1. Ngande wayaoka apandjudi amɔtshi lo kɛnɛ kendana la nsambisha anto akina? (Enda ndo osato.)

 OKO weso ekambi wa Jehowa, sho sambishaka anto akina nɛ dia sho mbokaka Shɛso lele l’olongo ngandji ndo sho nangaka nkimanyiya asekaso anto dia vɔ mbeeya. Apandjudi efula ngɛnangɛnaka mɛtɛ olimu w’esambishelo. Koko akina ndɔɔka tshondo ya ta dia ngɛnangɛna olimu akɔ. Lande na? Ondo amɔtshi wekɔ ɛsɔnyi efula ndo ndjaokaka dia vɔ bu l’akoka wa monga embetsha w’eshika. Amɔtshi mbokaka wɔma ntshɔ lo mvudu y’anto aha l’anto mbowaelɛ. Amɔtshi mbeyaka mboka wɔma w’ɔnɛ wayowatona. Amɔtshi waketshama dia mbewɔ kɔhɔtana l’anto akina. Kaanga mbokawɔ Jehowa ngandji k’efula, anangɛso l’akadiyɛso asɔ mongaka l’okakatanu dia nsambisha anto wahaweye lokumu l’ɔlɔlɔ. Koko, vɔ mbeyaka dia olimu ɔsɔ wekɔ ohomba efula ndo vɔ sambishaka mbala la mbala. Jehowa mbangɛnangɛnaka mɛtɛ!

2. Naka wɛ ekɔ l’okakatanu dia ntana ɔngɛnɔngɛnɔ l’esambishelo, lande na kahayahombe nkɔmɔ?

² Onde tena dimɔtshi wɛ mongaka l’okakatanu dia monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’esambishelo l’ɔtɛ w’awui asɔ? Naka ngasɔ, kete tɔkɔmɔke. Wɔma ayɛ mbeyaka mɛnya dia wɛ ekɔ l’okitshakitsha ndo wɛ halange nkotola yambalo y’anto amboleka oya le yɛ ndo dui sɔ mɛnyaka dia wɛ halange mana l’anto. Ndo ndooko onto lalanga di’anto akina mbonyangɛ, djekoleko etena kasalande la wolo dia salɛ anto akina ɔlɔlɔ. Shɔ lele l’olongo mbeyaka dimɛna ekakatanu wahomana la yɛ ndo nde nangaka kosha ekimanyielo keyɛ l’ohomba. (Isa. 41:13) Lo sawo nɛ, tayɔsɛdingola alako atanu wɛnya woho wakokaso ndɔshana l’ekakatanu ɛsɔ ndo woho wa monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’esambishelo.

 ETAWƆ DIA ƆTƐKƐTA WA NZAMBI KOKEKETSHA

3. Kakɔna kakakimanyiya omvutshi Jɛrɛmiya dia nsambisha anto akina?

³ Kaanga lo nshi yakete, losango l’oma le Nzambi lakakeketsha ekambi ande etena kakiwɔ l’ɛkɛndɛ wa wolo wa nkotsha. Tɔshi ɛnyɛlɔ kaki omvutshi Jɛrɛmiya. Nde akengenga etena kakawosha Jehowa olimu wa nsambisha. Jɛrɛmiya akate ate: “Dimi haleye ntɛkɛta, nɛ dia leke dikɛnda.” (Jɛr. 1:6) Kakɔna kakookimanyiya dia monga la dihonga dia nsambisha? Nde akakondja wolo oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. Nde akate ate: “Vɔ wakayala lo otema ami oko dja yalombalomba yakudungana lo weka ami, ndo dimi lakalɛmbɛ dia mbolama l’etei.” (Jɛr. 20:​8, 9) Kaanga mbakahomana Jɛrɛmiya l’okakatanu l’ɛtshi kande ka nkɛtɛ, losango lakawawosha la mbewoya lakawosha wolo wakinde l’ohomba dia nsala olimu ɔsɔ.

