1. Kumbi abali ndi azichi anyaki atuvwa wuli kukambiskana ndi ŵanthu mu uteŵeti? (Wonani so chithuzi.)

 TATEŴETI aku Yehova tipharazgiya ŵanthu chifukwa chakuti titanja Awusefwi akuchanya. Ndipu tikhumba kuŵawovya kuti nawu so amuziŵi. Apharazgi anandi akondwa ukongwa ndi ntchitu yakupharazga. Kweni anyaki akondwa cha. Chifukwa wuli? Anyaki achita soni ndipu anyaki atijikayikiya. Anyaki vitiŵasuzga kuluta kunyumba ya ŵanthu kwambula kuŵadana. Anyaki atopa kuti ŵanthu akuŵakwiyiya. Anyaki akusambizika kuti angayambananga ndi ŵanthu cha. Chinanga kuti abali ndi azichi ŵenaŵa atimuyanja ukongwa Yehova, vitiŵasuzga kukambiskana ndi ŵanthu wo aleka kuŵaziŵa vakukwaskana ndi uthenga wamampha. Kweni yiwu aziŵa kuti ntchitu yeniyi njakukhumbika ukongwa ndipu nyengu zosi agwiraku ntchitu yeniyi. Yehova wakondwa ukongwa.

2. Ntchifukwa wuli mutenere cha kugongowa asani nyengu zinyaki mukondwa cha mu uteŵeti?

² Kumbi namwi mutuvwa viyo mwakuti nyengu zinyaki mukondwa cha ndi uteŵeti? Asani ndi viyo mungagongowanga cha. Asani mutijikayikiya vingalongo kuti mwe akujiyuyuwa kweniso mukhumba cha kuti ŵanthu aŵanaŵaniyengi vaku yimwi pe. Vilongo so kuti mukhumba cha kuti muyambanengi ndi ŵanthu. Ndipu palivi yo wakhumba kuguŵiska ŵanthu, ukongwa asani wakhumba kuŵachitiya vamampha. Awusemwi akuchanya aziŵa umampha mo muvwiya ndipu akhumba kukuwovyani.  (Yesa. 41:13) Mu nkhani iyi tikambiskanengi masachizgu ngankhondi ngo ngangakuwovyani kuti mumalani ndi maŵanaŵanu ngenanga kweniso vo mungachita kuti mukondwengi ukongwa mu uteŵeti.

MUSAMBIRENGI MAZU NGAKU CHIUTA KUTI NGAKUWOVYENI

3. Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya mchimi Yeremiya kuti wakapharazgiyi ŵanthu anyaki?

³ Kwambiya mu nyengu yakali uthenga wakutuliya kwaku Chiuta utovya ateŵeti ŵaki asani apaskika uteŵeti wakusuzga. Mwakuyeruzgiyapu, tiyeni tiwoni vo vinguchitikiya mchimi Yeremiya. Iyu wangufipa mtima Yehova wati wamutuma kuti wakapharazgi. Yeremiya wangukamba kuti: “Nde mujira kulongoro, pakuti nde mwana.” (Yere. 1:6) Kumbi iyu wanguchita wuli kuti waleki kujikayikiya? Vo Chiuta wangumukambiya vingumupaska nthazi. Iyu wanguti: “Mazu ngaki ngenga nge motu wo awujaliya muviwanga vangu, ndipu ndinguvuka kungasunga.” (Yere. 20:​8, 9) Chinanga kuti Yeremiya wachipharazgiyanga ŵanthu akusuzga kweni uthenga wo wachipharazganga ungumupaska nthazi kuti wafiski ntchitu yeniyi.

4. Kumbi ntchinthu wuli cho chichitika asani tiŵerenga Mazu ngaku Chiuta kweniso kulunguruka vo taŵerenga? (Akolose 1:​9, 10)

⁴ Akhristu asaniya nthazi kutuliya mu Mazu ngaku Chiuta. Wachilembe kalata mpingu wa ku Kolose wakutumika Paulo wangukamba kuti kusambira vinandi vakukwaskana ndi khumbu laku Yehova, kwatingi kuwovyengi Akhristu anyaki kuti ‘ayendengi nge mo Yehova wakhumbiya’ kuti ‘alutirizgi kupasa vipasu mu ntchitu yeyosi yamampha.’ (Ŵerengani Akolose 1:​9, 10.) Ntchitu yamampha yeniyi yisazgapu kupharazga uthenga wamampha. Mwaviyo, asani tiŵerenga Mazu ngaku Chiuta kweniso kulunguruka vo taŵerenga, titimugomezga ukongwa Yehova ndipuso kugwiraku ntchitu yakupharazga uthenga wa Ufumu tiwona kuti nkhwakukhumbika ukongwa.

