni nson likalô i ngéda di yé ndap le di nla bé pam? Ti dihéga.

¹⁶ Baa u yé i ndap le u nla bé pam? Ibale hala, bok mahoñol moñ i jam u nla boñ inyu unda Yéhôva le u ngwés nye, u gwéhék ki mut woñ libôk. I ngéda COVID-19 a bé nnayak, Samuel bo Dania ba bé la bé pam i ndap.  Mu i béba ngéda i, ba bé béna téé likalô ni njel téléfôn, ba tilnaga bôt bikaat, ba tégbahaga gwigil bi Bibel ni njel Zoom. Samuel a bé tééne i bôt a bé boma nyoo i dokta i het ba bé tibil nye kon i pos likalô. A nkal le: “I ngéda di mboma mangéda mabe, hala a nla tômbôs bés i pes minsôn ni i pes mbuu. Di nlama ba maséé i nson u Yéhôva.” Mu nlélém ngéda i, Dania a bi kwo, a yén i nañi kon sôñ aa. I mbus, a gwélél yééne i bibôk bi bôt sôñ isamal. A nkal le: “Me bi boñ kii yosôna me bé la. Me bi la tééne nhôla dokta wada nu a bé lo i béñge me likalô, me boñ ki nlélém ni i bôt ba bé lo i ti bés gwom i ndap. Me bi bana ki minkwel minlam ni muda wada i téléfôn nu a bé sébél bés, a salak ni bidokta.” Samuel bo Dania ba bé la ha bé téé likalô kiki ba bé boñ behee, ndi ba bi boñ kii yosôna ba bé le ba boñ, hala a lona ki bo maséé.

17. Lelaa di nla ôt nseñ ni maéba di nkôs munu yigil ini?

¹⁷ Maéba di nkôs munu yigil ini ma ga num matam malam ibale di noode gwélél momasôna. Hiki jam di nigil mu li yé kiki kule i di ngwélél inyu lamb ngim bijek. Ibale di ntibil pôdna bikule, bijek bi mba bilam. Ibale di ngwélél maéba mana momasôna, di ga ba nkôôbaga i yémbél i mam momasôna ma nla tômbôs bés, di ba ki maséé i nson wés u likalô.