4. Etombelo akɔna wayotokondja naka sho mbadiaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo kanaka la wɔ yimba? (Kɔlɔsayi 1:​9, 10)

⁴ Akristo kondjaka wolo oma lo losango lele l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. Etena kakandafundɛka etshumanelo ka la Kɔlɔsayi, ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akate dia nkondja ewo k’oshika ayotshutshuya anango dia “nkɛndakɛnda lo yoho yalanga Jehowa” etena katetemalawɔ “ntɔ elowa lo elimu w’ɛlɔlɔ tshɛ.” (Adia Kɔlɔsayi 1:​9, 10.) Olimu w’ɔlɔlɔ ɔsɔ mendanaka la esambishelo ka lokumu l’ɔlɔlɔ. Laasɔ etena kadiaso Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo kakanaso lawɔ yimba, mbetawɔ kaso le Jehowa keketshamaka ndo sho mɛnaka hwe ohomba wa nsambisha losango la Diolelo.

5. Ngande wakokaso ndeka nkondja wahɔ oma lo wadielo ndo wekelo aso wa Bible?

⁵ Dia nkondja wahɔ woleki oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi sho pombaka mbewɔ dia nsala wadielo, wekelo ndo okanelo wa yimba wa laahahɛ. Ɔsa etena. Naka wɛ ambadia divɛsa dieyɛ l’okakatanu dia nshihodia, totambake divɛsa sɔ. Lo dihole dia wɛ nsala ngasɔ, kamba la Index des publications des Témoins de Jéhovah kana Dibuku di’eyangelo di’Ɛmɛnyi wa Jehowa dia ntana elembetshielo wendana la divɛsa diakɔ. Naka wɛ mbɔsa etena ka mbeka, kete wɛ ayokeketsha wɛkamu ayɛ w’ɔnɛ Ɔtɛkɛta wa Nzambi mbutaka mɛtɛ. (1 Tɛs. 5:21) Lo yɛdikɔ yayoyoleka mbetawɔ dikambo sɔ, mbayoyoleka ngɛnangɛna nkahana l’anto akina kɛnɛ kamboyeka.

 YALƆNGƆSƆLAKA DIMƐNA DIKAMBO DI’ESAMBISHELO

6. Lande na kahombaso ndjalɔngɔsɔlaka dimɛna l’esambishelo?

⁶ Naka wɛ ndjalɔngɔsɔla dimɛna dikambo di’esambishelo, kete wɛ hatoka wɔma etena kasambishayɛ anto akina. Yeso akakimanyiya ambeki ande dia ndjalɔngɔsɔla la ntondo ka ntshɔ l’esambishelo. (Luka 10:​1-11) Lam’ele vɔ wakakambe la kɛnɛ kakawaetsha Yeso, ambeki wakonge l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula lo kɛnɛ kakiwɔ l’akoka wa nsala.—Luka 10:17.

7. Ngande wakokaso ndjalɔngɔsɔla l’esambishelo? (Enda ndo osato.)

⁷ Ngande wakokaso ndjalɔngɔsɔla dikambo di’esambishelo? Sho pombaka nkanyiya kɛnɛ kalangaso mbuta ko oma laasɔ mbuta akambo wa mɛtɛ lo yoho ya dimɛna l’ɛtɛkɛta aso hita. Ekɔ nto ohomba mbeya la ntondo toho tohende kana tosato tatosalaka anto wa l’ɛtshi kaso ka nkɛtɛ akambo etena kaasambishaso ndo mbeya kɛnɛ kayotosala la ntondo ka dikambo la dikambo. Oma laasɔ, etena kasambishaso anto, sho koka nsala dia monga l’osalosalo, mbɔlaka yema ndo monga oko angɛnyi awɔ.

8. Lo yoho yakɔna yele Akristo wekɔ oko mpoke y’awomba yakatɛkɛta ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ l’ɛnyɛlɔ kande?