5. Kumbi tingachita wuli kuti tiyanduwengi ukongwa ndi vo tiŵerenga kweniso kusambira mu Bayibolu?

⁵ Kuti tiyanduwengi ukongwa ndi Mazu ngaku Chiuta titenere cha kuthaŵiliya asani tiŵerenga, tisambira pamwenga asani tilunguruka. Mu malu mwaki mufwasengi. Asani mwaŵerenga lemba lo lakusuzgani kulivwisa, kujumpha ŵaka cha. Mumalu mwaki gwiriskiyani ntchitu Watch Tower Publications Index pamwenga Kabuku Kakufufuziya Nkhani ka Akaboni aku Yehova kuti muziŵi mo vesi lo likukonkhoskeke. Asani muthaŵiliya cha pakusambira, mugomezgengi ukongwa kuti Mazu ngaku Chiuta ngauneneska. (1 Ate. 5:21) Kugomezga ukongwa Mazu ngaku  Chiuta kukuwovyeningi kuti mukondwengi ukongwa asani mukambiyaku ŵanthu anyaki vo musambira.

MUNOZGEKIYENGI UMAMPHA UTEŴETI

6. Ntchifukwa wuli tikhumbika kunozgeke umampha techendaluti mu uteŵeti?

⁶ Kunozgeke umampha uteŵeti kutovya kuti mulekengi kuchita mantha asani mukambiskana ndi ŵanthu. Yesu wangunozgekereska akusambira ŵaki wechendaŵatumi kuti aluti mu upharazgi. (Luka 10:​1-11) Chifukwa chakuti angugwiriskiya ntchitu vo Yesu wanguŵasambiza, angufiska kuchita vinthu vinandi vamampha ndipu venivi vinguchitiska kuti akondwengi.—Luka 10:17.

7. Kumbi tinganozgeke wuli uteŵeti? (Wonani so chithuzi.)

⁷ Kumbi tinganozgeke wuli uteŵeti? Tikhumbika kuŵanaŵaniya mo tingakonkhoske mwakuvwika umampha uneneska wa mu Bayibolu mu mazu ngidu ndi ngidu. Tingachita so umampha kuŵanaŵaniya mo ŵanthu angachichitiya ndi uthenga widu kweniso mo isi tingachimukiya. Pavuli paki asani takumana ndi ŵanthu tiyesesengi kufwatuka, kumwemwete kweniso kuchita vinthu mwaubwezi.

8. Kumbi Akhristu ayanana wuli ndi viyaŵi vadongu vo wakutumika Paulo wangukamba?

⁸ Wakutumika Paulo wangukambiya Akhristu anyaki kuti: “Te ndi chuma chenichi muviyaŵi vadongu.” (2 Akori. 4:7) Kumbi chuma ntchinthu wuli? Ndi ntchitu yakupharazga uthenga wa Ufumu yo yitaska maumoyu nga ŵanthu. (2 Akori. 4:1) Nanga viyaŵi vadongu ndi vinthu wuli? Vimiya ateŵeti aku Chiuta wo apharazgiya ŵanthu uthenga wamampha. Mu nyengu yaku Paulo, ŵanthu amalonda agwiriskiyanga ntchitu viyaŵi vadongu kuti aŵikengemu vinthu vakuzirwa nge, chakurya, vinyu kweniso ndalama. Mwakuyanana ŵaka Yehova watipaska ntchitu yakupharazga uthenga wamampha wo ngwakuzirwa ukongwa. Ndipu Iyu wangatipaska nthazi kuti tilutirizgi kupharazga.

MUPEMPHERENGI KUTI MUJE NDI CHIGANGA

9. Kumbi tingachita wuli kuti tileki kopa ŵanthu pamwenga kopa kususkika? (Wonani so chithuzi.)

⁹ Nyengu zinyaki tingawopa ŵanthu pamwenga tingawopa kuti tamususkika mu uteŵeti. Kumbi tingamalana wuli ndi suzgu lenili? Wonani vo akutumika angupempha Yehova ŵati alamulika kuti aleki kupharazga. Mumalu mwakuleka kupharazga chifukwa chakopa ŵanthu, yiwu angupempha Yehova kuti waŵawovyi kuti  “alutirizgi kukamba mazu [ngaki] mwachiganga.” Nyengu yeniyo Yehova wangumuka pempheru lawu. (Machi. 4:​18, 29, 31) Asani nyengu zinyaki nasi titopa ŵanthu, tikhumbika kupemphera kwaku Yehova kuti watiwovyi. Mupemphengi Yehova kuti wakuwovyeni kuti muyanjengi ŵanthu ndi chilatu chakuti muleki kopa kuŵapharazgiya uthenga wamampha.

10. Kumbi Yehova watitiwovya wuli kuti tichitiyi ukaboni wakukwaskana ndi iyu? (Yesaya 43:​10-12)

¹⁰ Yehova wakutisankha kuti tije Akaboni ŵaki ndipu walayizga kuti watiwovyengi kuja ndi chiganga. (Ŵerengani Yesaya 43:​10-12.) Tiyeni tiwoni vinthu vinayi vo iyu wagwiriskiya ntchitu kuti watiwovyi. Chakwamba, Yesu watuŵa nasi nyengu yeyosi asani tipharazga uthenga wamampha. (Mate. 28:​18-20) Chachiŵi, Yehova wakusankha angelu kuti atiwovyengi. (Chivu. 14:6) Chachitatu, watitipaska mzimu waki wakupaturika kuti utiwovyengi kukumbuka vinthu vo tikusambira. (Yoha. 14:​25, 26) Chachinayi, Yehova watipaska abali ndi azichi kuti tiyendengi nawu mu uteŵeti. Ndi chovyu chaku Yehova kweniso chovyu chakutuliya kwa abali ndi azichi, tingaja ndi chiganga ndi kulutirizga kupharazga.

MUJENGI AKUNOZGEKA KUSINTHA KWENISO MUJENGI NDI MAŴANAŴANU NGAKWENERE

11. Kumbi mungachita wuli kuti musaniyengi ŵanthu anandi mu uteŵeti? (Wonani so chithuzi.)

¹¹ Kumbi muguŵa asani musaniya ŵanthu amanavi mu uteŵeti? Asani ndi viyo, jifumbeni kuti: ‘Kumbi ŵanthu a muchigaŵa changu angaŵa kuti ŵe pani sonu?’ (Machi. 16:13) ‘Ŵe kuntchitu pamwenga kumsika?’ Asani ndi viyo mungachita umampha kuchipharazga mumsewu mo mujumpha ŵanthu anandi. Mubali munyaki zina laki Joshua wangukamba kuti: “Ndisaniya mwaŵi wakupharazga asani nde kumsika kweniso kumalu nganyaki ko kusanirika ŵanthu anandi.” Iyu ndi muwolu waki Bridget asaniya so ŵanthu anandi panyumba asani apharazga ndi mazulu kweniso pa Sabata ndi msana.—Aefe. 5:​15, 16.

12. Kumbi tingaziŵa wuli vo ŵanthu agomezga pamwenga vo afipa navu mtima?

¹² Asani ŵanthu alongo kuti akhumba cha kuvwiya uthenga winu, yesani kuziŵa vo agomezga pamwenga vo afipa navu mtima. Joshua ndi muwolu waki Bridget agwiriskiya ntchitu fumbu lo le papeji lakwamba la kapepala kuti ayambi kukambiskana ndi ŵanthu. Mwakuyeruzgiyapu, asani agwiriskiya ntchitu kapepala kakuti, Kumbi  Mutiliwona Wuli Bayibolo? akamba kuti: “Ŵanthu anyaki awona kuti Bayibolu ndi buku lakutuliya kwaku Chiuta, anyaki awona viyo cha. Yimwi muwona wuli?” Kanandi venivi vichitiska kuti ayambi kukambiskana ndi ŵanthu.

13. Ntchifukwa wuli tingakamba kuti tifiska mbwenu chilatu chidu chinanga kuti ŵanthu angakana kuvwisiya uthenga widu? (Nthanthi 27:11)

¹³ Chinanga kuti ŵanthu angaleka kuvwisiya asani tipharazga kweni isi tija kuti tafiska mbwenu chilatu chidu. Chifukwa wuli? Chifukwa tija kuti tachitiya ukaboni, ndipu venivi ndivu Yehova ndi Mwana waki akhumba kuti tichitengi. (Machi. 10:42) Chinanga kuti tingaŵa kuti tapharazgiya munthu weyosi cha pamwenga ŵanthu akana kuvwisiya uthengi widu, tingakondwa chifukwa tiziŵa kuti takondwesa Awusefwi akuchanya.—Ŵerengani Nthanthi 27:11.