⁸ Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akɛnya ɔkɛndɛ wele laso l’olimu w’esambishelo etena kakandate ate: “Tekɔ la diangɔ dia nɛmɔ sɔ lo mpoke y’awomba.” (2 Kɔr. 4:7) Naa ɛngɔ ka nɛmɔ kɛsɔ? Ɔsɔ ekɔ olimu washimbɛ nsɛnɔ w’esambishelo ka losango la Diolelo. (2 Kɔr. 4:1) Ko waa na wele mpoke y’awomba? Mpoke shɔ yekɔ didjidji di’ekambi wa Nzambi, wanɛ wasambisha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ. Lo nshi ya Pɔɔlɔ, amundji w’okanda wakakambaka la mbaka y’awomba dia mɛmbaka diangɔ dia nɛmɔ diele oko, mbo ya ndɛ, wanu ndo falanga. Woho akɔ waamɛ mbele, Jehowa akatosha losango l’ohomba lendana la lokumu l’ɔlɔlɔ. L’ekimanyielo ka Jehowa, sho koka monga la wolo wa mbewoya losango lɔsɔ la kɔlamelo tshɛ.

LƆMBA DIA MONGA LA DIHONGA

9. Ngande wakokaso minya wɔma w’onto ndo wɔma wa vɔ totshanya? (Enda ndo osato.)

⁹ Tena dimɔtshi, sho koka monga la wɔma w’onto kana wɔma wa vɔ tototshanya l’esambishelo. Ngande wakokaso ntondoya okakatanu ɔsɔ? Tɔsɛdingole dɔmbɛlɔ di’apɔstɔlɔ etena kakawawadjangɛ diaha nsambisha. Lo  dihole dia vɔ mboka wɔma, vɔ wakalɔmbɛ Jehowa dia mbakimanyiya dia “ntetemala nsambisha ɔtɛkɛta [ande] la dihonga tshɛ.” Jehowa akakadimola lo dɔmbɛlɔ diawɔ mbala kakɔ ɔtɔi. (Ets. 4:​18, 29, 31) Naka lo tena dimɔtshi wɔma w’onto toshaka wɔma dia nsambisha, kete sho lawɔ pombaka nɔmba Jehowa ekimanyielo. Lɔmba Jehowa dia kokimanyiya dia nkeketsha ngandji kokayɛ anto diaha wɛ mboka wɔma wa nsambisha lokumu l’ɔlɔlɔ.

10. Ngande watokimanyiya Jehowa dia nkotsha ɔkɛndɛ aso w’Ɛmɛnyi ande? (Isaya 43:​10-12)

¹⁰ Jehowa akatɔsɔnɛ dia monga Ɛmɛnyi ande ndo nde ndakaka dia tokimanyiya dia sho monga la dihonga. (Adia Isaya 43:​10-12.) Tɔsɛdingole toho tɔnɛi tasalande dui sɔ. Yoho ya ntondo, Yeso ekɔ kaamɛ laso etena kasambishaso lokumu l’ɔlɔlɔ. (Mat. 28:​18-20) Yoho ya hende, Jehowa akasɔnɛ andjelo dia tokimanyiya. (Ɛny. 14:6) Yoho ya sato, Jehowa akatosha nyuma kande k’ekila dia tokimanyiya dia mbohɔka akambo wakatashile mbeka. (Jni. 14:​25, 26) Yoho ya nɛi, Jehowa akatosha anangɛso l’akadiyɛso dia sambishaka la so. L’ekimanyielo ka Jehowa ndo osukɔ wa nkumbo k’anangɛso l’akadiyɛso koludi la ngandji, tekɔ la kɛnɛ tshɛ kele laso ohomba dia ntondoya.