14. Ntchifukwa wuli tingakondwa asani mupharazgi munyaki wasaniya munthu yo wakhumba kuziŵa vinandi muchigaŵa chidu?

¹⁴ Tingakondwa so asani mupharazgi wasaniya munthu yo we ndi mtima wakukhumba kuvwisiya muchigaŵa chidu. Chigongwi cha Mlinda chiyeruzgiya ntchitu yidu ndi ntchitu yakupenja mwana yo wasoŵa. Asani mwana wasoŵa patuŵa ŵanthu anandi wo atimupenja mumalu ngakupambanapambana. Asani mwana mwenuyu wasanirika munthu weyosi yo wangugwiraku ntchitu yeniyi wakondwa. Mwakuyanana ŵaka ntchitu yakovya ŵanthu kuja akusambira aku Yesu, nja mupharazgi weyosi. Weyosi mu mpingu wakhumbika kugwiraku ntchitu yakupharazgiya ŵanthu ndipu wosi akondwa asani munyaki wayamba kuwungana.

MUYANJENGI UKONGWA YEHOVA KWENISO ŴANTHU

15. Kumbi kugwiriskiya ntchitu lemba la Mateyu 22:​37-39, kungatiwovya wuli kuti tisazgiyeku phamphu lidu mu uteŵeti? (Wonani so chithuzi.)

¹⁵ Tingasazgiyaku phamphu lidu pa ntchitu yakupharazga asani titimuyanja ukongwa Yehova kweniso asani titanja ŵanthu. (Ŵerengani Mateyu 22:​37-39.) Ŵanaŵaniyani mo Yehova wakondwe asani watitiwona kuti tigwira ntchitu yakupharazga kweniso mo ŵanthu akondwe asani ayamba kusambira Bayibolu. Ndipuso mukumbukengi kuti ŵanthu wo avwisiya uthenga widu ndi kusankha kuteŵete Yehova angazija ndi umoyu kwamuyaya.—Yoha. 6:40; 1 Timo. 4:16.

16. Kumbi tingachita wuli kuti tikondwengi ndi ntchitu yakupharazga asani tituwapu cha panyumba? Kambani chakuwoniyapu.

¹⁶ Kumbi mutondeka kutuwapu panyumba chifukwa cha masuzgu nganyaki? Asani ndi viyo  muŵanaŵaniyengi ukongwa vo mungafiska kuti mulongo kuti mutanja Yehova kweniso kuti mutanja ŵanthu. Pa nyengu ya mulili wa COVID-19, Samuel ndi Dania atuwangapu cha pa nyumba. Pa nyengu yakusuzga yeniyi, kanandi yiwu apharazganga pafoni, kulemba makalata kweniso achitiskanga masambiru nga Bayibolu kuziya pa Zoom. Samuel wapharazgiyanga ŵanthu wo wakumananga nawu kuchipatala, ko walondiyanga chovyu cha matenda nga khansa. Iyu wangukamba kuti: “Asani takumana ndi masuzgu tifipa mtima, tivuka kweniso chivwanu chidu chiyeseka. Tikhumbika kukondwa pakuteŵete Yehova.” Pa nyengu yo venivi vachitikanga, Dania wanguwa ndipu wayukanga cha pabedi kwa myezi yitatu. Pavuli paki, wangugwiriskiya ntchitu njinga ya ŵanthu akupunduka kwa myezi 6. Dania wangukamba kuti: “Ndachitanga vosi vo ndingafiska mwakukoliyana ndi mo vinthu venge. Ndapharazgiyanga nesi yo waza kuzindiwovya kweniso ndapharazgiyanga ŵanthu wo aza kuzipereka vinthu kunyumba kwidu. Ndapharazgiyanga so munthukazi munyaki yo wagwiranga ntchitu kuchipatala kuziya pafoni.” Chinanga kuti Samuel ndi Dania achitanga vinandi cha nge mo achitiyanga pakwamba, kweni achitanga vosi vo angafiska ndipu akondwanga.

17. Kumbi mungachita wuli kuti muyanduwi ukongwa ndi masachizgu ngo takambiskana mu nkhani iyi?

¹⁷ Yesani kugwiriskiya ntchitu masachizgu ngosi ngankhondi ngo takambiskana mu nkhani iyi. Sachizgu lelosi le nge vinthu vo asazga ku chakurya kuti chinowi. Asani vosi avisazga pamoza chakurya cho chinowa ukongwa. Asani tigwiriskiyengi ntchitu masachizgu ngosi ngo takambiskana vitisuzgengi cha kumalana ndi maŵanaŵanu ngambula kwenere kweniso tikondwengi ukongwa mu uteŵeti.