YAƆTƆNGANYIYA L’EHOMBA W’ANTO NDO ƐNA AKAMBO LA SSO DI’ƆLƆLƆ

11. Etena keso l’esambishelo, ngande wakokaso ntana anto efula? (Enda ndo osato.)

¹¹ Onde wɛ kɔmɔka etena kahayaleke ntana anto lawakawɔ? Lande na kahayayambola wate: ‘Lende ele anto wa l’ɛtshi kami ka nkɛtɛ etena kɛnɛ?’ (Ets. 16:13) ‘Onde vɔ wekɔ l’olimu ko kana wakatshwe dia tosomba diangɔ?’ Naka ngasɔ mbediɔ, onde wɛ koka ntana anto efula lo nsambisha lo toshinga? Ɔnangɛso ɔmɔtshi lelɛwɔ Joshua mbutaka ate: “Dimi kondjaka waaso efula wa nsambisha etena katshɔmi l’ahole wandawɔ okanda kana l’ahole wemala mituka.” Nde la Bridget ka wadɛnde wakatane nto anto efula lawakawɔ lo ntshɔ l’akɔlɔ kana Lushi la lomingu l’ɔkɔngɔ a midi.—Ɛf. 5:​15, 16.

12. Ngande wakokaso mbeya dietawɔ di’anto ndo awui wayakiyanyawɔ lɔkɔ?

¹² Naka anto hawoleke ndjasha lo losango laso, kete yanga dia mbeya dietawɔ diawɔ ndo l’awui akɔna wayakiyanyawɔ. Joshua nde la  Bridget kambaka la dimbola diele lo lɛkɛ la ntondo la traktɛ dia mbɔtshiya sawo. Ɛnyɛlɔ, lo nkamba la traktɛ kata ɔnɛ: Ngande wɔsayɛ Bible? vɔ mbutaka ɔnɛ: “Anto amɔtshi mbutaka dia Bible ekɔ dibuku di’oma le Nzambi, koko akina hawodiɔshi ngasɔ. Ko wɛ ngande wadiɔsayɛ?” Dimbola sɔ konyaka mbala efula lo sawo.

13. Lande na kakokaso mbɔsa dia tambotondoya olimu aso w’esambishelo oyadi kaanga anto hawotohokamɛ? (Tokedi 27:11)

¹³ Dia ntondoya l’olimu aso w’esambishelo, dui sɔ hadiolemanɛ l’etombelo wakondjaso. Lande na? Nɛ dia tambosala kɛnɛ kalanga Jehowa nde la Ɔnande dia sho nsala, mbuta ate nsambisha. (Ets. 10:42) Oyadi hatotanyi onto lasambisha kana etena katona anto losango laso, sho koka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ nɛ dia sho mbeyaka dia tekɔ lo ngɛnyangɛnya Shɛso lele l’olongo.—Adia Tokedi 27:11.

14. Lande na kahombaso ngɛnangɛna etena katana opandjudi okina onto ɔmɔtshi layasha l’akambo wa mɛtɛ l’ɛtshi kaso ka nkɛtɛ?

¹⁴ Sho koka nto monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ etena katana opandjudi okina onto ɔmɔtshi lɛnya nsaki l’ɛtshi kaso ka nkɛtɛ. Tshoto y’Etangelo yakɛdika olimu aso w’esambishelo la oyangelo w’ɔna lamboshishɔ. Anto efula ndjashaka dia nyanga ɔna ɔsɔ l’ahole tshɛ. Etena kasholawɔ ɔna ɔsɔ, onto tshɛ ngɛnangɛnaka koko aha tsho onto lakawoshodi mbele l’ɔkɔkɔ wa ngɛnangɛna. Woho akɔ waamɛ mbele, onto tshɛ la l’etshumanelo kimanyiyaka dia mbetɛ onto ombeki. Tekɔ l’ohomba w’onto tshɛ dia mbisha lonya dia nsambisha anto wa l’ɛtshi kaso ka nkɛtɛ ndo ase etshumanelo tshɛ ngɛnangɛnaka etena katatɛ ombeki wa Bible mbɔtɔ lo nsanganya.

KA WASHO LO NGANDJI KOKAYƐ JEHOWA NDO WONYAYƐ ONTO

15. Ngande wakokaso nkamba la Mateo 22:​37-39 dia tokimanyiya dia sho mfudia waasaso aso l’esambishelo? (Enda ndo wa lo lohoso.)

¹⁵ Sho koka mfudia waasaso aso l’olimu w’esambishelo lo mbika washo lo ngandji kokaso Jehowa ndo wonyaso onto. (Adia Mateo 22:​37-39.) Ohokanyiya ɔngɛnɔngɛnɔ wonga la Jehowa etena katɛnande takamba olimu aso ndo ɔngɛnɔngɛnɔ wonga l’anto etena katatɛwɔ mbeka Bible! Ohokanyiya nto lo kɛnɛ kendana la panda kakongɛɛ wanɛ wetawɔ losango laso.—Jni. 6:40; 1 Tim. 4:16.

16. Ngande wakokaso ntana ɔngɛnɔngɛnɔ l’olimu aso w’esambishelo etena kambotodihama lakaso? Sha bɛnyɛlɔ.

 ¹⁶ Onde wɛ aya l’okakatanu dia ntomba oma lo luudu l’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ ɛmɔtshi? Naka ngasɔ, kete ka washo lo kɛnɛ kakokayɛ nsala dia mɛnya Jehowa ndo wanyaso anto ngandji kawaokayɛ. Lo nshi ya hemɔ ka COVID-19, Samuel nde la Dania wakadihama lakawɔ. Lo tena dia paa sɔ, vɔ wakasambishaka mbala la mbala lo telefɔnɛ, wakafundaka mikanda ndo wakalɔmbɔlaka wekelo wa Bible lo tshimbo ya Zoom. Samuel akasambishaka anto wakahomanaka la nde lo lopitadi lɛnɛ akawosakɛka hemɔ ka kansɛrɛ. Nde mbutaka ate: “Ekakatanu waki laso wakatɔkɔmɔlaka lo yimba, lo demba ndo lo nyuma. Sho pombaka ntana ɔngɛnɔngɛnɔ l’olimu wakambɛso Jehowa.” L’atei w’ekakatanu ɛsɔ, Dania akakɔ ndo akatshikala lo mbeto l’edja ka ngɔndɔ shato. Oma laasɔ, l’edja ka ngɔndɔ shamalo nde aki paka lo nkɔsa k’etshimbi. Nde mbutaka ate: “Lakasale la wolo dia nsala tshɛ kakimi l’akoka wa nsala lo ndjela ekakatanu waki lami. Lakonge l’akoka wa nsambisha ɔfɛlɛmɛ ɔmɔtshi ndo lakasambisha wanɛ wakayaka ndjotshikɛ diangɔ lo luudu. Lakasawolaka nto asawo w’amɛna lo telefɔnɛ dimi la womoto ɔmɔtshi l’onganga.” Ekakatanu waki la Samuel nde la Dania kombasha diaaso dia nsambisha woho wakawalangaka, koko vɔ wakasale tshɛ kakiwɔ l’akoka wa nsala ndo wakonge l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo nsala ngasɔ.

17. Ngande wakokayɛ ndeka nkondja wahɔ oma l’alako wa lo sawo nɛ?

¹⁷ Sala la wolo dia nkamba l’alako atanu wambotɔsɛdingola lo sawo nɛ. Dako tshɛ diekɔ oko ɛngɔ kɛmɔtshi kadjawɔ lo nyama kana lo djɛsɛ dia ndeka monga diɛndjɛ. Etena kasanganyawɔ diangɔ diadjawɔ lo nyama ndo lo djɛsɛ sɔ, diɔ tondjaka dɛtɔ dia dimɛna. Naka wɛ nkamba l’alako akɔ tshɛ, kete wɛ ayonga la tshɛ keyɛ latɔ ohomba dia ndɔshana la tokanyi ta kɔlɔ ndo wɛ ayoleka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’esambishelo.